DWA ŻYCIA W JEDNYM
CIELE…

Taenia solium – świński tasiemiec w organiźmie człowieka..

Pasożyt

- organizm

cudzożywny, który wykorzystuje

stale lub okresowo organizm

żywiciela jako źródło pożywienia

i środowisko życia.

Pasożytnictwo to oddziaływanie

antagonistyczne między

organizmami, które przynosi

korzyść jedynie pasożytowi;

żywicielowi, zwanemu czasem

gospodarzem, związek ten

przynosi wyłącznie szkody

(straty substancji odżywczych,

destrukcja tkanek, zatrucie

produktami przemiany materii

pasożyta itp.). Pasożyt może

doprowadzić organizm żywiciela

do wyniszczenia, a nawet

śmierci.



Najnowsze opracowania

naukowe na temat pasożytów,

wykazują że w organizmach

95%

dorosłych ludzi żyjących
w dużych miastach

zamieszkuje od

1 do 5 gatunków pasożytów

.

Według statystyk mamy

9 na

10

szans na zarażenie się

pasożytami. To nieprawda, że

pasożyty żyją jedynie w

naszym

jelicie grubym

, można

je również odkryć w każdej

części naszego organizmu:

w

płucach

,

mięśniac

h

,

stawach,

wątrobie, przełyku, krwi,

oczach

, a także w

mózgu

.



Pasożytów

jest wiele

rodzajów - od najbardziej
popularnych

tasiemców

osiągających długość 10 lub

więcej metrów, poprzez

owsiki

, aż do małych

organizmów

widocznych

tylko pod mikroskopem.

Owsiki

Tasiemiec

SPOSOBY ZAKAŻENIA PASOŻYTAMI



spożycie zakażonej

wody

i

żywności



ukąszenie

komara



kocie i psie

pchły

przenoszą jajeczka glist -

zwierzęta rozgryzając je połykają jajeczka

i poprzez swój wilgotny oddech rozsiewają

je na odległość do 5m

SPOSOBY ZAKAŻENIA PASOŻYTAMI



często „łapiemy” je

podczas kąpieli

w zbiornikach słodkowodnych



coraz częstsze są również zarażenia
noworodków jeszcze
w

łonie matki



zarazić można się przez

brudne

ręce

i to nie tylko swoje, ale

i sprzedawców, kucharzy, kelnerów;

SPOSOBY ZAKAŻENIA PASOŻYTAMI



jajeczka pasożytów podróżują na

pieniądzach

i poręczach środków transportu

publicznego



wysokie stężenie pasożytów obserwuje

się

w takich produktach żywnościowych jak

bekon, wędzona kiełbasa, szynka,

parówki, wieprzowina w  każdej formie,

wołowina, baranina, drób; również jaja

kurze są często nimi zarażone.

PASOŻYTY



Praktycznie wszystkie pasożyty

lubią

witaminy, mikroelementy,

szczególnie

żelazo i hormony

,

białkowo-węglowodanowe

pożywienie i cukier

. Pożerają

one to wszystko i wydzielają

toksyny

,

pochłaniając

erytrocyty

i

osłabiając odporność

. A to

jeszcze nie wszystko. Osiągając

określone stadium rozwoju, po

prostu

blokują układ

i

mmunologiczny

, upośledzając

tym samym

tkanki narządów.



NIE MAMY SZANS

W DZISIEJSZYM ŚWIECIE

NA TO,  ABY NIE MIEĆ

STYCZNOŚCI

Z

PASOŻYTAMI. ONE SĄ

WSZĘDZIE

- WOKÓŁ NAS.

JEDYNĄ RZECZĄ JAKĄ

MOŻEMY ZROBIĆ TO MIEĆ

ŚWIADOMOŚĆ ISTNIENIA

TEGO PROBLEMU.

TASIEMCE



Tasiemce są

płazińcami, czyli

robakami płaskimi.



Choć ta zoonoza

znana była już od

dawna, to po raz

pierwszy

tasiemiec

został opisany przez

Karola Linneusza

(szwedzkiego

przyrodnika,

profesora

uniwersytetu

w Uppsali) w

1758r.

TASIEMCE - WYSTĘPOWANIE



Dorosłe formy ponad

tysiąca gatunków

tasiemców (Cestoda)

pasożytują

w

 przewodach

pokarmowych

(najczęściej w j

elitach

)

wszystkich rodzajów

kręgowców, nie

wyłączając człowieka.

Choroby wywoływane

przez nie nazywają się

tasiemczycami

(cestodozami).

TASIEMCE- WYSTĘPOWANIE



Tasiemiec uzbrojony

to groźny pasożyt

człowieka występujący

na całej kuli ziemskiej,

najczęściej w Afryce,

Ameryce Południowej

i Azji, rzadziej

w Europie. W Polsce

spotykany jest

sporadycznie. To

parazyt dwudomowy;

żywicielem pośrednim

jest świnia lub dzik, a

żywicielem

ostatecznym jest

człowiek.

