1. Heterozygota to:
a) Organizm zawierający w jądrze komórkowym dwa różne allele tego samego genu.
2. Mitoza to:
c) Podział komórkowy prowadzący do wytworzenia dwóch komórek diploidalnych z jednej diploidalnej.
3. Transkrypcja to proces prowadzący do:
c) Syntezy cząsteczek mRNA według matrycy DNA.
4. Wysoka precyzja replikacji DNA zależy od:
d) Każda z informacji w punktach a,b i c jest prawdziwa.
5. Aminokwasy egzogenne to takie, które:
d) Człowiek musi pobierać z pokarmem.
6. Krew pełni różne funkcje z wyjątkiem:
d) Transportowania ATP.
7. Synapsa to:
c) Miejsca między zakończeniem neurytu jednego neuronu a dendrytem drugiego neuronu.
8. Ośrodkowy układ nerwowy stanowią:
d) Mózgowie i rdzeń kręgowy.
9. Do gruczołów dokrewnych nie należy:
b) Śledziona.
10. Hormony kory nadnerczy to:
a) Kortyzol, kortykosteron, aldosteron.
11. Wyspy Langerhansa znajdują się:
c) W trzustce.
12. Wątroba pełni jedną z następujących funkcji:
d) Produkuje mocznik.
13. Granulocyty, limfocyty, monocyty należą do:
a) Krwinek białych.
14. Bakterie potrzebne naszemu organizmowi głównie żyją w:
c) Jelicie grubym.
15. Ile zębów mlecznych ma dziecko?
c) 20
16. Czy siara to:
b) Wydzielina gruczołów mlecznych po porodzie.
17. Postawa ciała jest to:
a) Sposób trzymania się osobnika.
18. W jakim wieku chłopcy przeciętnie wchodzą w dojrzewanie płciowe:
d) 14-16 lat.
19. Serce rozpoczyna pracę w:
a) 4 tyg. Życia.
20. Krew pełni rolę w ustroju wiele funkcji z wyjątkiem:
c) Syntezy albumin i globulin.
21. Ścięgno jest to:
a) Niekurczliwa część mięśnia zbudowana z tkanki łącznej.
22. Oddychanie komórkowe to proces polegający na:
b) Utlenianiu substancji organicznych w komórkach tkanek.
23. Które gruczoły wydzielają soki trawienne?
a) Gruczoły trawienne żołądka, jelit oraz trzustki.
24. Jaką rolę pełnią w organizmie limfocyty B?
Rozpoznają i zapamiętują antygeny z którymi do czynienia miał organizm. Różnicują się i dojrzewają w szpiku kostnym.
25. Za czym pośrednictwem odbywa się transport dwutlenku węgla do płuc?
b) Osocza i erytrocytów.
26. Jakie hormony regulują wzrastanie kości długich w okresie pokwitania?
- Gonadotropny, prolaktyna, progesteron u dziewcząt, testosteron u chłopców, somatotropiny ( hormon wzrostu )
27. Fenotyp to:
a) Efekt współdziałania genotypu z czynnikami środowiska
28. Pola wzrokowe w mózgu znajdują się:
b) W płatach potylicznych kory mózgowej.
29. Które z wymienionych hormonów produkują gonady żeńskie?
c) Estrogeny i progesteron.
30. Masa donoszonego noworodka powinna zawierać się w granicach:
b) 2500 do 4500 g
31.Co nazywamy dystrofią noworodka?
c) Za niską masę urodzeniową w stosunku do wieku płodowego.
32. Ile człowiek ma zębów mlecznych i kiedy one się wyrzynają?
Człowiek ma 20 zębów mlecznych, wyrzynają się od 5-6 do 30 miesiąca.
33. Szpotawymi nazywamy kolana, które:
b) U dziecka stojącego w postawie wyprostowanej nie stykają się.
34. Lordoza lędźwiowa to:
b) Wygięcie kręgosłupa do przodu w odcinku lędźwiowym.
35. Wymień przyczyny zahamowania procesu wzrastania:
- Choroby zakaźne układu nerwowego, hormonalnego.
