Metodyka:
Związki metodyki z innymi naukami:
-pedagogika- dzięki niej formułujemy modele pojęciowe i twierdzenia celowościowe
- pedagogika społeczna- zajmuje się środowiskowymi uwarunkowaniami procesu opiekuńczo-wychowawczego oraz rozwoju człowieka w różnych fazach jego życia
- pedagogika resocjalizująca- polega między innymi na dostarczaniu i opracowywaniu metod oddziaływań występujących w procesie resocjalizacji
- psychologia społeczna i socjologia- psychologia społeczna zajmuje się procesami uwarunkowującymi czynności człowieka
- patologia i kryminologia-
- cybernetyka- pomaga określić zmiany
- aksjologia- to nauka o wartościach czyli określenie celów
2. Strategie i zalecenia strategiczne;
Strategia sposób działania
Zalecenia strategiczne
Strategia zmian postaw strategia zmian integracji postaw
Zalecenia strategiczne- cele etapowe, których osiągnięcie stanowi warunek zdobycia tego głównego celu. Odnoszą się one do trzech głównych zadań:
-oddziaływania etiotropowe- to usuwanie różnego rodzaju czynników zwiększających ryzyko powstawania zaburzenia np. usuwanie elementu środowiska usuwanie różnorodnych czynników uczenia się postaw niepożądanych, aspołecznych. Odizolowanie osób (grup), zmiany warunków, organizowanie odpowiednich elementów otoczenia. Wprowadzanie w życie dziecka osób znaczących, które go będą inspirowały.
- oddziaływania ergotropowe- przekształcenie postaw i powiązań właściwa praca resocjalizacyjna wykorzystujemy umiejętności, zdolności wychowanka przekształcanie postaw aspołecznych oraz ich wzjemnych powiazań. Odwoływanie się do zainteresowań wychowanka, umiejetności, zdolności, aby wywołać u niego odpowiednią motywację, powodującą pozytywne ustosunkowanie się do obowiązujących norm społecznych.
- oddziaływanie semiotropowe- ma charakter utrwalający usuwanie psychicznych skutków wpływu i oddziaływań czynników znajdujących się w centrum działań etiotropowych.
3. Rodzaje oddziaływań w metodyce wychowania resocjalizującego
4. Fazy oddziaływania resocjalizującego
- oddziaływanie środowiskowe, zmiana środowiska społecznego (pozwala na izolację wychowanka od destrukcyjnych grup oraz zmianę społecznej przynależności, zmiana środowiska jednostki
- dążenie do usuniecia napiecia frustracyjnego (wychowawca powinien zapokajać potrzeby, nie regowac pochopnie karaniem, nie powinien spełniac każdej zachcianki, powinien uzyskać zaufanie i poprzez stopniowanie trudności nauczyć go jak pokonywać przeszkody)
- włączenie wychowanka do pełnienia okreslonych grup społecznych, powinno się pozostawić swobodę działania, co rozwija samodzielość, przekazywania działań powinno nastepować przez dawanie zadań
- doradzanie wychowawcze- zwracanie uwagi na następstwa niepotrzebnych zachowań, dostarczanie wzorów, wzmacnianie wiary w mozliwości, nagradzanie
5. Antropotechnika
Antropotechnika oparta jest o więź osobową ( stosunki interpersonalne ) z wychowankiem, grupa wychowanków lub środowiskiem. Jest ona formą autorealizacji ( samowychowania), ponieważ bez świadomego udziału człowieka, poddanego oddziaływaniu środków antropotechnicznych, kształtowanie jego osobowości nie jest możliwe. Antropotechnika jest zbiorem reguł postępowania przy wykorzystaniu różnego rodzaju więzi między osobami wychowywanymi i wychowującymi. Podstawowym czynnikiem jest więź osobowa (stosunki interpersonalne) z indywidualnymi jednostkami, grupami społecznymi lub środowiskiem.
