Agnieszka Cygan

2124M

WADY I ZALETY ANTYKONCEPCJI

Według WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) za antykoncepcję można uznać tylko to, co nie wymaga od partnerów zaniechania współżycia. W potocznym rozumieniu zaś, antykoncepcja to metody zapobiegania ciąży poprzez świadome działanie mające na celu zapobieganie ciąży przy użyciu środków stosowanych w celu zapobiegania zapłodnieniu i z wykorzystaniem metod sterowania płodnością.

Skuteczność metod antykoncepcyjnych określa się za pomocą tzw. wskaźnika Pearla. Wskaźnik Pearla określa ilość ciąż, które wystąpiły w ciągu jednego roku u 100 par stosujących daną metodę. Im niższa jest więc jego wartość, tym metoda antykoncepcyjna skuteczniejsza.

Antykoncepcję możemy podzielić na:

1. naturalną czyli nie zaburzającą naturalnej płodności kobiety i obejmującą:

• metodą kalendarzową,

• metodę termiczną

• obserwację śluzu metodą Billingsów.

2. chemiczną,

3. mechaniczną,

4. hormonalną,

5. sterylizację.

ANTYKONCEPCJA NATURALNA (wskaźnik Pearla dla tej metody wynosi 10-36)

Wszystkie naturalne metody antykoncepcyjne oparte są na samej fizjologii kobiety, nie powstrzymują owulacji ani nie niszczą plemników, jednak przyjęło traktować je jako sposoby zapobiegania niepożądanej ciąży.

Zalety metod naturalnych:

1. Nie potrzeba recepty od lekarza ginekologa.

2. Tanie i wygodne.

3. Obojętne dla zdrowia kobiety.

4. Pozwalają kobiecie dokładnie poznać jej własny rytm płodności.

5. Ze względu na wzajemne zaufanie zbliżają do siebie kobietę i mężczyznę.

Wady metod naturalnych:

1. Niewielka skuteczność .

2. Wymagają dużo samodyscypliny oraz umiejętności bacznego obserwowania swojego organizmu przez kobietę.

3. Bywają zawodne w stosunku do kobiet, które często zmieniają partnerów seksualnych.

4. Nie powinny stosować jej nastolatki, kobiety z nieregularnymi miesiączkami, kobiety karmiące piersią, kobiety z zaburzoną gospodarką hormonalną np. w okresie przekwitania.

ANTYKONCEPCJA CHEMICZNA (wskaźnik Pearla dla tej metody wynosi 4-30)

Do metod antykoncepcji chemicznej zaliczamy wszystkie środki, które zawierają w swoim składzie substancję plemnikobójczą – nonoksynol 9, są to pianki, kremy, globulki.

Zalety metod chemicznych:

1. Jest obojętna hormonalnie.

2. Możność natychmiastowego zastosowania.

3. Możność łączenia z antykoncepcją mechaniczną.

4. Może być stosowana bez względu na fazę cyklu miesiączkowego.

5. Nie potrzeba recepty od lekarza ginekologa.

6. Stosuje się ją tylko wtedy, gdy rzeczywiście ma dojść do stosunku.

Wady metod chemicznych:

1. Często powoduje uczulenia zarówno u kobiet jak i u mężczyzn.

2. Należy dokładnie przestrzegać instrukcji użycia.

3. Niska skuteczność metody.

4. Możliwość podrażnienia błony śluzowej pochwy, sromu lub żołędzi.

ANTYKONCEPCJA MECHANICZNA (wskaźnik Pearla dla tej metody wynosi 2-25)

Polega na stosowaniu podczas współżycia mechanicznych barier, które utrudniają dotarcie plemników do macicy i jajowodów. Należą do nich m.in. prezerwatywy, spirale wewnątrzmaciczne, kapturki i gąbki dopochwowe oraz diafragma.

Zalety metod mechanicznych:

1. Nie potrzeba recepty od lekarza ginekologa.

2. Można stosować ją bezpośrednio przed stosunkiem.

3. Zabezpiecza przed zakażeniami przenoszonymi drogą płciową np. prezerwatywa.

Wady metod mechanicznych:

1. Może obniżać doznania seksualne.

2. Możliwość uczulenia (w przypadku prezerwatyw na lateks).

3. Należy dokładnie przestrzegać instrukcji obsługi.

4. Możliwość pęknięcia prezerwatywy lub przesunięcia kapturka.

5. Złe założenie wkładki lub diafragmy może zakończyć się ciąża.

ANTYKONCEPCJA HORMONALNA (wskaźnik Pearla dla tej metody wynosi 0,05-0,5 )

Antykoncepcja hormonalna to jedna z metod zapobiegania ciąży, która opiera się na dostarczaniu do organizmu sztucznych hormonów płciowych. Substancje te, są wytworzone sztucznie i działają podobnie jak naturalne kobiece hormony. W antykoncepcji hormonalnej używa się hormonu z grupy estrogenów (etynyloestradiol) oraz hormonu z grupy progestagenów. Większość preparatów zawiera oba te hormony, niektóre środki – tylko hormon z grupy progestagenów. Antykoncepcja hormonalna działa poprzez hamowanie owulacji, zagęszczenie śluzu w drogach rodnych kobiety, hormony powodują, że następuje zwolnienie jajowodów oraz następują zmiany w błonie śluzowej macicy. Do antykoncepcji hormonalnej możemy zaliczyć:

