Porównanie:
Stopa zwrotu instrumentu finansowego Ri - r Stopa zwrotu całego rynku RM - r
> 0 < 0
E{Rit − r}=βi[E{RtM−r}] + αik + εit
i – jest numerem (to może być 1 instrument – 1 akcja; lub portfel akcji)
Oceną w praktyce tego portfela super efektywnego jest tzw. portfel rynku. Oceną tego portfela rynku może być indeks (taki, który najlepiej obrazuje zmiany w danej gospodarce).
Model rynku finansowego CAPM
Rit = βiRtM + αi + εit
Rynek objaśnia ten instrument – instrument jest objaśniany przez rynek
βi - premia za ryzyko
S2(Rit)=S2(βiRtM + αi + εit)
Ta wariancja z założenia składa się z niezależnych części zmiennych. W związku z tym mamy:
S2(βiRtM) + S2(αi) + S2(εit)
Ryzyko systemowe 0 ryzyko specyficzne
Wariancja to suma różnic pomiędzy sumą wartości a jej średnią. Wariancja stałej jest równa zero. Ryzyko stopy zwrotu instrumentu o nr i rozkłada się na 2 ryzyka. Na ryzyko rynku (systemowe i ryzyko indywidualne (specyficzne).
S2(Rit) = βi2S2(RtM) + S2(εit)
Dlaczego kurs się waha ?1
Kurs (cena – P) może się wahać tylko i wyłącznie pod wpływem nowej informacji. Na rynku działają uczestnicy którzy hołdują pewnym poglądom – poglądy wywodzące się z obserwacji kuru oraz poglądy wywodzące się z obserwacji gospodarki a dokładnie z obserwacji wskaźników ekonomicznych i finansowych różnorodnej natury. Poglądy tych pierwszych nazywają się poglądami czartystami a poglądy tej drugiej grupy są to poglądy fundamentalne. Ten kurs waha się wokół pewnej nieznanej (i rozumianej w sposób teoretyczny) wartości fundamentalnej.
Na rynku finansowym uczestnicy dzielą się na 2 grupy ale te grupy nie są niezmienione w czasie. W tym sensie, że jeżeli poglądy 1 z grup dominują na rynku (ta grupa uzyskuje lepsze rezultaty swoich inwestycji) to tym poglądom zaczyna hołdować przeważająca ilość inwestorów.
W praktyce obserwuje się znacząco różne zachowania inwestorów, od podejmujących bardzo inteligentne decyzje inwestycyjne po podejmujących decyzje irracjonalne; obserwuje się inwestorów wykorzystujących istotne informacje oraz ignorantów wykorzystujących informacje niemające związków z podejmowanymi decyzjami; Wereszcze zaobserwować można inwestorów tzw. dobrze poinformowanych, wykorzystujących informacje o charakterze poufnym.
W każdym razie w praktyce występują bardzo znaczne różnice w wykorzystywanych przez różnych inwestorów (pod)zbiorach informacji oraz w stosowanych metodach podejmowania decyzji: jedni inwestorzy (CZARTYŚCI) hołdują metodom analizy konfiguracji graficznych, uzyskanych na podstawie informacji o wahaniach kursów w czasie, a inni (FUNDAMENTALIŚCI) skłaniają się ku kompleksowym metodom z wykorzystaniem szerokiej gamy informacji o zmiennych ekonomicznych, mających charakter zmiennych objaśniających.
Czartyści cały czas analizują trendy i mają najrozmaitsze teorie (formy, wsparcia), a fundamentaliści obserwują i liczą nowe współczynniki na podstawie których oceniają gdzie i w jakie walory należy inwestować.
Jeśli z jakiegoś irrealnego punktu widzenia rozniesie się pogłoska że warto inwestować w jakąś spółkę, to akcje tej spółki zaczynają wzrastać. A przy innej pogłosce nagle zaczynają spadać. Tak powstają tzw. bańki. (strona 65)
Kurs wzrasta przez poglądy czartystów (ciągną kurs powyżej wyimaginowanej ceny fundamentalnej), a fundamentaliści ściągają kurs do ceny fundamentalnej. A oprócz tego na rynku mamy inwestorów irracjonalnych którzy podejmują decyzje nie wiadomo skąd, przez to powodując tzw. szum na rynku.
Niektóre posunięcia dokonywane są specjalnie, aby zmobilizować inwestorów, którzy zaczęliby kupować lub sprzedawać pewne walory. Tego rodzaju posunięcia potrafią wywołać mini krach na giełdzie. Te automaty wchodzą już w tak w tej chwili na rynek że trzeba mieć zaufanie dla swojej instytucji finansowej.
W rezultacie kursy instrumentów finansowych podlegają dodatkowym wahaniom spowodowanym niejednorodnymi decyzjami inwestorów oraz szumem wywołanym decyzjami irracjonalnymi.
Testowanie hipotezy efektywności informacyjnej2
Hipoteza rynków jest najbardziej kontrowersyjną z hipotez.
Hipoteza łączna – w modelu CAP – zakłada się że rynek jest efektywny.
