Przedmiot: Zagrożenia w środowisku pracy

Temat: Charakterystyka środowiska pracy pod względem występowania czynników szkodliwych i uciążliwych – oświetlenie pomieszczeń i stanowisk pracy

Oświetlenie miejsca pracy

Czy pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie zadań w pomieszczeniu, w którym nie ma okien lub w którym są tylko niewielkie okna pod sufitem? Czy taka możliwość występuje w przypadku zakładów wykonujących działalność produkcyjną?

Oświetlenie pomieszczeń, w których znajdują się stanowiska pracy

rys. Oświetlenie pomieszczeń, w których znajdują się stanowiska pracy

Obowiązek zapewnienia pracownikom pomieszczeń pracy odpowiednich do rodzaju wykonywanych zadań ciąży na pracodawcy z mocy art. 214 § 1 K.p. Wymagania związane z oświetleniem pomieszczeń, w których znajdują się stanowiska pracy reguluje rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003 r. nr 169, poz. 1650 z późn. zm.).

Jeśli na stanowiskach wykonywana jest praca stała, zasadą wynikającą z § 25 rozporządzenia jest konieczność zapewnienia pracownikom w pomieszczeniach światła dziennego. Przez pomieszczenia pracy stałej należy rozumieć pomieszczenia, w których czas przebywania tego samego pracownika w ciągu 1 doby przekracza 4 godziny (§ 2 pkt 4 rozporządzenia).

Ważne: Jeśli pracownik wykonuje w danym pomieszczeniu pracę przez ponad 4 godziny dziennie, to powinno mieć ono zapewniony dostęp światła dziennego.

Stosowanie w pomieszczeniach pracy wyłącznie oświetlenia elektrycznego jest dopuszczalne w przypadkach, gdy oświetlenie dzienne jest niemożliwe lub niewskazane z uwagi na technologię produkcji. Aby można było zatrudnić pracowników w takich warunkach niezbędne jest jednak uprzednie uzyskanie zgody właściwego państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego, wydanej w porozumieniu z okręgowym inspektorem pracy.

W ocenie WSA w Warszawie, wyrażonej w wyroku z dnia 9 marca 2011 r. (sygn. akt II SA/Wa 1567/10) przytoczony § 25 rozporządzenia należy interpretować w ten sposób, że zastosowanie w pomieszczeniu pracy wyłącznie elektrycznego oświetlenia jest możliwe, gdy pracodawca spełni łącznie oba wymienione w przepisie warunki. Pracodawca, który chce zatrudniać pracowników w pomieszczeniach bez dostępu do światła dziennego, musi dysponować takimi pomieszczeniami i jednocześnie planować wykonywanie w tych pomieszczeniach działalności produkcyjnej, jeśli stosowana technologia produkcji powoduje, że światło słoneczne jest niewskazane. W tym zakresie WSA odwołał się do poglądów zaprezentowanych przez NSA w Warszawie w wyroku z dnia 29 kwietnia 2009 r. (sygn. akt I OSK 814/08), w którym uznano, że względy technologii produkcji ograniczają zakres podmiotowy stosowania § 25, co oznacza, że nie dotyczy on pracodawców prowadzących działalność inną niż produkcyjną. Wskazuje to, że możliwość polecania pracy w pomieszczeniach pozbawionych dostępu do światła dziennego dotyczy zakładów produkcyjnych, w których stosowana technologia wymaga używania wyłącznie sztucznego oświetlenia.

Zapewnienie przez pracodawcę pomieszczeń pracy zaopatrzonych w niewielkie okna lub okna umieszczone pod sufitem nie oznacza, że doszło do naruszenia przepisów rozporządzenia. W § 26 stanowi ono, że oświetlenie dzienne na poszczególnych stanowiskach pracy musi być dostosowane do rodzaju wykonywanych prac oraz wymaganej dokładności oraz spełniać wymagania określone w Polskiej Normie. Niezależnie od oświetlenia dziennego w pomieszczeniach pracy musi być zapewnione oświetlenie elektryczne o parametrach zgodnych z Polskimi Normami.

