W1 8.10

15 października 2014

23:19

 

Geneza pieniądza i rozwój:

1. Powstanie, jako wyraz zapotrzebowania na ułatwianie wymiany towarów

2. Zastąpienie wymiany towar-towar na towar-pieniądz-towar

3. Pieniądz towarowy

4. Pieniądz metalowy - metale szlachetne i nieszlachetne, problem psucie

5. Pieniądz handlowy - kwity depozytowe (depozyt kruszcu)

6. Pieniądz gotówkowy - w formie banknotów

7. Pieniądz bankowy - zapisy na rachunkach rozliczeniowych

8. Pieniądz elektroniczny - zapisy w elektronicznych nośnikach inf.

9. Bitcoin - waluta poza systemowa

Systemy walutowe

1. System waluty złotej 1717

   1. Pieniądz papierowy w pełni wymienialny na złoto

   2. Parytet określający relacje jednostki waluty do uncji złota

   3. Banki centralne zobowiązały się do wymiany każdej ilości pieniądza na złoto wg jego parytetu

   4. Funt brytyjski główna waluta rozliczeń międzynarodowych

   5. Okres dominacji waluty złotej (do I WŚ)

1. System dewizowo zloty 1922

   1. Zachwianie systemu liberalnej gospodarki i waluty złotej w wyniku wybuchu I WŚ

   2. Zadłużenie zewnętrzne i wewnętrzne państw

   3. Konferencja rządów w Geniu (1922) - możliwość utrzymania rezerw w obcej walucie wymienialnej na złoto

   4. U walut posiadających wymienialność

   5. Wymienialnych walut do kraju eksportera i kreacja kredytu

   6. Wielki kryzys - ograniczenie wymienialności pieniądza na kruszce i inne waluty, dewaluacja walut a w konsekwencji koniec systemu waluty kruszcowej

 

 

 

W2 15.10

sobota, 25 października 2014

13:30

 

Systemy walutowe - rodzaje i rozwój

1. Konferencja w Bretton Woods 1944 - międzynarodowy fundusz walutowy, bank odbudowy i rozwoju, nowy lad walutowy

2. System walutowy

• System dewizowo - sztabowy - wszystkie waluty były wymienialne na dolary, a dolary na złoto

• Pełna wymienialność wszystkich walut, brak restrykcji monetarnych w obrocie pieniężnym kapitałowym i towarowym (1 uncja (31 gram) - 35$)

1. Dolar amerykański - światowa waluta wiodąca, pełna wymienialność na złoto wg parytetu 35$ za uncje

2. Upadek systemu w 1971r. Odstąpienie od wymienialności dolara na złoto, dolar pozostaje najważniejsza waluta międzynarodowa

 

Euro jako waluta Eurosystemu

1. Pierwsze plany unii walutowej i wspólnej waluty na początku lat 70.

2. Utworzenie Europejskiego systemu walutowego i wprowadzenie Europejskiej Jednostki Monetarnej (ECU). Stale kursy dla walut, ECU waluta rezerwowa, inwestycyjna i transakcyjna

3. W 1993 wszedł w życie traktat z Mastricht, przygotowanie do wprowadzenie wspólnej waluty euro. Od 01.01.1999r. Parytet nieodwołalnego stałego kursu walut przystępujących do unii walutowej. Powołanie europejskiego banku centralnego.

4. Euro jest wspólna waluta europejska od 01.01.2002

 

Funkcje pieniądza we współczesnym systemie bankowym

1. Środek wymiany

2. Miernik wartości

3. Środek płatniczy

4. Środek tezauryzacji

5. Pieniądz międzynarodowy

 

Podmioty tworzące gospodarke i powiazania miedzy nimi:

 

Finansowanie bezpośrednie

 

Nie wszystkie niedobory są finansowane z nadwyżek.

Rynek nie jest w pełni efektywny.

Bariery finansowania bezpośredniego

1. Bariera informacyjna - brak wiedzy o wzajemnych możliwościach i potrzebach

2. Bariera niedostosowania kwot nadwyżek kapitału do kwot poszukiwanego kapitału

3. Bariera niedostosowywania terminów oferowanego kapitału do terminów możliwego zwrotu środków

4. Bariera ryzyka akceptowanego przez dysponentów nadwyżek i ryzyka stworzonego przez kapitałobiorców

 

Finansowanie pośrednie

Bankierzy pojawili się, aby być pośrednikami w finansowaniu niedoborów i nadwyżek. Bank dysponuje obcymi środkami.  

 

Rynek finansowy – uczestnicy i transfery:

 

Pośrednicy finansowi:

• Bank

• Zakłady ubezpieczeń

• Fundusz inwestycyjny

• Fundusz emerytalny

• Podmioty maklerskie

 

W3 22.10

sobota, 25 października 2014

13:30

 

Finansyzacja gospodarki

Definicja finansyzacji - istotny wzrost znaczenia sektora finansowego w gospodarce oraz finansowania działalności gospodarczej

Przejawy finansyzacji:

1. Dynamiczny wzrost obrotów na rynkach finansowych

2. Istotny wzrost zadłużenia podmiotów prywatnych i publicznych

3. Szybki wzrost liczby instrumentów finansowych

4. Wzrost udziału sektora finansowego w zyskach powstających w gospodarce

5. Włączanie do sfery finansowej rynków i podmiotów gospodarki realnej autonomizacja sektora finansowego

6. Autonomizacja sektora finansowego

 

Aktywa systemu finansowego w relacji do PKB

Obszar	2009	2010	2011	2012
Polska	111,2	117,7	118,3	123,0
Strefa euro	485,0	496,2	497,6	502,2

 

Stopień rozwoju sektora bankowego w 2012 r.

Obszar	Aktywa sektora monetarnych instytucji finansowych /PKB	Kredyty bankowe dla sektora niefinansowego /PKB	Depozyty sektora niefinansowego w sektorze bankowym /PKB
Polska	84,8	50,5	45,4
Strefa euro	344,6	105,7	83,1

 

Aktywa instytucji finansowych w Polsce (w mld zł)

Instytucja	2005	2012
Banki komercyjne	539,3	1236,6
Banki spółdzielcze	47,1	115,8
SKOK	5,3	16,9
Zakłady ubezpieczeń	89,6	162,7
Fundusze inwestycyjne	61,6	151,3
OFE	86,1	269,6
Podmioty maklerskie	6,9	9,0
Ogółem	835,9	1961,9

 

Zmiana struktury aktywów systemu finansowego w Polsce e latach 1999-2012

 

Liczba instytucji finansowych w Polsce

Instytucja	2005	2012
Banki komercyjne	58	68
Banki spółdzielcze	588	572
SKOK	76	55
Zakłady ubezpieczeń	68	59
Fundusze inwestycyjne	190 (23)	581 (54)
OFE	15	14
Podmioty maklerskie	42	69

 

Rola banku w gospodarce

Funkcje banku:

1. Komercyjna - cele: maksymalizacja zysku, wyplata dywidendy, wzrost wartości dla akcjonariuszy

2. Służebna

   1. Zapewnienie bezpieczeństwa dla deponentów

   2. Zapewnienie finansowania przedsiębiorstw i innych podmiotów

   3. Określenie relacji miedzy bankiem a klientem na zasadach akceptowalnych społecznie

Udział banków w gospodarce

1. Kreacja pieniądza

2. Społeczny podział pracy

3. Alokacja i transformacja środków

4. Bank funkcjonuje, jako element systemy bankowego

Pojęcie i struktura systemu bankowego

System bankowy to ogol instytucji bankowych funkcjonujących w danym kraju oraz norm tworzących ich wzajemne powiazania i relacje z otoczeniem

 

Rozwój systemów bankowych, jako rezultat rozwoju rynków finansowych

• Ciągła ewolucja systemów bankowych

• Różne modele systemów bankowych

• Wielopoziomowy złożony układ systemów bankowych

 

MODELE SYSTEMU BANKOWEGO

 

ANGLOSASKI	NIEMIECKO-JAPONSKI
Oparty na wyodrębnionych sektorach: bankowym, inwestycyjnym, ubezpieczeniowym Sprzyja uniezależnieniu korporacji od banków Banki wykonują funkcje rozliczeniowe i dostarczają krótkoterminowe kredyty Podstawowy kanał finansowania przez emisje papierów wartościowych i giełdę Przykłady: USA, Kanada, W. Brytania, Australia	Dominacja sektora bankowego Powiazania kapitałowe pomiędzy bankami i korporacjami Banki maja charakter uniwersalny Banki zaspokajają zapotrzebowanie na finansowanie długoterminowe i krótkoterminowe Mniejsza rola emisji papierów i giełd Przykłady: Niemcy, Japonia, Hiszpania, Francja, Szwajcaria

 

Banki inwestycyjne

Podział podmiotowy banki inwestycyjne (investment banking) i banki uniwersalne (komercyjne, depozytowo- kredytowe)

Podział przedmiotowy: bankowość inwestycyjna oraz bankowość depozytowo-kredytowa (commercial banking)

Banki (firmy inwestycyjne), które zajmują się bezpośrednim transferem oszczędności na rynek pieniezny i kapitałowy. Lokują środki inwestorów bezpośrednio w papiery wartościowe i inne instrumenty finansowe

Banki inwestycyjne wyodrębniły się przede wszystkim w krajach anglosaskich gdzie nastąpił ścisły podział na banki uniwersalne (komercyjne) i inwestycyjne.

Przedmiotem działalności banków uniwersalnych jest przede wszystkim gwarantowanie emisji, obrót papierami wartościowymi organizowanie i przeprowadzanie fuzji i przejęć, zarzadzanie funduszami, doradztwo finansowe

W systemach bankowych opartych na dominacji banków uniwersalnych działalność inwestycyjna prowadza także niektóre banki uniwersalne

 

Banki uniwersalne

Banki uniwersalne dokonują wszystkich bądź większość czynności bankowych znanych i stosowanych w danym czasie

Nie ma żadnych ograniczeń w zakresie jego działalności bankowej pod względem ilościowym, terytorialnym, klientowskim, branżowym itd..