TASIEMCE

 



Pasożyty te są

długimi

,

płaskimi

zwierzętami

(długość ciała

dorosłego pasożyta

może wynosić

2

do

7m

,

ale najczęściej

dochodzi do 4m)

przypominającymi

wyglądem

tasiemkę

;

są wysokiej klasy

specjalistami

przystosowanymi

do pasożytniczego

trybu życia.

MORFOLOGIA I ANATOMIA



Ciało tasiemców nosi nazwę

strobilum

(strobila). Strobilum zbudowane jest

z

główki

; czyli c

zerwiocha

(scolex

), szyjki

i

członów

(proglotydy). Strobila może

mieć do 

1000

członów, chociaż

najczęściej spotykana jest w liczbie

400

.

MORFOLOGIA I ANATOMIA



Skolex wyposażony

jest w 

narządy czepne

(bruzdy

przyssawkowe, haki,

przyssawki).

MORFOLOGIA I ANATOMIA



Główka

szerokości około

1-1,5

mm, długość ciała 2-3m,

wyposażona jest

w

4 przyssawki i wieniec

haczyków

(22-32 sztuk).

W szyjce powstają nowe człony

(strefa wzrostu). Ostatnie

człony, zwane

macicznymi

wypełnione są

zapłodnionymi

jajam

i i odrywają się od strobili.

W członach dojrzałych

następuje wytwarzanie

komórek płciowych. W członach

dojrzewających zachodzi rozwój

narządów rozrodczych.

MORFOLOGIA I ANATOMIA



Ciało tasiemca okryte jest

oskórkiem

, pod którym leży

nabłonek

wora skórno

-mięśniowego

.

Na powierzchni

ciała znajdują się

kosmki,

pełniące

czynności

absorpcyjne

w stosunku do

pokarmu

Mikrokosmki

zwiększają

efektywnie

powierzchnię

chłonną

ciała

tasiemca.

MORFOLOGIA I ANATOMIA

 



U tasiemców

zanikły niektóre

narządy. Ponieważ

pobierają one

pokarm całą

powierzchnią ciała

wprost z jelita

żywiciela, zanikła

u nich gęba i układ

pokarmowy.

MORFOLOGIA I ANATOMIA



Brak też

układu krążenia

.

Oddychają

beztlenowo

(fermentacja) ponieważ

tasiemce mają

utrudniony

dostęp do tlenu.

Ponadto nie posiadają

narządów zmysłów

ani

mózgu

.

MORFOLOGIA I ANATOMIA



Układ nerwowy to

dwa główne

pnie

nerwowe

biegnące

bocznie. W główce

leży

spoidło

poprzeczne (zwój

centralny,

mózgowy). Pod

nabłonkiem leżą

sploty podskórnej

sieci nerwowej

. Pnie

są rozgałęzione w

członach. Występują

u nich jedynie

komórki czuciowe

i 

proste receptory

chemiczne

.

MORFOLOGIA I ANATOMIA



Układ wydalniczy jest typu

protonefrydialnego

drabinkowego;

zbudowany z

czterech głównych

kanałów



W główce oraz przy końcu każdego

członu

kanały główne są połączone

kanałami poprzecznymi



Układ wydalniczy kończy się

otworem

wydalniczym.

Każdy kanał posiada

własny otwór na aktualnie ostatnim

członie. Komórki płomykowe zbierają

metabolity płynne dokonują

ultrafiltracji płynu wnętrza ciała

.

UKŁAD ROZRODCZY



Tasiemce są

hermafrodytami;

obojnakami

. Każdy

segment

(proglotyd)

jest kompletną

maszyną rozrodczą

,

wyposażoną w

narządy męskie i

żeńskie, produkującą

do

100 tys

. jaj.

Człony są

zróżnicowane

wiekowo

– najmłodsze

powstają ciągle w rejonie

tak zwanej szyjki,

natomiast najdalej

umiejscowione od główki

zawierają dojrzałe jaja Te

segmenty tasiemca, które

są  najdalej odsunięte od

główki, zwane są

macicznymi

i zawierają

dojrzałe jaja.

Człony maciczne

mają szerokość

około 6mm a

długość 12mm.

Segmenty te

odrywają

się kolejno

od ciała tasiemca i

wraz

z kałem

opuszczają

organizm żywiciela

ostatecznego

UKŁAD ROZRODCZY

ŻEŃSKI



Układ rozrodczy żeński

zbudowany jest z

jajników

,

jajowodów z ootypem

.

Z ootypem połączona jest

pochwa i macica

oraz

gruczoł żółtkowy

.

Macica

rozgałęziona, do

12 par odgałęzień, rzadko

rozłożonych,

w przeciwieństwie do

tasiemca nieuzbrojonego

(ponad 15 do 30 par

rozgałęzień, gęsto

ułożonych). Pochwa

otwiera się

otworem

w 

zatoce płciowej.

UKŁAD ROZRODCZY

MĘSKI



Układ rozrodczy męski

to

jądra

, przewody

wyprowadzające

schodzące się

w 

nasieniowód

, a ten

kieruje się następnie

do

prącia

uchodzącego

w zatoce płciowej.

UKŁAD ROZRODCZY

ZAPŁODNIENIE



Zapłodnione jaja

wydostają się po

rozerwaniu członu. Plemniki wnikają

do

ootypu

przez

pochwę

.

