Program zajęć dydatkyczno - wyrównawczych dot. pracy analityczno – interpretacyjnej z uczniem autystycznym.
Cel główny
Wyrównywanie braków w wiadomościach i umiejętnościach ucznia.
Cele szczegółowe
Doskonalenie techniki czytania ze zrozumieniem.
Doskonalenie umiejętności analizy i interpretacji tekstów językowych, wierszy.
Rozwijanie umiejętności samodzielnego redagowania krótkich i dłuższych form pisemnych.
Rozwijanie umiejętności samodzielnego redagowania schematu wypowiedzi pisemnej i tworzenia na jego podstawie wypracowania o charakterze maturalnym.
Kształcenie umiejętności nazywania, definiowania i wskazywania w tekście środków językowych, tropów stylistycznych.
Kształcenie umiejętności określania zabiegów wersyfikacyjnych, zastosowanych w wierszach.
Kształcenie umiejętności wskazywania dominanty kompozycyjnej dzieł literackich i określania podmiotu lirycznego.
Kształtowanie umiejętności usytuowania dzieł literackich w kontekście historycznym, politycznym, społecznym, kulturalnym, literackim, autobiograficznym.
Utrwalanie zasad poprawności gramatycznej, ortograficznej, fleksyjnej, składniowej, stylistycznej, ze zwróceniem uwagi na umiejętne stosowanie ich w praktyce.
Ćwiczenie umiejętności samooceny.
Ćwiczenie umiejętności dokonywania korekt.
Treści nauczania; tematyka zajęć
1. Diagnozowanie problemów związanych z trudnościami analityczno – interpretacyjnymi i samodzielnego formułowania wypracowania pisemnego.
2. Część teoretyczna:
• Przypomnienie informacji z zakresu kultury literackiej
• Przypomnienie definicji pojęć literackich oraz klasyfikacji środków artystycznych, tropów stylistycznych oraz ich funkcji.
• Przypomnienie pojęć związanych z analizą i interpretacją dzieła literackiego (lirycznego).
• Przypomnienie wiedzy ze wszystkich działów gramatyki polskiej.
3. Część analityczno – interpretacyjna:
• Rozwijanie praktycznych umiejętności analitycznych.
• Ćwiczenie sprawnego posługiwania się kategoriami z zakresu poetyki na określonym materiale literackim.
• Rozwijanie wyobraźni interpretacyjnej.
• Ćwiczenia w analizowaniu i interpretowaniu małych form literackich.
4. Część praktyczno – analityczna:
• Ćwiczenia w doskonaleniu warsztatu pracy ucznia.
• Ćwiczenia w świadomym konstruowaniu tekstów literackich.
• Ćwiczenia w sprawnym posługiwaniu się rozmaitymi sposobami i stylami wypowiedzi.
• Ćwiczenia w poprawnym posługiwaniu się cechami określonych gatunków literackich.
• Ćwiczenie pozyskanych umiejętności i wiedzy z zakresu analizy i interpretacji.
• Odnajdywanie preferowanych przez uczniów formy wypowiedzi.
• Ćwiczenia w umiejętnych formułowaniu celnych informacji zwrotnych.
• Ćwiczenia w analizowaniu wierszy.
• Ćwiczenia w opracowywaniu schematów wypracowań pisemnych (także o charakterze maturalnym).
• Ćwiczenia w redagowaniu wypowiedzi pisemnej na podstawie opracowanych schematów.
