Prawo naturalne

1.Definicja – zbiór norm, które obowiązują niezależnie od tego, czy zostały potwierdzone i uznane przez władzę państwową. Ich źródłem jest wyznawany system wartości.

2.Podział prawa naturalnego ze względu na źródło pochodzenia:

- wynikające z przekonań religijnych

- wynikające z rozumu (racjonalistyczne)

3.Ewolucja prawa naturalnego

a)klasyczna koncepcja prawa naturalnego

Reprezentowana m.in. przez Arystotelesa, św. Augustyna, św. Tomasza z Akwinu. Była to koncepcja statyczna czyli twierdziła że prawo naturalne jest wieczne, niezmienne i jedno takie same dla wszystkich.

b)nowożytna szkoła prawa natury

Stworzona przez Hugo Grocjusza, oderwana od religii, wykluczenie istnienia prawa boskiego (o którym mówił Tomasz z Akwinu), lecz nadal statyczność gdyż natura człowieka wg Grocjusza jest niezmienna jak jego charakter, wiec prawo naturalne również.

c)szkoła koncepcji prawa naturalnego o zmiennej treści

Zapoczątkowana przez Stammlera lecz doprecyzowana i zdefiniowana przez Leona Petrażyckiego; prawo nie ma jednej treści raz na zawsze; nie chodzi o to że prawo się zmienia (bo się nie zmienia) lecz ewoluuje sposób rozumowania, interpretacji dlatego wygląda ono inaczej w każdej epoce; jest to zerwanie z koncepcją statyczną.

4.Formuła Gustawa Radburcha:

„W sytuacji gdy prawo pozytywne narusza elementarne normy moralne, organy państwa nie muszą go stosować, a obywatele nie są zobowiązani do jego przestrzegania”.

5.Znaczenie prawa naturalnego:

- to pierwsze prawo jakie powstało i było wzorem do tworzenia następnych;

- było podstawą pierwszych wielkich kodyfikacji;

- dało podwaliny pod konstytucjonalizm;

- było podstawą do stworzenia katalogów praw i wolności człowieka.