Percepcja, cz. II

• Całość procesów poznawania przedmiotów i zdarzeń w środowisku

• Spostrzeżenie – skutek procesu percepcji

Proces percepcji:

Odbiór wrażeń:

• Stymulacja z narządów zmysłów wywołuje impulsy nerwowe przesyłane do mózgu

• Uświadomienie właściwości przedmiotu – barwy, krawędzie, linie

Organizacja percepcyjna:

• Tworzenie wewnętrznej reprezentacji obiektu i spostrzeżenie bodźca zewnętrznego

• Np. wzrok – wielkość obiektu, kształt, ruch, odległość i ukierunkowanie

Identyfikacja i rozpoznawanie:

• Nadawanie znaczenia spostrzeżeniom

• Udział wyższych procesów poznawczych: osobiste teorie, pamięć, wartości, przekonania, postawy

• Wychodzenie poza widzialne cechy

Złudzenia:

• Iluzja – łac. illudere kpić

• Ludzie przeżywają te same złudzenia w tych samych sytuacjach percepcyjnych z powodu:

• wspólnej fizjologii systemów sensorycznych

• podobnych doświadczeń

• Halucynacja – percepcyjne zniekształcenie, nie podzielane przez wszystkich, lecz doświadczane przez jednostki na skutek niezwykłych stanów fizycznych lub umysłowych

• Złudzenia dotyczą różnych modalności zmysłowych

Złudzeniom ulegamy w życiu codziennym

„ruch słońca”

Złudzenia są wykorzystywane w życiu codziennym

Architekci wnętrz

Oddzielenie figury od tła:

Figura

– przedmiotopodobny obszar z przodu

Tło

– płaszczyzna z tyłu, z której wyodrębnia się figura

Figura zakamuflowana

– gdy figura i tło są podobne

Stałość spostrzeżeń:

Spostrzegamy świat jako

• niezmienny

• stały
  stabilny

pomimo zmian w pobudzeniu receptorów

Stałość wielkości
– posiadanie tej samej wielkości pomimo patrzenia na przedmiot z różnych odległości

Wiedza na temat odległości zależy od:

a) rzeczywistej wielkości przedmiotu

b) odległości przedmiotu od oka

jeśli zafałszuje się odległość - percepcja wielkości będzie zafałszowana

Eksperyment: pokój Amesa

Stałość wielkości – posiadanie tej samej wielkości pomimo patrzenia na przedmiot z różnych odległości

Wiedza na temat odległości zależy od:

a) rzeczywistej wielkości przedmiotu

b) odległości przedmiotu od oka

c) wcześniejszej wiedzy

Stałość kształtu

- posiadanie tego samego kształtu pomimo patrzenia na przedmiot z różnych odległości

Stałość barwy

- posiadanie tego samego koloru pomimo patrzenia na przedmiot w różnych sytuacjach

Wskazówki głębi – jednooczne:

• Perspektywa liniowa – części przedmiotów w rzeczywistości bardziej odległe są na rysunku mniejsze

• Gradient struktury powierzchni – zmiany progresywne w strukturze powierzchni

Wskazówka okluzji – przedmiot zasłaniający drugi jest przed tym przedmiotem

Wskazówki ruchu:

• Paralaksa ruchowa – w zależności od odległości przedmiotu wydają się poruszać z różną prędkością

• Np. coś co znajduje się dalej, porusza się wolniej

Zjawisko fi.

Rozpoznawanie i identyfikacja:

• Ostatni z etapów spostrzegania

• Jeśli przedmiot jest rozpoznany – był nam znany wcześniej.

• Jeśli jest zidentyfikowany – dowiadujesz się o nim czegoś nowego.