Cukrzyca u psów
Cukrzyca to choroba związana z zaburzeniami gospodarki białkowej, tłuszczowej i węglowodanowej. W jej przebiegu dochodzi do niedoboru insuliny (hormonu wytwarzanego przez komórki β trzustki), co prowadzi do wzrostu stężenia glukozy we krwi. Chorują głównie psy w średnim wieku i starsze, częściej suki.
U psów wyróżnić można 3 typy cukrzycy:
Insulinozależna - brak insuliny (w wyniku destrukcji komórek β trzustki). Przyczyny nie są do końca znane i mogą to być m.in. zaburzenia funkcji trzustki, choroby dziedziczne u niektórych ras psów, np. u owczarków węgierskich, rottweilerów.
Insulinoniezależna - występuje zwykle u zwierząt otyłych. Ten rodzaj cukrzycy rzadko spotyka się u psów. Charakteryzuje się upośledzonym wydzielaniem insuliny i niewrażliwością narządów docelowych.
Wtórna - powstaje na tle innych chorób (np. Zespół Cushinga, niedoczynność tarczycy), jak również w wyniku podawania niektórych leków, np. glikokortykoidów, progestagenów.
Może jeszcze zdarzyć się młodzieńcza postać cukrzycy. Bywa rozpoznawana u młodych psów w wieku poniżej 1 roku, ale występuje ona dosyć sporadycznie.
Także inna postać cukrzycy - częsta u kotów - tzw. postać krótkotrwała lub odwracalna, u psów występuje rzadko.
Objawy cukrzycy:
zwiększone pragnienie i zwiększona ilość wydalanego moczu (poliuria/polidypsja)
zwiększony apetyt
spadek masy ciała
osłabienie
zaćma ( u 75% psów)
Jeśli zauważy się tego typu symptomy u swojego psa należy się zwrócić do lekarza weterynarii. Ten zleci wykonanie odpowiednich badań w celu postawienia diagnozy. W pierwszej kolejności jest to badanie krwi i moczu. Jeżeli lekarz potwierdzi występowanie cukrzycy u zwierzęcia wprowadzone zostaje określone leczenie:
dieta - ilość pokarmu powinna być skorelowana z masą ciała. Jeśli jest to konieczne zwierzę musi być odchudzane. Główny składnik diety powinno stanowić włókno. Ograniczyć należy też ilość tłuszczu. Najlepiej stosować karmy specjalistyczne dostępne w lecznicach weterynaryjnych.
insulina - istnieją różne rodzaje insuliny, które różnią się szybkością, długością i siłą działania.
Insulinę podaje się podskórnie 1-2 razy dziennie, chwilę przed podaniem posiłku lub zaraz po nim. Dawkowanie dobiera lekarz weterynarii. Dawki podlegają modyfikacjom w zależności od reakcji zwierzęcia na insulinę (przystosowanie psa do podawanej insuliny trwa ok. 4-5 dni), jego aktywności fizycznej czy ilości przyjmowanego pożywienia.
Weryfikacja dawkowania powinna opierać się na wyniku badania określanego jako krzywa cukrowa. Polega ono na kilkukrotnym zmierzeniu poziomu glukozy we krwi w ciągu dnia. Czasem zanim lekarzowi uda się dobrać odpowiednią dawkę i częstotliwość podawania insuliny, konieczne może okazać się wykonanie kilku „krzywych cukrowych" w jedno- lub dwutygodniowych odstępach. Postępowanie takie może wydać się uciążliwe, jest ono jednak najbardziej miarodajne, jeśli chcemy ustalić optymalne leczenie.
Ważne jest też monitorowanie poziomu glukozy we krwi u nie kastrowanych suk. Zmiany hormonalne w czasie cieczki wpływają na metabolizm insuliny. Cieczka zaburza wcześniej ustalony schemat leczenia insuliną. Dlatego też lekarze zalecają zwykle kastrację suk (po ustaleniu odpowiedniej dawki insuliny i ustabilizowaniu przebiegu cukrzycy).
Właściciele podając swoim zwierzętom insulinę powinni uważać na stany niedocukrzenia - hipoglikemii, które mogą być związane ze zbyt dużą dawką insuliny lub ze zbyt szybkim jej metabolizmem.
Objawami hipoglikemii są m.in.:
drżenia mięśni
chwiejny chód
nadpobudliwość
utrata przytomności
W takim przypadku należy podać doustnie mocno osłodzoną wodę lub posmarować dziąsła słodkim syropem czy miodem i niezwłocznie udać się do lecznicy weterynaryjnej.
Objawy cukrzycowej kwasicy ketonowej:
posmutnienie
odwodnienie
przyspieszony oddech
brak apetytu
wymioty
bolesność jamy brzusznej
zapach acetonu z jamy ustnej
Cukrzycowa kwasica ketonowa jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia i wymaga bezzwłocznej interwencji lekarskiej.
Nie należy lekceważyć pierwszych symptomów cukrzycy i jak najszybciej zwrócić się o pomoc do lekarza weterynarii. Wczesne rozpoznanie cukrzycy, wprowadzenie odpowiedniego leczenia, współpraca i konsultacje z prowadzącym lekarzem weterynarii dają szanse na ustabilizowanie stanu zwierzęcia, lepsze jego samopoczucie i przedłużenie życia.