Maria Finogenow
PSYCHOLOGIA EMOCJI I MOTYWACJI
Wykład 9 (2011)
MIŁOŚĆ
Agape – miłość bezinteresowna
Philia – miłość platoniczna
Eros (Amor) – miłość romantyczna
Sexus – miłość zmysłowa
Narcyzm – miłość samego siebie
SKŁADNIKI MIŁOŚCI (Sternberg)
INTYMNOŚĆ
Pozytywne uczucia i towarzyszące im działania, które wywołują przywiązanie, bliskość i wzajemną zależność partnerów od siebie. Rozwój zaufania między partnerami. Wymiana intymnych inf, poczucie szczęścia z powodu bycia razem.
NAMIĘTNOŚĆ
Silne! Konstelacja silnych uczuć zarówno pozytywnych, jak i negatywnych.
Emocjom tym towarzyszy bardzo silne pragnienie maksymalnego połączenia się z partnerem.
Chęć maksymalnego połączenia z partnerem, b. silne pragnienie zespolenia się.
I etap– silna i niekontrolowana
ZAANGAŻOWANIE
Podjęcie decyzji/ zobowiązanie.
Najbardziej świadomy, sami możemy kształtować. Często najsilniejszy w trwałych związkach. Rozumiane jako decyzje, myśli i działania, ukierunkowane na przekształcenie relacji miłosnej w trwały związek oraz na utrzymaniu tego związku mimo występowania różnych przeszkód.
Robert Sternberg
FORMY MIŁOŚCI
Lubienie – intymność
Zadurzenie – namiętność
Miłość pusta – zobowiązanie
Nie mówią o potrzebach, podjęli decyzję o związku, ale nie ma w nim emocji.
Miłość romantyczna – intymność i namiętność
Pełna osobistych przeżyć, ale bez zobowiązań.
Miłość niedorzeczna – zaangażowanie i namiętność
Różne rzeczy przed sobą ukrywamy.
Miłość partnerska – zaangażowanie i intymność
Brak namiętności.
Miłość doskonała – intymność, namiętność i zaangażowanie
DYNAMIKA TRZECH SKŁADNIKÓW MIŁOŚCI
(w konspekcie rysuneczki slajd 5)
Namiętność- Najszybciej rozwija się namiętność, ale również z czasem gwałtownie maleje.
Intymność- całkiem szybko ją budujemy i wolniej maleje
Zaangażowanie- Rozwój zaufania między partnerami najwolniej rośnie, ale raczej nie maleje! :P
FAZY MIŁOŚCI
1. ZAKOCHANIE – namiętność
2. ROMANTYCZNE POCZĄTKI – namiętność i intymność
Otwieranie się
3. ZWIĄZEK KOMPLETNY – namiętność, intymność i zaangażowanie
Równowaga, podejmowanie decyzji (o zamąż
4. ZWIĄZEK PRZYJACIELSKI – intymność i zaangażowanie
Trudno namówić długoletni zwązek np. od czasów liceum, do zalegalizowania związku, bo minęła już u nich faza zw. Kompletnego.
5. ZWIĄZEK PUSTY – zaangażowanie
Wieloooooooooletnie związek, kiedy
6. ROZPAD ZWIĄZKU – ………
Zniknie nawet zaangażowanie
Nie każdy związek musi się rozpaść.
CO jest najistotniejsze w podtrzymywaniu związku:
- zaangażowanie (wysiłek)
- w 4 fazie ( pojedźcie gdzies tylko we dwoje i spróbujcie odnaleźć intymność)
- miłość niepielęgnowana prowadzi do rozpadu
WARUNKI ZAKOCHANIA SIĘ
POBUDZENIE I INTERPRETACJA
Pobudzenie niekoniecznie musi być wywołane przez dany obiekt, ale musi zostać mu przypisane.
Transfer pobudzenia
Przeniesienie przyczyn naszego pobudzenia z tego, co rzeczywiście je wywołało, na coś nowego, co w tym czasie pojawiło się w naszym otoczeniu i zwróciło naszą uwagę.
Np. bieg do autobusu (pobudzenie) i kiedy zdążymy skupiamy uwagę np. na zielone oczy (przeniesienie)
*** Dutton i Aron – eksperyment – 2 mosty (atrakcyjniejsza kobieta na końcu bardziej chwiejnego mostu)
*** White i Kight – konieczność skupienia uwagi na danym obiekcie
*** White i wsp. – Pobudzenie fizjologiczne nasila atrakcyjność tych osób, które już i tak są bardziej lub mniej atrakcyjne, obniża zaś atrakcyjność tych, które uważane są za brzydkie.
Np. aby kobieta się zakochała, trzeba ją jakoś pobudzić np. przewożąc szybko autem (przeniesienie pobudzenia na niego), ale granicą jest przerażenie kobiety (szanse zostaną zaprzepaszczone).
NAMIĘTNOŚĆ
Ocena naszych własnych uczuć nie jest ich prostym odczytywaniem, a raczej myślowym konstruowaniem na podstawie spostrzeganych objawów własnych uczuć (Wojciszke).
