by Krzysztof Markiewicz
Dyżury – Wydział Inżynierii Zarządzania, strzelecka 11, pokój 311A Poniedziałek 1300-1430, Wtorek 1130-1300
Model procesu komunikowania
Kontekst – zespół warunków, w jakich odbywa się komunikacja
Aspekt psychologiczny – wyrażający sposób wzajemnego postrzegania się uczestników procesu
Aspekt fizyczny – warunki materialne, techniczne i środowiskowe, w których przebiega komunikowanie
Aspekt historyczny – odwołanie się uczestników procesu do zaszłości historycznych, które mogą oddziaływać na przebieg rozmów, negocjacji, uzgodnień i rzutować na określony stopień skuteczności komunikowania – np. efekt pierwszego wrażenia, tzw. skrypty (odwołanie się do sytuacji, która kiedyś zaszła, była podobna)
Aspekt kulturowy – ogół wartości, uznawanych i akceptowanych sposobów postępowania w danej społeczności
Aspekt czasowy – wskazujący ścisły związek pomiędzy przebiegiem procesu komunikacji, jego formami, natężeniem, jakością, a czasem, w którym jest realizowany
Nadawca – Kod (język) – Odbiorca – Sprzężenie zwrotne – Nadawca
Kanał (sposób i środki przekazu)
Środki prezentacyjne: głos, twarz, wzrok, mimika, ciało, słowa, zwroty, gesty
Środki reprezentacyjne: teksty, obrazy, rysunki, fotografie, filmy
Środki techniczne (mechaniczne): umożliwiające przekaz informacji (praca, radio, telewizja, kino, telefon, fax, komputer, płyty CD czy DVD)
Szumy informacyjne
Związany z aspektem psychologicznym
Etapy komunikacji
Intencja nadawcy
Zaspokojenie własnych potrzeb
Potrzeb odbiorcy
Zapoznanie innej osoby z własnymi odczuciami, poglądami, przekonaniami
Nadawca pragnie mówić o pewnych sprawach dla rozładowania napięcia
Wiadomość
W celu realizacji intencji nadawca dokonuje wyboru treści, które mają zostać przekazane odbiorcy
Kodowanie
Zbiór zachowań i przyporządkowanych im znaczeń nazywamy kodem.
Najczęściej używanym kodem w komunikowaniu się jest język
Przełożenie wiadomości na sygnały czyli kodowanie, polega na doborze kodu
Sygnał
Wszystkie zachowania człowieka: werbalne i niewerbalne
Przekazywanie sygnału – dwa rodzaje
Zamierzone
Niezamierzone
Odbiór sygnału
Odkodowanie
Możliwe dzięki czynności odkodowania, tj. przekładania odebranych sygnałów na treści, jakie ze sobą niosły. Aby trafnie odtworzyć wiadomość, odbiorca musi posłużyć się tym samym kodem, jakiego użył nadawca
Wiadomość odtworzona
Interpretacja
Cechy komunikowania
Proces społeczny – przynajmniej dwie osoby
Określony kontekst społeczny – determinowany przez liczbę i charakter uczestników procesu. Może to być kontekst interpersonalny, grupowy, instytucjonalny, publiczny, masowy, międzykulturowy.
Proces kreatywny – polega na budowaniu nowych pojęć
Charakter dynamiczny – przyjmowanie, rozumienie i interpretacja informacji
Proces ciągły – od chwili narodzenia do jego śmierci
Proces symboliczny
Proces interakcyjny – między jego uczestnikami wytwarzają się określone stosunki
Proces celowy i świadomy
Proces nieuchronny
Proces złożony, wieloelementowy i wielofazowy
Komunikowanie jest nieodwracalne
Funkcje komunikowania
Emotywna – koncentruje wypowiedź na jej autorze czyli nadawcy
Konatywna – koncentruje wypowiedź na jej odbiorcy
Fatyczna – skierowana na kanał
Metajęzykowa – odnosi się do kodu
Poetycka – skupia się na strukturze samej wypowiedzi
Referencjalna – zajmuje się treścią komunikatu