ŚRODKI WALKI POLITYCZNEJ
Współczesne przestrzeganie bezpieczeństwa politycznego państwa.
Prowadzeniem polityki , większość zagrożeń dla jego bezpieczeństwa ma charakter polityczny. Zagrożenia bezpieczeństwa państwa były postrzegane przez pryzmat zagrożeń politycznych. Wynikają one zwykle z dążeń do hegemonii oraz skłonności do używania siły w sporach między państwami.
Według zestawu zagrożeń politycznych przyjętego w 1996 r. przez Organizację Bezpieczeństwa i Współpracy jest ich 13 są to:
Naruszenie zobowiązań wynikających z Karty Narodów Zjednoczonych i traktatów międzynarodowych.
Niemożliwość rozwiązywania sporów wewnętrznych i zewnętrznych, powstałych na tle etnicznych terytorialnych konfliktów oraz dążeń do suwerenności.
Agresywne ruchy secesjonistyczne kwestionujące terytorialną integralność państw.
Akty i praktyki terrorystyczne.
Zewnętrzne poparcie dla ruchów secesjonistycznych, których celem jest podważanie suwerenności i terytorialnej integralności państw.
Próby stworzenia stref wpływów lub regionalnej dominacji.
Próby zastraszania państw w celu wpływania na ich wolną wole do wstępowania lub pozostawania poza regionalnymi organizacjami bezpieczeństwa.
Tworzenie nowych linii podziału na miejsce starych.
Nastawianie konfrontacyjne jako wyniki pozostania mentalności zimnowojennej.
Brak wzajemnego zaufania i współpracy w sytuacjach kryzysowych.
Niezdolność nowych struktur demokratycznych do wprowadzenia porządku konstytucyjnego i ochrony obywateli przez dyskryminacją i zastraszaniem ze strony uzbrojonych grup i organizacji kryminalnych.
Brak kultury politycznej.
Nie umiejętność pokojowego rozwiązywania napięć i konfliktów,
Czeputowicz ograniczy zagrożenia do 5 głównych
Podważanie suwerenności i terytorialnej integralności państw przez państwa trzecie.
Słabość rządów prawa i struktur społeczeństwa obywatelskiego, sprawy na tle etnicznym dotyczące dążeń do suwerenności.
Dążenie do hegemonii, tworzenie stref wpływów lub regionalnej dominacji.
Korupcja, powiązania elementów przestępczych ze strukturami państwowymi.
Akty terrorystyczne przeciwko instytucjom państwa.
BEZPIECZEŃSTWO POLITYCZNE PAŃSTWA dotyczy zagrożeń dla suwerenności, stabilności społecznej państw i rządów oraz ideologii, które je legitymizują. Dotyczy przede wszystkim poziomu państwa, ale także poziomu systemu międzynarodowego oraz jednostek ( praw człowieka )
WYMIAR MIĘDZYNARODOWY – obejmuje kompleks problemów związanych z funkcjonowaniem systemu międzynarodowego, w którym mieszczą się m.in. stan stabilności systemu, liczba i efektywność organizacji międzynarodowych, sposoby rozstrzygania sporów zagrażania ładu międzynarodowego. Dotyczy bezpieczeństwa w sferze polityki zagranicznej
WYMIAR NARODOWY – obejmuje kompleks problemów związanych ze stabilnością państwa i jego ustroju, w którym mieszczą się m. in. Efektywność struktury państwa, jakość systemu politycznego. Dotyczy bezpieczeństwa w sferze polityki wewnętrznej.
Z innego punktu widzenia, zagrożenia polityczne można podzielić jako:
Zagrożenia godzące w suwerenność uprawnienia polityki przez dane państwo czyli jako zagrożenia dla polityki.
Zagrożenia będące następstwem polityki, czyli zagrażania polityką.
Zagrożenia polityczne, będące jednym z głównych uwarunkowań bezpieczeństwa państwa stanowią zespół okoliczności, w których pojawia się przesłanka zaistnienia stanu niebezpiecznego dla interesów narodowych w obszarze istnienia i funkcjonowania podmiotów politycznych (organów władzy ) ich udział w tworzeniu idei, wartości i norm systemu politycznego oraz procesów decydujących dotyczących funkcjonowania państwa w skali lokalnej regionalnej krajowej ( narodowej) i międzynarodowej.
