POLITECHNIKAWROCŁAWSKA |
Ćwiczenie wykonała: Grupa 3 |
Elektrotechnika Rok III Semestr V Rok Akademicki 2015/2016 |
LABORATORIUM Z URZĄDZEŃ I INSTALACJI ELEKTRYCZNYCH |
||
Data ćwiczenia: 18.11.2015 |
Temat: REZYSTANCJA ZESTYKOWA |
Ocena: |
Numer ćwiczenia: 2 |
Cel ćwiczenia:
Celem ćwiczenia jest poznanie zagadnień związanych z rezystancją zestykową i zależności tej rezystancji od różnych czynników.
Spis obiektów:
a) Na stanowisku:
- autotransformator laboratoryjny egulacyjny typ TAR 2,5kVA
- przekładnik pradowy laboratoryjny 2000/5A, 500V
- multimetr PeakTech 4150 (mV)
- amperomierz elektromagnetyczny, zakres 100 A, klasa 1
b) Badane:
- zestyki miedziane: powierzchniowe (2), liniowe (3) i punktowe (1)
- zestyki mosiężne: powierzchniowe, liniowe i punktowe
- zestyki żelazowe: powierzchniowe, liniowe i punktowe
Schemat układu pomiarowego:
Wyniki pomiarów:
Wyniki pomiarów dla charakterystyk RZ=f(F)
• Tab.1. zestyki powierzchniowe miedziane:
Lp. | M | ~F | I | ΔU | RZ |
---|---|---|---|---|---|
--- | [kg] | [N] | [A] | [mV] | [mΩ] |
1 | 0,7 | 7 | 40 | 1,75 | 0,0438 |
2 | 1,95 | 19 | 40 | 1,40 | 0,0350 |
3 | 3,2 | 31 | 40 | 0,70 | 0,0175 |
4 | 4,45 | 44 | 40 | 0,52 | 0,0130 |
5 | 5,7 | 56 | 40 | 0,45 | 0,0113 |
6 | 6,95 | 68 | 40 | 0,40 | 0,0100 |
7 | 8,2 | 80 | 40 | 0,37 | 0,0093 |
8 | 9,45 | 93 | 40 | 0,36 | 0,0090 |
9 | 8,2 | 80 | 40 | 0,37 | 0,0093 |
10 | 6,95 | 68 | 40 | 0,42 | 0,0105 |
11 | 5,7 | 56 | 40 | 0,48 | 0,0120 |
12 | 4,45 | 44 | 40 | 0,55 | 0,0138 |
13 | 3,2 | 31 | 40 | 0,58 | 0,0145 |
14 | 1,95 | 19 | 40 | 0,74 | 0,0185 |
15 | 0,7 | 7 | 40 | 1,33 | 0,0333 |
• Tab.2. zestyki powierzchniowe mosiężne:
Lp. | M | ~F | I | ΔU | RZ |
---|---|---|---|---|---|
--- | [kg] | [N] | [A] | [mV] | [mΩ] |
1 | 0,7 | 7 | 40 | 30,31 | 0,7578 |
2 | 1,95 | 19 | 40 | 15,84 | 0,3960 |
3 | 3,2 | 31 | 40 | 7,06 | 0,1765 |
4 | 4,45 | 44 | 40 | 3,72 | 0,0930 |
5 | 5,7 | 56 | 40 | 2,61 | 0,0653 |
6 | 6,95 | 68 | 40 | 2,15 | 0,0538 |
7 | 8,2 | 80 | 40 | 1,92 | 0,0480 |
8 | 9,45 | 93 | 40 | 1,84 | 0,0460 |
9 | 8,2 | 80 | 40 | 1,92 | 0,0480 |
10 | 6,95 | 68 | 40 | 1,94 | 0,0485 |
11 | 5,7 | 56 | 40 | 1,98 | 0,0495 |
12 | 4,45 | 44 | 40 | 2,20 | 0,0550 |
