Polityka rozwoju gospodarczego w Polsce
Strategie rozwoju gospodarczego
Liberalna zakłada że najsprawniejszym mechanizmem alokacji zasobów jest rynek, który potrzebuje stabilnego pieniądza oraz rozwiniętych instytucji prawnych, chroniących prawo własności. Większość transakcji podejmowanych jest przez sektor prywatna. Rola państwo odnosi się natomiast to ustanowienia ładu instytucjonalnego czy stabilizacji makroekonomiczne itp.
Współczesna neoliberalna recepta Williamsona wiązała się z:
-ustalaniu stóp procentowych przez rynek
- utrzymanie dyscypliny w finansach publicznych
- liberalizacji importu i eksportu
- prywatyzacja przedsiębiorstw państwowych
- deregulacja rynków
Ale ta recepta spotkała się z negatywnym nastawieniem.
Strategia wykorzystująca politykę handlową i otwarcie gospodarki charakteryzuje się większym angażowaniem państwa w gospodarkę. Impuls rozwoju powinien wynikać z sektora nastawionego na eksport, który będzie stanie konkurować na rynkach międzynarodowych. Dzięki dobrej pozycji nastąpi wzrost a prężny przemysł będzie dawał pracę ludziom. Państwo powinno wspierać rozwój wybranych gałęzi poprzez tanie kredyty, politykę handlową czy też kurs walutowy.
Strategia rozwoju przez industrializację państwo steruje przyspieszonym uprzemysłowieniem, poprzez aktywizowanie niezbędnych środków finansowych. Rozwój początkuje tzw. Wielkie pchnięcie polegającym na silnym impulsie inwestycyjnym kluczowych gałęzi przemysłu.
Strategia rozwoju rolniczego stosowana w krajach trzeciego Świata polega m.in. na : przyspieszonym wzroście PKB uzyskiwanym przez zmiany technologiczne, podniesienie krajowego popytu na produkcję rolną, rozwoju obszarów wiejskich.
Strategia budowania gospodarki opartej na wiedzy współcześnie wiedzę postrzega się jako główny czynnik rozwoju, który przejawia się : innowacyjnością, wzrostem konkurencyjności, wzrost znaczenia edukacji czy technik informatycznych. Najważniejszym czynnikiem produkcji pozostaje nieskrępowany ludzki intelekt.
Wg Banku Światowego strategię rozwoju opartej na wiedzy mogą wdrażać państwa które:
- posiadają system ekonomiczny umożliwiający wykorzystanie istniejącej i nowej wiedzy oraz wspierający przedsiębiorczość.
- mają wykształcone i wykwalifikowane społeczeństwo, które potrafi dzielić się i wykorzystywać wiedzę
- dysponują wydajną siecią podmiotów
- rozporządzają infrastrukturą informatyczno-komunikacyjną
Uwarunkowania rozwoju gospodarczego Polski
- początek rozwoju gospodarczego Polski zapoczątkowało upadek systemu centralnie planowanego i demokratyzacja życia społecznego.
- dokonano zmiany systemu gospodarczego, społecznego, politycznego oraz ładu gospodarczego,
- kolejnym procesem który wpłynął na rozwój była integracja z Unią Europejską – rok 2004 oznaczał wspólny rynek i znakomitą szansę rozwojową dla krajowych przedsiębiorstw.
- osiągnięcie celów rozwojowych jest uzależnione od wielu uwarunkować
a) uwarunkowania o charakterze podstawowym – system gospodarki rynkowej opartej na stabilnych cenach, sprawnie działające instytucje, stabilność makroekonomiczna, edukacja podstawowa. Polska spełniła te wymogi, czego skutkiem jest odporność na rozwijający się kryzys od 2008. Jednak wciąż wytyka się naszemu kraju pewne wady m.in. przerost biurokracji, skomplikowane przepisy, korupcję, brak zaufania ze strony społeczeństwa czy niedorozwój infrastruktury.
b) uwarunkowania rozwojowe takie jak: szkolnictwo wyższe, efektywność działania rynku dóbr, rozwój rynku finansowego, gotowość technologiczna. Odnosząc te czynniki do Polski, można powiedzieć że odsetek osób z wyższym wykształceniem się podniósł, ale niestety nie towarzyszyła temu jakość kształcenia. Rozwój rynku finansowego na tle krajów UE również kształtuje się na słabym poziomie, jednakże określa się że to względne zapóźnienie uchroniła nasz system finansowy zarażaniem się problemami w dobie kryzysu.
WNIOSKI
- Polska dokonała dobrych wyborów związanych z gospodarką rynkową oraz z integracją z UE
- Polsce zaproponowało wiele strategii, niestety niekonsekwencje je wdrażano
- analiza SWOT nie daje jednoznacznego obrazu. W wielu obszarach dokonano znacznych postępów, ale nadal jest wiele zapóźnieni np. infrastruktura :
Dziedzina np. infrastruktura – mocna strona to rozwój transportu kolejowego, słaba strona niedorozwinięta sieć transportowa, szansa to wykorzystanie lotnictwa, zagrożenie pogłębiające się ograniczenie usług transportu publicznego.
Inna dziedzina np. makroekonomia- mocna strona to otwartość gospodarki, słaba strona – niski PKB per capita, szansa – działania prorozwojowe, zagrożenia – rosnący dług publiczny.
Dziedzina np. kapitał ludzki – mocna strona wzrost ludzi wykształcony, słaba strona – niskie nakłady na B+R, szanse – potencjał młodych pracowników, zagrożenia – ujemny przyrost naturalny.
- duże możliwości na nadrabianie zaległości względem krajów są fundusze unijne