PODSTAWY ROBOTYKI
Nazwa ćwiczenia:
Badanie wybranych parametrów funkcjonalnych robotów przemysłowych.
Prowadzący:
Dr inż. Marta Góra
LABORATORIUM Z PODSTAW ROBOTYKI |
---|
Temat: Badanie wybranych parametrów funkcjonalnych robotów przemysłowych |
Zespół |
1)Mateusz Sito |
2)Tomasz Siwek |
3)Mateusz Żołądkiewicz |
Kraków, 2012/2013
1. Wstęp teoretyczny.
Na zajęciach laboratoryjnych dokonywaliśmy pomiarów powtarzalności pozycjonowania i sztywności manipulatora przemysłowego Fanuc S420F. Do dokonania pomiarów używaliśmy specjalnie skonstruowanego stanowiska składającego się z trzech czujników linkowych połączonych z roboczą częścią manipulatora. Wskazania czujnika (Volt) należało przeliczyć w stosunku 10:1 na jednostkę położenia (metr).
2. Przedstawienie obiektu badań.
a) Manipulator o strukturze szeregowej
Obiektem badań jest wcześniej wspomniany manipulator szeregowy posiadających 6 par obrotowych. Robot może byś stosowany do np. obsługi wtryskarek czy pras. Jego udźwig maksymalny to 120 kg, dokładność teoretyczna wynosi +/- 0,5 mm.
b) Analiza strukturalna
Rodzaje par kinematycznych | Obrotowe |
---|---|
Liczba więzów | 5 |
Liczba stopni swobody | 1 |
Klasa par kinematycznych | 5 |
Oznaczenie | ![]() |
Ruchliwość manipulatora możemy obliczyć z zależności:
W = 6nr - 5p5 - 4p4 - 3p3 - 2p2 - p1
Gdzie:
nr - liczba ogniw ( ruchomych )
p5-p1 - liczba par klasy określonej indeksem
W naszym wypadku ruchliwość wynosi :
W = 6*6 – 5*6 = 6
c) Pozycja i orientacja członu roboczego względem układu podstawy manipulatora.
Wektor pozycji:
$$\overrightarrow{p^{a,m}} = \left\lbrack p_{x},p_{y},p_{z} \right\rbrack$$
Macierz orientacji członu roboczego względem podstawy manipulatora:
Ba,m = $\begin{bmatrix} \cos{(\hat{x^{a}},\hat{x^{m}})} & \cos{(\hat{y^{a}},\hat{x^{m}})} & \cos{(\hat{z^{a}},\hat{x^{m}})} \\ \cos{(\hat{x^{a}},\hat{y^{m}})} & \cos{(\hat{y^{a}},\hat{y^{m}})} & \cos{(\hat{z^{a}},\hat{y^{m}})} \\ \cos{(\hat{x^{a}},\hat{z^{m}})} & \cos{(\hat{y^{a}},\hat{z^{m}})} & \cos{(\hat{z^{a}},\hat{z^{m}})} \\ \end{bmatrix}$
3. Wyznaczenie powtarzalności pozycjonowania manipulatora
a) Stanowisko pomiarowe.
b) Wyznaczenie pozycji członu roboczego względem układu ( xyz ) na podstawie długości l inek.
Długość linek:
|AP|=l1
|BP|=l2
|CP|=l3
Na podstawie zależności z rysunku wynika :
l12 = (xp − 0)2 + (yp− a)2 + (zp − 0)2
l22 = (xp − 0)2 + (yp− 0)2 + (zp − 0)2
l32 = (xp − b)2 + (yp− 0)2 + (zp − 0)2
$$l_{1} = \sqrt{(x_{p} - 0)^{2} + \left( y_{p} - \ 0 \right)^{2} + (z_{p} - 0)^{2}}$$
$$l_{2} = \sqrt{(x_{p} - 0)^{2} + \left( y_{p} - \ 0 \right)^{2} + (z_{p} - 0)^{2}}$$
$$l_{3} = \sqrt{(x_{p} - b)^{2} + \left( y_{p} - \ 0 \right)^{2} + (z_{p} - 0)^{2}}$$
Z powyższego układu równań wynika:
l12 = xp2 + yp2 − 2ayp + a2 + zp2
l22 = xp2 + yp2 + zp2
l12 = xp2 + yp2 − 2bxp + b2 + zp2
Odejmujemy stronami równania pierwsze i drugie:
l12 − l22 = −2ayp + a2
−2ayp = l12 − l22 − a2
$$y_{p} = \frac{l_{2}^{2} - l_{1}^{2} + a^{2}}{2a}$$
Następnie odejmujemy drugie równanie od trzeciego otrzymamy :
l32 − l22 = −2bxp + b2
2bxp = l22 − l32 + b2
$$x_{p} = \frac{l_{2}^{2} - l_{3}^{2} + b^{2}}{2bx_{p}}$$
Z drugiego równania otrzymujemy:
$$z_{p} = \pm \sqrt{l_{2}^{2} - x_{p}^{2} - y_{p}^{2}}$$
Jednak ze względu na nasz przypadek ( niemożliwość osiągnięcia pozycji od dołu stanowiska pomiarowego.
