ABC Intensywnej Terapii- stany nagłe
Jesteś z wizytą u wujka. Nagle wujek źle się poczuł: jest bardzo niespokojny, jest mu niedobrze spocił się, ma bardzo zimne ręce, czuje „ściskanie” za mostkiem; ból promieniujący do lewej ręki
Co zrobisz w tej sytuacji? Co podejrzewasz?
Bardzo zdenerwowany sąsiad prosi Cię o pomoc. Dowiedział się, że jego żona połknęła 40 tabletek środka uspokajającego. Przychodzisz, od czego zaczynasz? Od czego będzie zależeć Twoje postępowanie. Co jeszcze jest istotne?
Przechodzisz obok małego stawu pokrytego warstwą lodu. Na stawie ok. 2.m od brzegu w przeręblu wędkarz łowi ryby. Nagle lód pod nim załamuje się, człowiek wpada do wody.
Co robisz?
Przechodzisz ulicą, obok Ciebie miał miejsce wypadek: na ulicy leży potrącona przez samochód kobieta lat ok. 25.
Jest niespokojna, skarży się na ból brzucha, jest blada, ma zimna skórę, słabo wyczuwalny puls o częstości 130/min. Co robisz?
Jesteś z wizytą u wujka. Nagle wujek źle się poczuł: jest bardzo niespokojny, jest mu niedobrze spocił się, ma bardzo zimne ręce, czuje „ściskanie” za mostkiem; ból promieniujący do lewej ręki
Co zrobisz w tej sytuacji? Co podejrzewasz?
Ocenić stan wujka ( wg schematu!!!)+ WEZWAĆ POMOC:
Świadomość ( :przytomny, ale niespokojny: uspokoić wujka- jesteśmy z nim, zaraz wezwiemy pomoc, która zaraz się pojawi i mu pomoże)
A- drogi oddechowe
Drożne Zagrożone Niedrożne
Ale wujek ma poczucie duszności- rozluźnić kołnierzyk, zdjąć krawat, otworzyć okno
B- oddech
Wujek oddycha z częstością 25/min, ciągle jest mu duszno
Posadzić wujka- w tej pozycji powinno mu się łatwiej oddychać, ta pozycja zmniejsza ilość krwi powracającej do serca, nieco je odciążając
C- krążenie
Sprawdzamy tętno- jest słabo wyczuwalne na tętnicach centralnych- t. szyjna jeszcze słabiej, nitkowate na obwodowych- t. promieniowa, serce bije niemiarowo z częstością ok 125/min
Oceniamy ucieplenie skóry- zimna obowodowo, spocona
Oceniamy powrót włosniczkowy ok. 4s ( zaburzenia przepływu obwodowego)
Jeżeli jest ciśnieniomierz, mierzymy ciśnienie: RR 80/50
Wujkowi chce się pić.
Co robimy :
Utrzymujemy wujka w pozycji siedzącej
Możemy mu podać do rozgryzienia aspirynę 75-300mg do rozgryzienia
Nitrogliceryna- NIE PODAJEMY, przy ciśnieniu <90-100 mmHg nie należy podawać, bo może obniżyć ciśnienie, przy wyższych ciśnieniach podać.
Nie pozwolić wujkowi na aktywność fizyczną- zwiększa zapotrzebowanie mięśnia sercowego na tlen.
Nie dawać wujkowi pić, ale można zwilżyć mu usta. ( Bo istnieje zagrożenie zatrzymania krążenia)
ROZPOZNANIE?
Podejrzenie zawału serca
http://www.youtube.com/watch?v=80hTDf4Axdo
Bardzo zdenerwowany sąsiad prosi Cię o pomoc. Dowiedział się, że jego żona połknęła 40 tabletek środka uspokajającego. Przychodzisz, od czego zaczynasz? Od czego będzie zależeć Twoje postępowanie. Co jeszcze jest istotne?
Ocena wg schematu Świadomość ( :przytomna, nieco senna) skóra raczej blada
A- drogi oddechowe
Drożne Zagrożone? Niedrożne
B- oddech
Częstość 10/min, dość płytkie
C- krążenie
Sprawdzamy tętno- dość dobrze wyczuwalne 60/min na tętnicach obwodowych i centralnych
Oceniamy ucieplenie skóry- prawidłowe
Oceniamy powrót włosniczkowy ok. 2s ( prawidłowe)
Jeżeli jest ciśnieniomierz, mierzymy ciśnienie: RR 90/60
Co robimy?
Prosimy sąsiad by wezwał pomoc
Prowokujemy wymioty- mechanicznie + ew. woda z solą ( TYLKO JEŚLI PRZYTOMNA!!!!, jeśli nieprzytomna nie podajemy niczego doustnie!!!!)
Zabezpieczamy treść zwróconą na badania toksykologiczne ( podobnie opakowanie po lekarstwie, które zażyła)
Jeśli straci przytomność- układamy w pozycji bocznej ustalonej, cały czas nadzorując ABC
Gdyby przestała oddychać- resuscytacja 30:2
Przechodzisz obok małego stawu pokrytego warstwą lodu. Na stawie ok. 2.m od brzegu w przeręblu wędkarz łowi ryby. Nagle lód pod nim załamuje się, człowiek wpada do wody.
