Politechnika Opolska |
---|
LABORATORIUM
PRZEDMIOT: Materiałoznawstwo elektryczne |
Kierunek studiów: | Automatyka i Robotyka |
Rok studiów: | II |
Semestr: III | Rok akademicki: | 2012/2013 |
Temat ćwiczenia: |
Zjawiska fotoelektryczne |
Projekt wykonali: L1 S1 |
Nazwisko i imię: |
1. |
3. |
Ocena: | Data: | Uwagi: |
Termin zajęć: |
Dzień tygodnia: |
Termin oddania projektu: | Projekt oddano: |
1. Wstęp teoretyczny.
Zjawisko elektroluminescencji w diodach półprzewodnikowych polega na emitowaniu światła pod wpływem przepływającego prądu elektrycznego. Świecenie jest wynikiem rekombinacji promienistej nośników (dziur i elektronów) w przepustowo spolaryzowanym złączu p-n. Przechodzenie elektronów z wyższego poziomu energetycznego na niższy powoduje wydzielenie energii w postaci światła (fotonu).
2.Przebieg ćwiczenia
2.1 Schemat układu pomiarowego
2.2 Tabele pomiarowe
Żarówka
lp | Uzas [V] |
U1 [mV] |
U2 [mV] |
U3 [mV] |
U4 [mV] |
U5 [mV] |
I1 [mA] |
I2 [mA] |
I3 [mA] |
I4 [mA] |
I5 [mA] |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | 75 | 3,7 | 0,4 | 0,2 | 0 | 0 | 0,37 | 0,04 | 0,02 | 0 | 0 |
2 | 85 | 27,4 | 3,4 | 1,1 | 0,8 | 1,9 | 2,74 | 0,34 | 0,11 | 0,08 | 0,19 |
3 | 100 | 139,1 | 17,9 | 8,5 | 7,5 | 16,2 | 13,91 | 1,79 | 0,85 | 0,75 | 1,62 |
4 | 120 | 313,2 | 71,4 | 41,1 | 40,3 | 87,8 | 31,32 | 7,14 | 4,11 | 4,03 | 8,78 |
5 | 140 | 342,8 | 175,1 | 94,2 | 114,6 | 241,5 | 34,28 | 17,51 | 9,42 | 11,46 | 24,15 |
6 | 150 | 351,2 | 244,9 | 123,2 | 171,6 | 297 | 35,12 | 24,49 | 12,32 | 17,16 | 29,7 |
7 | 160 | 360,3 | 306,5 | 156,5 | 244,5 | 321,8 | 36,03 | 30,65 | 15,65 | 24,45 | 32,18 |
8 | 170 | 365,9 | 327 | 185,8 | 281,3 | 334,4 | 36,59 | 32,7 | 18,58 | 28,13 | 33,44 |
9 | 180 | 370,7 | 339,9 | 213,1 | 300 | 342,7 | 37,07 | 33,99 | 21,31 | 30 | 34,27 |
10 | 190 | 373,8 | 346,1 | 237,1 | 311,3 | 350,4 | 37,38 | 34,61 | 23,71 | 31,13 | 35,04 |
11 | 200 | 377,9 | 353,4 | 258 | 317,8 | 354,5 | 37,79 | 35,34 | 25,8 | 31,78 | 35,45 |
Dioda Zielona
lp | Uzas [V] |
U1 [mV] |
U2 [mV] |
U3 [mV] |
U4 [mV] |
U5 [mV] |
I1 [mA] |
I2 [mA] |
I3 [mA] |
I4 [mA] |
I5 [mA] |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | 60 | 0 | 0 | 0,3 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0,03 | 0 | 0 |
2 | 80 | 8,6 | 0,7 | 22,7 | 0 | 0 | 0,86 | 0,07 | 2,27 | 0 | 0 |
3 | 100 | 44,8 | 4 | 74,9 | 0,8 | 0 | 4,48 | 0,4 | 7,49 | 0,08 | 0 |
4 | 120 | 98,2 | 9 | 120,2 | 2,3 | 0 | 9,82 | 0,9 | 12,02 | 0,23 | 0 |