• Pigułki antykoncepcyjne jedno i dwuskładnikowe,

• Plastry antykoncepcyjne

• Krążki dopochwowe

• Implanty

• Zastrzyki hormonalne

• Pigułka po stosunku (Antykoncepcja postkoitalna)

• Wkładka wewnątrzmaciczna

W porównaniu do innych metod antykoncepcja hormonalna uwalnia hormony do organizmu poprzez układ pokarmowy (tabletki), poprzez błonę śluzową pochwy (krążek dopochwowy), przez skórę (plastry), poprzez błonę śluzową macicy (spirala) oraz poprzez mniejsze naczynia krwionośne (zastrzyki i implanty).

Zalety metody antykoncepcji hormonalnej:

1. Wysoka skuteczność antykoncepcyjna,

2. Długotrwałe działanie,

3. Metoda wygodna w użyciu,

4. Tuż po zakończeniu metody możliwe jest szybkie poczęcie,

5. Zmniejszenie krwawień miesiączkowych

6. Zmniejszenie dolegliwości związanych z zespołem napięcia przedmiesiączkowego (PMS),

7. Wyregulowanie cykli miesiączkowych,

8. Zmniejszenie ryzyka wystąpienia ciąży pozamacicznej i torbieli jajnika,

9. Zmniejszenie ryzyka wystąpienia raka jajnika,

10. Zmniejszenie częstości występowania zapaleń miednicy mniejszej.

Wady metody antykoncepcji hormonalnej:

1. Konieczność regularnych wizyt u lekarza ginekologa,

2. Dostępne są na receptę,

3. Zmniejszenia skuteczności podczas przyjmowania niektórych leków,

4. Liczne skutki uboczne i związane z nimi działania niepożądane, istotnych dla całego organizmu,

5. Dużo przeciwwskazań zdrowotnych m.in.:

• choroby serca,

• nadciśnienie tętnicze,

• udar mózgu,

• zakrzepowe zapalenie żył

• zaburzenia zakrzepowo-zatorowe

• zaburzenia krzepliwości krwi

• długotrwałe unieruchomienie

• poważne choroby wątroby

• chroniczne migrena

• rozpoznany rak piersi lub nawet jego podejrzenie

• niewyjaśnione krwawienia z dróg rodnych

• ciąża

1. Liczne działania niepożądane m.in.:

• podwyższenie ciśnienia tętniczego krwi,

• obrzęki całego ciała (głównie kończyn dolnych),

• powiększenie i tkliwość piersi,

• krwawienia lub plamienia z dróg rodnych,

• nudności i wymioty,

• bóle głowy,

• wahania nastroju,

• zmiany libido (najczęściej obniżenie),

• grzybica pochwy,

• przyrost masy ciała,

• żylaki kończyn dolnych.

STERYLIZACJA

Sterylizacja jest uznana w wielu krajach jako trwała metoda antykoncepcji. Dostępna jest zarówno dla kobiet jak i dla mężczyzn, którzy nie chcą mieć już więcej dzieci. Polega na chirurgicznym i trwałym pozbawieniu kobiety lub mężczyzny zdolności do poczęcia lub spłodzenia dziecka, jednocześnie nie ogranicza możliwości seksualnych. Sterylizacja u kobiet polega na podwiązaniu jajowodów, natomiast u mężczyzn polega na przecięciu i podwiązaniu nasieniowodów.

Zalety sterylizacji:

1. Wysoka skuteczność

2. Praktycznie brak skutków ubocznych

3. Nie ma wpływu na gospodarkę hormonalną,

4. Nie obniża sprawności seksualnej,

5. Nie powoduje strachu przed niepożądaną lub nieplanowaną ciążą

6. Trwale rozwiązuje problem antykoncepcji.

Wady sterylizacji:

1. Nieodwracalność zabiegu,

2. Ryzyko zabiegu chirurgicznego, zarówno u kobiet jak i u mężczyzn,

3. Nietrzymanie moczu (najczęściej u kobiet)

4. Nie chroni przed infekcjami i chorobami przenoszonymi drogą płciową,

5. Możliwość wystąpienia ciąży pozamacicznej (w przypadku samoistnego zrostu jajowodów)

Bibliografia:
Gillebaud J. Antykoncepcja - pytania i odpowiedzi, Medycyna Praktyczna, Kraków 2005, ISBN 83-7430-012-4
Guillebaud J., Szarewski A., Wszystko o antykoncepcji, Medycyna Praktyczna, Kraków 1997, ISBN 83-86657-31-6

Pertyński T., Zyss T. (red.), Antykoncepcja, MedPharm, Wrocław 2008, ISBN 978-83-60466-29-2

“Bez recepty” 04/05/2006 lek. med. Ewa Pakuła

http://www.federa.org.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=535:steryliz..

http://www.health4u.pl/antykoncepcja/Sterylizacja+kobiety-648/