W ootypie zachodzi zapłodnienie

jaj. U tasiemców zachodzi

samozapłodnienie lub zaplemnienie

krzyżowe. W zapłodnionych jajach

znajduje się

larwa

(onkosfera),

która zależnie od gatunku posiada

haczyki lub rzęski. Onkosfera

w ciele żywiciela przejściowego

(pośredniego) przekształca się

w

finne

(

wągie

r). W finnie rozwija

się

czerwioch

, czyli

główka

(scolex).

Larwy tasiemca w mięśniach świni

CYKL ROZWOJOWY



Wydalenie członu

wypełnionego jajami

przez żywiciela ostatecznego –

człowieka.



Zjedzenie jaja przez żywiciela

pośredniego – świnię; pasze

zanieczyszczone odchodami ludzkimi z

jajami pasożyta są źródłem zakażenia

zwierząt.



W przewodzie pokarmowym żywiciela

pośredniego

z jaj wydostaje się

onkosfera

– larwa, która zaopatrzona jest

w 6 haczyków.



Larwa przebija ścianki jelita

, dostaje się

do

naczyń krwionośnych

i z krwią

wędruje do mięśni.



W

mięśniach osadza się

, otorbia i osiedla

się w formie finny – wągra typu

cysticercus - postać, którą zaraża się

człowiek.

CYKL ROZWOJOWY

CYKL ROZWOJOWY



Po zjedzeniu

mięsa z

wągrami

przez żywiciela

ostatecznego - człowieka,

w jego

przewodzie

pokarmowym

następuje

rozpuszczenie otoczki

, a

uwolniona główka tasiemca

przyczepia się do

ścianki

jelita

i rozpoczyna przyrost.

Po dwóch miesiącach

wągier przekształca się w

jelicie cienkim w dojrzałego

tasiemca.

SPOSOBY ZARAŻENIA

SPOSOBY ZARAŻENIA



Zakażenie dzików

i świń następuje

wskutek

nawożenia pól

uprawnych

fekaliami ludzkimi

(z szamba)

i osadami

z oczyszczalni

ścieków.

Wągier

świński

jest zdolny

do zarażeni

a w ciągu

około 42

dni

.

W zapobieganiu

wągrzycy znaczenie ma

także staranne mycie rąk

przed posiłkami oraz

dokładne mycie jarzyn

i owoców przed

spożyciem

Dopiero gotowanie

w odkrytych naczyniach

kawałków mięsa zabija
larwy w ciągu 2 godzin

SPOSOBY ZARAŻENIA



Człowiek może stać się

również

żywicielem

pośrednim

, eliminując

etap pośredni rozwoju

tasiemca w organizmie

świni. Drogą

„brudnych

rąk”

znajdujące się

w środowisku jaja

tasiemca mogą

przedostać się do

żołądka

człowieka

. Typowe inne

źródła

zakażeń to

nie

myte jarzyny, owoce, itp

.

SPOSOBY ZARAŻENIA

SAMOZAKAŻENIE



Możliwe jest też

ponowne

samozakażenie

jajami

dojrzałego tasiemca, jeśli jest

się już jego

nosicielem

. Do

takiej

autoinwazj

i może dojść

również wtedy, gdy wskutek

ruchów antyperystaltycznych

(np.

w czasie wymiotów) człony

tasiemca zawierające jaja

dostaną się do

żołądka

.

Zarażenie się jajami tasiemca

uzbrojonego jest chorobą

o nazwie

wągrzyca

i jest bardzo

niebezpieczne.

wągrzyca

OBJAWY ZAKAŻENIA TASIEMCEM

UZBROJONYM

U osób dorosłych zarażenie się tasiemcem

uzbrojonym przebiega najczęściej w sposób

bezobjawowy. Czasami pojawia się:



niedokrwistość (anemia),



awitaminoza – polegająca na całkowitym braku

w organizmie witaminy lub ich zestawu;

powoduje różnorodne zakłócenia przemiany

materii z objawami charakterystycznymi dla

poszczególnych witamin.



uczucie ogólnego osłabienia,



bóle brzucha,



pobolewanie i zawroty głowy,



utrata apetytu,



nudności,



chudnięcie.

DIAGNOSTYKA



Badanie kału na obecność

członów lub jaj. Metoda

dekantacji, metoda flotacji,

metoda rozmazu Kato-

Miura. Test ELISA -

wykrywający antygeny

tasiemca.

TASIEMCE ŻYJĄ OKOŁO 20 LAT!!!

 

BIBLIOGRAFIA



www.pfm.pl



http://www.igya.pl – materiał oparty na
opracowaniu prof. Henryka Różańskiego



http://gronkowiec.eu/pasozyty-czlowieka.html



wikipedia



"Partazytologia i akaroentomologia
medyczna" pod redakcją naukową Antoniego
Deryło; PWN 2002



„Biologia” .J Balerstet, J. Prokop, K. Sabath, G.
Skirmuntt; Wyd. Operon, Gdynia 2004

DZIĘKUJEMY

grupa G13