WOS klasa I
Społeczeństwo to grupa ludzi zamieszkujących określony obszar więzi.
Kryteria podziału społeczności:
Zawód i styl życia
Inteligencja
Robotników
Zarobków.
Obywatel to osoba, którą łączy z państwem szczególny związek prawny.
Obywatel 2 osoba, która angażuje się w życie publiczne, godna postawa obywatelska
Cnoty obywatelskie:
Solidarność
Przedkładanie dobra społecznego na rzecz jednostki
Aktywne uczestniczenie w życiu publicznym
Zasada umiaru i zdrowego rozsądku
Lojalność.
Argumentacja to fakty i opinie wykorzystujące dla poparcia własnego stanowiska.
Podstawowe umiejętności obywatelskie to:
Poszukiwanie
Analizowanie
Ocenianie.
Fakty to zdarzenia, które miały miejsce i są prawdziwe.
Negocjacje to sposób rozwiązywania konfliktu, który opiera się na zasadzie uwzględnianie interesów wszystkich stron. Maja sens wtedy, kiedy obu stroną zależy na porozumieniu i mają jakieś pole manewru.
Mediacje to inna forma rozwiązania sporu, w próbie porozumienia się skonfliktowanych stron pośredniczy mediator (formalnie kieruje rozmową, tworzy miłą atmosferę, rozładowuje napięcia, dąży do wypracowania takiego porozumienia by służyło obu stronom konfliktu).
WOS klasa II
Rodzaje władzy:
Ustawodawcza (stanowi prawo) parlament, sejm, senat.
Wykonawcza (wprowadza ustawy w życie) rada ministrów, rząd, prezydent.
Sądownicza (pilnuje przestrzegania prawa, wymierza sprawiedliwość) sądy.
Rodzaje cenzury:
Prewencyjna
Represyjna
Naród to nie tylko więź biologiczna, ale przede wszystkim kulturowa i duchowa. To duża grupa społeczna, którą łączą tradycja, kultura i historia.
Prawa człowieka to zespół praw i wolności przysługujących każdemu człowiekowi nie zależnie od rasy, języka, wyznania, narodowości, przekonań i pochodzenia społecznego. Źródłem tych praw jest godność człowieka.
Cechy praw człowieka:
Naturalne – posiadamy je dlatego, ze jesteśmy ludźmi.
Nienaruszalne – niezależną od władzy.
Niezbywalne – sami nie możemy się ich zrzec.
Powszechne – wszyscy posiadają takie same prawa.
Niepodzielne.
Trzy podstawowe prawa człowieka:
Życia
Wolności
Własności.
Generacje praw człowieka
| I generacja | II generacja | III generacja |
|---|---|---|
| Prawa skierowane przeciwko władzy. Prawa polityczne obywatelskie. Prawa osobiste. | Prawa s kierowane do państwa. Wymuszający jego aktywność. Społeczne (socjalne). Kulturalne i gospodarcze. |
Dotyczące jakości życia. |
|
|
|
Najważniejsze dokumenty dotyczące praw człowieka:
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka 1948 rok.
Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności 1950r (konwencja – umowa między narodowa).
Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych 1966r. ONZ
Międzynarodowy Pakt Praw Ekonomicznych 1966r. ONZ
Obywatele państw, którzy podpisali pakt ONZ mogą złożyć skargę do Komitetu Praw Człowieka w Genewie.
W jaki sposób obywatele polscy dowodzą swoich praw:
Droga sądowa, dwuinstancyjne sądy. KRAJ
Skarga do Trybunału Konstytucyjnego. KRAJ
Pomoc rzecznika Praw Obywatelskich. KRAJ
Skarga do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu.
Komitet Praw Człowieka w Genewie.
Organizacja pozarządowa – nie związana z żadną władzą państwową i nie korzystająca z rządowej pomocy finansowej. Dzięki temu mogą otwarcie w y stępować przeciwko rządom łamiącym prawa człowieka. Przysługują się w swojej działalności zwykłemu obywatelowi.
Więźniowie sumienia to osoby więzione za przekonania, kolor skóry, pochodzenie etniczne, wyznawaną religię czy język.
Mniejszość narodowa to grupa ludzi zamieszkująca obszar danego państwa odróżniająca się od większości społeczeństwa językiem, kulturą, pochodzeniem etnicznym, religią i dążeniem do ich zachowań.
Podstawowe obowiązki obywatela wobec państwa:
Przestrzeganie prawa
Obrona ojczyzny
Dbałość o stan środowiska
Troska o dobro wspólne
Wierność Rzeczypospolitej
Płacenie podatków
Cnoty obywatelskie:
Dyscyplina wewnętrzna
Odpowiedzialność
Tolerancja
Uspołecznienie
Uczciwość
Sprawiedliwość.
Przejawy aktywności obywatelskiej:
Wybory czynne i bierne
Udział w partiach
Organizacje, związki zawodowe
Udział w pracach szkoły
Na rzecz środowiska
Akcje charytatywne
Społeczeństwo obywatelskie to takie, w którym jednostki nie oglądając się na państwo, same aktywnie działają w sferze publicznej starając się realizować swoje cele. Tworzą stowarzyszenia, partie polityczne, związki zawodowe, kościoły i związki wyznaniowe, firmy i prywatne przedsiębiorstwa, fundacje.
Stowarzyszenie to dobrowolna i samorządowa organizacja, która opiera swoją działalność na pracy społecznej niezarobkowej swoich członków.
Rodzaje stowarzyszeń:
Zwykłe – trzy osobowe. Nie mają osobowości prawnej.
Rejestrowe – posiadają rejestrowość.
Prawną, mogą przejmować spadki i darowizny. Co najmniej 15 osób, sporządzają statut.
Zasady działania towarzyszeń w Polsce:
Organizacje dobrowolne
Osoby poniżej o osiemnastego roku życia za zgodą rodziców
Działalność zgodna ze statutem
Powołuje zarząd
Organy kontroli wewnętrznej, a władzą jest walne zgromadzenie wszystkich członków
Wpis do krajowego rejestru sądowego
Partie polityczne w konstytucji z 1997r.
Finansowanie partii jest jawne
Nie może się od nosić do totalitaryzmu
Nie może dopuszczać się nienawiści rasowej i narodowościowej
Nie mogą stosować przemocy w zdobyciu władzy
Jawne członkowstwo w partii.
Opinia publiczna to wyrażane publicznie poglądy obywateli dotyczące istotnych problemów społecznych i politycznych (osób, zdarzeń, instytucji, problemów). Za głos opinii publicznej uznajemy stanowisko zajmowane przez większość obywateli.
Nie
fegfdgd
f