$$z_{p} = \sqrt{l_{2}^{2} - x_{p}^{2} - y_{p}^{2}}$$
c) powtarzalność pozycjonowania manipulatora
$$\sigma = \sqrt{\frac{\Sigma_{i = 1}^{n}(p_{i} - p)^{2}}{n}}$$
Gdzie:
σ − odchylenie stadardowe
n − ilosc parametrow
pi − wartosci poszczegolnych parametrow
p − srednia wszystkich pomiarow
d) Wykonanie pomiaru i analiza wyników
Nr pomiaru | L1[V] | L2[V] | L3[V] | L1[mm] | L2[mm] | L3[mm] | najazd |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | 4,659 | 5,623 | 4,232 | 465,9 | 562,3 | 423,2 | x+ |
2 | 4,66 | 5,623 | 4,233 | 466 | 562,3 | 423,3 | x+ |
3 | 4,659 | 5,623 | 4,232 | 465,9 | 562,3 | 423,2 | x+ |
4 | 4,66 | 5,623 | 4,233 | 466 | 562,3 | 423,3 | x+ |
5 | 4,66 | 5,623 | 4,233 | 466 | 562,3 | 423,3 | x+ |
6 | 4,661 | 5,624 | 4,233 | 466,1 | 562,4 | 423,3 | x+ |
7 | 4,66 | 5,624 | 4,233 | 466 | 562,4 | 423,3 | x+ |
8 | 4,66 | 5,623 | 4,232 | 466 | 562,3 | 423,2 | x+ |
9 | 4,66 | 5,624 | 4,232 | 466 | 562,4 | 423,2 | x+ |
10 | 4,661 | 5,624 | 4,232 | 466,1 | 562,4 | 423,2 | x+ |
11 | 4,653 | 5,62 | 4,238 | 465,3 | 562 | 423,8 | x- |
12 | 4,653 | 5,62 | 4,239 | 465,3 | 562 | 423,9 | x- |
13 | 4,653 | 5,62 | 4,238 | 465,3 | 562 | 423,8 | x- |
14 | 4,653 | 5,62 | 4,239 | 465,3 | 562 | 423,9 | x- |
15 | 4,653 | 5,62 | 4,238 | 465,3 | 562 | 423,8 | x- |
16 | 4,653 | 5,62 | 4,238 | 465,3 | 562 | 423,8 | x- |
17 | 4,653 | 5,62 | 4,239 | 465,3 | 562 | 423,9 | x- |
18 | 4,652 | 5,62 | 4,239 | 465,2 | 562 | 423,9 | x- |
19 | 4,653 | 5,62 | 4,239 | 465,3 | 562 | 423,9 | x- |
20 | 4,653 | 5,62 | 4,239 | 465,3 | 562 | 423,9 | x- |
21 | 4,657 | 5,623 | 4,239 | 465,7 | 562,3 | 423,9 | y+ |
22 | 4,657 | 5,624 | 4,239 | 465,7 | 562,4 | 423,9 | y+ |
23 | 4,658 | 5,623 | 4,238 | 465,8 | 562,3 | 423,8 | y+ |
24 | 4,657 | 5,624 | 4,239 | 465,7 | 562,4 | 423,9 | y+ |
25 | 4,657 | 5,624 | 4,239 | 465,7 | 562,4 | 423,9 | y+ |
26 | 4,657 | 5,624 | 4,238 | 465,7 | 562,4 | 423,8 | y+ |
27 | 4,657 | 5,623 | 4,238 | 465,7 | 562,3 | 423,8 | y+ |
28 | 4,658 | 5,624 | 4,238 | 465,8 | 562,4 | 423,8 | y+ |
29 | 4,658 | 5,623 | 4,238 | 465,8 | 562,3 | 423,8 | y+ |
30 | 4,657 | 5,623 | 4,239 | 465,7 | 562,3 | 423,9 | y+ |
31 | 4,66 | 5,624 | 4,237 | 466 | 562,4 | 423,7 | y- |
32 | 4,661 | 5,625 | 4,237 | 466,1 | 562,5 | 423,7 | y- |
33 | 4,661 | 5,623 | 4,237 | 466,1 | 562,3 | 423,7 | y- |
34 | 4,661 | 5,624 | 4,237 | 466,1 | 562,4 | 423,7 | y- |
35 | 4,661 | 5,624 | 4,237 | 466,1 | 562,4 | 423,7 | y- |