W praktyce właściwe oświetlenie dzienne i elektryczne w pomieszczeniu pracy musi zapewniać odpowiednią jakość widzenia, na co składa się dostateczne natężenie światła i równomierność oświetlenia, prawidłowy rozkład cieni, właściwa barwa światła i brak tętnienia, stałość strumienia świetlnego oraz wyeliminowanie olśnień. Dla skontrolowania, czy oświetlenie danego stanowiska spełnia wymogi wynikające z przepisów BHP i Polskiej Normy niezbędne jest przeprowadzenie pomiarów na stanowisku pracy.

Zwracamy uwagę! W pomieszczeniach i miejscach pracy, w których w razie awarii oświetlenia mogą wystąpić zagrożenia dla życia lub zdrowia pracowników, należy zapewnić oświetlenie awaryjne spełniające wymagania określone w odrębnych przepisach i Polskich Normach. Instalacje oświetleniowe w pomieszczeniach, w których znajdują się miejsca pracy oraz w korytarzach powinny być dobrane i wykonane tak, aby nie narażały pracownika na wypadek powodowany rodzajem zainstalowanego oświetlenia.

Problematykę oświetlenia i nasłonecznienia pomieszczeń oraz oświetlenia awaryjnego uregulowano również rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. nr 75, poz. 690 z późn. zm.). Stosownie do § 57 rozporządzenia pomieszczenie przeznaczone na pobyt ludzi powinno mieć zapewnione oświetlenie dzienne, dostosowane do jego przeznaczenia, kształtu i wielkości, z uwzględnieniem warunków określonych w § 13 tego aktu oraz w ogólnych przepisach bezpieczeństwa i higieny pracy.

W pomieszczeniu przeznaczonym na pobyt ludzi stosunek powierzchni okien, liczonej w świetle ościeżnic, do powierzchni podłogi powinien wynosić co najmniej 1:8, natomiast w innym pomieszczeniu, w którym oświetlenie dzienne jest wymagane ze względów na przeznaczenie - co najmniej 1:12. Także z § 58 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych... wynika, że w przypadku gdy pomieszczenie jest pomieszczeniem stałej pracy w rozumieniu ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, dla zastosowania wyłącznie oświetlenia światłem sztucznym, w tym elektrycznym, jest wymagane uzyskanie zgody właściwego państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego, wydanej w porozumieniu z właściwym okręgowym inspektorem pracy. Oświetlenie światłem sztucznym pomieszczenia przeznaczonego na pobyt ludzi powinno odpowiadać potrzebom użytkowym i spełniać wymagania Polskiej Normy dotyczącej oświetlenia wnętrz światłem elektrycznym.

ROZPORZĄDZENIE  MINISTRA  PRACY  I  POLITYKI  SOCJALNEJ

 

z dnia 26 września 1997 r.

 

w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

 

(J.t.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650)

Rozdział 2

 

Oświetlenie

 

§ 25. W pomieszczeniach stałej pracy należy zapewnić oświetlenie dzienne, chyba że jest to niemożliwe lub niewskazane ze względu na technologię produkcji, a na stosowanie oświetlenia wyłącznie elektrycznego pracodawca uzyskał zgodę właściwego państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego wydaną w porozumieniu z okręgowym inspektorem pracy.

§ 26. 1. Oświetlenie dzienne na poszczególnych stanowiskach pracy powinno być dostosowane do rodzaju wykonywanych prac i wymaganej dokładności oraz powinno spełniać wymagania określone w Polskiej Normie.

2. Niezależnie od oświetlenia dziennego w pomieszczeniach pracy należy zapewnić oświetlenie elektryczne o parametrach zgodnych z Polskimi Normami.