Główny środek oddziaływań stanowi osoba wychowawcy, która stosuje metodę wpływu osobistego.(po przez; ukierunkowanie aktywności wychowanka; doradzanie) Antropotechnika wychowania resocjalizującego wykorzystuje różnego rodzaju więzi osobowe. I na tej podstawie wyróżnia się trzy odmiany procedur antropotechnicznych interakcji:
6. Socjotechnika
Socjotechnika, ogół metod, środków i działań praktycznych zmierzających do wywołania pożądanych przemian w postawach lub zachowaniach społecznych, np. oddziaływanie (pozytywne lub negatywne) nauczyciela na uczniów, wpływ reklamy na jednostkowe lub społeczne zachowania konsumpcyjne.
Działamy poprzez zarządzanie grupą , samorząd kształtowanie celów, stosowanie metod wpływu grupowego poprzez integracje.
Socjotechnika ( antropotechnika interakcji grupowej ) - interakcja typu wychowawca – grupa, wychowanek – grupa wychowanków, itp.
Stosuje się zarządzanie, samorząd, kształtowanie celów, norm, strukturę i prestiż grupy, integracje z innymi grupami.; metodę pracy z grupą wychowanków (group-work)
7. Kulturotechnika
Wykorzystują pracę i naukę:
- kulturotechnika aktywności szkolnej- uczymy się przez utrwalenie, praktykę
- kulturotechnika- aktywności pracowniczej- praca społecznie użyteczna zawodowa i porządkowo gospodarcza
Kulturo technika aktywności rekreacyjnej – czyli spory i rekreacja, turystyka, rekreacja wypoczynkowa i zajęcia kulturalno oświatowe
8. Zalety i wady wybranych metod (nagradzanie i karanie, przykład własny, metoda doradzania)
Metoda karania - „Metoda karania polega na zwalczaniu zachowań destrukcyjnych, obniżaniu prawdopodobieństwa występowania ich w przyszłości, a tym samym tłumieniu niepożądanych wychowawczo dyspozycji psychicznych wychowanka.”
Metoda nagradzania - polega na tworzeniu atrakcyjnych dla jednostki zdarzeń w następstwie określonych czynności w celu wzmocnienia tendencji do reagowania określoną czynnością na daną sytuację.
Wady metody karania
· Mało skuteczna metoda.
· Karanie raczej „tłumi” niż wygasza niepożądane zachowanie.
· Karanie przyjmuje postać WYGASZANIA – uniemożliwienie spodziewanego się nagradzania (wzmocnienia pozytywnego).
· Nadmiar karania wyzwala skłonność do agresji, kłamstwa, dogmatyzmu, uprzedzeń. Powoduje frustrację, lęk, niepewność, sprzyja poczuciu niższości, wzmaga zachowania podlegające karaniu.
· Metoda nie pociąga za sobą skutków trwałych.
· Znaczenie metody karania i nagradzania i ich skuteczność polega na łączeniu obu metod lub przemiennym ich stosowaniu.
Metoda doradzania wychowawczego, czyli stwarzanie przez wychowawcę odpowiednich sytuacji, w których podopieczny będzie oczekiwał od niego rad, wskazówek i propozycji postępowania. Wymaga to istnienia wewnętrznego związku między wychowawcą, a wychowankiem. Integralnym elementem doradzania jest krytyka zachowań wychowanka;
9. Cele, założenia teoretyczne, formy pracy w artterapii
Arteterapia – to forma pracy terapeutycznej, korzystająca zarówno do celów leczniczych jak i rozwojowych czy edukacyjnych z różnych metod technik plastycznych, muzycznych literackich i teatralnych. ]
Cele:
-rozbudzenie wrażliwości
- ekspresja własnych emocji
- poznanie siebie własnych możliwości, ograniczeń
- rozbudzenie wyobraźni, fantazji
- zmniejszenie napięć, szukanie nowych metod radzenia sobie z lękiem, stresem
- nauka koncentracji
- rozwój motywacji
- funkcja dydaktyczna
- poszerzenie wiedzy o świecie i o sobie
- kształtowanie możliwości przekształcenia informacji
Cele z podziałem na funkcje:
- wychowanie przez sztukę (kształtowanie wrażliwości estetycznej)
- terapeutyczny
- rozwijające kreatywne
- inspirujący
- Integrujący
- indywidualizujący
10. Wykorzystanie sportu w resocjalizacji
Wychowanie fizyczne odgrywa ogromną rolę w procesie resocjalizacji, w szkołach może on nawet zminimalizować się na rzecz profilaktyki tego zjawiska. Wychowanie fizyczne wyzwala nadmiar energii wychowanków, rozładowuje napięcia emocjonalne. Nawet niewielkie efekty sportowe dając zadowolenie oraz satysfakcje i mogą doprowadzi do wiary w możliwości uzyskania lepszych wyników także w innych dziedzinach życia. Ćwiczenia porządkowe służą wyrabianiu karności i dyscypliny. Gry zespołowe mają wykształci umiejętności działania kolektywnego, zdolności podporządkowania osobistych ambicji interesowi grupy. W czasie treningów wychowankowie zrzucają maskę, stają się bardziej naturalni, a przez to łatwiej ich poznać, dotrzeć do zakamuflowanych cech osobowości. Stanowi to punkt wyjścia do terapii psychologicznej.