Istota bezpieczeństwa politycznego państwa nie wynika wyłącznie z faktu istnienia ( lub nie istnienia ) zagrożeń politycznych, czyli nie może być postrzegane jako osiągnięcia stanu. W nowoczesnym ujęciu widziane jest przede wszystkim jako proces zapewnienia i tworzenia warunków sprzyjających pomyślnemu i niezakłóconemu funkcjonowania państwa.
BEZPIECZEŃSTWO POLITYCZNE PAŃSTWA TO:
Stan w którym organizacje i instytucje uczestniczące w życiu politycznym i organizując to życie mogą realizować swoje funkcje w sposób niezagrożony
Proces polegający na usuwaniu zakłóceń i tworzeniu sprzyjających warunków realizacji interesów politycznych państwa oraz poszczególnych podmiotów struktury jego systemu politycznego.
Polityka bezpieczeństwa pomimo tego, że tak samo jak bezpieczeństwo polityczne , dotyczy płaszczyzny międzynarodowej i narodowej jest kategorią szerszą bowiem ma na celu zapewnienie nie tylko bezpieczeństwa narodowego ale również bezpieczeństwa międzynarodowego. W polityce bezpieczeństwa wymagana jest koordynacja działań różnych organów państwa w zakresie gwarantowania bezpieczeństwa
Polityka realizowana jest nie tylko przez organy władzy państwowej, ale również przez inne podmioty życia społecznego, politycznego, gospodarczego i kulturalnego kraju (pod warunkiem zgodności ich działań z przyjętą koncepcją bezpieczeństwa oraz koordynacji z odpowiedzialnymi za politykę bezpieczeństwa organami państwowymi.
Polityka bezpieczeństwa obejmuje troskę o siłę i efektywności potencjału obronnego państwa na który składa się nie tylko infrastruktura obronna ( w sensie militarnym – wojskowym ) lecz także kompleks gospodarki warunkujący zarówno konieczne prawidłowe funkcjonowanie zaplecza sił zbrojnych, i realizuję całej gamy pozamilitarnych żywotnych interesów państwa.
Prowadzenie polityki bezpieczeństwa zależne jest od uwarunkowań geopolitycznych , potencjału społeczno – gospodarczego, siły militarnej tradycji doświadczeń, kultury politycznej które określają perspektywiczne potrzeby formułowania w interesie bezpieczeństwa warunkują sposoby i możliwości ich realizacji.
Determinanty sformułowane przez Fredericka Hartmanna:
Czynnik demograficzny
Czynnik geograficzny
Czynnik ekonomiczny
Czynnik historyczno – psychologiczno – socjologiczne
Czynnik organizacyjno – administracyjny
Czynnik militarny
Definicja sformułowana przez M. Dobroczyńskiego i J. Stefanowicza która brzmi: „Polityka bezpieczeństwa państw współczesnych jest kategorią na której kształt i sposoby urzeczywistniania składają się:
Wspólne wszystkim państwom dążenia do obrony umocnienia interesów egzystencjalnych szczególnie suwerenności i integralności terytorialnej.
Specyficzne uwarunkowania podmiotowe (narodowe).
Ranga i rola spełniania przez państwo w powyższych układach strukturalnych.
Ideologiczne i pragmatyczny stosunek do pokoju i wojny
Bezpieczeństwo polityczne w wymiarze międzynarodowym konstytuują takie wartości jak :
Uczestnictwo oraz rola państwa w organizacjach bezpieczeństwa zbrojnego.
Uczestnictwo oraz rola państwach w sojuszach polityczno – militarnych.
Stan stosunków z państwami sąsiednimi (otoczenia)
Sieć powiązań traktatowych
Kwestie sporne z innymi państwami
Cel, motyw oraz styl uprawiania polityki (zagranicznej i wewnętrznej) przez państwa otoczenia jakości dyplomacji.
Bezpieczeństwo polityczne w wymiarze wewnętrznym konstytuują trzy podstawowe grupy wartości:
Wartości (czynniki) materialno- energetyczne
Społeczne
Kulturowe