§ 27. 1. Stosunek wartości średnich natężenia oświetlenia w pomieszczeniach sąsiadujących ze sobą, przez które odbywa się komunikacja wewnętrzna, nie powinien być większy niż 5 do 1.

2. Przy wyjściu z pomieszczeń, w których ze względów technologicznych praca jest wykonywana w ciemności (np. ciemnie optyczne), powinny być zapewnione warunki umożliwiające stopniową adaptację wzroku.

§ 28. W pomieszczeniach i miejscach pracy, w których w razie awarii oświetlenia mogą wystąpić zagrożenia dla życia lub zdrowia pracowników, należy zapewnić oświetlenie awaryjne o odpowiednim natężeniu, zgodnie z Polską Normą.

§ 28a. Instalacje oświetleniowe w pomieszczeniach, w których znajdują się miejsca pracy, oraz w korytarzach powinny być dobrane i wykonane tak, aby nie narażały pracownika na wypadek powodowany rodzajem zainstalowanego oświetlenia.

§ 29. 1. Okna, świetliki i naświetla w pomieszczeniach pracy o dużej wilgotności powietrza powinny być wykonane w sposób zapobiegający skraplaniu się w nich pary wodnej. W przypadku szczególnie dużego zaparowania pomieszczenia i możliwości spadania kropel wody na stanowisko pracy należy zainstalować rynienki lub inne urządzenia odprowadzające wodę z okien, świetlików i naświetli.

2. Szyby w oknach i świetlikach powinny być czyste oraz przepuszczać dostateczną ilość światła. Do mycia okien i świetlików powinien być zapewniony dogodny i bezpieczny dostęp.

3. Okna i świetliki powinny być wyposażone w odpowiednie urządzenia eliminujące nadmierne operowanie promieni słonecznych padających na stanowiska pracy.

4. Okna i świetliki, przeznaczone do wietrzenia pomieszczeń, należy wyposażyć w urządzenia pozwalające na otwieranie ich w sposób łatwy i bezpieczny z poziomu podłogi oraz ustawienie części otwieranych w pożądanym położeniu.

 

Jakie minimalne natężenie oświetlenia dziennego należy zapewnić w pomieszczeniach stałej pracy?

fot. Thinkstock

Pytanie pochodzi z publikacji Serwisu BHP.

