NAZWA | DŁUGOŚĆ | SKOLEKS | CZŁONY | MACICA | ŻYWICIEL POŚREDNI | UMIEJSCOWIENIE | LARWA | ŻYWICIEL OSTATECZNY | UMIEJSCOWIENIE | CHARAKTERYSTYCZNE |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Taenia solium | 2-8 m | podwójny wieniec haków 22-32 | 800-1000 | 7-10 odgałęzień po każdej stronie pnia | świnia, szczury, psy, człowiek (autoinwazja) | tk. łączna mm poprzecznie prążkowanych (mm oddechowe, język) | Cysticercus cellulosae | człowiek | zabłąkane onkosfery -> wągry w wątrobie, płucach, mm, tk podskórna, nerki, śledziona, kości, oczodół, mózg | retroautoinwazja |
Taeniarhynchus saginatus | 4-12 m | 2000 | 15-30 odgałęzień po każdej stronie pnia | bydło | mięśnie – wągry bydlęce | Cysticercus bovis | człowiek | |||
Taenia hydatigena | 1,5 cm – 5 m | podwójny wieniec haków 26-44 | 5-10 odgałęzień po każdej stronie krótkiego pnia, pierwsze i ostatnie pod kątem | owca, koza, bydło, świnie, gryzonie | wątroba – bł. surowicze, krezka, torebka; j. brzuszna | Cysticercus tenuicollis | pies, lis, wilk | j. cienkie | ||
Taenia pisiformis | 0,5 – 1 m | podwójny wieniec haków | przednia krawędź węższa od tylnej | 8-14 odgałęzień prostopadle po każdej stronie pnia | gryzonie, króliki i zające, szczury | wątroba; sieć, przepona, bł.surowicza wątroby, krezka „winne grono” | Cysticercus pisiformis | pies, lis, wilk | ||
Taenia ovis | 45 -100 cm | 2 wieńce haków 24-36 | szersze niż dłuższe | 20-25 odgałęzień, bardzo gęsto | owca, koza | mm zwłaszcza serce, pod bł.surowiczą trzewi | Cysticercus ovis | pies | j.cienkie | |
Diphyllobothrium latum | 1,5 -4 m 12 -20 m ludzie |
2 podłużne bruzdy przyssawkowe | 3000 - 4500 | rozetkowata | oczliki, ryby słodkowodne | mięsnie, wątroba, śledziona, gonady | człowiek, pies, kot, lis | j. cienkie | ||
Ligula intestinalis | 15 – 100 cm, 2m | 2 bruzdy przyssawkowe | 1.skorupiaki planktonowe – oczliki 2.ryby karpiowate – leszcz, płoć, karaś, ukleja, amur |
plerocerkoid | ptaki rybożerne | j. cienkie | ||||
Mesocystoides lineatus | 25 cm – 1-2 m | 4 szczelinowate przyssawki | perełkowate | maczugowata z owalną kapsułą wypełnioną jajami | 1.mechowce 2.gryzonie |
j. ciała, bł.surowicze | 1.cysticerkoid 2.tetratyrydium |
pies, lis, kot, kuna, norka | ||
Taenia crassicolis | 15 -60 cm | podwójny wieniec haków | 16-18 odgałęzień | gryzonie, myszy, szczury | wątroba | Strobilocercus fasciolaris | kot | Hydatigera taeniaeformis | ||
Dipylidium caninum | 15 – 80 cm | 3-7 wieńców hakow | dłuższe niż szersze | podwójny komplet narządów, człony w kształcie pestek ogórka | larwy pcheł i wszoły (aparta gryzący) | Cysticercoid | pies, kot, dzieci | j. cienkie | człony mogą pełzać | |
NAZWA | DŁUGOŚĆ | SKOLEKS | CZŁONY | MACICA | ŻYWICIEL POŚREDNI | UMIEJSCOWIENIE | LARWA | ŻYWICIEL OSTATECZNY | UMIEJSCOWIENIE | CHARAKTERYSTYCZNE |
Multiceps multiceps | 40 -100 cm | 2 wieńce haków 22-32 | 200-300 | 9-26 odgałęzień pod kątem prostym | OWCE, kozy, bydło, dzikie przeżuwacze, króliki | mózg, rdzeń kręgowy | Coenerus cerbralis | pies, lis, wilk | j. cienkie | Taenia coenerus |
Hymenolepis diminuta | 20 -60 cm | nieuzbrojony gruszkowaty ryjek | max. 1000 | larwy mączniaka i larwy pcheł pasożytujących na szczurze | j. ciała | Cysticercoid | myszy, szczury, przypadkiem człowiek | j. cienkie | ||
Hymenolepis nana | 25 -60 cm | kulisty z krótkim ryjkiem, 20-27 haków | 100 - 800 | larwy mączniaka i larwy pcheł, stawonogi | Cercocystis | gryzonie, człowiek | Taenia murina, H. fraterna rozwój monokseniczny!!! autoendoinwazja |
|||
Echinococcus granulosus | 2,1 – 5 mm | dwa wieńce haków 28-50 | 3, 4 człony, ostatni największy | niewyraźne odgałęzienia, tylko w ostatnim członie rozwinięta i z jajami; gonady w przedostatnim |