36 | 4,661 | 5,625 | 4,237 | 466,1 | 562,4 | 423,7 | y- |
37 | 4,661 | 5,624 | 4,237 | 466,1 | 562,4 | 423,7 | y- |
38 | 4,66 | 5,624 | 4,237 | 466 | 562,4 | 423,7 | y- |
39 | 4,661 | 5,624 | 4,237 | 466,1 | 562,4 | 423,7 | y- |
40 | 4,661 | 5,624 | 4,236 | 466,1 | 562,4 | 423,6 | y- |
41 | 4,661 | 5,623 | 4,237 | 466,1 | 562,3 | 423,7 | z+ |
42 | 4,661 | 5,623 | 4,237 | 466,1 | 562,3 | 423,7 | z+ |
43 | 4,661 | 5,624 | 4,237 | 466,1 | 562,4 | 423,7 | z+ |
44 | 4,661 | 5,624 | 4,237 | 466,1 | 562,4 | 423,7 | z+ |
45 | 4,661 | 5,623 | 4,237 | 466,1 | 562,3 | 423,7 | z+ |
46 | 4,661 | 5,622 | 4,237 | 466,1 | 562,2 | 423,7 | z+ |
47 | 4,661 | 5,624 | 4,237 | 466,1 | 562,4 | 423,7 | z+ |
48 | 4,661 | 5,623 | 4,237 | 466,1 | 562,3 | 423,7 | z+ |
49 | 4,661 | 5,623 | 4,237 | 466,1 | 562,3 | 423,7 | z+ |
50 | 4,661 | 5,624 | 4,236 | 466,1 | 562,4 | 423,6 | z+ |
51 | 4,656 | 5,617 | 4,233 | 465,6 | 561,7 | 423,3 | z- |
52 | 4,656 | 5,616 | 4,233 | 465,6 | 561,6 | 423,3 | z- |
53 | 4,656 | 5,615 | 4,233 | 465,6 | 561,5 | 423,3 | z- |
54 | 4,657 | 5,616 | 4,232 | 465,7 | 561,6 | 423,2 | z- |
55 | 4,656 | 5,615 | 4,232 | 465,6 | 561,5 | 423,2 | z- |
56 | 4,656 | 5,615 | 4,233 | 465,6 | 561,5 | 423,3 | z- |
57 | 4,656 | 5,615 | 4,233 | 465,6 | 561,5 | 423,3 | z- |
58 | 4,656 | 5,615 | 4,232 | 465,6 | 561,5 | 423,2 | z- |
59 | 4,657 | 5,615 | 4,232 | 465,7 | 561,5 | 423,2 | z- |
60 | 4,657 | 5,616 | 4,232 | 465,7 | 561,6 | 423,2 | z- |
i | Xp | Yp | Zp |
---|---|---|---|
1 | 370,748 | 322,075 | 273,853 |
2 | 370,639 | 321,956 | 274,140 |
3 | 370,748 | 322,075 | 273,853 |
4 | 370,639 | 321,956 | 274,140 |
5 | 370,639 | 321,956 | 274,140 |
6 | 370,783 | 321,980 | 274,121 |
7 | 370,783 | 322,100 | 273,981 |
8 | 370,748 | 321,956 | 273,993 |
9 | 370,892 | 322,100 | 273,834 |
10 | 370,892 | 321,980 | 273,974 |
11 | 369,664 | 322,359 | 274,368 |
12 | 369,555 | 322,359 | 274,514 |
13 | 369,664 | 322,359 | 274,368 |
14 | 369,555 | 322,359 | 274,514 |
15 | 369,664 | 322,359 | 274,368 |
16 | 369,664 | 322,359 | 274,368 |
17 | 369,555 | 322,359 | 274,514 |
18 | 369,555 | 322,478 | 274,374 |
19 | 369,555 | 322,359 | 274,514 |
20 | 369,555 | 322,359 | 274,514 |
21 | 369,987 | 322,314 | 274,599 |
22 | 370,131 | 322,458 | 274,440 |
23 | 370,096 | 322,194 | 274,592 |
24 | 370,131 | 322,458 | 274,440 |
25 | 370,131 | 322,458 | 274,440 |
26 | 370,240 | 322,458 | 274,293 |