Przy oświetleniu stanowisk pracy zlokalizowanych w pomieszczeniach należy uzyskać pożądane, zgodne z normą, natężenie oświetlenia oraz równomierność natężenia oświetlenia. Natężenie i równomierność oświetlenia powinny być dostosowane do rodzaju wykonywanej pracy. Oświetlenie nie może powodować olśnienia ani zagrożenia z powodu niedoświetlenia pomieszczenia lub olśnienia pracownika. Oświetlenie dzienne jest elementem składowym oświetlenia pomieszczeń i stanowisk pracy. Stanowiska pracy w pomieszczeniach powinny być tak projektowane, aby jak najwięcej oświetlenia pochodziło ze światła dziennego. W przypadkach kiedy nie jest to możliwe należy oświetlenie dzienne uzupełniać oświetleniem elektrycznym.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.) – dalej r.w.t.b. ustala, że pomieszczenie przeznaczone na pobyt ludzi powinno mieć zapewnione oświetlenie dzienne, dostosowane do przeznaczenia pomieszczenia, jego kształtu i wielkości. W pomieszczeniu przeznaczonym na pobyt ludzi stosunek powierzchni okien, liczonej w świetle ościeżnic, do powierzchni podłogi powinien wynosić co najmniej 1:8 (1 m2 okna na 8 m2 podłogi), przy czym należy również uwzględniać głębokość pomieszczenia. W innym pomieszczeniu, w którym oświetlenie dzienne jest wymagane ze względów na przeznaczenie, stosunek powierzchni okna do podłogi powinien wynosić co najmniej 1:12. W sprawach oświetlenia r.w.t.b. odwołuje się do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.) – dalej r.o.b.h.p.
W § 15 r.o.b.h.p. zobowiązuje pracodawcę do zapewnienia, aby pomieszczenia pracy i ich wyposażenie gwarantowały pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy, a szczególnie, by w pomieszczeniach pracy zapewnione było oświetlenie naturalne i sztuczne, odpowiednia temperatura, wymiana powietrza oraz zabezpieczenie przed wilgocią, niekorzystnymi warunkami cieplnymi i nasłonecznieniem, drganiami oraz innymi czynnikami szkodliwymi dla zdrowia i uciążliwościami. W rozdziale drugim "Oświetlenie" r.o.b.h.p. zobowiązuje pracodawcę do zapewnienia w pomieszczeniach stałej pracy oświetlenia dziennego, chyba, że jest to niemożliwe lub niewskazane ze względu na technologię produkcji, a na stosowanie oświetlenia wyłącznie elektrycznego pracodawca uzyskał zgodę właściwego państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego wydaną w porozumieniu z okręgowym inspektorem pracy. Oświetlenie dzienne na poszczególnych stanowiskach pracy powinno być dostosowane do rodzaju wykonywanych prac i wymaganej dokładności oraz powinno spełniać wymagania określone w Polskiej Normie. Ma tu zastosowanie PN-EN 12464 – 1:2004. Światło i oświetlenie. Oświetlenie miejsc pracy. Część 1: Miejsca pracy we wnętrzach. W normie określono wymagania oświetleniowe miejsc pracy we wnętrzach, w celu stworzenia warunków zapewniających komfort i właściwą wydolność wzrokową. W normie tej uwzględniono wszystkie typowe zadania wzrokowe, również związane z urządzeniami wyposażonymi w monitory ekranowe. Niezależnie od oświetlenia dziennego w pomieszczeniach pracy pracodawca powinien zapewnić oświetlenie elektryczne o parametrach zgodnych z Polską Normą. Stosunek wartości średnich natężenia oświetlenia w pomieszczeniach sąsiadujących ze sobą, przez które odbywa się komunikacja wewnętrzna, nie powinien być większy niż 5 : 1. Przy wyjściu z pomieszczeń, w których ze względów technologicznych praca jest wykonywana w ciemności (np. ciemnie optyczne), powinny być zapewnione warunki umożliwiające stopniową adaptację wzroku. W pomieszczeniach i miejscach pracy, w których w razie awarii oświetlenia mogą wystąpić zagrożenia dla życia lub zdrowia pracowników, pracodawca powinien zapewnić oświetlenie awaryjne. Instalacje oświetleniowe w pomieszczeniach, w których znajdują się miejsca pracy, oraz w korytarzach powinny być dobrane i wykonane tak, aby nie narażały pracownika na wypadek spowodowany rodzajem zainstalowanego oświetlenia. Okna, świetliki i naświetla w pomieszczeniach pracy o dużej wilgotności powietrza powinny być wykonane w sposób zapobiegający skraplaniu się w nich pary wodnej. W przypadku szczególnie dużego zaparowania pomieszczenia i możliwości spadania kropel wody na stanowisko pracy konieczne jest zainstalowanie rynienki lub innego urządzenia odprowadzającego wodę z okien, świetlików i naświetli. Szyby w oknach i świetlikach powinny być czyste oraz przepuszczać dostateczną ilość światła.

Wymagania dla pomieszczeń i stanowisk administracyjno - biurowych. - Strona 2

czwartek, 16 stycznia 2014 12:12 Administrator

Share on emailShare on print Share on facebookShare on twitterShare on wykop More Sharing Services

Spis treści

Wymagania dla pomieszczeń i stanowisk administracyjno - biurowych.