- Niewłaściwe działanie gruczołów
36. Prawidłową kolejność odcinków przewodu pokarmowego przedstawiono w punktach:
a) Odcinek pobierania pokarmu, trawienia, wchłaniania, formowania i usuwania kału.
37. Które gruczoły wydzielają soki trawienne?
b) Gruczoły trawienne żołądka, jelit i trzustki.
38. Proces zrzeszotenia kości polega na:
c) Zanikaniu beleczek kostnych i zmniejszaniu się warstwy korowej.
39. Tempo opadania erytrocytów (OB):
c) Rośnie w stanach zapalnych.
40. Krew pełni różne funkcje z wyjątkiem:
a) Roznoszenia ATP.
41. Obwodowy układ nerwowy składa się:
a) Z nerwów czaszkowych i rdzeniowych.
42. Ogniwami pętli hormonalnego sprzężenia zwrotnego w cyklu płciowym są:
c) Podwzgórze, przedni płat przysadki mózgowej, jajniki.
43. Gdzie w korze mózgowej mieści się ośrodek słuchu?
b) W płatach skroniowych.
44. Czy miocyty to:
b) Komórki tkanki mięśniowej.
45.Nośnikiem informacji genetycznej jest:
d)kwas dezoksyrybonukleinowy
46.Matrycowy RNA człowieka:
b)ma uracyl zamiast tyminy
47.Crossing-over to proces polegający na:
b)wymianie odcinków chromatyd pomiędzy chromosomami z pary homologicznej
48.Materiałem genetycznym wszystkich organizmów jest:
b)DNA
49.Prawidłowy kariotyp diploidalny komórki mężczyzny to:
a)2 x 22 chromosomy autosomalne + XY
50.Utrwalona w następnym pokoleniu zmian w DNA polegająca na zastąpieniu jednego nukleotydu innym nosi nazwę:
b)mutacji genowej
51.Bliźnięta monozygotyczne powstają w wyniku:
a)niezależnego rozwoju dwóch blastomerów wytworzonych z jednej zygoty
52.Cechy autosomalne dominujące:
a)mężczyźni przekazują je mężczyznom lub kobietom i odwrotnie
53.Trisomia chromosomu 21 powodująca upośledzenie fizyczne i umysłowe określana jest mianem:
b)zespołu Downa
54.Skutkom fenyloketonurii można zapobiec przez:
d)zastosowanie odpowiedniej diety
55.Proces oogenezy jest w swej większej części zakończony:
a)przy urodzeniu
56.Ze względu na działanie teratogenów krytycznym okresem w rozwoju układu nerwowego jest okres:
b)embrionalny
57.Na genetyczną determinację płci człowieka mają wpływ:
b)tylko gamety męskie
58.Kod genetyczny to:
a)zależność między kolejnością nukleotydów w DNA a sekwencją aminokwasów w białku
59.Dziedziczenie autosomalne recesywne ma miejsce, gdy:
a)oboje rodziców są nosicielami genu zmutowanego
60.Jeden z dwudziestu bloków budulcowych białek, oznaczony trójkowym kodem DNA to:
d)aminokwas
61.Organogeneza obejmuje następujące rodzaje zjawisk rozwojowych:
c)grupowanie się tkanek i tworzenie zawiązków wszystkich narządów i układów
62.Teratogenami nazywamy czynniki powodujące:
b)trwałe zaburzenia struktury i funkcji w rozwoju embrionalnym albo płodowym
63.Spermatogeneza zachodzi w kanalikach nasiennych:
b)po osiągnięciu dojrzałości płciowej
64.Szczególnie wrażliwym okresem na działanie teratogenów jest podokres:
c)embrionalny
65.O funkcji krwi łączącej różne tkanki świadczą jej czynności:
b)transportuje hormony do gruczołów dokrewnych
66.Węzły chłonne uważane są za:
a)barierę ochronną organizmu
67.Wątroba nie spełnia następujących funkcji:
a)produkcji insuliny
68.Do gruczołów dokrewnych nie należy:
a)wątroba
69.Rdzeń kręgowy jest ośrodkiem:
d)każda z wymienionych odpowiedzi jest prawidłowa
70.Zahamowanie procesu wzrastania to wynik:
b)niedoboru białka w pokarmach
71.Czas pojawiania się cech znamionujących dojrzewanie jest:
b)zmienny u poszczególnych dzieci
72.Skok pokwitaniowy wysokości ciała u dziewcząt występuje:
a)na początku okresu dojrzewania
73.Czy ginekomastia to:
d)przejściowe powiększenie sutków u dojrzewających chłopców
74. Autosomy to: Chromosomy, które są w takiej samej ilości obecne w komórkach obu płci.
75. Zgodnie z trójkowym charakterem kodu genetycznego insercja dwóch nukleotydów zmienia znaczenie: Wszystkich kodonów za miejscem mutacji
76.Fenyloketonuria jest chorobą: Autosomalną recesywna
77.Jakie jest ryzyko urodzenia chorego dziecka -25%
78. Trisomia XXY: zespół Klinefertera
79. Ile nukleotydów koduje jeden aminokwas - 3
80. Amylaza jest enzymem hydrolitycznym znajdującym się w: ślinie i soku trzustkowym.
81.Największe tempo rozwoju występuje w: okres prenatalny.
82.Przebieg rozwoju prenatalnego: bruzdkowanie, powstanie blastocysty, implantacja, wytworzenie błon płodowych, wytworzenie łożyska.
83. Po skoku pokwitaniowym przyrost wysokości ciała: stopniowo zmniejsza się.
84. Okresem kończącym progresywną fazę rozwoju ontogenetycznego jest: okres młodzieńczy.
85. Nieprawidłowy crossing-over prowadzi do mutacji powodujących: zmianę kształtu erytrocytów. Mutacje struktury chromosomów, tzw. aberracje.
86. Dojrzewanie chłopców- wymienić objawy w kolejności: - rośnie kilkanaście centymetrów, jego sylwetka staje się bardziej umięśniona, następuje wyraźne powiększenie jego narządów płciowych, pojawiają się włosy pod pachami i w okolicach narządów płciowych oraz początki zarostu na twarzy (meszek pod nosem, pojedyncze włosy na podbródku), głos staje się niższy i głębszy, zmienia się z dziecinnego na męski (zjawisko to nazywamy mutacją), na twarzy mogą wyskakiwać pryszcze (wiąże się to ze wzmożoną aktywnością gruczołów łojowych i potowych w wyniku działania hormonów). chłopcy zaczynają odczuwać napięcie seksualne, stąd przytrafiają im się spontaniczne wzwody, zdarzają się również polucje, czyli nocne wytryski nasienia, którym mogą towarzyszyć marzenia senne o seksualnej treści.
86. Dojrzewanie dziewcząt- wymienić objawy w kolejności: Bardzo szybkie rośnięcie - Jest to znane jako „wystrzelenie w górę”, choć u niektórych dziewczyn może wcale nie być tak widoczne jak inne zmiany (np. większe piersi czy pojawienie się włosów łonowych), pojawienie się biustu-
Piersi rozwijają się etapami, a ich pełen rozwój zazwyczaj trwa od dwóch do trzech lat. Na początku możesz zauważyć małe "grudki" lub zgrubienia pod brodawkami. Następnie, Twoje piersi będą stopniowo coraz większe i pełniejsze. Pojawienie się owłosienia na różnych częściach ciała-
U niektórych dziewcząt owłosienie łonowe mogą pojawić się jeszcze przed rozwojem piersi. Początkowo, włoski są miękkie i nie ma ich dużo. Później stają się dłuższe i nieco kręcone. Mimo, że początkowo owłosienie pojawia się głównie między nogami, ostatecznie pokrywa ono cały obszar łonowy i może się także znaleźć na górnej, wewnętrznej części ud. Bardziej kobiece kształty
Kiedy zaczyna rosnąć miednica, biodra także stają się szersze. Dodatkowo piersi zwiększają obwód, a talia jest węższa, Większa potliwość, Przetłuszczająca się skóra i włosy, Zmiany zachodzące w genitaliach, Wydzielina, Okres
87. Wymienić nieprawidłowe postawy ciała.
Wady klatki piersiowej:
- klatka piersiowa lejkowata
- klatka piersiowa kurza
88. Było o odruchu przez jaki układ: Nerwowy,
89. Wiek dojrzewania dziewcząt: 10-12 lat.
90. Tzw."życie wegetatywne" przez jaką część: kresomózgowie, rdzeń kręgowy, rdzeń przedłużony-
91. Zalety karmienia piersią:
-Siara (mleko początkowe) zawiera m.in. przeciwciała, które chronią dziecko przed wirusami, bakteriami i innymi drobnoustrojami.