Bank uniwersalny przeprowadza i łączy transakcje depozytowe, kredytowe z transakcjami w zakresie papierów wartościowych i czynności emisyjnymi,

Do podstawowego zakresu jego działalności należy:

Gromadzenie lokat oszczędnościowych i przyjmowanie depozytów terminowych udzielanie kredytów krótko i długoterminowych, przeprowadzanie rozliczeń pieniężnych, pośredniczenie w obrocie papierami wartościowymi

 

 

 

W4 29.10

piątek, 31 października 2014

15:44

 

Porównanie systemu anglosaskiego i niemiecko-japońskiego

Zalety systemu anglosaskiego - nadanie podstawowej roli rynkom akcji i obligacji przedsiębiorstw, sprzyjanie aktywności inwestorów instytucjonalnych, stymulowanie innowacji finansowych

 

Wady systemu anglosaskiego - oparcie finansowania podmiotów gospodarczych na anonimowym rynku papierów wartościowych nastawienie na częste zmiany partnerów, co wymusza krótkookresowa perspektywę w procesach decyzyjnych duża formalizacja transakcji ekonomicznych.

 

Zalety modelu niemieco-japonskiego - możliwość zaspokajania różnych potrzeb w jednej instytucji finansowanie podmiotów gospodarczych na podstawie indywidulanych umów kredytowych, długoterminowe przepływy pieniężne pomiędzy bankiem a przedsiębiorstwem powstawaniu silnych banków o zróżnicowanej działalności pozwalające na dywersyfikacje ryzyka

 

Wady modelu niemiecko-japońskiego - niedostateczne rozszerzanie wachlarza instrumentów finansowych, opóźnienia we wprowadzaniu innowacyjnych rozwiązań, większa podatność na konkurencje ze strony instytucji parabankowych.

 

Tendencje zmian w systemie bankowym

1. Zmiany w otoczeniu

• Liberalizacja (deregulacja) rynków finansowych

• Globalizacja działalności (bankowość transgraniczna)

• Tworzenie norm ostrożnościowych (wewnętrznych i zewnętrznych)

 

1. Zmiany instytucjonalne

• Zanikanie różnic pomiędzy poszczególnym rodzajem instytucji finansowych

• Powstawanie holdingów i konglomeratów finansowych

• Zmniejszanie liczby banków w wyniku fuzji i przejęć

 

1. Zmiany operacyjne

• Innowacje banków i nowe produkty

• Wzrost znaczenia operacji na rynku poza bankowym

• Nowe technologie w systemie bankowym

 

 

Bankowość specjalna versus uniwersalna

Bankowość uniwersalna - przewaga dzięki lepszemu dostępowi do źródeł kapitału

Banki uniwersalne zapewniają większą stabilność systemu bankowego

Uchylanie ograniczeń w zakresie przedmiotowym działalności banków

 

Przykład USA

Etap I powstawanie banków inwestycyjnych Banking Act (1934)

Etap II. Uchylenie Banking Act w 1999 r.

Etap III. Problemy banków inwestycyjnych w ramach kryzysu finansowego (2008-2009)

Etap IV. Ustawa Dodda-Franka (2010)

 

Struktura systemu bankowego w Polsce

 

 

 

Siec bezpieczeństwa finansowego w Polsce

 

 

Kluczowe problemy związane z bankowością centralną:

 

 

 

 

 

 

  

 

 

W5 5.11

9 listopada 2014

15:33

 

Problem I: kontrola pieniądza i stabilności cen

 

Definicja inflacji

Wiele definicji inflacji - przyczyna różne poglądy na przyczyny tego zjawiska

Najbardziej ogólna definicja:

 

Inflacja to proces ogólnego wzrostu poziomu cen

 

Interpretacja:

• Z inflacja mamy do czynienia, gdy wzrost cen ma charakter względnie trwały

• Inflacja przejawia się we wzroście ogólnego poziomu cen

 

Pomiar inflacji

Narzędzi pomiaru

• Wskaźnik cen - miara procentowych zmian wydatków związanych z zakupem pewnego zestawu dóbr w określonym czasie

• Wskaźnik ten informuje o dynamice procesów inflacyjnych

Dwie kwestie:

1. Określić asortyment dóbr wchodzących do koszyka

2. Określić znaczenie poszczególnych dóbr wchodzących do koszyka

 

Wskaźnik inflacji w Eurosystemie

Wskaźnik HICP - zharmonizowany wskaźnik cen towarów i usług dla strefy euro

 

 

 

Teorie inflacji

• Monetarna teoria inflacji - tempo wzrosty cen determinowane jest tempem wzrosty podaży pieniądza

• Przyczyny inflacji - błędna polityka Pieniężna banku centralnego

• Krytyka - podaż pieniądza zależy nie tylko od decyzji banku centralnego

 

• Popytowa teoria inflacji - przyczyna inflacji - kształtowanie się agregatowego popytu na poziomie przewyższającym możliwości jego zaspokojenia

• Nadwyżka popytu nad podażą prowadzi do powstania luki inflacyjnej

 

 

• Kosztowa teoria inflacji - przyczyna inflacji to wzrost kosztów produkcji niezależny od agregatowego popytu na towary

 

 

Pojęcie i skutki deflacji

Pojęcie deflacji - długotrwały spadek średniego poziomu cen

Przyczyny deflacji:

1. Nadmierne zadłużenie hospodarstw domowych

2. Błędna polityka banku centralnego

3. Niewystarczająca emisja pieniądza

 

Mechanizm deflacji - spadek cen - odkładanie konsumpcji - wyrost zapasów przedsiębiorstwa obniżają ceny - obniżki kosztów - zmniejszenie podaży pieniądza - nakręcenie się spirali deflacyjnej - dekoniunktura bądź recesja

 

Skutki deflacji

• Krótkoterminowe korzyści nabywców

• Wady - spadek inwestycji, niższe zyski z oszczędności, spadek dochodów budżetu państwa, wzrost wydatków socjalnych

 

Problem II: niezależność banku centralnego

 

Rozgraniczenia i powiazania w ramach polityki gospodarczej kraju

1. Rząd prowadzi politykę fiskalna socjalna zatrudnienia itd.

2. Bank centralny prowadzi politykę Pieniężna

1. Powiazania polityki pieniężnej i polityki gospodarczej

 

Rodzaje polityki pieniężnej z punktu widzenia oddziaływania na gospodarkę

1. Polityka ekspansywna -

• Obniżanie Stop procentowych

• Obniżanie poziomu rezerw obowiązkowych

• Zakup papierów wartościowych, czyli operacje otwartego rynku

1. Polityka restrykcyjna -

• Ograniczanie podaży pieniądza, czyli płynności banków komercyjnych

• Podnoszenie stop procentowych

• Podnoszenie stopy rezerwy obowiązkowej

• Proponowanie lokowania u niego (BC) nadwyżki

1. Polityka neutralna

 

Trudności w realizacji polityki pieniężnej

Trudności:

1. Pośredni charakter oddziaływania

2. Wielość uzależnień sytuacji gospodarczej

1. Problem sformułowania celu

 

 

SYSTEM REZERWY FEDERALNEJ

 

Rada Gubernatorów

• 7 członków powoływanych przez prezydenta USA, ale skład musi zatwierdzić senat

• Agencja rządu federalnego

• Niezależność członków

• Długość kadencji - Im dłuższy okres tym większa niezależność. Pełna kadencja to 14 lat, co dwa lata jeden się zmienia

• Wybór prezesa - kadencja na 4 lata, ale z możliwością odnawiania

• Pozycja prezesa

 

• Uprawnienia rady

  • Ustalanie stopy rezerw obowiązkowych

  • Regulowanie warunków operacji otwartego rynku

  • Regulowanie i nadzór nad działalnością Banków Regionalnych SRF

  • Nadzór nad funkcjonowaniem systemu bankowego

 

Federalny Komitet Operacji Otwartego Rynku

• Skład (7 członków Rady Gubernatorów 5 prezesów Banków Regionalnych SRF) i rotacja roczna

• Kompetencje - decyzje o skali i kierunku operacji

• Polityka informacyjna

 

 

W6,7 12,19.11

17 listopada 2014

18:48

 

Europejski system banków centralnych

1. Struktura europejskiego systemu banków centralnych: EBC+KBC

2. Pozycja krajowych banków centralnych spoza Eurosystemu

3. Podstawy prawne działalności ESBC

4. Organy decyzyjne:

1. Rada Prezesów EBC

2. Zarząd

1. Uprawnienia EBC w stosunkach do KBC krajów Eurosystemu

2. Zasady realizacji polityki pieniężnej Eurosystemu

 

Rada prezesów EBC

 

Zadania:

• Uchwalanie wytycznych i podejmowanie decyzji

• Ustalanie polityki pieniężnej w sprawie:

  • Pośrednich celów pieniężnych

  • Podstawowych stop procentowych

  • Wielkości rezerw w Eurosystemie

Zasady działania:

• W skład wchodzą prezesi banków centralnych strefy euro

• Status członka Rady

• Zasady glosowanie:

  • Jeden glos jedna osoba

  • Sprawy finansowe to glosy ważone (poza polityka pieniężna

  • Kworum 2/3 członków rady

• 2 razy w miesiącu odbywają się spotkania: na 1 omawiane sprawy odnośnie polityki pieniężnej na 2 pozostałe kwestie

• Po posiedzeniach prezes spotyka się z mediami informują o decyzjach

• Kadencja nie krótsza niż 5lat

 

Zarząd EBC

• w skład wchodzi 6osob: prezes, wiceprezes i 4 powstałych

 

Zadania:

• Przygotowywanie posiedzeń Rady Prezesów

• Realizacja polityki pieniężnej

• Kierowanie bieżąca działalnością

Sposób powoływania:

• Mianowanie za wspólnym porozumieniem szefów państw (rządów) członkowskich strefy euro na podstawie rekomendacji Rady Unii Europejskiej, po uzyskaniu przez nią opinii Parlamentu Europejskiego i Rady Prezesów

Kadencja:

• 8 lat bez możliwości odnowienia

 

Rada ogólna EBC

• W skład wchodzą prezesi banków centralnych całej unii europejskiej

 

Zadania:

• Ocena gospodarek państw spoza Eurosystemu

• Udział w koordynacji polityki pieniężnej

 

Cele Eurosystemu:

Hierarchia celów w Eurosystemu

• Podstawowym celem ESBC jest utrzymanie stabilność cen.

• Celami dodatkowymi - wysoki poziom zatrudnienia oraz trwały i bezinflacyjny wzrost gospodarczy.