Co robisz?
Bezpieczeństwo!
wezwij pomoc z telefonu komórkowego - numer 112
staraj się podać lub rzucić cokolwiek, za co można się trzymać np. linę, gałąź, kurtkę;
nie biegnij w kierunku ofiary - lód w tym miejscu może być słaby i może zarwać się również pod tobą; Jeśli jest więcej osób jedna asekurowana przez pozostałe może próbować położyć się na lodzie aby pomóc ofierze wydostać się na krawędź lodu;
pod żadnym pozorem nie podawaj alkoholu uratowanemu na mrozie; alkohol rozszerza naczynia krwionośne i poprawia krążenie - w rezultacie szybko doprowadza do dalszego wyziębienia organizmu.
aby doraźnie zabezpieczyć poszkodowanego przed zimnem - można założyć mu koc termiczny - w tym przypadku zakładamy go stroną srebrzystą do wewnątrz,
jeżeli jest taka możliwość należy szybko przebrać niedoszłego topielca w pożyczone suche ubranie.
Jeżeli wydobyty spod lodu jest nieprzytomny: postępowanie jak z nieprzytomnym
Jeżeli jest nieprzytomny i nie oddycha- resuscytacja krążeniowo-oddechowa: w tym przypadku zaczynamy od 5 oddechów ratowniczych ( bo mechanizm zatrzymania krążenia: niedotlenienie) dalej 30 usisków:2 wdechy jak zawsze.
Przechodzisz ulicą, obok Ciebie miał miejsce wypadek: na ulicy leży potrącona przez samochód kobieta lat ok. 25.
Jest niespokojna, skarży się na ból brzucha, jest blada, ma zimna skórę, słabo wyczuwalny puls o częstości 130/min. Co robisz?
Zapewnij bezpieczeństwo: sobie, ofierze, postronnym , staramy się zostawić poszkodowana w pozycji zastanej ( może mieć też uraz kręgosłupa!) o ile nie jest niezbędna zmiana w celu zapewnienia bezpieczeństwa lub udzielenia pomocy w zakresie ABC. Jeżeli
Ocenić stan ( wg schematu!!!)+ WEZWAĆ POMOC:
Świadomość ( przytomna, ale niespokojna: uspokoić - jesteśmy z nią, zaraz przyjedzie pomoc)
A- drogi oddechowe
Drożne Zagrożone Niedrożne
Jeśli ma ma poczucie duszności- rozluźnić ubranie
Gdyby w trakcie oględzin lub czekania na pomoc straciła przytomność drożność dróg oddechowych przeskoczy do zagrożone lub niedrożne. Wtedy udrożnić, możliwie bez poruszania kręgosłupem szyjnym!
B- oddech
Oddycha z częstością 30/min, płytko
C- krążenie
Sprawdzamy tętno- jest słabo wyczuwalne na tętnicach centralnych- t. szyjna jeszcze słabiej, nitkowate na obwodowych- t. promieniowa, serce bije niemiarowo z częstością ok 150/min
Oceniamy ucieplenie skóry- zimna obowodowo, spocona
Oceniamy powrót włośniczkowy ok. 4s ( zaburzenia przepływu obwodowego)
Chce pić- nie dajemy nic doustnie ( zagrożenie zatrzymaniem krążenia/koniecznością znieczulenia, operacji), usta można zwilżyć.
STAŁA RE-OCENA: świadomość+ ABC, patrzymy co się zmienia.
Rozpoznanie: podejrzenie krwawienia wewnętrznego, wstrząs( hipowolemiczny) krwotoczny.
Podstawy postępowania w stanach zagrożenia życia - kwalifikowana pomoc medyczna.
Lekarz pogotowia, czy w Izbie Przyjęć działa wg tego samego schematu.
Ocenia świadomość ( ocena w skali GCS, AVPU)
- przytomny
- zaburzenia świadomości ( apatyczny, podsypiający, splątany vs niespokojny)
- nieprzytomny
+ ABC
Drogi oddechowe
Drożne
Zagrożone
Niedrożne
B. - oddech wydolny
- oddech niewydolny
- nie oddycha
Interwencje:
Ew. udrożnienie dróg oddechowych, zapewnienie optymalnej pozycji ciała, tlen przez maskę z dużym przepływem
Jeżeli oddech niewydolny lub nie oddycha:
- Wentylacja przez maskę workiem samorozprężalnym, możliwie podłączonym do źródła tlenu
- W razie braku poprawy: intubacja tchawicy, wentylacja mechaniczna
C. Krążenie- ocena częstości/miarowości rytmu serca
- ocena tętna na tętnicach centralnych/obwodowych
- ocena ciśnienia tetniczego
- ocena koloru/ucieplenia skóry
- ocena powrotu włąsniczkowego
Interwencje:
-Jak najszybsze uzyskanie obwodowego dostępu dożylnego, w razie trudności i st. zagrożenia życia zakłada się dostęp doszpikowy
http://www.youtube.com/watch?v=JVbPANbgxQM
- Podanie płynów ew. odpowiednich leków
C.