5 | 140 | 154,1 | 14,2 | 152,3 | 4,2 | 0 | 15,41 | 1,42 | 15,23 | 0,42 | 0 |
6 | 150 | 182,4 | 16,8 | 164,3 | 5,2 | 0,1 | 18,24 | 1,68 | 16,43 | 0,52 | 0,01 |
7 | 160 | 216,3 | 20,1 | 178,1 | 6,5 | 0,1 | 21,63 | 2,01 | 17,81 | 0,65 | 0,01 |
8 | 170 | 241,3 | 22,8 | 187,5 | 7,6 | 0,1 | 24,13 | 2,28 | 18,75 | 0,76 | 0,01 |
9 | 180 | 260,5 | 25,6 | 196,4 | 8,8 | 0,1 | 26,05 | 2,56 | 19,64 | 0,88 | 0,01 |
10 | 190 | 276,4 | 28,8 | 204,7 | 10,2 | 0,1 | 27,64 | 2,88 | 20,47 | 1,02 | 0,01 |
11 | 200 | 285,3 | 31,6 | 211,6 | 11,4 | 0,2 | 28,53 | 3,16 | 21,16 | 1,14 | 0,02 |
Dioda Czerwona
lp | Uzas [V] |
U1 [mV] |
U2 [mV] |
U3 [mV] |
U4 [mV] |
U5 [mV] |
I1 [mA] |
I2 [mA] |
I3 [mA] |
I4 [mA] |
I5 [mA] |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | 60 | 1,4 | 0,1 | 3,2 | 0 | 0 | 0,14 | 0,01 | 0,32 | 0 | 0 |
2 | 80 | 105 | 12,9 | 72,8 | 5,6 | 0,3 | 10,5 | 1,29 | 7,28 | 0,56 | 0,03 |
3 | 100 | 295,4 | 46,7 | 150,4 | 27,3 | 1,9 | 29,54 | 4,67 | 15,04 | 2,73 | 0,19 |
4 | 120 | 326,2 | 89,6 | 198,7 | 58,5 | 4,7 | 32,62 | 8,96 | 19,87 | 5,85 | 0,47 |
5 | 140 | 340 | 135,7 | 230 | 94,6 | 8,4 | 34 | 13,57 | 23 | 9,46 | 0,84 |
6 | 150 | 343,7 | 154,1 | 239 | 109,5 | 9,9 | 34,37 | 15,41 | 23,9 | 10,95 | 0,99 |
7 | 160 | 346,5 | 180,7 | 250,8 | 131,6 | 12,2 | 34,65 | 18,07 | 25,08 | 13,16 | 1,22 |
8 | 170 | 352 | 201,5 | 258,7 | 149,2 | 14,2 | 35,2 | 20,15 | 25,87 | 14,92 | 1,42 |
9 | 180 | 353,5 | 226,1 | 267,3 | 172 | 16,4 | 35,35 | 22,61 | 26,73 | 17,2 | 1,64 |
10 | 190 | 356,1 | 249,6 | 274,5 | 191,3 | 19 | 35,61 | 24,96 | 27,45 | 19,13 | 1,9 |
11 | 200 | 357,3 | 265,7 | 279,5 | 207,1 | 28 | 35,73 | 26,57 | 27,95 | 20,71 | 2,8 |
Dioda Niebieska
lp | Uzas [V] |
U1 [mV] |
U2 [mV] |
U3 [mV] |
U4 [mV] |
U5 [mV] |
I1 [mA] |
I2 [mA] |
I3 [mA] |
I4 [mA] |
I5 [mA] |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | 60 | 0 | 0 | 0,3 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0,03 | 0 | 0 |
2 | 80 | 0 | 0 | 0,2 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0,02 | 0 | 0 |
3 | 100 | 0 | 0 | 0,6 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0,06 | 0 | 0 |
4 | 120 | 4,6 | 0,3 | 22 | 0 | 0 | 0,46 | 0,03 | 2,2 | 0 | 0 |
5 | 140 | 25,5 | 2,1 | 70,2 | 0,6 | 0 | 2,55 | 0,21 | 7,02 | 0,06 | 0 |
6 | 150 | 40,3 | 3,5 | 92,9 | 1,1 | 0 | 4,03 | 0,35 | 9,29 | 0,11 | 0 |
7 | 160 | 58,7 | 5,1 | 113,5 | 1,8 | 0 | 5,87 | 0,51 | 11,35 | 0,18 | 0 |
8 | 170 | 78,9 | 6,9 | 131,5 | 2,6 | 0,1 | 7,89 | 0,69 | 13,15 | 0,26 | 0,01 |