• Zasady prowadzenia działalności - Zasady wolnego rynku i wolnej konkurencji, operacje otwartego rynku, wszyscy mogą na równych zasadach w nich uczestniczyć

 

Cel podstawowy - stabilność cen

Przesłanki sformułowania celu:

• Teoretyczne

• Empiryczne - Zbadanie, jakie zależności miedzy inflacja a wzrostem i bezrobociem. Wykazano ze kraje z niska inflacja miały większe stopy wzrostu i mniejszy stopień bezrobocia

 

• Wpływ stabilności cen na wzrost gospodarczy - Relatywną stabilność cen tworzy warunki do dobrego wzrostu, podnoszenia dobrobytu, ściśle powiazanie inflacji z wzrostem gospodarczym

• Ograniczenie zakresu oddziaływanie polityki pieniężnej

• Zasada neutralności pieniądza w długim czasie - zmiany ilości pieniądza prowadzą w długim okresie do zmian ogólnego poziomu cen

• Ilościowa definicja stabilności cen

  • Wprowadzona w 1998 r. inflacja nie powinna być wyższa niż 2%. Po kilku latach okazała się ze nie jest to dość precyzyjne. W 2004 doprecyzowano ze inflacja powyżej 2% ani zbyt niska inflacja ani deflacja nie są zgodne z definicja stabilności cen.

  • Założenia:

    1. Wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych

    2. Wskaźnik liczony jest dla cen towarów i usług w całej strefie euro

    3. Wysokość akceptowalnej inflacji - około 2%

  • Perspektywa czasowa - średnioterminowa orientacja polityki cen EBC

 

Niezależność Europejskiego Banku Centralnego

• Niezależność instytucjonalna - niezależność od innych organów i instytucji, nie wolno kierować się zewnętrznymi wytycznymi, poleceniami

• Niezależność personalna

  • Nieodwoływalność. Członkowie zarządu mogą być odwołani tylko, jeśli popełnią poważne przewinienia i Trybunał Sprawiedliwości wyda taką zgodę. Nieodwoływalnosc prezesów banków centralnych

• Niezależność funkcjonalna

  • Ukierunkowanie na realizacje celu głównego

  • Zakaz finansowania deficytu

• Niezależność działalności bieżącej

• Wyłączenie Finansów EBC z budżetu unii europejskiej

 

 

Instrumenty polityki pieniężnej

• Administracyjne (Bezpośrednie) - zakazy, nakazy

• Parametryczne, (ekonomiczne, Pośrednie) - bank nic nie nakazuje ani zakazuje, np. ustala swoja stopę procentową bank komercyjny może kupić po tej cenie, ale nie musi.

Stosowane jedne i drugie, ale bardziej drugie. Pierwsze -w sytuacjach nadzwyczajnych, ponieważ ekonomiczne wtedy nie działają.

 

Operacje otwartego rynku

• Zakres zastosowania

• Sterują stopami procentowymi na rynku

• Regulują płynność, ilość pieniądza na rynku

Sygnalizują nastawienie banku centralnego w ramach polityki pieniężnej. Jaka prowadzi aktualnie, jaka będzie prowadzona.

 

• Rodzaje instrumentów:

• Transakcje odwracalne - kupno sprzedaż papierów wart przez bank centralny bankom komercyjnych l. W ramach umowy określa się obowiązek transakcji przeciwnej do wyjściowej, jej termin. Inaczej warunkowa

• Transakcje bezwarunkowe - transakcja tylko w jednym kierunku. Sprzedaż albo zakup papierów wartościowych. Sens

• Emisja certyfikatów dłużnych - Cel to długookresowe regulowanie sytuacji w sektorze bankowym

• Swapy walutowe - BC kupuje albo sprzedaje walutę (euro) za inna walutę z jednoczesnym zawarciem umowy odkupienia albo odsprzedaży waluty w ściśle określonej dacie

• Przejmowanie depozytów terminowych - Absorbuje płynność przez przyjmowanie depozytów

• Inicjatywa operacyjna banku centralnego

• Sposób realizacji:

• Przetargi

  • Standardowe - od ogłoszenia do rozstrzygnięcia mija 1,5 dnia. Kalendarz z godzinami konkretnymi, do kiedy można się zgłaszać, kiedy rozwiązania itd. Za pomocą krajowych banków centralnych to się robi

  • Szybkie - jak są zakłócenia np. Rozstrzygany w ciągu kilku godzin. Np rano ogłoszony po południu rozstrzygnięty.

• Transakcje bilateralne - BC chce interweniować natychmiast. Wtedy zawierane są umowy bilateralne, czyli umowa kupna sprzedaży z wybranym bankiem /bankami. Ściśle określone warunki, które banki mogą brać udział (na ogół te najważniejsze, najbardziej aktywne na danym rynku.) Umowy bilateralne stosowane są tylko nadzwyczajnych sytuacjach.

 

Operacje otwartego rynku

 

Operacje polityki pieniężnej	Rodzaje transakcji		Termin zapadalności	Częstotliwość
	Zapewnienie płynności	Absorpcja płynności
Operacje banku centralnego na koniec dnia
Podstawowe operacje refinansujące	transakcje odwracalne	-	Jeden tydzień	Tygodniowo
Długoterminowe operacje refinansujące	Transakcje odwracalne	-	Trzy miesiące	Miesięcznie
Operacje dostrajające	Transakcje odwracalne	Przyjmowanie depozytów terminowych	Nieznormalizowany	Nieregularna
	Bezwarunkowy zakup	Bezwarunkowa sprzedaż	-	Nieregularnie
Operacje strukturalne	Transakcje odwracalne Bezwarunkowy zakup	Emisja certyfikatów dłużnych	Znormalizowany	Regularnie i nieregularnie
		Bezwarunkowa sprzedaż	Nieznormalizowany -	Nieregularnie

 

Rodzaje operacji otwartego rynku

• Podstawowe operacje refinansujące - regularne odwracalne, co tydzień, okres zapadalności 1 tydzień najczęściej. Przez krajowe banki centralne w drodze przetargów standardowych.

• Dłuższe operacje refinansujące - odwracalne, zasilające płynność, co miesiąc przeprowadzane, okres zapadalności 3 miesiące.

• Operacje dostrajające - przeprowadzane doraźnie w celu kontrolowania płynności na rynku oraz sterowania stopami procentowymi, a w szczególności w celu złagodzenia wpływu niespodziewanych wahań płynności na rynku na stopy procentowe. BC może korzystać z szybkich przetargów i transakcji bilateralnych. Przede wszystkich z udziałem krajowych banków centralnych wykonywane. Może tez sam bezpośrednio bank centralny zawrzeć umowy bilateralne. Rada prezesów może podjąć taka decyzje

• Operacje strukturalne - realizowane przez krajowe banki centralne, przeprowadzane są w drodze emisji certyfikatów dłużnych, transakcji odwracalnych (w formie standardowych przetargów) i transakcji bezwarunkowych (w oparciu o umowy bilateralne)

 

Operacje banku centralnego na koniec dnia

• Maja na celu:

  • Zasilić w płynność lub absorbować bieżącą płynność

  • Sygnalizować generalne nastawienie w polityce pieniężnej

  • Stanowic ograniczenie dla wahana rynkowej stopy procentowej overnight

 

Kredyty banku centralnego na koniec dnia:

• Zastosowanie - zasilenie w płynność

• Zabezpieczane aktywami z listy banku europejskiego

• Nie ma limitów, bank centralny będzie udzielal kredytów na kwotę jaka banki komercyjne chcą, uczestniczyć mogą wszystkie b.k (chyba ze się wywiązują z obowiązku rezerwy). Górny pułap wahań stopy rynkowej. Na koniec dnia bo może być ze na koniec dnia roboczego nie miec wystarczających środków żeby wykonać operacje międzybankowe następnego dnia to wtedy mogą jeszcze pozyskać od bc

• Oddziaływanie na rynek - określa od góry krótkoterminowe stopy procentowe overnight

 

Depozyt w banku centralnym na koniec dnia

• Zastosowanie - absorbcja nadwyżek

• Dostepnosc - z inicjatywy bankow operacyjncyh, BC jest skłonny przyjmować wszystkie środki które banki komercyjne chcą dać.

• Oddziaływanie na rynek - Od dołu określają krótkoterminowe stopy procentowe overnight.

 

 

Operacje na koniec dnia banku centralnego w ramach Eurosystemu

Operacje polityki pieniężnej	Rodzaje transakcji		Termin zapadalności	Częstotliwość
	Zapewnienie płynności	Absorpcja płynności
Operacje banku centralnego na koniec dnia
Kredyt banku centralnego na koniec dnia	Transakcje odnawialne	-	Overnight	Dostęp wg uznania kontrahentów
Depozyt banku centralnego na koniec dnia		Depozyty	Overnight	Dostęp wg uznania kontrahentów

 

 

 

System rezerwy obowiązkowej (Instrument o charakterze administracyjnym)

 

• Zakres stosowania - wszystkie banki operacyjne (jeśli bank nie prowadzi działalności depozytowej to nie musi mieć)

• Cel - wizaka celow, stablizacja stóp procentowych na rynku, wywoływanie strukturalnego niedoboru środków płynnych, (jeśli się utrzymuje taki stan to pogłębienie takiego stanu). Po to żeby komercyjne bardziej reagowały na inne operacje- np jak niedobro to zwrócą się do bc

• Podstawa ustalania - wybrane pasywa banku

• Sposób funkcjonowania - system rezerwy usrednionej, Zrezygnowano z wymagania utrzymywania ściśle określonego poziomu rezerwy przez cały czas obliczania(dzień, rok, okres), używa się system rezerwy uśrednionej - w trakcie dnia na niższym poziomie pod warunkiem ze w innych momentach tego dnia będzie mial więcej. Liczy się uśrednione dla dnia.