Strona 2

Strona 3

Strona 4

Wszystkie strony

Strona 2 z 4

W pomieszczeniach stałej pracy należy zapewnić oświetlenie dzienne. Oświetlenie dzienne na poszczególnych stanowiskach pracy powinno być dostosowane do rodzaju wykonywanych prac i wymaganej dokładności oraz powinno spełniać wymagania określone w PN. Niezależnie od oświetlenia dziennego w pomieszczeniach pracy należy zapewnić oświetlenie elektryczne o parametrach zgodnych z PN. Ze względu na rodzaj zainstalowanych opraw oświetleniowych wyróżnia się trzy podstawowe rodzaje oświetlenia:

oświetlenie ogólne - równomierne oświetlenie pewnego obszaru bez uwzględnienia szczególnych wymagań dotyczących oświetlenia niektórych jego części;

oświetlenie miejscowe - dodatkowe oświetlenie przedmiotu pracy wzrokowej, z uwzględnieniem szczególnych potrzeb oświetleniowych - stosowane w celu zwiększenia natężenia oświetlenia, uwidocznienia szczegółów itp., załączane niezależnie od oświetlenia ogólnego;

oświetlenie złożone - oświetlenie składające się z oświetlenia ogólnego oraz oświetlenia miejscowego.

Wybór rodzaju oświetlenia powinien zależeć od wymaganego poziomu natężenia oświetlenia. Stosowanie oświetlenia ogólnego jako wyłącznego rodzaju oświetlenia jest uzasadnione w sytuacji, gdy zamierza się jednakowo lub prawie jednakowo oświetlać daną przestrzeń. Występuje to wtedy, gdy nie jest znane rozmieszczenie miejsc pracy w danym pomieszczeniu oraz tam gdzie miejsca pracy rozmieszczone są równomiernie w całym pomieszczeniu, a wymagania oświetleniowe dla poszczególnych stanowisk pracy są jednakowe. Zgodnie z normą PN-EN 12464-1 "Światło i oświetlenie. Oświetlenie miejsc pracy. Miejsca pracy we wnętrzach", wymagany minimalny poziom natężenia oświetlenia dla stanowisk pracy w biurach wynosi:

500 lx - pisanie ręczne, obsługiwanie klawiatury, czytanie, przetwarzania danych, stanowiska komputerowe, pokoje spotkań, sale konferencyjne.

300 lx - recepcje, segregowanie dokumentów, kopiowanie.

200 lx - archiwa, magazyny.

Zgodnie z ogólnymi przepisami bhp, szyby w oknach i świetlikach powinny być czyste oraz przepuszczać dostateczną ilość światła. Do mycia okien i świetlików powinien być zapewniony dogodny i bezpieczny dostęp. Okna i świetliki powinny być wyposażone w odpowiednie urządzenia eliminujące nadmierne operowanie promieni słonecznych padających na stanowiska pracy. Okna i świetliki, przeznaczone do wietrzenia pomieszczeń, należy wyposażyć w urządzenia pozwalające na otwieranie ich w sposób łatwy i bezpieczny z poziomu podłogi oraz ustawienie części otwieranych w pożądanym położeniu.

Pomieszczenie przeznaczone na pobyt ludzi, w tym pomieszczenie pracy biurowej powinno mieć zapewnione oświetlenie dzienne, dostosowane do jego przeznaczenia, kształtu i wielkości. W pomieszczeniu przeznaczonym na pobyt ludzi stosunek powierzchni okien, liczonej w świetle ościeżnic, do powierzchni podłogi powinien wynosić co najmniej 1:8, natomiast w innym pomieszczeniu, w którym oświetlenie dzienne jest wymagane ze względów na przeznaczenie - co najmniej 1:12.

