Pokrycia dachowe i okładziny z blachy, połączenia poprzeczne

Norbert Lennertz - Tłumaczył Andrzej Machalski Połączenia poprzeczne w blaszanych pokryciach dachowych i okładzinach elewacyjnych są to specjalne rozwiązania styków, wykonywane prostopadle do połączeń arkuszy przebiegających zwykle w podłużnym kierunku. Połączenia poprzeczne mogą okazać się konieczne, jeśli chcemy ograniczyć długości arkuszy do określonej wartości. Rodzaj połączenia poprzecznego zależy od nachylenia dachu. Przy tym obowiązuje zasada: im mniejsze nachylenie dachu, tym większe są wymagania co do szczelności połączenia poprzecznego. Tutaj są możliwe różnorodne wykonania:  rąbek leżący pojedynczy,  rąbek leżący pojedynczy z dodatkową zakładką,  rąbek leżący podwójny (bez taśm uszczelniających),  uskok spadku,  wodoszczelne wykonanie zależnie od użytego materiału. Wymagania Połączenia poprzeczne w konstrukcjach dachów i elewacji są pożądane albo z przyczyn optycznych, albo też technicznych. Jeżeli połączenia poprzeczne zadysponowano z przyczyn technicznych, muszą one spełniać wymagania dotyczące sposobu ich uformowania, podane w wytycznych wykonania. Z reguły są one uzależnione od nachylenia połaci dachu. Związane jest z tym wymaganie co do deszczoodporności, które może nawet dojść do wymagania wodoszczelności. Połączeniami poprzecznymi wynikającymi z przyczyn technicznych mogą być np.: połączenia w celu przejęcia termicznych wydłużeń arkuszy. Poniżej przedstawiono rodzaje połączeń poprzecznych dla dachów wodoszczelnych o różnych nachyleniach: Wodoszczelne połączenia poprzeczne Wodoszczelne połączenia poprzeczne mogą być w większości stosowane niezależnie od nachylenia dachu - jako lutowane, nitowane, z uszczelkami, jako łączone na rąbki podwójne i styki zgrzewane. Zależnie od użytego materiału, wodoszczelne połączenia poprzeczne można wykonywać opisanymi dalej sposobami. Przez pokrycia blaszane rozumie się też specjalne ich detale, na przykład kosze. W przypadku koszy o spadku osi kosza od 15! dopuszcza się w wytycznych "pojedynczy zakład". Szerokość zakładu wynosi co najmniej 10 mm. Dla koszy ołowianych obowiązują odrębne wymagania. W zasadzie wszelkie połączenia i zamocowania należy tak ukształtować, aby elementy połaci dachowej mogły bez przeszkód dostosować się do różnych warunków temperaturowych, bez powstawania w nich nieszczelności. Należy tutaj wyjść z różnicy temperatur 100 !C, przy czym powinna być uwzględniona temperatura w czasie układania. Pokrycia blaszane i okładziny ścienne muszą być ponadto zabezpieczone przed uniesieniem (oderwaniem) i innymi uszkodzeniami powodowanymi przez wichurę. Rąbek leżący pojedynczy Rąbek leżący pojedynczy składa się w zasadzie z dwóch zahaczonych o siebie odgięć pełnych na brzegach zastosowanych blach. Taka forma połączenia poprzecznego, stosownie do wytycznych technicznych, może być użyta przy spadku dachu ponad 25!. Rąbek leżący pojedynczy z dodatkową zakładką Niejako opierając się na zasadzie rąbka leżącego pojedynczego, przez dodatkową zakładkę uzyskuje się wyższy stopień bezpieczeństwa w odniesieniu do deszczoodporności. Stosując wykonanie pokazane na rysunku 2, otrzymuje się szersze zachodzenie na siebie blachy. Taka forma rąbka leżącego może być stosowana przy nachyleniach dachu aż do 10!. Szerokość odgięć pełnych zależy tutaj, jak i w przypadku rąbka leżącego pojedynczego, od długości arkusza i wynikającego stąd wydłużenia lub skurczenia arkuszy przy zmianach temperatury. Uskok spadku Uskok spadku to rozwiązanie konstrukcyjnie kosztowniejsze od opisanych wcześniej połączeń poprzecznych, gdyż musi ono być uwzględnione już w przygotowaniu konstrukcji podkładowej. Uskoki spadku wykonuje się z zagięciem, które jest zabezpieczone przeciw obsunięciu się za pomocą żabki pojedynczej lub pasmowej. Arkusz nakrywający zahacza o nawrót blachy i tym samym zamyka połączenie. Przy minimalnej wysokości 60 mm uskok spadku nadaje się, według wytycznych technicznych, do utworzenia połączenia paprzecznego - aż do nachylenia dachu 3!. Literatura KU" W.: Roboty pokrywcze i blacharskie. Arkady, Warszawa 1974. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlano-montażowych. Budownictwo ogólne tom I, część 3. Arkady, Warszawa 1990. DIN 18338. Dachdeckungs- und Dachabdichtungsarbeiten (Roboty dekarskie i roboty izolacyjne wodochronne na dachach). DIN 18339. Klempnerarbeiten (Roboty blacharskie). Fachregeln des Klempner-Handwerks. In: Richtlinien f.r die Ausf.hrung von Metall-D-chern, Au§enwandbekleidungen und Bauklempnerarbeiten (Fachowe reguły dla rzemiosła blacharskiego, w: Wytyczne wykonania dachów metalowych, okładzin ścian zewnętrznych i robót blacharskich budowlanych). ZVSHK, St. Augustin. Regeln f.r Metallarbeiten im Dachdeckerhandwerk (Reguły dla robót metalowych w rzemiośle dekarskim). ZVDH, Kolonia.