• Stabilna w długim okresie. Niezmieniane przez kilka a nawet może być kilkanaście lat

 

 

Podstawa naliczania i stopa rezerwy obowiązkowej

• Pasywa objete podstawa naliczania rezerwy, do których stosuje się dodatnia stope procentowa (rezerwy są oprocentowane, nisko wg stopy dla podstawowych operwcji refinansowych - żeby zrekompensować stratę jaka banki komercyjne odnoszą przez niemożność korzystania z rezerwy, oprocentowane są relatywnie niestabline)

  • Depozyty:

  • Depozyty bieżące

  • Depozyty o ustalonym terminie zapadalności do 2 lat

  • Depozyt za wypowiedzeniem do 2 lat

  • Wyemitowanie dłużne papiery wartościowe

  • Dłużne papiery wartościowe o ustalonym terminie zapadalności do 2 lat

  • Pasywa objete podstawa naliczania rezerwy, do których stosuje się zerowa stope procentowa (bardziej stabilne, nie ma potrzeby regulowania. )

    • Depozyty

    • Depozyty o ustalonym terminie zapadalności powyżej 2 lat

    • Depozyty zwrotne za wypowiedzeniem powyżej 2 lat

    • Umowy z przyrzeczeniem odkupu (typu repo)

    • Wyemitowane dłużne papiery wartościowe

    • Dłużne papiery wartościowe o terminie zapadalności powyżej 2 lat

  • Pasywa wyłączone z podstawy rezerwy

    • Zobowiązania wobec innych instytucji podlegających systemowi rezerwy obowiązkowej Eurosystemu

    • Zobowiązania wobec EBC i krajowych banków centralnych

 

Narzędzia i kanały komunikacji w zakresie polityki pieniężnej

• Cel komunikacji - zapewnienie skuteczności

• Stosowanie metody - informowanie uczestników runku finansowego i ogółu społeczeństwa

Zakładany cel :

• Efekt rynkowy

• Przejrzystość decyzyjna

• Kierunek polityki

• Wiarygodność polityki

 

Ocena skuteczności polityki pieniężnej EBC

• Skuteczna polityka Pieniężna, nieduże odchylenia od celu

 

 

 

 

W8 26.11

23 listopada 2014

00:09

 

Narodowy Bank Polski

• W 1828 r. powstał Bank Polski pod zaborem rosyjskim, emitował pieniądze. W ramach represji Rosja zamknęła goi przekształciła w oddział baku Rosji

• W 1924 powstał rząd zgody narodowej z premierem Grabskim, który wprowadził wiele reform, m.in. wprowadzono złotego polskiego (parytet złoto dewizowy). Utworzono Bank Gospodarstwa Krajowego, powołano Bank Polski( był spółką akcyjną) jak bank centralny, który posiadał przywilej emisji złotego polskiego (na okres 20lat).

• W 1939 BP ewakuował się do Francji, potem do Londynu, złoto zostało przewiezione do USA i Kanady. Po wojnie nowe władze przywiozły banknoty wyemitowane przez narodowy bank polski - ale nie istniał on wtedy jeszcze, więc został utworzony w 1944. Bank polski nie został skasowany z powodu dużej ilości złota jaką posiadał, ale NBP przejęło te zasoby złota.

• 25 lat temu były pomysły zmiany nazwy na Bank Polski ale pozostawiono NBP- problemem było to że zmiana byłaby zbyt kosztowna, dodatkowo przyzwyczajenie społeczeństwa.

 

 

Cele działalności Narodowego Banku Polskiego

Konstytucja RP (art. 227, ust. 1)

"Narodowy Bank Polski odpowiada za wartość polskiego pieniądza"

Ustawa z dn. 29.08.1997 r. o Narodowym Banku Polskim (art. 3)

"Podstawowym celem działalności NBP jest utrzymywanie staliwnego poziomu cen, przy jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej rządu, o ile nie ogranicza to podstawowego celu NBP."

Zapewnianie stabilności cen jest wkładem banku centralnego do utrzymania zrównoważonego wzrostu gospodarczego

Interpretacja stabilności cen - niska ale dodatnia dynamika cen, bez negatywnego wpływu na decyzje podejmowane przez uczestników życia gospodarczego.

Banki centralne reagują zarówno na zagrożenia inflacyjne jak i deflacyjne

 

Organy zarządzające - prezes NBP

1. Sposób powolywania - sejm na wniosek prezydenta RP (zapożyczenie od krajów rozwiniętych czyli jeden organ powołuje, ale na wniosek innego organu)

2. Długość kadencji - 6 lat z możliwością przedłużenia (Jednokrotne przedłużenie, raz się zdarzyło - Gronkiewicz- Waltz)

3. Możliwość odwołania - w ustawowo określonych okolicznościach:

• śmierć,

• zrzeczenie się, ( w 2giej kadencji Gronkiewicz zrezygnowała),

• długotrwała choroba (co najmniej 3 miesiące),

• skazanie prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo,

• orzeczenie trybunału stanu,(od którego może odwołać się do Trybunału Sprawiedliwości)

Styczeń 1989 ustawa o NBP - ogromna władza prezesa. Ustawa z 97 ograniczyła władze prezesa dla organu kolegialnego

 

Rada Polityki Pieniężnej i Zarząd NBP

1. Sklad rady i orgny powolujace - 10 osób: przewodniczący, (prezes NBP) oraz 9 pozostałych członków, wybieranych przez 3 organy: 3 członków przez Sejm, 3 przez senat i 3 przez prezydenta. Powinni to być specjaliści z zakresu finansów. Nie mogą zajmować się inna działalnością niż naukowa.

2. Dlugosc kadencji - kadencja 6 lat bez możliwości powtórzenia, istnieje pomysł żeby zerwać z kadencyjnością - wymiana całej rady miałaby miejsce co kilka lat (byłaby rotacyjność jak w Radzie Gubernatorów w FED-ie)

3. Kompetencje Rady - ustala założenia co do polityki pieniężnej, ustala wysokość stop procentowych NBP, ustala zasady tworzenia i wysokość stopy rezerwy obowiązkowej, ustala zasady prowadzenia operacji otwartego rynku.

4. Zarząd - przewodniczącym jest prezes NBP, składa się z 6-8 członków, na bieżąco zarządza działalnością NBP.

 

Relacje pomiędzy rządem a bankiem centralnym

• BC powinien współdziałać z rządem przy kształtowaniu polityki gospodarczej mając jednak na uwadze główny cel (stabilność pieniądza)

• Prezes NBP ma prawo uczestniczyć w posiedzeniach rządu ( kiedy rozpatrywane są kwestie istotne odnośnie polityki gospodarczej) nie ma prawa glosowania ale może się wypowiadać

• Przedstawiciel rządu - minister finansów powinien być zapraszany na spotkania rady polityki pieniężnej jeśli sprawy odnośnie polityki gospodarczej

• bank centralny nie może finansować deficytu budżetowego państwa. Zakaz w konstytucji. (w ustawie 1989 b było inaczej: przy uchwalaniu budżetu państwa rząd miał prawo zaproponować do jakiej wysokości NBP jest zobowiązany sfinansować potrzeby budżetu państwa, pusty pieniądz powodował wzrost inflacji do 1998.

 

Strategia polityki pieniężnej przyjęta przez NBP na 2015 r. (Na jesieni przy posiedzeniu RPP ustala się strategie na kolejny rok, przedstawia się narzędzia. Pod koniec roku sprawozdania z wykonania)

• Realizacja strategii celu inflacyjnego (od 1998)

• Od 2004 ciągły, średniookresowy cel inflacyjny na poziomie 2,5% z symetrycznym przedziałem odchyleń o szerokości +- 1 pkt. Proc. (W 2015 możliwie jak najbliżej 2,5%)

• Brak reakcji na przejściowe odchylenie inflacji od celu

• Niski stopień wpływu bieżącej polityki pieniężnej na poziom bieżącej inflacji

• Realizacja celu w warunkach płynnego kursu walutowego. Możliwość interwencji na runku walutowym. (Płynny kurs utrzymywany do momentu wprowadzenia euro - 2 lata przed kurs usztywniony związany z euro)

 

Instrumenty polityki pieniężnej

Uwarunkowania: nadpłynność polskiego sektora bankowego, wpływ sytuacji w USA i strefie euro. (Nadmiar środków w sektorze bankowym od lat 90 w stosunku do możliwości wydatkowania przez banki. Ostatnio wzmocniona przez działania polityki pieniężnej USA - żeby wyjść z kryzysu ogromne ilości pieniądza wprowadzili na rynek ok 2 biliony $ - celem było rozkręcić gospodarkę i się to udało. Unia europejska krytykowała ale teraz sama myśli o tym przez wykup obligacji komercyjnych)

Założenia:

• Podstawowy instrument - krótkoterminowa stopa procentowa

• Zmiany stopy referencyjnej NBP określają kierunek prowadzonej polityki pieniężnej

• Stopy depozytowa i lombardowa wyznaczają pasmo wahań stop procentowych overnight

Instrumenty:

• Stopa referencyjna - określa rentowność podstawowych operacji otwartego rynku

• Stopa lombardowa - wyznacza koszt pozyskania pieniądza w NBP. Górny pułap stopy overnight

• Stopa depozytowa - wyznacza oprocentowanie depozytu w NBP - wahania od dołu rynkowej stopy overnight

*Aktualne stopy procentowe:

• Stopa referencyjna 2,00%

• Stopa lombardowa 3,00%

• Stopa depozytowa 1,00%

• Stopa redyskontowa 2,25% (w latach 90 podstawowa stopa, redyskontowania weksli. Aktualnie ma bardzo małe znaczenie, utrzymuje się ją jednak bo w kilku polskich ustawach są odniesienia do tej stopy)

 

Operacje otwartego rynku

1. Operacje podstawowe

• Operacje w kierunku zasilającym (repo) i absorbującym (emisja bonów pieniężnych)

• Przetargi na bony pieniezne NBP (Rentowność bonów pieniężnych jak stopa referencyjna)

• Skala operacji dostosowywana do zachowania równowagi płynności bieżącej na rynku

1. Operacje dostrajające

• Cel: ograniczenie wpływu zmian w warunkach płynności sektora bankowego na wysokość krótkoterminowych rynkowych stop procentowych

• Operacje absorbujące (emisja bonów pieniężnych NBP, operacje reverse repo) bądź zasilające (przedterminowy wykup bonów pieniężnych, repo). (NBP decyduje o puli bonów skupowanych czy sprzedawanych )

1. Operacje strukturalne

• Cel - długoterminowa zmiana struktury płynności w sektorze bankowy

• Realizowane są w formie emisji obligacji, przedterminowego wykupu obligacji, zakupu i sprzedaży papierów na rynku wtórnym

 

Operacje depozytowo-kredytowe (z inicjatywy banków komercyjnych)

Cel: stabilizowanie poziomu płynności na rynku międzybankowym i skali wahań stop overnight

1. Depozyt na koniec dnia - lokowanie nadwyżek środków w banku centralnym na termin overnight

2. Kredyt lombardowy - zaciągniecie kredytu na termin overnight, zabezpieczonego papierami wartościowymi

Elementy systemu rozliczeniowego

-niskooprocentowane kredyty w złotych (kredyt techniczny - żeby banki komercyjne mogły wyrobić z rozliczaniem transakcji w ciągu dnia) i w euro (intraday credit)

 

System rezerw obowiązkowych w Polsce

1. Pojecie rezerwy obowiazkowej - stanowi wyrażoną w % część środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych pozyskanych ze sprzedaży papierów oraz innych zdeponowanych środków oprócz przyjętych od innych banków które muszą być utrzymywane w NBP.