Czynniki wpływające na eskalację namiętności
Emocje pozytywne (*** Valins- ocena zdjęć nagich kobiet)
Intensyfikująca rola emocji negatywnych (*** Dutton i Aron – wstrząsy elektryczne)
Rola przeszkód – owoc zakazany (*** Driscroll i wsp. – opór rodziców)
- Przeszkody są tym dla namiętności czym wiatr dla ognia.
- Opór rodziców przed wzięciem ślubu wpływa na siłę namiętności
- Odmienność wyznaniowa, kulturowa to niewątpliwie przeszkoda, która mocno nasila namiętność. (póki ta namiętność jest silna, ale po czasie poziom namiętności jest niższy niż u innych par)
ODMIENNOŚĆ PŁCI
RODZENIE SIĘ POŻĄDANIA (Kinsey i wsp., 1948, 1953)
Większa podatność mężczyzn na wizualne sygnały pobudzenia erotycznego
Mężczyźni łatwiej ulegają podnieceniu czytając o seksie
U kobiet podniecenie wynika głównie z bliskiego kontaktu fizycznego i dotyku
Obecnie zanikanie tych różnic- zanikanie podwójnego standardu moralności (mężczyzna tylko miał prawo do erotyczności, zdrad etc. Bo on w ciąży nie będzie), oraz różnicami konsekwencji w sytuacji zbliżenia płciowego dla kobiet i mężczyzn zanikającymi przez szersze zastosowanie środków antykoncepcyjnych.
- np. bardziej rozszerzone źrenice i kobiet niż u mężczyzn podczas oglądania pornografii (Pease, 2010) [rozszerzone źrenice- podwyższenie poziomu pobudzenia]
- większa podatność mężczyzn na wizualne sygnały pobudzenia erotycznego jest warunkowana biologicznie i wynika z odmienności (….)
ROMANTYCZNOŚĆ – MĘŻCZYZNI SĄ BARDZIEJ ROMANTYCZNYMI KOCHANKAMI NIŻ KOBIETY
Mężczyźni zakochują się szybciej
Mężczyźni: 20 % zakochało podczas trzech pierwszych spotkań
Po 12 spotkaniach 70 % (tylko 30 % nie było pewnych )
Kobiety: Odpowiednio 15% i 43% (Kanin i wsp.)
Mężczyźni odkochują się trudniej.
Mężczyźni bardziej się angażują. Kobiety są bardziej stanowcze w rozstawaniu się. Mężczyźni zdecydowanie częściej się wahają i przeciągają decyzję o rozstaniu.
Mężczyźni popełniający samobójstwo z miłości: 4 x więcej mężczyzn w Polsce i 3 x więcej w USA niż kobiet.
Kobiety mają ogólną tendencję do silniejszego przeżywania wszelkich uczuć - pozytywnych i negatywnych.
KOGO I ZA CO LUBIMY
Im częściej kogoś spotykamy tym więcej możemy spotykać nagród.
Jeśli ktoś jest nam obcy jest dla nas nieprzewidywalny, niepewny. Im bardziej kogoś poznajemy, staje się bardziej przewidywalny, nie budzi niepewności, zaczynamy go lubić.
Responsywność- druga strona zaczyna bardziej trafnie odpowiadać na nasze oczekiwania. Odpowiadanie na oczekiwania (drugiej strony).
Im częściej się widzimy tym bardziej zaczynamy się lubić.
Najistotniejsze jest podobieństwo (Wykorzystywane przez manipulatorów).
DUŻA LICZBA KONTAKTÓW
LUBIENIE PARTNERA ZALEŻY OD:
Zalet
Wykrycie zalet nie równoważy wykrycia wad.
Wad (WAŻNIEJSZE!)
Im mniej ich ma tym bardziej go lubię.
Wykrycie wady likwiduje dobroczynne skutki zalet.
Subiektywizm w ocenie cech partnera
!!!! Atrakcyjność podobieństwa !!!!
Podobny (w zakresie preferencji, wartości, a nie faktów) oznacza POZYTYWNY, oraz SŁUSZNY
Najważniejszą zaletą innych jest ich podobieństwo do nas i to, że oni nas lubią.
PRZYSŁUGI
Myślenie zdroworozsądkowe: przysługami zyskasz przyjaciół.
Wyniki badań: przysługi mogą zniechęcać
KOMPLEMENTY
BUDOWANIE ZWIĄZKU
SAMOSPEŁNIAJACE SIĘ PROROCTWA (*** Snyder i wsp. – rozmowy telefoniczne)
Najtrwalszy i szczęśliwy związek, gdy obie strony wnoszą podobnie
Zasada mniejszego interesu, czyli mniejszego zaangażowania
Źródła negatywnych zmian w związku- pułapki
PUŁAPKA DOBROCZYNNOŚCI
PUŁAPKA BEZKONFLIKTOWOŚCI
PUŁAPKA SPRAWIEDLIWOŚCI
PUŁAPKA OBOWIĄZKU
MODEL Johna Lee
CHEMIA MIŁOŚCI
ZAKOCHANIE
Fenyloetyloamina
Feromony
POŻĄDANIE SEKSUALNE
Testosteron
EUFORIA, „USKRZYDLENIE”
Dopamina i norephetamina
STABILIZACJA – przywiązanie i bliskość
Endorfiny
Oksytocyna
Wazopresyna