9 | 180 | 97,3 | 8,6 | 144,6 | 3,6 | 0,2 | 9,73 | 0,86 | 14,46 | 0,36 | 0,02 |
10 | 190 | 116,4 | 10,5 | 158,1 | 4,5 | 0,2 | 11,64 | 1,05 | 15,81 | 0,45 | 0,02 |
11 | 200 | 134,9 | 12,2 | 168,2 | 5,4 | 0,3 | 13,49 | 1,22 | 16,82 | 0,54 | 0,03 |
Dioda Podczerwona
lp | Uzas [V] |
U1 [mV] |
U2 [mV] |
U3 [mV] |
U4 [mV] |
U5 [mV] |
I1 [mA] |
I2 [mA] |
I3 [mA] |
I4 [mA] |
I5 [mA] |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | 60 | 0 | 0 | 0,3 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0,03 | 0 | 0 |
2 | 80 | 21,1 | 2,7 | 0,2 | 0,7 | 1,1 | 2,11 | 0,27 | 0,02 | 0,07 | 0,11 |
3 | 100 | 131,5 | 18,1 | 0,4 | 8,3 | 12,6 | 13,15 | 1,81 | 0,04 | 0,83 | 1,26 |
4 | 120 | 261,5 | 41,9 | 0,6 | 22,8 | 35,2 | 26,15 | 4,19 | 0,06 | 2,28 | 3,52 |
5 | 140 | 307,9 | 68,6 | 0,9 | 42,1 | 67,3 | 30,79 | 6,86 | 0,09 | 4,21 | 6,73 |
6 | 150 | 315,8 | 82,2 | 1,1 | 51,8 | 82,7 | 31,58 | 8,22 | 0,11 | 5,18 | 8,27 |
7 | 160 | 322,9 | 96,4 | 1,2 | 62 | 101,4 | 32,29 | 9,64 | 0,12 | 6,2 | 10,14 |
8 | 170 | 328,8 | 110,9 | 1,3 | 73,7 | 119,6 | 32,88 | 11,09 | 0,13 | 7,37 | 11,96 |
9 | 180 | 333,1 | 127,5 | 1,4 | 85,7 | 139,7 | 33,31 | 12,75 | 0,14 | 8,57 | 13,97 |
10 | 190 | 336,2 | 144,5 | 1,6 | 100,1 | 164,5 | 33,62 | 14,45 | 0,16 | 10,01 | 16,45 |
11 | 200 | 338,1 | 157,9 | 1,7 | 110,9 | 182,4 | 33,81 | 15,79 | 0,17 | 11,09 | 18,24 |
2.3 Przykładowe obliczenia
I=U/R
I1=U1/10=3,7/10=0,37[mA]
Żarówka: L=exp(0,047755*Uzas)*0,00226498
Dioda zielona: L=0,0426105*Uzas-3,65041
Dioda czerwona: L=0,149749*Uzas-10,9913
Dioda niebieska: L=0,0481992*Uzas-6,33157
Dla żarówki:
75 | 0,08 |
---|---|
85 | 0,13 |
100 | 0,27 |
120 | 0,70 |
140 | 1,81 |
150 | 2,92 |
160 | 4,71 |
170 | 7,60 |
180 | 12,25 |
190 | 19,75 |
200 | 31,84 |
2.4 Wykresy
Fototranzystor I
Fototranzystor II
Fotorezystor
Fototranzystor III
Fotodioda
Dla diody podczerwonej
Najbardziej czułym elementem na długości fali jest fototranzystor I
3. Wnioski
Z wykreślonych charakterystyk można wywnioskować, że żarówka jest tym rodzajem oświetlenia, który najbardziej oddziałuje na wszystkie badane elementy. Wartość natężenia prądu przepływającego przez te elementy jest znacznie większa w porównaniu do wartości prądu na elementach oświetlanych np. diodą niebieską. Przy tej diodzie, prąd jest bardzo mały, czasami zerowy.
Elementami najbardziej czułymi okazał się fototranzystor I oraz fotorezystor, natomiast elementem najmniej czułym – fotodioda, na której wartości napięcia i natężenia prądu były bardzo małe.