Rehabilitacja i pielęgniarstwo niepełnosprawnych

Prowadzący Marek Woźniewski Klinika

Rehabilitacja przywrócenie do czci osoby poprzednio skazanej przywrócenie utraconych praw, przywrócenie dobrej opinii

Rehabilitacja przywrócenie utraconej sprawności psychofizycznej

Nadrzędny cel maksymalna sprawność niezależność

FRANKLIN DELANO ROOSEVELT 1882-1945

• Gubernator stanu Nowy York w latach 1929-33,

• 32 prezydent USA w latach 1933-45

• 1921 paraliż kończyn dolnych w wyniku choroby HEINEGO MEDINA (POLIO)

• Dzięki rehabilitacji mógł stać bez pomocy kul chodzić poruszać się na wózku inwalidzkim większość przemówień wygłaszał na stojąco

• Nie publikowano zdjęć Roosevelta na wózku inwalidzkim

• 1928 wraz z żoną powołuje fundacje do badań nad polio

CHRISTOPER REEVE 1952-2004

• Aktor, wydawca, producent filmowy

• Legendarny odtwórca roli supermena

• Działacz na rzecz praw człowieka

• 1995 całkowity paraliż w wyniku uszkodzenia rdzenia kręgowego po upadku z konia

• Poruszał się na wózku inwalidzkim

• Prowadził nadal aktywne życie

• Prowadził fundację i centrum badana rzecz osób po urazach rdzenia kręgowego

STEPHEN HAWKING 1942

• Astrofizyk jeden z najwybitniejszych fizyków i teoretyków na świecie

• Profesor matematyki na uniwersytecie CAMBRIDGE

• Od 22 roku życia chory na stwardnienie boczne zanikowe

• Jest prawie całkowicie sparaliżowany

• Porusza się na wózku inwalidzkim

• Porozumiewa się przy pomocy syntezatora mowy przez wirtualną klawiaturę

• Autor bestselleru ,,Krótka historia czasu”

• Twórca teorii utraty Nasy przez czarne dziury

• Aktor w serialu STAR TREK

• Użyczył swojego głosu w utworze PINK FLOYD „KEEP TALKIING”

• Przygotowuje się do lotu w kosmos w 2009 roku

Niepełnosprawność trwała lub czasowa utrata lub utrudnienie wykonywania czynności codziennych

Kalectwo jakakolwiek stała utrata struktur lub funkcji

Inwalidztwo trwała lub czasowa utrata lub utrudnienie wypełniania ról życiowych

Międzynarodowa klasyfikacja Funkcjonowania Niepełnosprawności i Zdrowia

ICF

Uszkodzenie Działanie Uczestnictwo

Anatomicznej struktury fizjologicznej wykonanie zadania angażowanie w określone

lub psychicznej funkcji lub podjęcie działania sytuacje życiowe

Uszkodzenie 10 struktur i funkcji

• Psychiczne

• Głosowe

• Wzrokowe

• Sercowo-naczyniowe

• Nerwowe

• Mięśniowo-szkieletowe

• Trawienia

• Immunologiczne

• Endokrynologiczne

Działanie 671 działań w skali 0-4

• Patrzenie

• Słuchanie

• Rozpoznawanie

• Komunikowanie się

• Wykonywanie czynności motorycznych

• Przemieszczanie się

• Wykonywanie czynności motorycznych

• Przemieszczanie się

• Wykonywanie czynności codziennych

• Posługiwanie się narzędziami

Uczestnictwo 7 dziedzin, 106 sytuacji w skali 0-5

• Samoobsługa

• Przemieszczanie się w przestrzeni

• Wymiana informacji

• Kontakty społeczne

• Edukacja

• Praca zawodowa

• Problemy ekonomiczne

• Życie obywatelskie i środowisko lokalne

Ocena niepełnosprawności

Utrudnienie niewielki ubytek funkcji

Ograniczenie mierne ograniczenie sprawności funkcjonalnej

Uniemożliwienie upośledzenie funkcji znacznego stopnia

Kryteria niepełnosprawności

Medyczne ocena stanu zdrowie

Zawodowe zdolność podjęcia pracy w zawodzie

Społeczne możliwość pełnienia roli społecznych w rodzinie pracy i środowisku

Stopnie niepełnosprawności

Znaczny niemożliwe zatrudnienie stała lub długotrwała pomoc w wykonywaniu ról społecznych lub czynności codziennych