Pomiar oświetlenia w zakładzie pracy

Przepisy nie określają częstotliwości przeprowadzania pomiarów oświetlenia w pomieszczeniach pracy. Nie znaczy to jednak, że mierzenie natężenia oświetlenia nie ma sensu.

fot. Thinkstock

Polska Norma PN-84/E-02033 zalecała pomiary co 5 lat. Została ona zastąpiona normą PN-EN 12464-1:2012P Światło i oświetlenie. Oświetlenie miejsc pracy. Część 1: Miejsca pracy we wnętrzach, która określa minimalne natężenie światła elektrycznego na różnych stanowiskach pracy i nauki oraz inne parametry światła, ale nie podaje częstotliwości pomiarów natężenia.
Praktyka i rozsądek podpowiadają, że pomiar natężenia oświetlenia elektrycznego dobrze jest przeprowadzić w następujących sytuacjach:
– po oddaniu pomieszczeń do użytku, po zmianie rodzaju oświetlenia, np. z jarzeniowego na energooszczędne lub po wymianie zużytych żarówek na nowe, ale o innej mocy;
– po zmianie aranżacji pomieszczenia, np. po wybudowaniu (lub wyburzeniu) w pomieszczeniu ścianek działowych itp., kiedy natężenie oświetlenia może się pogorszyć.
Dla dobrej jakości oświetlenia istotne jest, aby obok wymaganego natężenia oświetlenia, spełnione były inne jakościowe i ilościowe potrzeby. Wymagania oświetleniowe wynikają bowiem z uwzględnienia trzech podstawowych potrzeb człowieka:
1) wygody widzenia - oświetlenie, przy którym człowiek (uczeń, nauczyciel, księgowa itd.) czuje się dobrze, co pośrednio korzystnie wpływa również na wzrost wydajności pracy i nauki;
2) wydolności wzrokowej, przy której pracownicy są w stanie wykonywać prace wzrokowe nawet w trudnych warunkach i w wydłużonym czasie;
3) bezpieczeństwa.
Na jakość oświetlenia mają wpływ takie parametry, jak:
1) luminancja i jej rozkład, oznaczające natężenie światła padającego na oświetlaną płaszczyznę, czyli ilość światła, które jest emitowane przez źródło oraz równomierność oświetlenia tej płaszczyzny; jednostką luminancji jest luks (lx);
2) natężenie oświetlenia rozumiane jako jego intensywność;
3) olśnienie, które jest zjawiskiem negatywnym i polega na chwilowym oślepieniu najczęściej powodowanym odblaskami od błyszczącej powierzchni;
4) kierunkowość światła, tzn. stopień jego rozproszenia lub skupienia;
5) oddawanie barw i wygląd barwy światła – barwy światła wywierają różny wpływ na nasze samopoczucie, a w konsekwencji na jakość naszej pracy lub nauki;
6) migotanie – odnoszące się głównie do świetlówek (jarzeniówek), których wadą jest to, że ich światło zapala się i gaśnie kilkadziesiąt razy na sekundę, co w dłuższym czasie jest męczące.
Rozkład luminancji wpływa na poziom adaptacji wzroku i tym samym na widzialność wykonywanych czynności. Właściwie dobrana luminancja jest niezbędna dla ostrości widzenia, czułości kontrastowej (rozróżnianie małych różnic oświetlenia) oraz dla sprawności wzroku (takich jak akomodacja, zbieżność widzenia, zwężanie źrenic, ruchy oczu itp.). Równomierny rozkład luminancji w polu widzenia wpływa również na wygodę widzenia.
Natężenie oświetlenia i jego rozkład mają duży wpływ na to, jak szybko, bezpiecznie i komfortowo osoba spostrzega i wykonuje zadanie wzrokowe. Wszystkie wartości natężenia oświetlenia podane niżej są efektywnymi, eksploatacyjnymi wartościami natężenia oświetlenia, zapewniającymi niezbędną wygodę widzenia i jego wydolność.
Wymagane minimalne natężenie oświetlenia pomieszczeń oraz stanowisk pracy i nauki w sferze edukacji podaje poniższa tabela.

