Geoparki istniejące:
Góra św. Anny (zachowany profil śr.wapienia muszlowego z
zachowaną faunąskały śr-triasowe, wyst osady piaskowców
i zlepieńców z karbonu.Kraj. pow po zlodow. skandynawskim,
pozost formy polodowcowepokrywy lessowe, gdzie woda
wyrzeźbiła wąwozy i suche doliny.Odsł nefelinitów(sk. magmowe)
Łuk Mużakowa (spiętrzona morena czołowa w kszt łuku
na granicy pl-niem,pozostałości techni po kopalni węgla brun.Babina
kolorowe akweny wodne pojezierza antropogenicznego,ciekawe
formy rzeźby terenu: rowy wietrzeniowe)
Karkonoski PN z otuliną(różnorodność skał i ich wzajemne zależności
(np. skały magmowe, osadowe, metamorficzne)wyjątkowe zróżnicow
genetyczne i wiekowe form rzeźby,bogata historia wykorzystywania
zasobów Ziemi przez ludzi,kotły polodowcowe ze zlodowacenia
górskiego w holocenie rozwinęły się torfowiska kociołki wietrzeniowe
Planowane: Kamienny Las na Roztoczu,Geo Kielce,Łysogorski Geo,
Dolina Wisłoko(Polski Teksas)
Ekoturystyka- ruch turystyczny, który zakłada świadomość
ekologiczną turysty. Turyrta zachowauje naturalne środ i wspiera
rozwój zachowań pro ekologicznych.
Zasady ekorozwoju w turystyce:
- żyć w harmonii ze środowiskiem
- tur. powinna propagować zdrowy styl życia
- udział miejscowej ludności
- zmniejszenie odpadów
- przyczyn się do zach zasobów przyrody
- stymul społecz do ekologicznego ładunków
Holistyczny model turystyki:
- proekologiczna gospodarka odpadami
- pozostawienie niezbędnej przestrzeni życiowej
- sieć dróg zgodna z wymaganiami ekologicznymi
- przywracanie obszarom ich pierwotnego środowiska
- zapewnienie odpowiedniej przestrzeni
- oszczędne gospodarowanie zasobami wody
- rolnictwo i leśnictwo przyjazne dla środowiska
- wdrażanie niezagrażających inwestycji
Istota ekoturystyki:
- podstawa koncepcji turystyki zrównoważonej
- forma podró, która nie zagraża naturalnemu środ.
- uczestnikami są ludzie, którzy posiadają wiedzę ekol
- poszukiw tradycji i kultury region odwiedz miejsc
- dostarczeni środków finans lokalnym mieszkańcom
- podró w celu poznaw,podzi przyr i pozna nat środ zwi
- wnoszone nakłady finansowe w ochronę przyrody
- jeden z naj sposobów ocalenia światowego dziedzictwa.
Formy ekoturystyki:
- ekoturystyka aktywna
- wymiany florystyczne (do poznawania flory danego regionu)
- wymiany kulturowe i etnograficzne
- wymiany folklorystyczne
- wymiany faunistyczne
Przykłady ekoturystyki na świecie:
- Annapurna w Nepalu
„Ekologiczna Elba” Elba wyspa włoska położona na Morzu Tyrreńskim,
chroniona jest w ramach Narodowego Parku Archipelagu Toskańskiego.W
morzu żyją m.in. gigantyczne kaszaloty i finwale, delfiny.W górach kwiaty,motyle.
Są tu piesze trasy(rowery zamiast aut) Życie ekologiczne!!!!
„Śladami wilka w rumuńskich Karpatach” 1993-2003
4000 wilków, 6200 niedźwiedzi brunatnych i 2000 rysi.Ochrona.
Konwencja Bońska – ochrona wędrownych gatunków dzikich zwierząt ;
uchwalona w 1979 w Bonn, podpisana przez Polskę 1996 r.
Dyrektywa Ptasia – 1979 r.
Dyrektywa Siedliskowa – 1992 r.
Konwencja o ochronie zwierząt towarzyszących (domowych) – 1987 r.
