Norma pracy-badanie tej pracy i jej usprawnienie. Jest to działanie złożone i wymaga nakładu prac badawczo-normistycznych. Cele ustalania norm czasu:A)umożliwienie planowania , koordynowania i kontroli przebiegu produkcji, określenie zdolności produkcji komórek produkcyjnych, obliczanie długości cykli produkcyjnych wyrobów, określanie ilości zatrudnienia i rozliczanie czasu pracy; B)racjonalizowanie wynagrodzenia za prace przez umożliwienie stosowania akordowych systemów płacy;c)racjonalizowanie i usprawnianie procesów pracy przez przyjmowanie do realizacji metod pracy najmniej czasochłonnych;d)umożliwienie określenia kosztów pracy przez określenie czasu zaangażowania w danym procesie pracy pracownika i środków produkcji. D)umożliwienie określenia kosztów pracy przez określenie czasu zaangażowania w danym procesie pracy pracownika i środków produkcji. Zadania stawiane normowaniu pracy:-badanie zjawisk psycho-fizjologicznych człowieka zachodzących w czasie jego pracy;-śledzenie postępu technicznego oraz osiągnięć przodujących robotników i racjonalizatorów produkcji i rozpowszechnianie ich;-ustalenie form współpracy w pracach zespołowych;-przyswajanie wyników badań naukowo-technicznych i usprawnień w dziedzinie eksploatacji narzędzi i maszyn;-badanie i stawianie wniosków co do usprawnień organizacyjno-obsługowych stanowisk pracy, mających na celu usuniecie strat czasu i jego lepsze wykorzystanie;-opracowanie normatywów, metod i innych środków pomocniczych potrzebnych do przeprowadzania obliczeń norm czasu w sposób szybki i doskonały; rodzaje norm pracy mogą być jako normy:-czasu pracy t_n jako ilość czasu wyznaczona na zrealizowanie danego zadania roboczego;-ilości wyrobu N określające ilości produktu pracy w jednostkach naturalnych wyznaczone do wykonywania w jednostce czasu . Współzależność między powyższymi normami jest bezpośrednia i wyraża się np. przez: t_n[min/szt]*N[szt/min]=1;-obsługi określające ilość urządzeń jaką wyznacza się do obsługi jednemu pracownikowi lub zespołowi pracowników realizujących na tych urządzeniach określone zadania robocze z wydajnością ustaloną dla warunków obsługi wielomaszynowej;-obsady określające liczebność zespołu pracowników tworzących jedna obsadę, która jest na stałe przydzielona do obsługi określonych urządzeń z odpowiednimi obowiązkami nadzorczymi.

Na czas pracy składają się :-czas przygotowawczo-zakończeniowy zadania roboczego jest czasem zużywanym na przygotowanie stanowiska pracy do wykonania tego zadania i wykonanie czynności związanych z zakończeniem realizacji tego zadania. Czas ten przeznaczony jest w szczególności na zapoznanie się pracowników z zadaniem roboczym; -Czas wykonania pracy jest to czas zużywany na wykonanie działań bezpośrednio wynikających z technologii przerobu przedmiotu pracy oraz właściwości i wymagań jakościowych. Elementy tego czasu mają ścisły związek z treścią operacji.;-czas główny to czas dokonania się przemian technologicznych, a więc jest to czas zużywany na wykonanie takich bezpośrednich działań, na skutek których dokonuje się bądź zmiany postaci, składu, kształtów, wymiarów i innych właściwości fizycznych i chemicznych przedmiotu pracy.;-czas pomocniczy czas zużywany na wykonanie takich działań pomocniczych, które towarzysza przemianom technologicznym i umożliwiają lub ułatwiają ich realizację, ale tych przemian nie dokonują.;-czas obsługi organizacyjnej jest czasem zużywanym na wykonanie działań związanych z przygotowaniem stanowiska do pracy na początku zmiany roboczej, porządkowaniem stanowiska w czasie pracy i przed zakończeniem zmiany roboczej. Cecha charakterystyczną tego czasu obsługi stanowiska roboczego jest w praktyce jego niezależność od ilości pracy wykonywanej na danym stanowisku. Metody normowania czasu zadania roboczego: 1.Sumaryczna metoda normowania polega na tym że normę czasu zadania roboczego ustala się sumarycznie, bez rozbijania tego zadania na elementy składowe i przeprowadzenia analizy poszczególnych elementów pracy; A)statystyczna metoda normowania norma czasu jest jedynie wynikiem zużycia czasu pracy na rozpatrywany zakres pracy niezależnie od tego, czy robotnik wykonał ją w sposób właściwy, nie mówi czy czas ten jest w rzeczywistości uzasadniony.;B)metoda szacunkowa oparta jest jedynie na „fachowości” normującego, jego doświadczeniu i sposobie podejścia do normowanej pracy, jest najmniej dokładana subiektywność jej powoduje najwięcej reklamacji ze strony wykonawców pracy;C)metoda porównawcza polega na porównaniu normowanego zadania roboczego z zadaniem analogicznym lub podobnym dla którego mamy ustaloną normę czasową oraz na porównaniu samych przedmiotów pracy.

2.Analityczne metody normowania cechuje rozłożenie normowanego zadania roboczego na składowe elementy pracy i ustalenie dla każdego elementu oddzielnie właściwych warunków i czasu wykonania, biorąc przy tym pod uwagę możliwości produkcyjne danego stanowiska i doświadczenia zdobyte przez innych pracowników;A)metoda analityczno-pomiarowa normowanie czasu pracy polega właściwie na obserwacji rzeczywistego wykonania normowanego zadania roboczego, na ustaleniu właściwych przebiegów czynności i na mierzenie zużytego czasu.B)metoda analityczno-obliczeniowa polega na obliczeniu czasu w oparciu o normatywy czasowe poszczególnych elementów pracy wchodzących w skład normowanego zadania roboczego jak również w oparciu o znane zależności rachunkowe określające czas główny pracy.C)metoda normowania wg normatywów ruchów elementarnych jest najbardziej uniwersalną metodą i szczegółową metodą analityczną. Normowanie to w szczególności sprowadza się do:-zestawienia wszystkich ruchów potrzebnych do wykonania normowanej pracy;-opisania każdego ruchu pod względem rodzaju drogi, liczby cech swobody itp.ograniczeń;-odczytania z tablic normatywów odpowiednich wartości czasów każdego opisanego ruchu elementarnego;

-zsumowania wpisanych poszczególnych czasów w celu otrzymania normy czasu danego zadania roboczego.