 

Wymagane minimalne natężenia oświetlenia

lp.	Rodzaj pomieszczenia lub stanowiska	Minimalne natężenie oświetlenia w luksach (lx)	Uwagi
1	Sale lekcyjne	300	Zaleca się oświetlenie regulowane
2	Tablice szkolne	500	Uwaga na odbicia światła
3	Stoły demonstracyjne	500	W salach wykładowych – 750 lx
4	Pracownie artystyczne	500
5	Pracownie artystyczne w szkołach artystycznych i pracownie rysunku technicznego	750
6	Pracownie zajęć praktycznych i laboratoria	500
7	Pokoje zajęć muzycznych lub zajęć komputerowych	300
8	Pokoje do odrabiania lekcji i warsztaty	500
9	Hole wejściowe	200
10	Korytarze i inne ciągi komunikacyjne	100
11	Schody	150
12	Pokoje nauczycielskie	300
13	Biblioteki – miejsca do czytania	500
14	Sale sportowe, gimnastyczne i baseny pływackie	300
15	Stołówki szkolne	200
16	Kuchnie	500
17	Szatnie	200

 

W miejscach stałego pobytu osób eksploatacyjne natężenie oświetlenia nie powinno być mniejsze niż 200 lx, a różnica natężenia oświetlenia między sąsiednimi pomieszczeniami (np. sala lekcyjna i korytarz) nie powinna być większa niż 5:1. Średnie natężenie oświetlenia dla każdego pomieszczenia i wykonywanej w nim pracy nie może być mniejsze niż wartości podane w tabeli - niezależnie od wieku i stanu instalacji.

Natężenie oświetlenia - wymagania norm

Aktualnie obowiązującą normą dotyczącą oświetlenia jest norma PN-EN 12464-1 "Światło i oświetlenie - Oświetlenie miejsc pracy".

W normie tej przyjęto, że wymagane natężenie oświetlenia w celu dostrzeżenia rysów ludzkiej twarzy w normalnych warunkach oświetleniowych, powinno być nie mniejsze niż 20 lx i jest to najmniejsze natężenie oświetlenia wymieniane przez normę. W typowych pracach biurowych, takich jak: pisanie ręczne, pisanie na maszynie, czytanie, obsługiwanie klawiatury wymagane jest natężenie oświetlenia 500 lx, dla prac precyzyjnych przewyższa 1000 lx. W słoneczny letni dzień natężenie oświetlenia w miejscach niezacienionych osiąga wartość 100000 lx.

Przykładowe wymagania natężenia pomieszczenia (wybrane):

Lp.	Rodzaj wnętrza, zadania lub czynności	Wymagane natężenie
1	Strefy komunikacji, korytarze	100 lx
2	Schody (w tym ruchome)	150 lx
3	Stołówki, spiżarnie	200 lx
4	Szatnie, umywalnie, łazienki, toalety	200 lx
5	Pokoje opieki medycznej	500 lx
6	Pomieszczenia z urządzeniami technicznymi, rozdzielczymi	200 lx
7	Tablice rozdzielcze	500lx
8	Magazyny	100 lx
9	Strefy pakowania i wysyłki	300 lx
10	Ogólne prace mechaniczne	300 lx
11	Prace fryzjerskie	500 lx
12	Wyrób biżuterii	1000 lx
13	Praca przy komputerze	500 lx
14	Archiwa dokumentów	200 lx
15	Kreślenie techniczne (biura projektowe)	750 lx
16	Salki konferencyjne	500 lx
17	Sklepy - strefa sprzedaży	300 lx
18	Sklepy - strefa kasy, pakowanie	500 lx
19	Czytelnie	500 lx
20	Strefy parkowania samochodów	75 lx
21	Przedszkola, żłobki	300 lx
22	Szkoły - sale lekcyjne	300 lx
23	Szkoły - tablice, sale wykładowe	500 lx
24	Zadaszone perony i przejścia dla podróżnych	50 lx

Zaleca się, aby pomiary natężenia oświetlenia wykonywane były nie rzadziej niż raz na dwa lata oraz za każdym razem gdy zmienił się układ pomieszczenia (np. przestawione zostały meble, biurka itp) lub zmieniło się przeznaczenie pomieszczenia.