Wykorzystanie osadów w rolnictwie – pod tym pojęciem rozumie się stosowanie osadów do nawożenia gleb i roślin oraz rekultywację gleb zdegradowanych i bezglebowych gruntów.

Ograniczenia w stosowaniu:

- skład chemiczny i sanitarny - do głównych cech, które dyskwalifikują osady do dalszego wykorzystania należy zwiększona zawartość metali ciężkich, silnie toksycznych związków chemicznych i organizmów chorobotwórczych;

- osady wytwarzane są w ciągu całego roku, natomiast możliwość ich zastosowania zależna jest od wegetacji roślin;- wymaga odpowiedniego sytemu magazynowania i odpowiedniej liczby odbiorców;- uwarunkowania techniczne związane z formą, w której są aplikowane osady – osady odwodnione, nieodwodnione, wysuszone, po procesie kompostowania.

Kompostowanie osadów ściekowych powoduje ich stabilizację, zniszczenie organizmów chorobotwórczych, redukcję masy i uwodnienia. Substancja organiczna wykorzystywana jest jako materiał nawozowy, strukturotwórczy i rekultywacyjny. Stanowi cenny nawóz organiczny mogący zastąpić obornik. Kompostowanie może być stosowane jako proces końcowy uszlachetniania osadów, pozwalający na uzyskanie materiału o wysokich cechach jakościowych, który może być wykorzystany przyrodniczo. Kompostowanie pozwala na uzyskanie produktu

dojrzałego, zmumifikowanego, całkowicie stabilnego, o zapachu ziemi i luźnej strukturze. Kompostowanie wymaga wymieszania osadu ze środkiem strukturotwórczym, np. trocinami. Korzystne dla procesu kompostowanie jest dodanie biopreparatów przyśpieszających rozkład biomasy. Najczęściej stosowaną metodą jest metoda pryzmowa.

Suszenie i termiczne przekształcanie W wyniku termicznego suszenia osad przekształcany jest w produkt, który może być wykorzystywany jako nawóz organiczny lub paliwo energetyczne. Objętość mechanicznie odwodnionego osadu maleje wówczas 4-5 krotnie. Osad pozbawiony jest organizmów chorobotwórczych i jeśli nie zawiera nadmiernej koncentracji metali ciężkich, może być wykorzystywany przyrodniczo. Termiczne metody przekształcania osadów mogą w dużym stopniu rozwiązać problem ich unieszkodliwiania. Realizacja tego założenia wydaje się bardzo poważnym przedsięwzięciem, do wykonania którego potrzeba nowych zakładów termicznego unieszkodliwiania bądź wykorzystania istniejącej infrastruktury spalania paliw konwencjonalnych oraz przemysłu cementowego. Obecnie wiele oczyszczalni ścieków modernizuje tzw. ciągi osadowe, planując zastosowanie wariantu termicznego przekształcania osadów.