Organizmy jedno- lub wielokomórkowe, samożywne, zawierające chlorofili maskujące go barwniki: niebieski fikocyjan, czerwoną fikoerytrynę i żółtykaroten. Żyją pojedynczo lub w nitkowatych koloniach, niektóre wykazują zdolność aktywnego ruchu.

Rozmnażanie następuje przez podział, płciowych form dotychczas nie zaobserwowano (rozmnażanie). Mają zdolność wiązania azotu atmosferycznego, są organizmami pionierskimi, powszechnie występującymi w wodzie, w planktonie, wywołując niekiedy barwne zakwity, w osadach dennych oraz na roślinach wodnych, a także na lądzie, w glebie, na korze drzew, itp. Mogą żyć w gorących źródłach, w temperaturze do 85°C.

Nadmiar sinic w zbiornikach wodnych jest niekorzystny, wydzielają bowiem substancje trujące, mogące stwarzać niebezpieczeństwo dla zwierząt. Niekiedy wzbogacają glebę w związki azotowe, a w niektórych krajach (Japonia, Chiny) są zbierane i spożywane.