| LABOLATORIUM EKSPLOATACJI TECHNICZNEJ |
|---|
Temat ćwiczenia: FMEA |
Kierunek/Grupa TRIL/III |
FMEA (ang. Failure Mode and Effect Analysis – analiza przyczyn i skutków wad) jest indukcyjną jakościową metodą analizy niezawodności, właściwą do badania niezdatności materiałów, elementów i urządzeń oraz skutków tych niezdatności. FMECA stanowi rozwinięcie FMEA o analizę krytyczności poprzez ilościową ocenę skutków niezdatności i ich hierarchizację według ważności. Pozwala to przewidzieć ryzyko pojawienia się niedomagań, ocenić ich konsekwencje oraz zidentyfikować przyczyny niedomagań i zapobiegać im, dostarczając rozwiązań prewencyjnych lub korygujących z uwzględnieniem krytyczności niedomagań.
Poniżej przedstawiam prosty przykład na zastosowanie metody FMEA na podstawie nie działającej zapalniczki ZIPPO
| Nazwa urządzenia | Potencjalny błąd, rodzaj uszkodzenia | Skutki wady, ograniczenie funkcji | Przyczyny, mechanizmy wady | Stan obecny | Środki zapobiegawcze, zalecenia |
|---|---|---|---|---|---|
| Środki badawcze i kontrolne | Występowanie (LPW) | ||||
| Kamień | Brak tarcia | Brak iskry | Zużycie materiału | Organoleptycznie | 6 |
| Knot | Brak „prowadnicy ogna” | Brak płomienia | Zużycie materiału | Organoleptycznie | 4 |
| Koło cierne | Zbyt luźny obrót | Brak iskry | Nieprawidłowa eksplatacja | Organoleptycznie | 5 |
| Stan poprawiony |
|---|
| Podjęte środki |
| Wymieniono kamień |
| Wymieniono knot |
| Wymieniono koło |
Zastosowanie takiej analizy niesie ze sobą różnorakie korzyści. Po pierwsze, udział zespołu złożonego z pracowników różnych działów i szczebli daje nam pewność, że weźmiemy pod uwagę wszystkie możliwe przyczyny problemu. Po drugie, charakter wykresu kładzie nacisk na wyszukiwanie „podprzyczyn”, czyli czynników, które nie wpłynęły na nasze niepowodzenie bezpośrednio, ale to właśnie je trzeba wyeliminować, by w przyszłości sytuacja się nie powtarzała. Dodatkowo, rozrysowanie skutku i przyczyn w formie graficznej jest przystępne i stanowi punkt wyjścia do wyszczególnienia tych czynników, których wpływ na ostateczny wynik był największy.
Podsumowanie
Metoda FMEA sprawdza się w różnych warunkach: w produkcji jednostkowej i seryjnej - wszędzie tam, gdzie wady wyrobu mogą narazić producenta na poważne straty finansowe. Mimo wielu zalet i możliwości, należy ją jednak stosować z zachowaniem ostrożności.
W FMEA prowadzonej w odniesieniu do wyrobu lub konstrukcji, należy z kolei dysponować danymi pozwalającymi określić rozkład niezawodności jej poszczególnych zespołów.
Trzeba wyraźnie podkreślić, że od FMEA nie należy oczekiwać generowania gotowych rozwiązań - w jaki sposób usuwać przyczyny wad. FMEA daje jedynie wskazania, które miejsca w konstrukcji lub wyrobie są krytyczne i dlaczego. Do skutecznego wykorzystania tych informacji należy wykorzystać wiedzę inżynierską z zakresu projektowania oraz inne narzędzia i metody.