przeżuwacze domowe i dzikie, świnie, konie, osły, człowiek | wątroba, płuca, rzadko inne (mózg, śledziona, serce) | Echinococcus: - fertilis - sterilis - endogenus - exogenus - unilocularis -multicysticus - hominis |
psowate, lis, kot | j. cienkie | u kotów nie osiąga dojrzałości płciowej |
Echinococcus multilocularis | 1,2 – 3,7 mm | 2 wieńce haków | 3-5 członów, ostani mniejszy niż połowa długości | bez bocznych odgałęzień; gonady w trzecim od końca |
gryzonie, małpy, człowiek | wątroba | Plasmodium | lis, pies, mięsożerne | E. alveolaris może tworzyć przerzuty |
|
Moniezia expansa | 4 – 10 m | przyssawki ze szczelinowatym otworem | niskie, szerokie | podwójny aparat płciowy; gr. międzyczłonowe w wianuszkach blisko tylnej krawędzi |
mechowce (roztocza) | j. ciała | Cysticerkoid | OWCE, KOZY, bydło, przeżuwacze | j. cienkie | mechowce zjadają tylko onkosferę, a nie całe jajo |
Moniezia benedeni | 0,4 – 4 m | czworoboczny z przyssawkami | żółte | gr. międzyczłonowe w linii blisko tylnej krawędzi | mechowce Galumna | j. ciała | Cysticerkoid | owce, bydło, koza | j. cienkie (zaczopowanie + toksyny) | |
Anoplocephala magna | 35- 80 cm | duży, 4 przyssawki | krótkie i szerokie, ostatnie węższe i płaskie | otwory płciowe jednostronne | mechowce | j. ciała | Cysticerkoid | koń, osioł, zebra | żołądek, tylny odcinek j.cienkiego | aparat gruszkowaty o krótkich rogach |
Anoplocephala perfoliata | 1 – 8 cm | duży z 2 przyssawkami, płatowaty wyrostek | otwory płciowe jednostronne | mechowce | j. ciała | Cysticerkoid | koń, osioł, muł | j. kręte, j. ślepe, okrężnica | aparat gruszkowaty o długich rogach | |
NAZWA | DŁUGOŚĆ | SKOLEKS | CZŁONY | MACICA | ŻYWICIEL POŚREDNI | UMIEJSCOWIENIE | LARWA | ŻYWICIEL OSTATECZNY | UMIEJSCOWIENIE | CHARAKTERYSTYCZNE |
Paranoplocephala mamillana | 0,6 – 5 cm | drobny z przyssawkami o szczelinowatych otworach | otwory płciowe jednostronne | mechowce | j. ciała | Cysticerkoid | koń, muł, gryzonie | j. cienkie | aparat gruszkowaty o długich rogach najczęściej występuje w Polsce |
|
Davainea proglottina | 05 – 2 mm | kurczliwy ryjek z podwójnym wieńcem haków | 4 - 9 | ślimaki lądowe | j. ciała | Cysticerkoid | kury | mogą pełzać po podłożu | ||
Raillietina echinobothrida | do 25 cm | 2 rzędy haków po 200-250, brzegi przyssawek z 8-10 rzędami drobnych kolców | mrówki | Cysticerkoid | kury, indyki, gołębie | |||||
Raillietina cesticillus | 9 -13 cm | dwa rzędy haków 400-500, przyssawki bez kolców | chrząszcz, mucha domowa | Cysticerkoid | kury, indyki | człony mogą pełzać | ||||
Raillietina tetragona | 10 -25 cm | drobny ryjek, podwójny wieniec haków 90-130, brzegi przyssawek z 8-10 rzędami drobnych kolców | muchy, mrówki | Cysticerkoid | kury, indyki, gołębie | |||||
Amoebotaenia cuneata | 2 -4 mm | wieniec 12-24 haków, dobrze rozwinięte przyssawki | 12 - 24 | dżdżownice | Cysticerkoid | kury | ||||
Choanotaenia infundibulum | 5 -23 cm | kulisty, wieniec haków 16-20, długa rękojeść krótki pazur | krótkie –> lejkowate –> kwadratowe | muchy, koniki polne, chrząszcze | Cysticerkoid | kury, indyki | ||||
Echinolepis carioca | 3 -8 cm | szczątkowy ryjek nieuzbrojony! przyssawki z małymi hakami | krótkie, szerokie | chrząszcze kałożerne | Cysticerkoid | indyki | ||||
Drepanidotaenia lanceolata | 6 -23 cm | mały, gruszkowaty, wieniec 8 haków | krótkie, bardzo szerokie | poprzeczna | skorupiaki planktonowe z rodzaju Cyclops | j. ciała | Cercocystis | gęsi, kaczki, człowiek | j. cienkie | |
Hymenolepis setigera | 13 -21 cm | uzbrojony ryjek w 10 haków | skorupiaki z rodzaju Cyclops i Diaptomus | Cysticerkoid | gęsi |