Plan tygodniowy wychodzi z założenia, iż nie wszystkie dzieci w klasie potrafią rozwiązać to samo zadanie i nie każde dziecko robi postępy w tym samym tempie. Plan tygodniowy pozwala dzieciom pracować w ich własnym tempie i na poziomie ich umiejętności. Na początku tygodnia dzieci otrzymują plan na nadchodzący tydzień, który z reguły obejmuje różne treści kształcenia (czyli oprócz matematyki również zadania z czytania i pisania, a także z plastyki i przyrody). Plan tygodniowy może być wyznaczony przez nauczyciela, a może być także efektem wspólnych ustaleń z całą klasą.
Plan tygodniowy wychodzi z założenia, iż nie wszystkie dzieci w klasie potrafią rozwiązać to samo zadanie i nie każde dziecko robi postępy w tym samym tempie. Plan tygodniowy pozwala dzieciom pracować w ich własnym tempie i na poziomie ich umiejętności. Na początku tygodnia dzieci otrzymują plan na nadchodzący tydzień, który z reguły obejmuje różne treści kształcenia (czyli oprócz matematyki również zadania z czytania i pisania, a także z plastyki i przyrody). Plan tygodniowy może być wyznaczony przez nauczyciela, a może być także efektem wspólnych ustaleń z całą klasą.
Plany tygodniowe mogą być w swojej formie:
· zamknięte
Nauczyciel nie pozostawia dzieciom wyboru zadań do wykonania, wszystkie zadania zawarte w planie muszą zostać wykonane. Dziecko ustala jedynie w jakiej kolejności i czasie zostaną wykonane, a także czy wykona je samodzielnie czy w parze z innym uczniem.
· otwarte
Nauczyciel przygotowuje w planie zarówno zadania obowiązkowe, jak i zadania dodatkowe, specjalne czy wyboru. Wszystkie zadania dodatkowe musi wykonać każdy uczeń, natomiast w zakresie pozostałych zadań nauczyciel może ustalić różne rozwiązania w zależności od dojrzałości dzieci do otwartej formy pracy.
Jak widać otwarta forma planu tygodniowego daje dzieciom większą swobodę i odpowiedzialność, a nauczycielowi pozwala na zróżnicowanie zadań pod względem stopnia trudności. Omówmy typy zadań w planie tygodniowym otwartym:
Zadania obowiązkowe
To zadania, które bez wyjątku muszą zostać wykonane przez wszystkich uczniów. Ponieważ plan obejmuje jeden tydzień – to od dzieci zależy, w jakim dniu wykonają zadania obowiązkowe (w poniedziałek czy w piątek).
Zadania dodatkowe
Pozwalają zróżnicować poziom trudności lub sposób pracy (różne style uczenia się). Zadania dodatkowe mogą być oznaczone poziomem trudności przez nauczyciela lub też dzieci same muszą ocenić, czy będą potrafiły rozwiązać konkretne zadanie. Nauczyciel może określić liczbę zadań dodatkowych do wykonania w danym planie (np. 2 z przygotowanych 5).
Zadania wyboru
Zadania wyboru poświęcone są treściom programowym, które każde dziecko powinno opanować w określonym czasie. Umieszczanie tych zadań w zadaniach obowiązkowych mogłoby powodować u „znawców” nudę i marnowało ich cenny czas. Ominięcie tych zadań natomiast pozbawia inne dzieci możliwości ćwiczenia. Stąd też warto jest wpleść zadania poświęcone kluczowym umiejętnością w plan tygodniowy w postaci „zadań wyboru”. Wtedy każde dziecko przy tym zadaniu musi zastanowić się nad odpowiedzią: „potrafię to już – nie muszę ćwiczyć”, „jeszcze tego dobrze nie potrafię – muszę poćwiczyć”. Stąd też dla dziecka, które musi przećwiczyć jeszcze daną umiejętność zadanie wyboru staje się de facto zadaniem obowiązkowym.
Wprowadzenie pracy indywidualnej wymaga strategii małych kroków i nie jest łatwe. Przygotowanie planów tygodniowych oznacza dla nauczyciela dodatkowe przygotowania do lekcji. Jednakże warto podjąć ten trud, gdyż zalety pracy indywidualnej są rozległe:
zadania mogą różnicować poziom trudności
zadania mogą różnicować formę pracy socjalnej (komunikacja)
praca indywidualna stwarza możliwość wprowadzenia bardziej zróżnicowanych pomocy dydaktycznych tańszym kosztem (wystarczą pojedyncze komplety)
uczniowie uczą się planowania pracy i biorą odpowiedzialność za swoją naukę
nauczyciel ma podczas lekcji więcej czasu na obserwację i pracę z indywidualnym uczniem
************************************************************
Przykładowy formularz planu tygodniowego
Poniżej przedstawiam przykładowy formularz planu tygodniowego. Zadania oznaczone symbolami (1) (2) (3) (4) są zadaniami obowiązkowymi. Przedstawione zadania opierają się głównie na stosowanym podręczniku, natomiast zakres ćwiczeń uwzględniany w planie tygodniowym zależy wyłącznie od inwencji nauczyciela. Może on przygotować własne karty pracy, gry i układanki dydaktyczne, tak aby dziecko miało możliwość ciekawej nauki. W kolumnie oznaczonej symbolem P dziecko samodzielnie odznacza, iż zadanie zostało wykonane. Dolny pusty wiersz karty planu (z „dymkiem”) przeznaczony jest na komentarz opisowy nauczyciela.