27 | 370,096 | 322,314 | 274,452 |
28 | 370,240 | 322,339 | 274,434 |
29 | 370,096 | 322,194 | 274,592 |
30 | 369,987 | 322,314 | 274,599 |
31 | 370,349 | 322,100 | 274,567 |
32 | 370,493 | 322,124 | 274,549 |
33 | 370,205 | 321,836 | 274,866 |
34 | 370,349 | 321,980 | 274,708 |
35 | 370,349 | 321,980 | 274,708 |
36 | 370,349 | 321,980 | 274,708 |
37 | 370,349 | 321,980 | 274,708 |
38 | 370,349 | 322,100 | 274,567 |
39 | 370,349 | 321,980 | 274,708 |
40 | 370,457 | 321,980 | 274,561 |
41 | 370,205 | 321,836 | 274,866 |
42 | 370,205 | 321,836 | 274,866 |
43 | 370,349 | 321,980 | 274,708 |
44 | 370,349 | 321,980 | 274,708 |
45 | 370,205 | 321,836 | 274,866 |
46 | 370,060 | 321,692 | 275,024 |
47 | 370,349 | 321,980 | 274,708 |
48 | 370,205 | 321,836 | 274,866 |
49 | 370,205 | 321,836 | 274,866 |
50 | 370,457 | 321,980 | 274,561 |
51 | 369,774 | 321,569 | 274,531 |
52 | 369,630 | 321,425 | 274,689 |
53 | 369,486 | 321,281 | 274,847 |
54 | 369,739 | 321,305 | 274,683 |
55 | 369,595 | 321,281 | 274,701 |
56 | 369,486 | 321,281 | 274,847 |
57 | 369,486 | 321,281 | 274,847 |
58 | 369,595 | 321,281 | 274,701 |
59 | 369,595 | 321,161 | 274,841 |
60 | 369,739 | 321,305 | 274,683 |
średnia | 370,12 | 321,99 | 274,52 |
σ | 0,41 | 0,36 | 0,28 |
2σ | 0,83 | 0,72 | 0,57 |
3σ | 1,24 | 1,07 | 0,85 |
4. Wyznaczenie sztywności statycznej manipulatora szeregowego 6R z wykorzystaniem czujników linkowych
g) Wykonanie pomiaru
pomiar pierwszy:
Pomiar drugi:
Pomiar trzeci:
5. Wnioski
a) Pomiar powtarzalności pozycjonowania manipulatora.
Według producenta powtarzalność manipulatora powinna nie być mniejsza niż 50 % w naszym wypadku odpowiednio dla osi x, y, z otrzymaliśmy 83%, 72% , 57%. Wynika z tego, że nasz manipulator jest ma wyskoki współczynnik powtarzalności pozycjonowania. Dlatego może być na przykład stosowany w przemyśle motoryzacyjnym jako robot spawający czy nakładający różnego rodzaju uszczelniacze na części karoserii samochodowej.
b) Pomiar sztywności manipulatora.
Sztywność manipulatora wpływa również na dokładność jego pracy. Podczas badania sztywności przyjmowaliśmy pozycję nieobciążonego manipulatora za poziom zerowy. Po dokonaniu tego badania możemy dojść do wniosków, że precyzja manipulatora jest wprost proporcjonalna do jego sztywności. Współczynnik sztywności możemy wykorzystywać podczas programowania robota. Po to aby określić dokładnie jego pozycję roboczą.