Jeśli zmiany następują w ciągu kilku sekund na rynku finansowym wtedy rynek finansowy nazywamy rynkiem wysokiej częstotliwości.
Akcje. Najmniej obciążone ryzykiem.
Cena jest odbiciem informacji powszechnej, dostępnej i bezpłatnej. Cena reaguje na rozszerzenie zbioru informacji.
Na rynku efektywnym nie można przewidzieć za pomocą obserwacji przeszłych kursu przyszłego, mimo że się to czyni (pewne prognozy długo czy krótkoterminowe) ale nigdy to nie jest punktowa prognoza.
Wartość oczekiwana przy warunku Rit przy warunku z okresu bieżącego jest stała w czasie (E{Rit|It} = r).
Stopa zwrotu instrumentu I w okresie t+1 to jest oczekiwana wartość E{Rit+1) przy warunku z okresu bieżącego It (E{Rit+1|It}=r).
Dla dowolnego I
Jeżeli E$\left\{ \frac{P_{t + 1} - \ P_{t} + D_{t}}{P_{t}}|I_{t} \right\} = r$
E – jest operatorem liniowym, w związku z czym do każdego składnika odnosi się osobno.
$$\frac{E\left\{ P_{t + 1} - \ P_{t}|I_{t} \right\} - E\left\{ P_{t} \middle| I_{t} \right\} + E\{ D_{t}|I_{t}\}}{E\{ P_{t}|I_{t}\}} = r\ \ \ \ \ \ /\ P_{t}$$
E{Pt + 1|It} + E{Dt|It} = (r + 1)Pt
$$P_{t} = \left( \frac{1}{r + 1} \right)\lbrack E\left\{ P_{t + 1}|I_{t} \right\} + E\left\{ D_{t} \middle| I_{t} \right\}\rbrack$$
$$P_{t + 1} = \left( \frac{1}{r + 1} \right)\lbrack E\left\{ P_{t + 2}|I_{t} \right\} + E\left\{ D_{t + 1} \middle| I_{t} \right\}\rbrack$$
$$P_{t + 2} = \left( \frac{1}{r + 1} \right)\lbrack E\left\{ P_{t + 3}|I_{t} \right\} + E\left\{ D_{t + 2} \middle| I_{t} \right\}\rbrack$$
Teoretyczna wartość fundamentalna
$$P_{t}^{f} = \sum_{k = 1}^{n}\left( \frac{1}{r + 1} \right)^{k}E\{ D_{t + 1}|I_{t}\}$$
E{E{E{…|I}|I}|I}
E{…|It}
Suma przyszłych aktualizowanych racjonalnie antycypowanych dywidend.
Jeżeli cena akcji wzrasta to z tego wynika że wartość rynkowa przedsiębiorstwa też wzrasta, a jeżeli ceny akcji spadną o 40% w ciągu 1 dnia to wartość przedsiębiorstwa spadła o 40%.
Losowość rynku
Rit = βRit − 1 + αi + εit
Taki model nazywamy autoregresyjnym stopnia pierwszego (lub model dynamiczny stopnia pierwszego).
Proces błądzenia przypadkowego:3
Ceny aktywów na rynku finansowym generowane są przez proces błądzenia przypadkowego (losowego) z dryfem α, jeżeli:
Rit = Rit − 1 + α + εit
εit - wartość losowa; jest ciągiem niezależnych zmiennych losowych o zerowej wartości oczekiwanej, o skończonej i stałej wariancji oraz o wszystkich kowariancjach równych zero.
Jeżeli α ≠ 0 to ten proces nazywa się z dryfem
Jeżeli α = 0 to ten proces nazywa się bez dryfu.
Proces który generuje stopę zwrotu może zawierać różne trendy. Jeden trend stochastyczny lub trend zdeterminowany.
W praktyce jest stosunkowo trudne testowanie hipotez że β = 1;
Rit = Rit − 1δ + αI + εit
−Rit − 1 H : β = 1 Rit − 1
Rit − 1 = (βi − 1)Rit − 1 + αI + εit
βi − 1 = δH : δ = 0 ⇔ βi = 1
Różnica między techniką czartystów a fundamentalistów
Metody fundamentalne: wskaźniki finansowe i ekonomiczne w ocenie rynku, jego walorów; podwaliny tego myślenia są ekonomiczne.
Metody analizy technicznej nie mają podwalin ekonomicznych tylko graficzne.
Rynek pochodny (na którym są instrumenty finansowe mające charakter udziałowy czy wierzytelnościowy – to instrumenty pochodne).
Zagadnienia na egzamin:
Co to znaczy że rynek jest zorganizowany ?
odbicie informacji,
cena albo kurs,
stopa zwrotu;
przyszły zysk (przyszłe dywidendy);
przyrost ceny (kursu)-jest nie przewidywalne bo rynek jest nie przewidywalny;
Modele że 1 instrument czy 1 portfel może być wyjaśniany modelem rynku np. typ CAPM
Co to jest dywidenda ?
model ekonometryczny (zmienne objaśniane i objaśniające);
w jaki sposób charakteryzuje się instrumenty finansowe (1 albo portfel) i ich charakterystyka;