2. Funkcje rezerwy obowiązkowej:

• Stabilizowanie bieżących warunków płynnościowych

• Stabilizowanie najkrótszych rynkowych stop procentowych w okresach rezerwowych

1. Mechanizm uśrednionej rezerwy - ułatwienie rozliczeń międzybankowych

2. Stopa rezerwy obowiązkowej wynosi 3,5% (od 2011 niezmienna)

 

 

 

W9 3.12

30 listopada 2014

21:04

Nadzór nad działalnością bankową

Nadzór zaczęto wprowadzać od lat 30. XX wieku - koniec kryzysu, doszło do upadku dużego banku amerykańskiego, jego upadłość pociągnęła bankructwo kilku mniejszych. Uznano ze potrzeba nadzoru,instytucje regulujące rynek są potrzebne, nadzór ma wprowadzać normy i czy banki się do tych norm zachowuje.

 

 

Sekwencja rozwoju kryzysu bankowego

 

1. Run na bank (nagle wycofywanie depozytów przez klientów z obawy na możliwość bankructwa upadłością. )

 

1. Utrata płynności (Nie ma dostatecznych rezerw, nie ma pomocy zewnątrz od banku centralnego to grozi mu upadłość)

 

1. Utrata zaufania do bankow (Konsekwencje dla innych banków - klienci innych banków wiedza ze istnieją powiązania pomiędzy bankami, więc na wszelki wypadek wyplacaja depozyty ze swoich banków, ogólne utracenie zaufania banków. Inne banki będą utrzymywać jak najwięcej kapitału, nie będzie chciał udzielać kredytów )

 

1. Kryzys w sektorze bankowym przenosi się na inne sektory rynku finansowego i gospodarki

 

Bezpieczeństwo dużych banków

Problem upadłości dużych banków

• "za duży by upaść" (jego upadłość miałaby ogromne skutki. Jak wie ze nie upadnie to rozpoczyna się hazard moralny, coraz bardziej ryzykowne operacje wykonuje, w razie zlej sytuacji państwo pomoże.)

• "za duży by chronić" (nie jest lubiana przez banki, jak nie będzie ochrony to nie będą ryzykować.

W 2008 państwo zaczęło ratować banki w USA zagrożone upadłością.

Nowa fala regulacji, nie można obciążać budżetu państw bo niektóre banki zbyt ryzykują)

• "znacząca systemowo instytucja finansowa" (Sformułowano systemowej instytucji finansowych - pewne nowe rozwiązania nadzoru wobec nich )

Formy sprawowania nadzoru

1. Nadzor solo (sektorowy) - Nadzór do poszczególnych sektorów - bankowy, ubezpieczeniowy, kapitałowy.

1. Nadzór zintegrowany - Rynki jednak zaczęły się zmieniać, poszerzały swoją działalność, rynek się zintegrował, w ramach jednej instytucji często wiele usług oferowanych)

2. Nadzór mieszany

 

Największe europejskie instytucje kredytowe

ważne systemowo

^:

 

Bank	kraj	Aktywa w bln euro	Relacja aktywów banku do PKB
Deutsche Bank	Niemce	2.186
HSBC Holdings	W Bretania	2.094	120 %
Barclays	W Bretania	2.010
BNP Paribas	Francja	1.994	100 %
Credit Agricole Group	Francja	1.885
Royal Bank of Scotland	W. Brytania	1.755
Santander Group	Hiszpania	1.293
Societe Generale	Francja	1.282
ING Group	Holandia	1 248	162%
Groupe BPCE	Francja	1.191
10 banków	UE	-	122 %

 

 

Jeśli chodzi o bezpieczeństwo to

Od końca lat 80 loedu zaczęto wprowadzać pewne dyrektywy wyznaczające standardy. Każde państwo ma swoje prawo wiec nie można było wprowadzić prawnie we wszystkich państwach

Charakter minimum

1 zasada do dzis obowiązującą - ustalanie pewnych minimalnych standardów

Stopniowo ujednolicały się warunki

2 Nie było wtedy zgody żeby był organ unijny nadzorczy . Każdy kraj miał swój nadzór i banki w tym kraju mające siedzibę podchodziły pod ten nadzór.

3 potrzbena jest współpraca nad bankami prowadzącymi działalność transgraniczna. Potrzebna wymiana informacji miedzy nadzorami ,

 

Unijne instytucje nadzorcze

Kompromis (W ramach kompromisu w 2011 utworzono kilka nowych instytucji. Stwierdzono ze zabrakło spojrzenia całościowego, makroekonomicznego a aspekt makroekonomiczny był problemem kryzysu.):

• Bezpośrednia kontrolna i podejmowanie decyzji w kompetencjach nadzorów krajowych

• Lepsze zarzadzanie w sytuacjach kryzysowych instytucjami ponadnarodowymi

Europejska Rada ds. Ryzyka Systemowego

Zadania: ostrzeganie przed zagrożeniami makroekonomicznemu

Skład: prezesi banków centralnych, szefowie krajowych nadzorów finansowych oraz trzech unijnych instytucji nadzorczych

Odpowiedniki na szczeblu krajowym - minister finansów, prezes banku centralnego, prezes nadzoru.

 

Instytucje nadzorcze nadzorujące sferę mikro (powstały z potrzeby kontroli transgranicznej. Nie dogadano się, żeby byl jeden nadzór nad wszystkimi rynkami dlatego powstały 3)

• Europejski Urząd Nadzoru Bankowego (siedziba w Londynie)

• Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych (siedziba we Frankfurcie)

• Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (siedziba w Paryżu)

 

Zakres działania:

• Koordynacja nadzoru mikreosreoznosciowego wykonywanego przez nadzór krajowy nad instytucjami działającymi w więcej niż jednym kraju EU przez:

  • Wymianę informacji

  • Koordynowanie działań

  • Funkcje arbitrażowe wobec nadzorów krajowych

  • Wydawanie zaleceń np. po ogłoszeniu przez Rade UE "sytuacji zagrożenia" wtrzymanie oferowania ryzykownych produktów finansowych

 

Struktura nadzoru nad rynkiem finansowym w Unii Europejskiej

Europejski system nadzoru finansowego
Europejska Rada ds. Ryzyka Systemowego
Nadzór makroostrożnościowy

 

BRAK

 

Koncepcja unii bankowej

Raport Erkki Lilkamena - postulat rozdzielenia w największych bankach działalności na rzecz klientów indywidulanych i korporacyjnych w tym obrotu instrumentami finansowym

Pierwszy dokument: W kierunku faktycznej Unii Gospodarczej i Walutowej, czerwiec 2012

Filary docelowej UGiW:

• Zintegrowane ramy finansowe (unia bankowa)

• Zintegrowane ramy budżetowe

• Zintegrowane ramy polityki gospodarczej

• Legitymacja i odpowiedzialność polityczna

Elementy składowe unii bankowej:

• Jednolity nadzór bankowy (wprowadzony w tym roku)

• Jednolity mechanizm restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków (wprowadzony na początku następnego roku)

• Jednolity system gwarantowania depozytów (nie został wprowadzony)

 

 

 

 

W10 17.12

11 grudnia 2014

17:18

 

Jednolity nadzór bankowy - podstawy prawne i organy

• Rozporządzenie rady (UE) nr 1024 2013 z dnia 15.10.2013 r. powierzające Europejskiemu Bankowi Centralnemu szczegółowe zadania w odniesieniu do polityki związanej z nadzorem ostrożnościowym nad instytucjami kredytowymi.

• Sprawowany nad 120 największymi bankami w strefie euro, (ich znaczenie bardzo duże, ponad 80% aktywów strefy euro)

Dodatkowo z każdego kraju nadzór sprawowany nad 3ma największymi bankami w strefie euro

 

Struktura podmiotowa nadzoru:

• Organ nadzorczy w ramach EBC (Rada Nadzoru) ostateczne decyzje Rada Prezesów

• Rada Nadzoru nie ma umocowanie w traktacie z Mastricht, dlatego Rada Prezesów podejmuje decyzje

• Jeśli w ciągu 10 dni Rada Prezesów nie wyrazi sprzeciwu to automatycznie podejmowanie tej decyzji

• Problemem, jaki się może zdarzyć jest to ze polityka nadzoru i polityka pieniężna mogą być w sprzeciwie,

Zalety:

• Niezależność od władz unijnych i poszczególnych krajów

Wady:

• Ryzyko konfliktu interesów w równoczesnym prowadzeniu polityki pieniężnej i nadzorczej

Oczekiwania:

• Oparcie decyzji nadzorczych n przesłankach ekonomicznych

• Orzekanie o likwidacji banków znaczących systemowo

 

Jednolity nadzór bankowy - nadzór podmiotowy:

Zakres sprawowania nadzoru:

• Aktywa przewyższające 30mld euro lub

• Aktywa przewyższające 20% PKB kraju macierzystego i są wyższe niż 5 mld euro lub

• Uznane za istotne przez EBC oraz

• Uzyskały pomoc ze środków funduszy stabilizacyjnych

 

Zakres przedmiotowy jednolitego nadzoru bankowego

• Wydawanie i odbieranie licencji (Sprawdza czy bank spełnia kryteria, a jak bank ogłasza upadłość to licencję odbiera)

• Ocena transakcji nabycia bądź zbycia pakietu akcji (Czy nie płyną zagrożenia dla środków powierzanych bankowi)

• Nadzór przestrzegania wymogów adekwatności kapitału, dźwigni finansowej, płynności (Wysokość funduszy własnych banku, wypłacalności banku)

• Zadania sporządzania programów naprawczych przeznaczenia zysku na fundusze, ograniczania określonej działalności

• Przeprowadzanie sress-testow (Czyli poddawanie banków prognozowanym sytuacjom, jak by się bank wtedy zachował, jaki kapitał powinien mieć bank na takie sytuacje np. wyplata depozytów)

• Wdrażanie środków wczesnej interwencji, gdy bank nie spełnia wymogów regulacyjnych (Np. jak za mały kapitał to go zwiększyć, jak się nie da to zakazać kredytów)

• Wzywania osób prawnych i fizycznych do udzielania informacji

• Przeprowadzania inspekcji na miejscu

• Nakładanie administracyjnych sankcji finansowych

 

Polska a jednolity nadzór bankowy

Kraj spoza strefy euro - warunki wejścia:

• Krajowy organ nadzorczy będzie stosować wytyczne i wnioski EBC (W ciągu 48h dostosuje się do wytycznych jednolitego nadzoru)

• Przekazywanie informacji na temat banków mających w nim siedzibę

• Dostosowywania przepisów prawa krajowego celem zapewnienia obowiązku przyjmowania przez krajowy organ nadzoru wszelkich środków wymaganych przez EBC

 

Możliwość zakończenia współpracy w przypadku nie spełnienia powyższych warunków. (Po upływie 3 lat od podjęcia współpracy można zakończyć dopiero)

 

Przystąpienie do europejskiego nadzoru bankowego przez kraj spoza strefy euro nie jest równoznaczny z dostępem do instrumentów płynnościowych EBC i instrumentów ratunkowych.