Porozumienie o ochronie nietoperzy w Europie – 1991 Londyn
1932 – polska przystępuje do konwencji o ochronie ptaków pożyt dla rolni
Paryż 1902 zakaz niszc gniazd któ nie zn się na budynkach;zast pułapek
1972 – konwencja o ochronie fok arktycznych ; nadmierne połowy; wyd obsz
w których foki są nietykalne ; określono sposób połowów i narzędzia
1992 – porozumienie o ochronie waleni małych(morś)Bałtyku i M. Półno
ogranic połowów morświnów i ryb stanow ich pokarm;śledzenie tras;och siedlisk
Bolesław Chrobry : ochrona bobrów i lasów
Kazimierz wielki ; zakaz wycinania pszczelich bartni;ochr przed poża
Władysław Jagiełło – zakaz wycinania cisów największe skupisko w
borach tucholskich polowania od wiosny do jesieni na większe zwierzęta
Statuty litewskie (XVI.)ochrona drzew bartach,gniazd sokolich i bobrów
Koniec XVI w. rezerwaty turów na Mazowszu
Uniwersał Leśny (S. A. Poniatowski) – uwaga na niebez ogołocenia lasów
1868 (Lwów) zakaz łapania i sprzedawania zwierząt typowo górskich
Pl ostatnią ostoją turów/polowanie na nie to przywilej książęcy/ostatni1627
1919 pow Tymcz Państw Komisji Ochr Przy (potem Rada ochr przyr)
- chronione tereny nawet bez zgody lub wbrew woli właściciela
-ochrona przyrody nie może kierować się celami gospodarczymi
1929 pierwsze mistrzostwa FIS w Zakopanem
1934 ustawa o ochronie przyrody (nie spełniła pokładanych nadzieji)
1937 budowa kolejki na Kasprowy wierch; dymisja czło rady ochr przyr
Przed wojną były już plany budowy innych kolejek (na Świnice i Gerlach)
7 kwietnia 1949 – nowa ustawa o ochronie przyrody (zakładał m in : zacho,
restytuowanie oraz właściwe użytk przyr której ochr leży w interesie public)
1979 nowelizacja konst: państwo zapewnia ochr przyr jako dobra ogólnego ;
obywatele mają prawo korzystać z wartości przyr oraz obowiązek je chronić
1980 ustawa o ochronie i kszt środ;środ to ogół elem przyrodn. racjonalne
wykorz zasobów elem ochr środ ;zawężony zakres ochrony do eleme cennych
1991 ustawa o ochr przyr ; zatwierdzenie polityki ekologicznej (pierwszej)
2004ustawa o ochronie przyrody:
-cele, zasady formy ochrony żywej i nieożywionej oraz krajobrazu
-zachowanie, zrównoważone użytkowanie oraz odnawianie tworów, zasobów i skł przyr
Środowisko przyrodnicze – krajobraz wraz z tworami przyrody nieoży ,natura
i przekształconymi siedliskami przyrod, z wyst na nich rośl,zwie,grzyb.
Siedlisko przyrodnicze – obszar lądowy lub wodny, nat,półnat lub antropoge
wyodrębniony w oparciu o cechy geograficzne, abiotyczne i biotyczne.
Różnorodność biologiczna – zróżni żywych organi wyst w ekosystemach,
w obrębie gatunku i między gatunkami, oraz zróżnicowanie ekosystemów.
Natura 2000 System ochr zagro skład różno biolo kontynentu europ, wdrażany
na terytoriach państw UE (1992 r.)Cel ochrona zagro gat ptaków i siedlisk.
W skład Natur 2000;
- Obszar Specjalnej Ochorny Ptaków (OSO) 79
- Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk (SOO) 92
2011;3 obsz ochr ptaków1) Gór izers2)SudWałbrzysko-Kamiennogórs3)BagnoPuławy
W Polsce jest 12 obsz chro Konw Ramsarską (obszary wodno-błotne)
Różnorodność biologiczna zrożni wszystkich żywych organ,wys w ekosyst
Bioróżnorodność – gatunkowe bogactwo naturalne
Park Krajobrazowy obsz chro ze względu na przyr, hist i kul oraz walory krajo
w celu zacho, popularyzacji tych wartości w warunkach zrówn rozw
Zespół przyrodniczo Krajobrazowy frag krajob natu i kult zasługujące
na ochrone ze względu na ich walory widokowe lub estetyczne.
Użytki ekologiczne – zasługujące na ochronę pozostałości ekosyst
mające znaczenia dla zachowania różnorodności biologicznej
Korytarz ekologiczny:obszar umożliwiający migracje zwierząt,roślin lub grzybów
Rezerwat PrzyrodyObszar naturalny lub mało zmieniony wyróż
się szcz walorami przyr,. są otuliny.
Park Narodowy
Obs wyr się szcz wartoś przyrod,nauk,społ,kultur,eduk o pow min 1000 ha
Własność państwowa 100% - białowieski, magurski
Duża część własność prywatna – biebrzański, narwiański
Najwięcej turystów – tatrzański, karkonoski
Swiatowe dziedzictwo ludzkości :Białowieski
Członek konwencji ramsar(ochr obsz bagienno-torfowych)Biebrz,słowiński
Członek federacji europarc:Białowieski,ojcowski,słowiński,tatrzański,wigierski
Biosfery UNESCO Babia Góra, Białowieski,Jezioro Łuknajno,Słowiński,Międzynarodowy
Karpaty Wsch,Tatrzański,Karko,Puszcza Kampin,Polesie Zach,Bory Tuch
Gat zagrożone: słoń afryk i indyj,antyl wielka(królewska)
,żyrafa,nosorożec biały i cza,zebra Grery’ego