- Siara zawiera też składniki, które pomagają dziecku szybciej wydalić pierwszy stolec - smółkę. To zaś zmniejsza ryzyko żółtaczki noworodkowej.
- Organizm mamy produkuje tyle mleka, ile potrzebuje dziecko, bowiem karmienie pobudza laktację – zaspokojenie potrzeby dziecka.
- Dzieci karmione piersią są w przyszłości mniej narażone na nadwagę, otyłość i cukrzycę. Rzadziej dotyczy ich próchnica zębów mlecznych.
92. Spermatogeneza ( jaki to proces, kiedy się rozpoczyna i jak długo trwa? )
Spermatogeneza, proces tworzenia się haploidalnych męskich komórek rozrodczych - plemników z pierwotnych, diploidalnych komórek płciowych męskich zwanych spermatogoniami, zachodzi w kanalikach nasiennych jąder po osiągnięciu dojrzałości płciowej. Ten proces jest ciągły.
93. Odporność komórkowa i humoralna.
Komórkowa – związana z bezpośrednim działaniem komórek układu immunologicznego np. fagocytów lub limfocytów Tc.
Humoralna – polega na wytworzeniu cząsteczek odp. rozpuszczonych w płynach ciała przeciwko antygenom, przeciwciała, limfocyt B
94. Gruczoły dokrewne.
Szyszynka – melatonina.
Tarczyca – tyroksyna, trójjodotyroksyna.
Przytarczyce – parathormon.
Trzustka – insulina, glukagon.
Nadnercza – rdzeń ->adrenalina.
Nadnercza – kora -> glikokortykoidy, aldosteron, kortyzol.
Jądra – testosteron.
Jajniki – estrogen, progesteron.
Tylny płat przysadki mózgowej – wazopresyna, oksytocyna.
Przedni płat przysadki mózgowej – hormony tropowe ( adrenokortykotropowy, tyreotropowy, lutenizujący, folinutropowy ) prolaktyna, hormon wzrostu.
95. Konstytucja a somatotyp.
Konstytucja (biotyp) jest to zespół genetycznie zdeterminowanych właściwości psychicznych i fizycznych osobnika, modyfikowanych w trakcie rozwoju osobniczego przez czynniki środowiska zewnętrznego.
Somatotyp, czyli morfologiczna budowa ciała, typ budowy ciała ludzkiego.
96.
- identyczny materiał genetyczny znajduje się na chromatydach siostrzanych
- płeć ogr. zal. od materiału genetycznego plemnika
- w skład kodu genetycznego wchodzą 61+3 kodony
- po podziale mitotycznym: 46 chromosomów, a po mejotycznym 23
- spermatocyty II rzędu są haploidalne
- ciałko Barra to nieaktywna chromatyna
- nieprawidłowe rozejście się chromosomów to nondysjunkcja
- role łożyska/ jakiej roli nie pełni łożysko
- w jakim kierunku rozwija się dziecko/ niemowlę: kierunek cefalokaudalny ( od głowy )
Trzy typy reakcji na stres.
* Dystres – jest reakcją organizmu na zagrożenie, utrudnienie lub niemożność realizacji ważnych celów i zadań człowieka, pojawia się w momencie zadziałania bodźca, czyli stresora.
* Eustres – to stres mobilizujący pozytywnie do działania.
* Neustres – to bodziec dla danej osoby neutralny w działaniu, chociaż dla innych bywa on eustresowy lub dystresowy.
proces trawienia, gdzie jakie enzymy itd.