13 | 3,2 | 31 | 40 | 2,81 | 0,0703 |
14 | 1,95 | 19 | 40 | 3,61 | 0,0903 |
15 | 0,7 | 7 | 40 | 33,38 | 0,8345 |
• Tab.3. zestyki powierzchniowe żelazowe:
Lp. | M | ~F | I | ΔU | RZ |
---|---|---|---|---|---|
--- | [kg] | [N] | [A] | [mV] | [mΩ] |
1 | 0,7 | 7 | 40 | 144,50 | 3,6125 |
2 | 1,95 | 19 | 40 | 84,30 | 2,1075 |
3 | 3,2 | 31 | 40 | 59,80 | 1,4950 |
4 | 4,45 | 44 | 40 | 44,98 | 1,1245 |
5 | 5,7 | 56 | 40 | 36,02 | 0,9005 |
6 | 6,95 | 68 | 40 | 30,21 | 0,7553 |
7 | 8,2 | 80 | 40 | 27,60 | 0,6900 |
8 | 9,45 | 93 | 40 | 23,20 | 0,5800 |
9 | 8,2 | 80 | 40 | 26,17 | 0,6543 |
10 | 6,95 | 68 | 40 | 26,85 | 0,6713 |
11 | 5,7 | 56 | 40 | 26,50 | 0,6625 |
12 | 4,45 | 44 | 40 | 31,09 | 0,7773 |
13 | 3,2 | 31 | 40 | 36,16 | 0,9040 |
14 | 1,95 | 19 | 40 | 59,07 | 1,4768 |
15 | 0,7 | 7 | 40 | 150,02 | 3,7505 |
• Tab.4. zestyki punktowe miedziane:
Lp. | M | ~F | I | ΔU | RZ |
---|---|---|---|---|---|
--- | [kg] | [N] | [A] | [mV] | [mΩ] |
1 | 0,7 | 7 | 40 | 40,41 | 1,0103 |
2 | 1,95 | 19 | 40 | 12,91 | 0,3228 |
3 | 3,2 | 31 | 40 | 8,73 | 0,2183 |
4 | 4,45 | 44 | 40 | 6,94 | 0,1735 |
5 | 5,7 | 56 | 40 | 5,52 | 0,1380 |
6 | 6,95 | 68 | 40 | 4,54 | 0,1135 |
7 | 8,2 | 80 | 40 | 3,51 | 0,0878 |
8 | 9,45 | 93 | 40 | 2,97 | 0,0743 |
9 | 8,2 | 80 | 40 | 3,33 | 0,0833 |
10 | 6,95 | 68 | 40 | 4,01 | 0,1003 |
11 | 5,7 | 56 | 40 | 4,59 | 0,1148 |
12 | 4,45 | 44 | 40 | 5,28 | 0,1320 |
13 | 3,2 | 31 | 40 | 6,77 | 0,1693 |
14 | 1,95 | 19 | 40 | 9,30 | 0,2325 |
15 | 0,7 | 7 | 40 | 15,06 | 0,3765 |
• Tab.5. zestyki punktowe mosiężne:
Lp. | M | ~F | I | ΔU | RZ |
---|---|---|---|---|---|
--- | [kg] | [N] | [A] | [mV] | [mΩ] |
1 | 0,7 | 7 | 40 | 40,62 | 1,0155 |
2 | 1,95 | 19 | 40 | 21,91 | 0,5478 |
3 | 3,2 | 31 | 40 | 14,90 | 0,3725 |
4 | 4,45 | 44 | 40 | 11,50 | 0,2875 |
5 | 5,7 | 56 | 40 | 8,17 | 0,2043 |
6 | 6,95 | 68 | 40 | 7,70 | 0,1925 |
7 | 8,2 | 80 | 40 | 6,90 | 0,1725 |
8 | 9,45 | 93 | 40 | 5,78 | 0,1445 |
9 | 8,2 | 80 | 40 | 6,17 | 0,1543 |
10 | 6,95 | 68 | 40 | 6,21 | 0,1553 |
11 | 5,7 | 56 | 40 | 6,70 | 0,1675 |
12 | 4,45 | 44 | 40 | 7,24 | 0,1810 |
13 | 3,2 | 31 | 40 | 8,90 | 0,2225 |
14 | 1,95 | 19 | 40 | 12,54 | 0,3135 |