 

 

Jednolity mechanizm restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków - cele i struktura

 

Cele stworzenia mechanizmu:

• Odpolitycznienie decyzji o bank

• Zerwanie związku miedzy bankami a budżetem państw

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/59/UE z dnia 15.5.2014 r. ustanawiająca ramy na potrzeby prowadzenia działań naprawczych oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do integracji kredytowych i firm inwestycyjnych.

 

Powołanie instytucji decydującego likwidacji banków mających problemy finansowe oraz funduszu ratunkowego

 

Zastosowanie dla instytucji ważnych systemowo obowiązkowo dla krajów strefy euro, dobrowolny dla pozostałych

 

 

Jednolity mechanizm restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków - zasady funkcjonowania.

 

Mechanizm wprowadza system bail-in

Straty banków do wysokości 8% aktywów pokrywane przez akcjonariuszy i obligatariuszy a w dalszej posiadaczy depozytów powyżej 100 tys. Euro

Po przekroczeniu progów zaangażowanie środków pomocowych z SRM i ESM

Rada ds. Restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji - zadanie przygotowywanie planów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków.

Możliwość zgłoszenia zmian w planie przez Komisje Europejska (24 godziny). Wprowadzenie zmian przez komisje zobowiązuje Rade do ich uwzględniania.

Fundusz ratunkowy (SRM) od 2024r. - wyposażenie, co najmniej 1% wartości depozytów gwarantowanych wszystkich państw członkowskich objętych SRM tj. 55 mld euro.

Rozpoczęcie działalności: 1.05.2015

 

 

Nadzór finansowy w Polsce

1. Ustawa z dnia 21.07.2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym

• Pojawił się dopiero ze zmiana ustrojową. Do uchwalenia 1997 ustawy o NBP i prawo bankowe to NBP prowadziło nadzór

• Komisja nadzoru finansowego zaczęła prowadzić nadzór, nadzór sektorowy od 98 roku.

• Nadzór zintegrowano w 2006. Ustawa o nadzorze nad rynkiem finansowym. Nie zintegrowano przez scalenie przepisów, jeden organ był, ale ustawy pozostały odrębne dla sektorów rynku finansowego.

1. Integracja organizacyjna

2. Cele nadzoru:

• Zapewnienie stabilności na rynku,

• Bezpieczeństwo

• Prawidłowe funkcjonowanie rynku,

• budzić zaufanie uczestników

• Chronić ich uczestników.

1. Zadania nadzoru:

• Nadzór nad sektorem bankowym, rynkiem kapitałowym, emerytalnym, ubezpieczeniowym, funduszami inwestycyjnymi, SKOK-ami, instytucjami płatniczymi, emitentami pieniądza elektronicznego

1. Komisja nadzoru finansowego

• Organ kolegialny

• Prezes powoływany przez Prezesa Rady Ministrów, 5-letnia kadencje oraz dwóch zastępców

• Członkowie - minister finansów (albo jego przedstawiciel), minister pracy i polityki społecznej (albo jego przedstawiciel), prezes NBP (albo delegowany przez niego Wiceprezes NBP), przedstawiciel Prezydenta.

 

Nadzór na sektorem bankowym

1. Cele nadzoru bankowego

   1. Bezpieczeństwo środków pieniężnych

   2. Kontrola zgodności działania banków z przepisami prawa

1. Przedmiotowy zakres nadzoru

   1. Licencjonowanie działalności bankowej

   2. Kontrolowanie przestrzegania regulacji ostrożnościowych

1. Sankcje nadzorcze - m.in. :

   1. Zawieszeni w czynnościach członków zarządu banku i wnioskowanie o ich odwołanie

   2. Nałożenie na bank wykazujący straty obowiązku opracowania i wdrożenia programu naprawczego

   3. Wprowadzenie zarządu komisarycznego (usunięcie zarządu ustalonego przez właścicieli)

   4. Zawieszenie działalności banku i wnioskowanie do sadu o ogłoszenie upadłości

 

System absorpcji strat w bankach

Rodzaje strat i źródła ich pokrycia

1. Oczekiwane - rezerwy ogólne (zawsze pojawiają się w portfelu kredytowym. Rezerwa ogólna na straty powstałe przez kredytową działalność. Wielkość ustalana na podstawie doświadczenia, obserwacji klientów, jak się działo w przeszłości)

2. Nieoczekiwane - kapitał regulujący (zdarzają się rzadko, z powodu jakiś nieprzewidzianych działa, sytuacji losowych, np. załamanie w jakiejś branży. Pokrywane z kapitału regulacyjnego, wielkość wynika z akt normatywnych, straty można tylko statystycznie wyszacować, przewidzieć do końca się nie da)

3. Ekstremalne - kapitał wewnętrzny (jedynie w warunkach skrajnych, przepisy, jaka wielkość kapitału wewnętrznego)

 

 

W11 7.01

29 grudnia 2014

19:02

 

Rodzaj regulacji	Rodzaj ograniczanego ryzyka	Cel regulacji
Współczynnik wypłacalności	Kredytowe, rynkowe, operacyjne	Ograniczanie całościowej ekspozycji banku na trzy rodzaje ryzyka
Limity koncentracji zaangażowań	Kredytowe - niewypłacalności kontrahenta	Dywersyfikacja portfela aktywów i zmniejszenie sytuacji banków od sytuacji pojedynczych kontrahentów
Rezerwy celowe i ogólne	Kredytowe - niewypłacalności kontrahenta	Kompensacja strat wynikających z posiadanych aktywów

 

Bazylejski komitet nadzoru bankowego

(Bank rozrachunków międzynarodowych 1930)

Utworzony: 1974

Członkowie: Belgia, Francja, Hiszpania, Holandia, Japonia, kanada, Luksemburg, Niemcy, stany zjednoczone, Szwajcaria, Szwecja, Wielka Brytania, Włochy

Uprawnienia: formułowanie wniosków i rekomendacji

Umowa kapitałowa (1988)

• Ujednolicenie standardów w skali międzynarodowej

• Metodologia wyznaczania współczynnika wypłacalności

• Podział funduszy własnych na podstawowe i uzupełniające

• Fundusze własne, jaki bufor w absorbowaniu strat

Nowa umowa kapitałowa 2004-

Bazylea III - wdrażanie w latach 2013-2019

 

Filar I

Ustalanie minimalnych wymogów w zakresie adekwatności kapitałowej obejmującej ryzyko kredytowe rynkowe i operacyjne

 

Współczynnik wypłacalności:

$$W = \frac{K_{\text{tier\ I}} + K_{\text{tier\ II}} + K_{\text{tier\ III}}}{R_{\text{kred}} + 12,5x(R_{\text{rynk}} + R_{\text{oper}})} \geq 8\%$$

 

 

K_{tier I}- fundusze podstawowe - Kapitał zakładowy banku, kapitał zapasowy, kapitału rezerwowe, niepodzielony zysk z lat ubiegłych

K_{tier II} - fundusze uzupełniające - Pożyczki podporządkowane udzielone przez inny podmiot związany z bankiem, na kilka lat najczęściej, spłacana, jako ostatnia,

K_{tier III}- fundusze III kategorii - najbardziej rozbudowane aktywa banków wliczanie innego rodzaju finansowania, w ramach Bazylei 3 do końca 2017 banki musza pozbyć się funduszy 3 kategoria

R_kred - ekspozycja na ryzyko kredytowe (aktywa, zobowiązania pozabilansowe, ważenie ryzykiem)

R_rynk - ekspozycja na ryzyko rynkowe

R_oper - ekspozycja na ryzyko operacyjne

 

Sposoby pomiaru ryzyka w NUK

1. Pomiar ryzyka kredytowe

   1. Metoda standardowa - aktywa ważone przez agencje ratingowa

   2. Podstawowa metoda ratingów wewnętrznych - wagi nadają władze nadzorcze

   3. Zaawanasowana metoda ratingowe wewnętrznych - bank sam określa wagi, największe banki tak robią

Przykładowe wagi ryzyka dla ekspozycji wobec klientów korporacyjnych:

Rating (S&P)	Waga ryzyka
AA i wyższe	20%
Od A+ do A-	50%
Od BBB+ do BB-	100%
Poniżej BB-	150%

 

Filar II

• Proces analizy nadzorczej - zindywidualizowana ocena władz nadzorczych

• Sfery nadzorczego badania adekwatności kapitałowe:

  • Ryzyka analizowane w filarze I ale nie ujęte tam w pełni

  • Rodzaje ryzyka nie uwzględnione w filarze I

  • Czynniki zewnętrzne względem banku

• Zadanie - określane wymogów kapitałowych niezbędnych do pokrycia ryzyka nie ujętego w filarze I

 

Filar III

• Dopełnienie badania adekwatności kapitałowej przy wykorzystaniu mechanizmów rynkowych

• Cel - przekazanie uczestnikom rynku informacji umożliwiających ocenę ryzyka instytucji i jej adekwatności kapitałowej

 

Limity koncentracji zaangażowań

Suma wierzytelności banku udzielonych przez bank, zobowiązań pozabilansowych oraz posiadanych przez bank akcji lub udziałów w innym podmiocie obciążonym ryzykiem jednego podmiotu lub podmiotów powiązanych kapitałowo lub organizacyjnie nie może przekroczyć limitu.

