Podstawowe procesy rozmnażania i rozwoju osobniczego
Cel rozmnażania
zapewnienie ciągłości istnienia gatunku
przekazywanie z pokolenia na pokolenie informacji genetycznej, zgodnie z którą nowe osobniki będą funkcjonować w środowisku.
Rozmnażanie bezpłciowe (agamiczne, aseksualne, wegetatywne)
płciowe (gamogoniczne, generatywne, seksualne)
Rozmnażanie bezpłciowe:
bierze udział jeden organizm rodzicielski
powstaje potomstwo jednakowe pod względem genetycznym z organizmem rodzicielskim
występuje u niższych systematycznie grup bezkręgowców
Rozmnażanie bezpłciowe
podział (podłużny i poprzeczny)
pączkowanie
wytwarzanie przetrwalników
poliembrionia
Podział podłużny: Podziały mitotyczne komórek zachodzą wzdłuż głównej osi ciała organizmu macierzystego, który dzieli się na dwie równe części (gąbki, meduzy, stułbiopławy, koralowce, rozgwiazdy, larwy niektórych tasiemców).
Podział poprzeczny: Zachodzi poprzecznie do głównej osi ciała i dzieli ciało na dwie nierównowartościowe części:
górną –morfologicznie bardziej zróżnicowaną
dolną –morfologicznie mniej zróżnicowaną
Występuje u nielicznych meduz stułbiopławów, koralowców, wirków, wieloszczetów, skąposzczetów.
Pączkowanie: Mitotyczne dzielenie się komórek w określonej okolicy organizmu macierzystego, ich skupianie się w postaci pączka, oddzielenie i przekształcenie w organizm potomny (gąbki, parzydełkowce, wieloszczety, mszywioły, larwy niektórych tasiemców).
Pączkowanie dzieli się na zewnętrzne i wewnętrzne.
Pączkowanie zewnętrzne - pączki powstają bezpośrednio na ciele organizmu macierzystego lub na stolonach zewnętrznych. U gąbek pączki tworzą się bezpośrednio na ciele. Oddzielenie niezupełne –kolonia. Koralowce –pączki na stolonach zewnętrznych, rzadziej na wewnętrznych.
STOLONY –uwypuklenia lub wpuklenia ściany ciała organizmu macierzystego (stolony zewnętrzne lub wewnętrzne).Pączkowanie stułbi
Pączkowanie wewnętrzne - pączki powstają na stolonach wewnętrznych; po oderwaniu wypływają z jamy chłonąco –trawiącej do środowiska zewnętrznego przez otwór gębowy. Pączkowanie wewnętrzne cechuje lejkogębce (Cycliophora). Symbion pandora.
Przetrwalniki: są wytwarzane przez organizmy rodzicielskie w niesprzyjających warunkach środowiska. Mają krańcowo obniżony metabolizm, charakteryzują się dużą odpornością na szkodliwe czynniki fizyczne i chemiczne, rozwijają się w sprzyjających warunkach w organizmy dojrzałe, aktywne metabolicznie
Przetrwalniki wytwarzane przez gąbki:
Gemule, Soryty
Gemule –zbudowane z kilkudziesięciu niezróżnicowanych archeocytów oraz kilkudziesięciu amebocytów będących pokarmem dla archeocytów. Posiadają 3 osłonki. Gemule są wytwarzane przez gąbki słodkowodne.
Soryty –zbudowane z jednego archeocytu i pojedynczej otoczki. Wytwarzane przez gąbki morskie. Gąbki Przetrwalniki wytwarzane przez mszywioły
Statoblasty –mają kształt soczewkowaty, są zbudowane z komórek odżywczych (mezodermalnych) i komórek embrionalnych (ekto –i mezodermalnych), z których powstaje nowy organizm; całość objęta jest grubą otoczką z komórek ektodermalnych.
Poliembrionia - Jest odmianą podziału. Polega na powstawaniu z jednego zarodka, w wyniku podziału na dwa, podziału wielokrotnego lub pączkowania, dwu lub więcej zarodków potomnych, a z nich dojrzałych osobników. Potomstwo powstałe w wyniku poliembrionii jest tej samej płci i jest jednakowe pod względem genetycznym z zarodkiem macierzystym.