15 | 0,7 | 7 | 40 | 24,20 | 0,6050 |
• Tab.6. zestyki punktowe żelazowe:
Lp. | M | ~F | I | ΔU | RZ |
---|---|---|---|---|---|
--- | [kg] | [N] | [A] | [mV] | [mΩ] |
1 | 0,7 | 7 | 40 | 361,7 | 9,0425 |
2 | 1,95 | 19 | 40 | 84,92 | 2,1230 |
3 | 3,2 | 31 | 40 | 79,60 | 1,9900 |
4 | 4,45 | 44 | 40 | 59,61 | 1,4903 |
5 | 5,7 | 56 | 40 | 48,40 | 1,2100 |
6 | 6,95 | 68 | 40 | 41,14 | 1,0285 |
7 | 8,2 | 80 | 40 | 38,14 | 0,9535 |
8 | 9,45 | 93 | 40 | 36,54 | 0,9135 |
9 | 8,2 | 80 | 40 | 36,70 | 0,9175 |
10 | 6,95 | 68 | 40 | 40,20 | 1,0050 |
11 | 5,7 | 56 | 40 | 41,92 | 1,0480 |
12 | 4,45 | 44 | 40 | 46,95 | 1,1738 |
13 | 3,2 | 31 | 40 | 56,82 | 1,4205 |
14 | 1,95 | 19 | 40 | 71,49 | 1,7873 |
15 | 0,7 | 7 | 40 | 106,52 | 2,6630 |
• Tab.7. zestyki liniowe miedziane:
Lp. | M | ~F | I | ΔU | RZ |
---|---|---|---|---|---|
--- | [kg] | [N] | [A] | [mV] | [mΩ] |
1 | 0,7 | 7 | 40 | 24,85 | 0,6213 |
2 | 1,95 | 19 | 40 | 9,53 | 0,2383 |
3 | 3,2 | 31 | 40 | 3,20 | 0,0800 |
4 | 4,45 | 44 | 40 | 2,66 | 0,0665 |
5 | 5,7 | 56 | 40 | 2,33 | 0,0583 |
6 | 6,95 | 68 | 40 | 1,95 | 0,0488 |
7 | 8,2 | 80 | 40 | 1,86 | 0,0465 |
8 | 9,45 | 93 | 40 | 1,65 | 0,0413 |
9 | 8,2 | 80 | 40 | 1,82 | 0,0455 |
10 | 6,95 | 68 | 40 | 2,00 | 0,0500 |
11 | 5,7 | 56 | 40 | 2,23 | 0,0558 |
12 | 4,45 | 44 | 40 | 2,56 | 0,0640 |
13 | 3,2 | 31 | 40 | 2,87 | 0,0718 |
14 | 1,95 | 19 | 40 | 3,29 | 0,0823 |
15 | 0,7 | 7 | 40 | 13,40 | 0,3350 |
• Tab.8. zestyki liniowe mosiężne:
Lp. | M | ~F | I | ΔU | RZ |
---|---|---|---|---|---|
--- | [kg] | [N] | [A] | [mV] | [mΩ] |
1 | 0,7 | 7 | 40 | 17,20 | 0,4300 |
2 | 1,95 | 19 | 40 | 12,23 | 0,3058 |
3 | 3,2 | 31 | 40 | 9,31 | 0,2328 |
4 | 4,45 | 44 | 40 | 5,73 | 0,1433 |
5 | 5,7 | 56 | 40 | 4,54 | 0,1135 |
6 | 6,95 | 68 | 40 | 3,99 | 0,0998 |
7 | 8,2 | 80 | 40 | 3,79 | 0,0948 |
8 | 9,45 | 93 | 40 | 3,28 | 0,0820 |
9 | 8,2 | 80 | 40 | 3,15 | 0,0788 |
10 | 6,95 | 68 | 40 | 3,49 | 0,0873 |
11 | 5,7 | 56 | 40 | 3,77 | 0,0943 |
12 | 4,45 | 44 | 40 | 4,12 | 0,1030 |
13 | 3,2 | 31 | 40 | 5,09 | 0,1273 |
14 | 1,95 | 19 | 40 | 6,53 | 0,1633 |
15 | 0,7 | 7 | 40 | 14,11 | 0,3528 |
• Tab.9. zestyki liniowe żelazowe:
Lp. | M | ~F | I | ΔU | RZ |
