Współczesne trendy w przetwórstwie mięsnym
Wykład III
Ultradźwięki
Dźwięki z otoczenia
-Ultradźwięki przemieszczają się z prędkością dźwięku
-Prędkość dźwięku jest mniejsza niż światła
- Dźwięk zależy od materiału w którym się rozchodzi
-Częstotliwość dźwięku zmienia się podczas przechodzenia przez materiał
Fale mechaniczne:
-fale poprzeczne (naprężenie styczne)
-ciała stałe
-gęstość materiału pozostaje niezmienna
-drgania poprzeczne do kierunku fali
-Fale wzdłużne(naprężenie normalne)
Fale ultradźwiękowe w ośrodku sprężystym
-fale podłużne (lokalne zagęszczenie)
-parametry fali (długość, prędkość, częstotliwość, okres)
Energia potencjalna i siła w układzie cząsteczki dwuatomowej:
-dla małych wychyleń siła przyrasta niemal proporcjonalnie do wychylenia
-naprężenia mechaniczne nie przekraczają zakresu stałych wartości modułu sprężystości
Czynniki wpływające na prędkość rozchodzenia się ultradźwięków:
-moduł
-gęstość
-temperatura
-częstotliwość
Wielkość energetyczna:
-moc akustyczna
-gęstość energii
-Gęstość strumienia energii (natężenie fali akustycznej)
-poziom natężenia dźwięków
Opis rozchodzenia się fali:
Opis klasyczny
-opatry na złożeniu ciągłości materii bez wnikania w ,,ziarnistość” struktury
- opis zjawiska liniowy
Opis molekularny
- relaksacja termiczna(wzrost temperatury)
-relaksacja strukturalna
Fale w ośrodku rzeczywistym
-fala ulega tłumieniu
- przyczyny odstępstw od praw idealnych
Absorpcja i dyspersja
Rozpraszanie
Procesy nieliniowe
-zniekształcenie kształtu fali
- ciśnienie akustyczne
Załamanie fali (refrakcja)
-zmiana kierunku rozchodzenia się fali związana ze zmiana jej prędkości przy przejsciu przez granicę ośrodków o różnej impedancji
-zmiana prędkości
Rozpraszanie:
Zachodzi na niejednorodności środowiska o wymiarach porównywalnych z długością fali
Osłabienie fali:
-obniżenie energii
-rozproszenie
Metody wytwarzania ultradźwięków:
Generatory
*odwracalne
-elektryczne
-magnetyczne
*nieodwracalne
- mechaniczne
- aero- i hydrodynamiczne
- optyczne
Pole akustyczne
-pole bliskie
-pole dalekie
Technika ultradźwiękowa jest motorem innowacji w technologii żywności
Niektóre aplikacje:
-pomiar strumienia płynu
- skaner akustyczny
-spektrometry
- wysokociśnieniowe komory akustyczne
- mikroskop akustyczny
Pomiary składu żywności
-kryst. tłuszczu
- roztwory cukru w sokach
-przemiany emulsji
-gęstość
-zawartość tłuszczu w tkankach
- zawartość ody w tkankach
- zawartość etanolu w winie
-zawartość oleju w wodach poekstrakcyjnych
- przebieg zamrażania
Zastosowanie ultradźwięków:
-wytwarzanie emulsji
- niszczenie struktur komurkowych?
- inicjowanie reakcji ciemnienia
-inicjowanie enzymów
-kruszenie mięsa
-wpływa na przebieg krystalizacji
-odgazowanie cieczy
-czyszczenie powierzchni
-homogenizacja emulsji
-dyspergowanie materiału w zawiesinach
- koagulacja
- dyspergowanie
-mycie i czyszczenie
-obróbka i formowanie
-spajanie i lutowanie
- ekstrakcja i suszenie
- dyfuzja
Reakcje sonochemiczne:
-przyspieszenie reakcji konwencjonalnych
-degradacja polimerów
-Wytwarzanie wolnych rodników
-inicjacje utleniania