 

1. 20% funduszy własnych banku - dla zaangażowania banku wobec każdego pomiotu lub podmiotów powiązanych kapitałowe lub organizacyjnie, gdy którykolwiek z tych podmiotów jest wobec banku podmiotem dominującym lub zależnym

2. 25 % funduszy własnych banku - dla zaangażowania banku wobec każdego podmiotu lub podmiotów powiązanych kapitałowo lub organizacyjnie, gdy którykolwiek z tych podmiotów nie jest wobec banku podmiotem dominującym lub zależnym

 

Suma zaangażowań banku równych lub przekraczających 10% funduszy własnych banku (duże zaangażowanie) w stosunku do podmiotów, o których mowa w poprzednim limicie nie może być wyższa niż limit dużych zaangażowań, który wynosi 800% tych funduszy.

 

Zarząd banku jest obowiązany niezwłocznie zgłosić Komisji Nadzoru Finansowego każdorazowe osiągniecie lub przekroczenie przez zaangażowane poziomu 10% funduszy własnych banku oraz osiągniecie lub przekroczenie limitu koncentracji zaangażowań i limitu sumy dużych zaangażowań.

 

Rezerwy celowe

Regulacja nadzorcza dotycząca klasyfikacji ekspozycji kredytowych oraz tworzenie rezerw na te ekspozycje.

Klasyfikacja ekspozycji kredytowych związanych z kredytami detalicznymi i Skarbem Państwa w oparciu o opóźnienia w spłacie rat kapitałowych lub odsetek.

Klasyfikacja eskpozycji kredytowych związanych z jednostkami gospodarczymi w oparciu o opóźnienia w spłacie rat kapitałowych lub odsetek oraz ocenę sytuacji ekonomiczno-finansowej dłużnika.

 

Ekspozycje kredytowe związane z jednostkami gospodarczymi:

1. Normalne - opóźnienia w spłacie do 1 miesiąca, sytuacja ekon-fin dłużnika nie stanowi zagrożenia spłaty - rezerwa 0% podstawy

2. Pod obserwacja - opóźnienia w spłacie od 1 do 3 miesięcy, sytuacja ekon-fin dłużnika może stanowić zagrożenie ze względu na rejon lub branże działalności - rezerwa min. 1,5% podstawy

3. Poniżej standardu - opóźnienie w spłacie od 3 do 6 miesięcy, sytuacja ekon-fin dłużnika może stanowić zagrożenie - rezerwa min. 20% podstawy

4. Wątpliwe - opóźnienie w spłacie od 6 miesięcy do 1 roku, u dłużnika powstała strata - rezerwa min. 50% podstawy

5. Stracone - opóźnienie w spłacie powyżej 1 roku, postepowanie sadowe, miejsce dłużnika nie jest znane, upadłość - rezerwa min. 100% podstawy

 

Słabość systemu regulacji ujawnione przez kryzys finansowy 2007-2008

1. Brak harmonizacji i "rozwodnienie" funduszy podstawowych

2. Brak adekwatnych zharmonizowanych standardów w zakresie płynności

3. Nadmierna rola i zaufanie do firm ratingowych

4. Słabość metodyki testów warunków skrajnych

5. Ułomności mechanizmów "eksportu" ryzyka poza bank

 

Bazylea III - założenia

Cel wprowadzenia: zwiększenie wyposażenia banków w kapitały

Zmiana w stosunku do Bazylei II:

1. Zwiększanie minimalnego wymogu kapitałów podstawowych - Z 4% do 6%

2. Wprowadzenie ochronnego bufora kapitałowego - 2,5%

1. Wprowadzenie bufora antycyklicznego

2. Wprowadzenie dodatkowych wymogów kapitałowych dla banków o istotnym znaczeniu systemowych - Od 1 do 2,5

 

Bazylea III - bufory kapitałowe

Ochronny bufor kapitałowy - poziom kapitału akcyjnego ponad minimalny kapitał odpowiednio podstawowy (Tier I) oraz całkowity (Tier I + Tier II), który bank będzie zobowiązany utrzymać i który w efekcie powiększa współczynniki kapitałowe o 2,5 pp.

Antycykliczny bufor kapitałowy - ustalany na podstawie danych makroekonomicznych danego kraju

Czynnikiem determinującym - udział w PKB

W przypadku narastania w danym kraju ryzyka systemowego - obowiązek utrzymywania dodatkowego kapitału ponad ochronny bufor kapitałowy

Poziom antycyklicznego bufora kapitałowego - od 0 do 2,%

Decyzja o wysokości bufora - krajowe władze nadzorcze

 

Mechanizm działania bufora:

• Akumulowanie kapitałów w okresie dobrej koniunktury gospodarczej

• Absorpcja star w okresie kryzysu

• Bufor, jako sektorowy automatyczny stabilizator koniunktury

 

Współczynniki wypłacalności

1. "Wąski" współczynnik wypłacalności

Kapitał akcyjny/aktywa ważone ryzykiem >= 4,5%

1. "Podstawowy" współczynnik wypłacalności

Fundusze podstawowe (Tier I) /aktywa ważone ryzykiem >= 6,0%

1. "Szeroki" współczynnik wypłacalności

Kapitał całkowity (Tier I + Tier II) /aktywa ważone ryzykiem

 

 

Normy płynności i dźwigni finansowej

 

Współczynnik dźwigni

• Fundusze własne /aktywa + pozycje pozabilansowe * CCF >= 3%

• Gdzie CCF - współczynnik konwersji pozycji pozabilansowej w bilansowa

• Aktywa ujęte bez ważenia ryzyka

• Obecna wartość 3% przyjęta jest na okres testowania 2011-2017

 

Bazylea III - następstwa

1. Podrożenie kosztu pozyskania kapitału

2. Zaostrzenie polityki w obszarze ryzyka i zarzadzania kapitałem

3. Wzmocnienie roli nadzoru bankowego, który będzie:

   1. Określanie wartości buforu antycyklicznego

   2. Ograniczenie prawa wypłaty dywidend i premii

 

Implementacja Bazylei III w unii europejskiej

 

Pakiet CRD IV/CRR

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/36/UE z dnia 26.06.2013r, w sprawie warunków dopuszczania instytucji kredytowych do działalności oraz nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi firmami inwestycyjnymi.

Rozporządzenie parlamentu europejskiego i rady nr 575/2013 z dnia 26.06.2013r w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych.

 

 

 

W12,13 15,21.01

20 stycznia 2015

23:11

 

BEZPIECZENSTWO DEPOZTYWO PIENIEZNYCH W BANKACH.

 

Zjawiska towarzyszące gwarantowaniu depozytów

 

Negatywna selekcja - z ochrony korzystają najchętniej ci, którzy jej najbardziej potrzebują.

Rozwiązanie - obowiązkowy system gwarancyjny

 

"Jazda na gapę"- podmiot odnosi korzyści bez ponoszenia adekwatnych kosztów.

Korzyści odnoszą "nowi" członkowie kosztem "starych".

 

Pokusa nadużycia - deponenci i banki podejmują ryzykowne działania.

 

Dylematy wyboru systemu gwarantowania depozytów - rodzaje gwarancji

 

Gwarancje implicite (domniemane)

• Brak odrębnej instytucji

• W przypadku zagrożenia włączają się inne instytucje

• Zaleta: niższe koszty

• Wady: problem hazardu moralnego, ryzyka zaburzenia mechanizmów rynnowych, ryzyko interwencjonizmu państwa

 

Gwarancje explicite (formalne)

• Instytucja gwarancyjna i reguły postepowania

• Wady: wyższe koszty

• Zalety: wystandaryzowane, przejrzyste zasady działalności, przeciwdziałanie negatywnym skutkom zbyt szerokiej ochrony w sektorze.

Dylematy wyboru systemu gwarantowani depozytów - modele systemów

1. Model wąski (pay-box) - wyplata odszkodowania dla deponentów w przypadku upadłości banku

Zaleta: niskie koszty działalności

Wada: brak zapobiegania upadłościom

1. Modelu szeroki (risk minimizer) - działalność pomocowa oraz wyplata odszkodowań w przypadku upadłości banku

Zalety:

• Zapobieganie upadłościom

• Ochrona mniejszych banków i wyrównywanie pozycji konkurencyjnej

Wady:

• Wyższe koszty finansowe

• Osłabienie konkurencji w sektorze bankowym

 

Dylematy wyboru systemu gwarantowania depozytów - sposób finansowania ex post

 

Wpłaty dokonywane po upadłości banku

Zalety:

• Możliwość lepszego określenia wysokości obciążeń

• Ni obciąża banków kosztami zapewnienia stabilności finansowej

• Występuje ograniczona dostępność środków przy problemach systemowych

Wady:

• Brak możliwość użycia funduszy dla celów prewencyjnych i pomocowych

• Wyższe prawdopodobieństwo angażowania środków podatników

 

Dylematy wyboru systemu gwarantowania depozytów - sposób finansowania ex ante

 

Składki gromadzone w sposób systematyczny

Zalety:

• Stabilizowanie sektora bankowego poprzez działalność antycykliczna

• Brak dodatkowych obciążeń podczas kryzysu

• Akumulowane środki pełnią role czynnika bezpieczeństwa

Wady:

• Systematyczne ponoszenie kosztów przez banki

• Trudność w wyznaczaniu adekwatnej składki

• Możliwość niewykorzystania zgormadzonych środków

 

Rozwój i międzynarodowe regulacje w zakresie gwarantowania depozytów

 

Pierwszy system - Federal Deposit Insurance Corporation

Tworzenie systemów gwarancyjnych: Niemcy 1966, kilka dalszych krajów - lata 70., Większość od lat 80. XX wieku

Instytucje gwarancyjne funkcjonują w 113 krajach

Międzynarodowe stowarzyszenie gwarantów depozytów (IADI, 2002r.)