Propozycje realizacji treści wraz z zadaniami:
I. Diagnozowanie problemów związanych z trudnościami analityczno – interpretacyjnymi i samodzielnego formułowania wypracowania pisemnego:
Uczeń:
• określa powody swych trudności edukacyjnych z uwzględnieniem analizy i interpretacji wiersza oraz samodzielnego redagowania pracy pisemnej w oparciu o uzyskane informacje z analizy
• określa powody swych trudności edukacyjnych wynikających z problemem formułowania swoich myśli i spostrzeżeń oraz „przelewania ich na papier”
Część teoretyczna:
Uczeń:
• zdobywa wiedzę z zakresu kultury literackiej (poprzez unaocznienie kontekstu, w jakim dany gatunek powstał, jak ewaluował i jakie niosło to skutki dla literackiej praktyki; poprzez podanie przykładów zaczerpniętych z różnych kultur i epok literackich)
• zna, umiejętnie stosuje i wskazuje pojęcia:
kompozycja tekstu literackiego
cele kompozycji literackiej
kompozycja tekstu literackiego a temat utworu
budowa świata przedstawionego i możliwe dominanty kompozycyjne (konstrukcja podmiotu mówiącego jako centrum kompozycji; zaprojektowany w tekście adresat jako dominanta kompozycyjna; czas jako element kompozycyjny; przestrzeń jako dominanta kompozycyjna; postać literacka jako centrum kompozycji; zdarzenie jako dominanta kompozycyjna; styl jako centrum kompozycji)
rodzaje kompozycji: kompozycja otwarta, kompozycja zamknięta
środki artystyczne, tropy stylistyczne (podział, definicje, funkcje, określanie w tekście),
style wypowiedzi i ich rodzaje,
• zna zasady poprawności językowej
• tworzy pomoce naukowe,
• korzysta z dostępnych źródeł informacji (także i Internetu),
Część analityczno–interpretacyjna:
Uczeń:
• zdobywa praktyczne umiejętności analityczne,
• uczy się sprawnego posługiwania się kategoriami z zakresu poetyki na określonym materiale literackim,
• rozwija wyobraźnię interpretacyjną
• analizuje i interpretuje wskazane „małe formy literackie jako sztuka kompozycji” .
Część praktyczno–analityczna:
Uczeń:
• doskonali własny warsztat pracy
• uczy się świadomego konstruowania tekstów literackich,
• sprawnie posługuje się rozmaitymi sposobami i stylami wypowiedzi
• poprawnie posługuje się cechami określonych gatunków literackich,
• sprawdza nabyte umiejętności i wiedzę z zakresu analizy i interpretacji,
• odnajduje preferowane przez siebie formy wypowiedzi,
• zdobywa umiejętność formułowania celnych informacji zwrotnych.
Analiza wiersza:
Uczeń:
• poprawne czyta tekst z uwzględnieniem interpunkcji,
• analizuje tytuł dzieła,
• określa hipotezę interpretacyjną,
• zaznacza struktury tekstu językowego na materiale źródłowym,
• wynotowuje wszelkich uwag o dziele:
tytuł
podmiot liryczny i ewentualny adresat wiersza
użyte zabiegi stylistyczne, językowe i wersyfikacyjne
kompozycja, budowa
• określa funkcje wskazanych wcześniej elementów – zwłaszcza potwierdzających wysnutą hipotezę
• określa gatunek utworu oraz jego cechy gatunkowe – wyszukuje je w tekście
• określa konteksty wiersza (biograficzny, historyczny, społeczny, polityczny, kulturalny, literacki…). Bierze pod uwagę daty napisania utworu, inne wiersze tego samego poety, inne teksty z tej samej epoki, inne dzieła poruszające podobną tematykę,
• notuje na bieżąco uwagi według przemyślanej kolejności, biorąc pod uwagę pytania interpretacyjne, układ wiersza ( w przypadku analizy porównawczej – także i drugi wiersz),
• określa elementy główne i pozostałe, wynikające z tych pierwszych,
• wzbogaca swe notatki o odpowiednią terminologię, cytaty, zwracając uwagę na funkcjonalne ich zastosowanie,
• wzbogaca notatki o wnioski, spostrzeżenia, refleksje, efektywną puentę.
Tworzenie pracy pisemnej:
Uczeń:
• analizuje temat pracy pisemnej (określa elementy konieczne i uzupełniające),
• opracowuje schemat wypowiedzi (wstęp, rozwinięcie/argumenty, podsumowanie/wnioski) z uwzględnieniem treści uzupełniających i pozyskanych z analizy wiersza,
• opracowuje brudnopis pracy pisemnej zgodnie z założonym schematem,
• nanosi korekty merytoryczne i językowe,
• redaguje oryginał pisemnej pracy analityczno - interpretacyjnej