Proces trawienia polega na enzymatycznej hydrolizie makrocząsteczek na rozpuszczalne monomery, które mogą zostać wchłonięte. Rozkład złożonych związków chemicznych na proste - w przypadku białek i kwasów nukleinowych - ma jeszcze inne znaczenie. Powstające w wyniku hydrolizy białek aminokwasy, a z kwasów nukleinowych: cukier - pentoza, kwas ortofosforowy oraz zasady purynowe i pirymidynowe są związkami nieswoistymi, a wiec trawiąc wyżej wymienione makrocząsteczki zapobiega się wprowadzeniu do organizmu
ze światła jelita - uważanego za uchyłek środowiska zewnętrznego związków "cudzych", to znaczy o innej kolejności monomerów w porównaniu z kolejnością występująca we "własnych" białkach i kwasach nukleinowych.
TRAWIENIE Mechaniczne, podczas którego pokarmy ulegają zmianom fizycznym. Etap ten polega na rozdrobnieniu większych kęsów pożywienia w stanie stałym, przeprowadzeniu przez przewód pokarmowy i wydaleniu wraz z odchodami elementów nieprzyswojonych. Faza mechaniczna obejmuje przeżuwanie, połykanie i perystaltykę (ruchy jelitowe, które przesuwają zawartość przewodu pokarmowego w kierunku odbytu; zapewniają również mieszanie pokarmów i wchłanianie substancji pokarmowych, czemu sprzyja obecność soków trawiennych i kontakt ze ścianą jelita.
Chemiczne, podczas którego substancje złożone, takie jak skrobia, tłuszcze i białka, są rozkładane na proste związki (skrobia jest przetwarzana na glukozę, tłuszcze na kwasy tłuszczowe, a białka na aminokwasy), gotowe do przyswojenia przez ścianę jelita. Po strawieniu składniki pokarmowe są wchłaniane przez ściany jelita do krwi i limfy. Wchłanianie zachodzi na odcinkach jelita cienkiego nazywanych dwunastnicą i jelitem czczym; alkohol, niektóre leki i pewna ilość wody są również wchłaniane w żołądku.
ENZYMY TRAWIENNE
Enzymy trawienne należą do tzw hydrolaz, czyli rozkładają związki złożone na proste z przyłączeniem wody. Działają na określone składniki pokarmowe - są dla nich specyficzne. Z tego względu można wyróżnić: peptydazy - enzymy trawiące białka (enzymy proteolityczne) amylazy- enzymy trawiące węglowodany (amylolityczne)lipazy- enzymy trawiące tłuszcze (lipolityczne)nukleazy- enzymy trawiące kwasy nukleinoweEnzymy wydzielane są i działają w określonych miejscach, środowisku o różnym pH (kwaśnym lub zasadowym) oraz w odpowiedniej dla nich temperaturze. Enzymy trawienne są wydzielane w jamie ustnej, żołądku i jelicie cienkim.
Jak dokonujemy oceny korzystając z tablic:
1. Ustalamy wiek kalendarzowy badanego.
2. Dokonujemy pomiaru np. wysokości i masy ciała.
3. Porównujemy wielkość zmierzoną z tablicami wskaźników ( średnia, stand. odchylenie w poszczególnych klasach wieku , oddzielnie dla chłopców i dziewcząt )
Jak dokonujemy oceny korzystając z siatek centylowych?
1. Ustalamy wiek kalendarzowy badanego.
2. Dokonujemy pomiaru np. wysokości i masy ciała.
3. Porównujemy dane z normą nanosząc dane dziecka na siatkę, zaznaczamy jego pozycję centylową osobno dla wartości wysokości ciała i masy ciała.
4. Interpretujemy uzyskane wyniki.
Przykład: dziewczyna 14 lat, wysokość ciała 154 cm, masa ciała 60 kg.
Pozycja centylowa odczytana na siatce.
C10 – wysokość ciała.
C75-C90 – masa ciała.
Różnica ponad dwa kanały centylowe; dysharmonia rozwoju.
Nadwaga ? Czy otyłość? Raczej otyłość.
Należna masa: C10 dla masy ciała 42 kg.
42 kg – 100 %
60 kg – x
X= 142,85%
25-75 centyla, szeroka zakres 10-90 centyla, przy czym przedział 10-25 centyl oceniamy jako szczupłość, a przedział 75-90 centyl – nadwagę, 10-3 centyl niedobór masy ciała, poniżej 3 centyla – znaczny niedobór; 10-97 – nadwaga znaczna ( niekiedy otyłość ), powyżej 97 – otyłość