• Promocja międzynarodowej współpracy w dziedzinie gwarantowania depozytów

• Opracowywanie międzynarodowych standardów podnoszących efektywność funkcjonowania instytucji gwarantujących depozyty

• W 2009 r. IADI i Bazylejski Komitet ds. Nadzoru Bankowego opracowały: Podstawowe Zasady Efektywności Gwarantowania Depozytów

 

Limity gwarantowanych środków

USA (dol)	EWG/UE (ecu/euro)	Polska (ecu/euro)
I 1934 – VI 1934	2 500
VI 1934 -1950	5 000
1950 – 1966	10 000
1966 - 1968	15 000
1968 – 1974	20 000
1974 – 1980	40 000
1980 – 2008	100 000	1995 – 2008
2008 – nadal	250 000	2008 – 2010
		2010 – nadal

 

Zasady systemu gwarantowania wkładów pieniężnych w Unii Europejskiej

Dyrektywa Rady Wspólnoty 94/19/EEC z dnia 30.05. 1994r. W sprawie systemów gwarantowania wkładów pieniężnych na rachunkach bankowych

1. Zasada powszechności systemu gwarantowania wkładów

1. Każdy kraj, co najmniej jeden system gwarantowania.

2. Wszystkie banki w kraju zajmujące się działalnością depozytową musza należeć, do co najmniej jednego takiego systemu

3. Gwarancjami objęte zostały wszystkie środki powierzane bankom przez wszystkich

1. Zasada zapewnienia szybkości i efektywności wypłat w ramach systemu gwarantowania

• Sprecyzowanie, co oznacza zaprzestanie wypłat przez bank, odpowiedni organ musi to określić.

• w jakim terminie musi być wypłacone.

1. Gdzie, przez kogo i jak będą wypłacane.

2. Zasada ustalania minimalnego limitu gwarancji wkładów.

• czy dotyczy rachunku czy posiadacza

4. Zasada terytorialności - pieniądze muszą pochodzić z danego kraju

5. Zasada zapewnienia klientom banków informacji.

 

 

Dyrektywa 2014/49/UE parlamentu europejskiego i rady z dnia 16.04.2014 w sprawie systemów gwarantowania depozytów

Zwiększenie stopnia harmonizacji - idea

Systemy gwarantowania depozytów w wysokości 0,8% kwoty gwarantowanych środków i być finansowane z regularnych składek banków. Od 2020 r. do lipca 2024 wszystkie kraje musza przejść na systemy ex-ante

Jednolity poziom gwarancji 100 00 euro - wyjątki możliwe w pewnych sytuacjach życiowych. Aby zlikwidować arbitraż.

Skracanie okresów wypłat:

• Do 31.12.2018 - do 20 dni roboczych

• Do 31.12.2020 - do 15 dni roboczych

• Do 31.12.2023 - do 10 dni roboczych

• Od 01.01.2024 - do 7 dni roboczych

Depozyty w oddziałach zagranicznych instytucji kredytowych gwarantowane przez system gwarancyjny kraju goszczącego.

Deponenci regularnie informowani o ochronie depozytów.

 

System gwarantowania depozytów w Polsce

• Ustawa z dnia 14.12.1994 o Bankowych Funduszu Gwarancyjnym ( z późniejszymi zmianami)

Cele:

1. Ochrona interesów deponentów

2. Udzielanie pomocy finansowej bankom o zagrożonej wypłacalności

3. Monitorowanie sytuacji finansowej banków - dla swoich potrzeb przeprowadza analizy,

Organy funduszu:

1. Rada funduszu - kadencja 3 lata

   1. Przewodniczący - powoływany prze Ministra Finansów

   2. 2 członków powoływanych przez Ministra Finansów

   3. 2 członków powoływanych prze prezesa NBP

   4. 1 członka powoływanego przez komisje nadzoru finansowego

   5. 2 członków powoływanych przez ZBP (związek banków polskich)

1. Zarząd funduszu - powoływany przez Rade Fundusz

 

Zakres kontroli:

• Odziały banków krajowych

• Odziały banków międzynarodowych

• Oddziały zagraniczne banków spoza UE

• SKOK-i

 

Zakres podmiotowy ochrony:

• Osoby fizyczne

• Osoby prawne

• Jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej

 

Spełnienie warunku gwarancji:

Wydanie przez KKNF decyzji o zawieszeni działalności banku i powołanie zarządu komisarycznego - początek działalności mającej na celu wypłacenie gwarancji

Termin wypłat:

• Do 20 dni od spełnieniu warunku gwarancji

• Przedłużenie o maks. 10 dni roboczych - na wniosek zarządu komisarycznego KNF?

Wyłączenia spoza ochrony:

1. Skarb państwa

2. Instytucje finansowe - z racji profesji powinny znać sytuacje na rynku bankowym

3. Kadra zarządzająca oraz akcjonariusze(jedynie ci, którzy maja ponad 5% akcji) - maja wpływ na funkcjonowanie, decyzje banków

 

Zakres gwarancji

1. Wszystkie depozyty zgromadzone przez jedna osobę w banku

2. Dla rachunków wspólnych kwota obliczona dla każdego z współposiadaczy

 

Wysokość gwarancji

Depozyty do równowartości w złotych 100 000 euro

W ciągu 5 lat od decyzji o upadłości, zawieszeniu działalności banku. Jeśli ktoś nie skorzysta to może się starać na ogólnie obowiązujących zasadach prawa upadłościowego i naprawczego, u syndyka.

 

Obowiązki informacyjne

• Obowiązek informowania klientów

• Zakres informacji

  • O sytuacji ekonomiczna finansowej

  • O uczestnictwie w systemie gwarantowania oraz zasadach jego funkcjonowanie

  • O wysokości gwarancji i podmiotach nimi objętych

 

System o funkcjach tez pomocowych

 

Fundusz ochrony środków gwarantowanych

 

Banki objęte systemem gwarantowania obowiązane są tworzący fundusz ochrony środków gwarantowanych na zaspokajanie roszczeń depozytów w przypadku niewypłacalności banku.

 

Wysokość FOŚG jest ustalana, jako iloczyn stawki 0,55% i sumy środków pieniężnych zgromadzonych w banku na wszystkich rachunkach stanowiących podstawę obliczenia kwoty rezerwy obowiązkowej.

 

Banki są zobowiązane:

1. Lokować aktywa stanowiące pokrycie funduszu ochrony środków gwarantowanych w:

• Skarbowych papierach wartościowych

• Bonach pieniężnych i obligacjach NBP

• Jednostkach uczestnictwa funduszy rynku pieniężnego

1. Deponować te środki na wyodrębnionym rachunku w NBP lub w KDPW (krajowy depozyt papai rów wartościowych)

 

Źródła finansowania działalności BFG:

1. Obowiązkowe opłaty roczne w wysokości nieprzekraczającej 0,3% podstawy naliczania

2. Opłaty ostrożnościowe roczne w wysokości nieprzekraczającej 0,2% podstawy naliczenie (12.5 krotność sumy wymogów kapitałowych ważonych ryzykiem)

3. Dochody z oprocentowania pożyczek udzielanych przez BFG bankom

4. Dochody z oprocentowania papierów wartościowych o najwyższej bezpieczeństwa

5. Inne środki: pomoc zagraniczna, dotacje budżetowe, kredyt NBP

 

Przeznaczenie środków Funduszu:

Finansowanie zadań fundusze

• Związanych z gwarantowaniem środków Pieniężnach

• W zakresie udzielana podmiotom objętym systemem gwarantowania pomocy finansowej oraz w zakresie restrukturyzacji kas (ostatnio głównie odnosi SKOK)

• W zakresie udzielania pomocy ze środków funduszu stabilizacyjnego

 

Fundusz może nabywać:

1. Papiery wartościowe emitowane, poręczone lub gwarantowane p rzez skarb państwa i NBP

2. Papiery wartościowe emitowane, poręczone lub gwarantowane przez rządy i banku centralne

3. Jednostki uczestnictwa funduszy rynku pienionego

Środki Funduszu są gromadzone na rachunkach w NBP lub KDPW

 

Finansowanie wypłat środków gwarantowanych

Kolejność uruchamiania środków

1. Funduszu ochrony środków gwarantować banku - to, co uzbierał bank na gwarancje

2. Funduszu ochrony środków gwarantowanych podmiotów objętych obowiązkowym systemem gwarantowania

 

Gdy wielkość zobowiązań z tytułu środków gwarantowanych przewyższa sumę środków z funduszy środków gwarantowanych BFG dokonuje wypłat z funduszy własnych lub innych źródeł.

Spełnienie warunku gwarancji:

1. Bank krajowy - decyzja KNF o zawieszeniu działalności banku i ustanowieniu zarządu komisarycznego oraz wystąpienie do sadu o ogłoszenie upadłości

2. Oddział instytucji kredytowe/banku zagranicznego - stosowna decyzja organu zagranicznego.

 

Organizacja wypłat gwarantowanych depozytów

Spełnienie warunku gwarancji

Zarząd komisaryczny lub podmiot uprawniony przestawia BFG:

• Listę deponentów z kwotami środków gwarantowanych

• Kwotę płynnych środków banku wchodzących w skład masy upadłościowej

• Wysokość utworzonego przez bank FOŚG

• Wysokość wydatków związanych z prowadzaną upadłości

Zarząd BFG:

• Wylicza kwoty środków gwarantowanych

• Sprawdza listę deponentów

Zarząd komisaryczny:

• Usuwa błędy i braki

Zarząd BFG

• Przyjmuje listę deponentów

• Wysyła syndykowi środki na wypłatę gwarantowanych depozytów

Zarząd komisaryczny

• Wyplata kwot z tytułu gwarancji

 

Wyplata musi się dokonać w ciągu 20 dni (ewentualnie +10 dni)

 

 

Fundusz stabilizacyjny BFG

Cel działania:

1. Źródło dodatkowych środków

2. Przeniesienie odpowiedzialności z sektora publicznego na sektor bankowy

Źródło finansowania:

1. Oplata ostrożnościowa w wysokości do 0,2 aktywów ważonych ryzykiem

2. Wysokość opłaty na dany rok ustala Rada BFG

Mechanizm działań:

Pożyczki, poręczenie, gwarancje, zwiększanie funduszy własnych banku.

 

 

Rok	Obowiązkowa oplata roczna	Oplata na FOGSP	Oplata ostrożnościowa
2012	0,099	0,55	-
2013	0,100	0,55	0,009
2014	0,100	0,55	0,037
2015	0,189	0,55	0,050

 

Efekty działalności BFG

• W latach 1995-2012

  • Upadłości 5 banków komercyjnych (bank) i 89 spółdzielczych

  • Wypłaty dla 318 882 deponentów

  • Kwota wypłat 814,4 mln zł

• Od 2002 nie doszło w Polsce do upadłości banku

• Działalność pomocowa: 101 pożyczek, 44 bankom komercyjnych i 57 bankom spółdzielczym, na kwotę 3 790 mln zł

 

Prawda fałsz, 20 pytań z wykładów i cwiczeniowency po 20 z ćwiczeń, pytania na prezentacji, punkty ujemne. Wpisy tego samego dnia.