Wśród form rekreacji fizycznej szczególnie przydatnych w procesie resocjalizacji, należy wyróżnić: gry sportowe, terenowe, sporty zimowe, turystkę.
11. Metody pracy grupowej;
-metody:
-interpersonalno-korektywne
- oparte na kulturze
- na pracy zawodowej
- na twórczości artystycznej
- na zajęciach oświatowych
- na relaksacji i sporcie
12. Asertywność i podnoszenie kompetencji asertywnych
Asertywność- to zespół zachowań interpersonalnych , wyrażająca uczucia, postawy, życzenia, opinie i prawa innych osób. To umiejętność zachowania się zdecydowanego ale pozbawionego agresji.
13. metoda indywidualnych przypadków- cel, przedmiot, zalety i wady , procedura
Metoda indywidualnych przypadków- jest sposobem badań podlegających na analizie jednostkowych losów ludzkich uwikłanych w określone sytuacje np. wychowawcze lub na analizie konkretnych zjawisk natury wychowawczej poprzez pryzmat jednostkowy losów z nastawieniem na opracowanie diagnozy w celu analizy zjawiska i podjęcia działań terapeutycznych
Cele:
- opis danego zjawiska z różnych perspektyw
- poszerzenie technik badawczych
Przedmiot badań:
- osoba
- określona grupa lub zbiorowość
- instytucja
Zalety;
-można poznać dobrze wychowanka
-skupia się tylko na konkretnym przypadku a nie na ogółu
- większe szanse na powodzenie
- dostosowanie do indywidualnych potrzeb jednostki
- wszechstronność, szeroki zakres
- głęboka analiza
- otwartość badacza
- metoda jakościowa wzbogaca badania ilościowe
- naturalność środowiska badań
-gwarancja dyskrecji
Wady:
- trudność w nawiązywaniu kontaktu z wychowankiem
- czasochłonność
- wymaga dostosowania technik do jednostki
- subiektywizm oceny wyników
- trudności z interpretacją
- ryzyko generalizacji wyników
- nie można ufać danym, które gromadzimy na podstawie pamięci
Procedura:
1.diagnoza środowiska społecznego
2.opracowanie plany postępowania
3.koncentracja na własnym prowadzeniu przypadku
14. wskazówki techniczne dla osób stosujących metodę indywidualnych przypadków, kategorie spraw podlegających metodzie.
Wskazówki;
1.Nie koncentruj się na problemie ale na tym co klient chce aby się zmieniło.
2.Ustal cele z klientem ale te cele muszą spełnić kilka warunkow
- cele realistyczne
- cele pozytywnie sformułowane
- raczej małe niż wielkie
3. Dowiedź się jak życie klienta wygląda ja jak ma wyglądać ( zapoznaj się ze szczegółami bądź konkretami)
4. analizuj z klientem sytuacje ważne w jego życiu.
5. Szanuj tempo klienta.
6. poszukaj fundamentów na których można oprzeć zmiany.
7. poszukaj zasobów w kliencie bierz realistyczne zasoby.
8. doceń to co klient osiągnął
9. sprawdzaj czy osiągnął to co zamierzał
10. jeśli klient się opiera zmień strategie.
Kategorie ;
Ograniczone możliwości intelektualne bądź fizyczne osoby.
Wyczerpane indywidualne zasoby sił i możliwości rozwiązania problemu
Zbyt długie pozostawanie w stresie.