Podstawy pedagogiki pracy – prof. Grelach

09.03.2014 r.

Wykład I

Temat: Aktualne i antycypacyjne problemy pedagogiki pracy.

Pedagogika pracy funkcjonuje od 1972 roku, powstała w Warszawie z powodów stworzenia Instytutu Kształcenia Zawodowego.

Powstała ona z przyczyn:

1. Rozdrobienie i rozproszenie problemów, którymi się zajmuje

2. Potrzeby praktyki, rozwoju szkolnictwa zawodowego, brak obudowy teoretycznej, brak badań

Dlaczego nazwano tę dziedzinę pedagogiką pracy?

- funkcjonuje ona w krajach niemieckojęzycznych oraz nauki o pracy

10 problemów pedagogiki pracy:

1. Zagadnienia teleologiczne;

2. Zawodoznastwo;

3. Dobór i układ treści kształcenia;

4. Zagadnienia wychowania;

5. Teoretyczne podstawy opracowań metodycznych;

6. Orientacja zawodowa;

7. Dokształcanie i doskonalenie zawodowe;

8. Zagadnienia wyposażenie i materialnych warunków realizacji kształcenia i doskonalenia zawodowego;

9. Zagadnienia organizacji i kierownictwa

10. Pedentologia – nauka zajmująca się nauczyciela, przygotowanie merytorycznym i metodologicznym nauczyciela

Działy pedagogiki pracy:

Kształcenie przedzawodowe – obejmują wszystko, co decyduje o rozwój jednostki w okresie poprzedzającym systematyczne kształcenie zawodowe i pomaga w doskonaleniu wyboru zawodu. Głównie problemy zawiera się w tym dziale, wychowanie przez pracę, kształcenie ogólnotechniczne, orientacyjne i poradnictwo zawodowe.

Kształcenie zawodowe – kształcenie ogólnozawodowe i specjalistyczne realizowane w szkole zawodowej, w zakładach pracy i instytucjach oświaty pozaszkolnej obejmuje cele, treści, programy, procesy, formy, metody i środki kształcenia zawodowego, warunki skuteczne i wyniki kształcenia, szeroko rozumianą problematykę wychowania szkoły zawodowej.

Ustawiczne kształtowanie zawodowe dorosłych – procesy edukacji w całej okresie aktywności zawodowej problemu adaptacyjnej społeczno-zawodowe, identyfikacji i stabilizacji zawodowej, problem działań humanizacyjnych w zakładach praccy.

1. PEDAGOGIKA PRACY – subdyscyplina pedagogiki, której przedmiotem badań są pedagogiczne aspekty relacji:

CZŁOWIEK – WYCHOWANIE – PRACA

1. PEDAGOGIKA PRACY – subdyscyplina pedagogiki, przedmiotem zainteresowań i badań naukowo są problemy wychowania przez pracę, kształcenie-ogólnotechniczne, orientacji, poradnictwo i doradztwo zawodowe, edukacja prozawodowa, zawód i ustawicznej dorosłych oraz problemy.

RYSYNEK ….

Temat : Dorobek pedagogiki pracy.

1. Uzasadnienie pedagogiczne, że kategoria praca może być traktowana jako podstawowa kategoria ped. pracy a tym samym ped. pracy może zastosować zaliczona do nauk pedagogiki i do nauk o pracy

2. Wykazano, pełną zasadność stosowanie nazwy kształcenie przedzawodowe i skupienia pod nią 3 problemów – wychowanie przez pracę, edukacja ogólnotechniczna, doradztwo zawodowe.

3. Sformułowane i potwierdzane w praktyce tezę, że we współczesnej teorii kształcenia zawodowego liczę się równoważne treści teoretyczne i praktyczne i treści ogólne, ogólnozawodowe i specjalistyczne.

4. Wykazano, że dzięki dopełnianie się układom treści ogólnokształcące i zawodowe współczesne realizowane kształcenie zawodowe umożliwia realizowane założeń kształcenia wielostronnego

5. Opracowano i upowszechniało współczesne koncepcję kwalifikacji pracowniczych

6. Podejmowanie w badaniach zagadnień pedentologicznych, problemem nauczyciela szkoły zawodowej i nauczyć pracującej w pozaszkolnej edukacji zawodowej został w sposób pogłębiony opracowana.

7. Znaczący dorobek badawczy zanotowaną w zakresie podejmowania decyzji zawodowej, klasyfikacji prac ludzkich i tworzenie systemu zawodów szkolnych w dziedzinie doskonalenia zawodowego jego funkcji i szczeblowości.