---|---|---|---|---|---|
--- | [kg] | [N] | [A] | [mV] | [mΩ] |
1 | 0,7 | 7 | 40 | 125,40 | 3,1350 |
2 | 1,95 | 19 | 40 | 100,11 | 2,5028 |
3 | 3,2 | 31 | 40 | 95,14 | 2,3785 |
4 | 4,45 | 44 | 40 | 58,95 | 1,4738 |
5 | 5,7 | 56 | 40 | 43,20 | 1,0800 |
6 | 6,95 | 68 | 40 | 40,96 | 1,0240 |
7 | 8,2 | 80 | 40 | 36,30 | 0,9075 |
8 | 9,45 | 93 | 40 | 31,70 | 0,7925 |
9 | 8,2 | 80 | 40 | 32,65 | 0,8163 |
10 | 6,95 | 68 | 40 | 33,33 | 0,8333 |
11 | 5,7 | 56 | 40 | 34,28 | 0,8570 |
12 | 4,45 | 44 | 40 | 37,72 | 0,9430 |
13 | 3,2 | 31 | 40 | 42,30 | 1,0575 |
14 | 1,95 | 19 | 40 | 65,03 | 1,6258 |
15 | 0,7 | 7 | 40 | 89,53 | 2,2383 |
b) Wyniki pomiarów dla charakterystyk RZ=f(I):
• Tab.10. zestyki powierzchniowe miedziane dla M=0,7 kg (~F=7N) i
M=9,45 kg (~F=93N):
Lp. | I | ΔU (M=0,7kg) |
RZ (M=0,7kg) |
ΔU (M=9,45kg) | RZ (M=9,45kg) |
---|---|---|---|---|---|
--- | [A] | [mV] | [mΩ] | [mV] | [mΩ] |
1 | 20 | 7,65 | 0,3825 | 0,73 | 0,0365 |
2 | 30 | 12,17 | 0,4057 | 1,18 | 0,0393 |
3 | 40 | 17,01 | 0,4253 | 1,67 | 0,0418 |
4 | 50 | 20,90 | 0,4180 | 2,16 | 0,0432 |
5 | 60 | 24,95 | 0,4158 | 2,65 | 0,0442 |
6 | 70 | 29,12 | 0,4160 | 3,06 | 0,0437 |
7 | 80 | 33,38 | 0,4173 | 3,52 | 0,0440 |
8 | 90 | 36,33 | 0,4037 | 3,97 | 0,0441 |
9 | 100 | 40,21 | 0,4021 | 4,40 | 0,0440 |
• Tab.11. zestyki powierzchniowe żelazowe dla M=0,7 kg (~F=7N) i
M=9,45 kg (~F=93N):
Lp. | I | ΔU (M=0,7kg) |
RZ (M=0,7kg) |
ΔU (M=9,45kg) | RZ (M=9,45kg) |
---|---|---|---|---|---|
--- | [A] | [mV] | [mΩ] | [mV] | [mΩ] |
1 | 20 | 180,43 | 9,0215 | 16,22 | 0,8110 |
2 | 30 | 178,92 | 5,9640 | 23,61 | 0,7870 |
3 | 40 | 193,89 | 4,8473 | 32,85 | 0,8213 |
4 | 50 | 197,5 | 3,9500 | 40,83 | 0,8166 |
5 | 60 | 206,7 | 3,4450 | 50,35 | 0,8392 |
6 | 70 | 216,2 | 3,0886 | 60,52 | 0,8646 |
7 | 80 | 224,3 | 2,8038 | 73,44 | 0,9180 |
8 | 90 | 241,8 | 2,6867 | 82,66 | 0,9184 |
9 | 100 | 262,0 | 2,6200 | 99,50 | 0,9950 |
Tab.12. Obliczone rezystancje zestykowe teoretyczne dla zestyków miedzianych:
Materiał: Miedź |
---|
Lp. |
--- |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
13 |
14 |
15 |
5. Przykładowe obliczenia:
• obliczenie rezystancji zestykowej dla Tab.1 Lp.1:
$R_{Z} = \ \frac{U}{I} = \ \frac{1,75\ mV}{40\ A} = 0,0438\ m\mathrm{\Omega}\ $
• obliczenie rezystancji zestykowej teoretycznejdla zestyku miedzianego dla Tab.12 Lp.1:
$R_{\text{teor.}} = \ \frac{c*\ \rho}{F^{m}}$ = $\frac{0,14}{7^{1,0}} = 0,02\ m\mathrm{\Omega}$
• obliczenie rezystancji dopuszczalne zestyku Rdop dla zestyków miedzianych i żelazowych przy I=40 A:
ΔUpm = 0,12 V – dla miedzianego
ΔUpm = 0,21 V – dla żelazowego
ΔUpdop = (0,1 – 0,25) ΔUpm – dla zestyków elektroenergetycznych
ΔUpdop = (0,5 – 0,8) ΔUpm – dla zestyków przekaźnikowych
•dla zestyków miedzianych:
a) elektroenergetycznych:
Rdop = $\frac{U_{\text{pdop}}}{I}$ = $\frac{0,25\ *0,12\ }{40} =$ 0,75 mΩ
b) przekaźnikowych:
Rdop = $\frac{U_{\text{pdop}}}{I}$ = $\frac{0,8\ *0,12\ }{40} =$ 2,40 mΩ
•dla zestyków żelazowych:
a) elektroenergetycznych:
Rdop = $\frac{U_{\text{pdop}}}{I}$ = $\frac{0,25\ *0,21\ }{40} =$ 1,31 mΩ
b) przekaźnikowych:
Rdop = $\frac{U_{\text{pdop}}}{I}$ = $\frac{0,8\ *0,21\ }{40} =$ 4,2 mΩ
7. Wnioski:
• Z wyznaczonych wartości rezystancji zestykowych RZ możemy stwierdzić, że najlepszym materiałem stykowym jest miedź, ponieważ ma najmniejsze wartości RZ, natomiast najgorzej wypadło żelazo, które posiada około kilkadziesiąt-krotnie większe wartości RZ.
• Możemy zauważyć, że dla zestyków nieobciążonych wraz ze wzrostem prądu wartość RZ malała w znaczny sposób, natomiast dla zestyków maksymalnie obciążonych lekko rosła.
• Wartości rezystancji zestykowej teoretycznej obliczonej znacznie różnią się od wartości zmierzonych podczas zajęć laboratoryjnych, które są o rząd wielkości od nich mniejsze.
Powyższe rozbieżności są spowodowane tym, że badane zestyki nie były idealne (utleniały się i posiadały warstwę nalotową), a obwód pomiarowy był bardzo czuły na zakłócenia zewnętrzne (drgania docisków styków, ruch powietrza) co spowodowało, że niektóre zmierzone wartości RZ przekroczyły wartości dopuszczalne.
• Ze względu na przebieg zależności RZ od siły docisku można zalecić:
* w zakresie małych sił dociskowych – zestyki punktowe
* w zakresie średnich sił dociskowych – zestyki liniowe
* w zakresie bardzo dużych sił dociskowych – zestyki powierzchniowe