Wypadkowo w dziedzinie osiągnięć pedagogiki pracy jest charakter zawodu pedagoga pracy. Pedagogika pracy:

Po 1- ze względu na stosowanie metodologii jest nauką empiryczną doświadczoną;

Po 2- ze względu na zadania jest nauką praktycznie stosowaną

Po 3- ze względu na przedmiot badań jest nauką humanistycznie stosowaną

Temat: Nowe obszary badań w pedagogiki pracy.

1. Badaniami – objąć należy przedmiot pracy człowieka i jej miejsca w systemie wartości i rozwoju poszczególnej jednostki i grup społecznych

2. Analizie poddać należy pracę zawodową, która stać się powinna podstawowym źródłem informacji o zawodach i wymaganiach przez nie stawianych, umożliwić tworzenie klasyfikacji zawodów i specjalności, konstruowanie zintegrowanie orientacji poradnictwa i doradztwa zawodowego

3. Zasadnicze wydaje się zmodyfikowanie dotychczasowych poglądów na temat orientacji poradnictwa i doradztwa zawodowego

4. Badaniom poddać należy problematykę edukacji ogólnotechnicznej szczególnie tej realizowane w szkołach ogólnokształcących

5. Przyszłe badania obejmować powinny tendencje rozwoju nauki, techniki i technologii, wynikającej z niej konsekwencji dla formułowania celów kształcenia zawodowego, a następnie dla tworzenia klasyfikacji zawodów szkolnych powiązanych z międzynarodowymi standardami klasyfikacyjnymi.

6. Badania należy wzbogacić działaniami związanymi z wprowadzonej reformy edukacji narodowej

7. Zagadnienia wymagają rozwiązania przy wsparciu badań jest problem porównywalności i uznawalności kwalifikacji i kompetencji uzyskanej w różny sposób, uznawalności klasyfikacji uzyskanej w naszym kraju i innych krajach

8. Badania należy objąć związek między kształceniem ogólnym i zawodowym

9. Przedmiotem badań warto uczynić wartości i aspiracje, cele, treści i metody wychowania zawodowego

10. Rozwijać należy badania dotyczące organizacyjnych, prawnych, ekonomicznych uwarunkowaniom i funkcjonowaniem ustawicznej edukacji zawodowej dorosłych

11. Gotowość należy do badań losów oraz przedmiotem zawodowych losów, absolwentów szkół zawodowych

12. Ważne są badania dotyczące humanizacji pracy

13. Badaniami objąć należy problematykę przygotowania nauczycieli do realizacji nowych zadań wynikających z wprowadzenia reformy edukacji zawodowej

14. Konieczne jest włączenie w obszar badań pedagogiki pracy problematyki kształcenia w szkołach wyższych

15. Ważne wydają się badania porównawcze ukazujące rozwój pedagogiki pracy w różnych krajach

16. Bieżącej weryfikacji ulegać także musi sylwetka pedagoga pracy.

Temat : Praca człowieka jako podstawowa kategoria pedagogiki pracy

W języku potocznym używa się terminu praca w 2 znaczeniach :

1. Czynnościowym ( funkcjonalnym ) – oznacza pewną formę działania

2. Rzeczowym – wynik, efekt, dzieło, wytwór jakiegoś działania

W fizyce praca to przesuniecie siły wzdłuż drogi.

W biologii praca to ruch jaki odbywa się w organizmach żywych, reakcje chemiczne o charakterze organicznym.

W fizjologii – człowiek pracuje, gdy porusza się mięśniami ( dynamiczna ), gdy utrzymuje je w stanie napięcia (statyczna), gdy następują określone przebiegi impulsów w sieci nerwowej i w mózgu.

W psychologii praca jest formą systematycznej aktywności umysłowej ukierunkowanej na osiąganie celów.

W prawie praca koncentruje się na tych aspektach działań ludzkich, które są konsekwencją stosunku umownego między dwoma stronami.

W socjologii praca – składają się na nią następujące elementy :

1. Praca jest celową i świadomą działalnością

2. Zespół czynności społecznie zorganizowanych i realizowanych w ramach celowej organizacji społecznej

3. Przez prace wytwarzane są nie tylko wartości gospodarcze a także kulturalne

4. Wykonywanie określonej pracy wyznacza jednostce pozycję w społeczeństwie.

5. Nowacki – praca występuje na pewno wszędzie tam gdzie efektem czynności człowieka jest wytwór materialny lub innego dobro spożytkowane przez wykonawcę lub innych ludzi

Pracę człowieka rozpatrywać należy w różnych aspektach :

1. Jest działaniem technicznym

2. Jest działalnością ekonomiczną

3. Jest procesem fizjologicznym

4. Jest procesem psychicznym i intelektualnym

5. Jest procesem społecznym

Poglądy na pracę

Na początku praca dotyczyła wszystkich, później tylko niewolnicy, a w feudalizmie- chłopi , w średniowieczu – praca jako kara za grzechy , później zaczęto doceniać pracę.