Umiarkowany możliwa praca na przystosowanym stanowisku częściowa lub okresowa pomoc w wykonywaniu ról społecznych lub czynności codziennych

Lekki możliwość pracy nie wymaga pomocy innych osób

Problemy niepełnosprawnych we współczesnym świecie

• Liczba osób niepełnosprawnych

• Trudności leczenia

• Koszt ekonomiczny

• Koszt społeczny

Przyczyny niepełnosprawności

• Przewlekłe schorzenia

• Urazy

• Postęp medycyny

• Wydłużenie życia człowieka

• Stres

• Zatrucie środowiska

600 milionów osób niepełnosprawnych na świecie 10% co 10 osoba ma deficyty fizyczne, psychiczne lub narządów zmysłów 25% każdego społeczeństwa to ludzie obciążeni niepełnosprawnością

Przyczyny niepełnosprawności według WHO

• Schorzenia somatyczne 20%

• Wypadki i urazy 15%

• Choroby psychiczne 15%

• Wady wrodzone 10%

• Opóźnienie w rozwoju umysłowym 7%

50% ludzkich niepełnosprawności można uniknąć

Choroby prowadzące do niepełnosprawności

• Choroby układu krążenia

• Choroby nowotworowe

• Choroby układu ruchu

• Choroby układu oddechowego

Problem niepełnosprawnych w Polsce

1978 r. - 2mln. 485 tys.

1988 r. – 3mln. 250 tys.

1996 r.- 4 mln. 376 tys.

2008r.- ponad 5 mln

Dynamika rocznego przyrostu 5-6%

Problem niepełnosprawności w Polsce

5 mln ludzi niepełnosprawnych (52% kobiet) 15%

11% niepełnosprawnych to ludzie między 20-39 rokiem życia

30%niepełnosprawnych przed 15 rokiem życia

Struktura niepełnosprawności w Polsce

• Choroby psychiczne i umysłowe 6 % (300 tys.)

• Niewidomi i niedowidzący 3-10%

• Niepełnosprawni w wieku rozwojowym 2-4%

Struktura niepełnosprawności w Polsce

Padaczka 1,4%

SM 0,7%

Dystrofie mięśniowe 0,6%

Choroba Parkinsona 0,4 %

Struktura niepełnosprawności dzieci i młodzieży w Polsce

• Upośledzenie umysłowe 250 tys.

• Niepełnosprawni ruchowo 40-50 tys.

MPD 20 tys.

Urazy, wrodzone 20-30 tys.

• Wady serca 20 tys.

• Niedosłyszący 7 tys.

• Cukrzyca 5 tys.

• Niewidomi 2 tys.

Przyczyny niepełnosprawności w Polsce

• Choroby somatyczne 80%

• Urazy 14%

• Wady wodzone 5%

Choroby układu krążenia choroby niedokrwienne serca 36%, nadciśnienie tętnicze 32%, Choroby układu ruchu, Choroby nowotworowe

Problemy niepełnosprawności w Polsce

77% (1 mln. 617 tys.) osób niepełnosprawnych jest biernych zawodowo 1 mln. Osób niepełnosprawnych jest całkowicie niezdolnych do pracy i samodzielnej egzystencji wzrost z 17 do 22%

Czynniki rozwoju rehabilitacji

• Postęp cywilizacyjny

• Wynalazki

• Wojny i ich skutki

• Epidemie

• Rozwój medycyny

Historia rozwoju rehabilitacji

2380r p.n.e Egipt Pierwsze kule

2698r p.n.e Chiny Turnieje zdrowotne

Diokles, Empedokles Grecja zastosowanie kinezyterapii w leczeniu

Hipokrates Podstawy nowożytnej rehabilitacji amputacje protezowanie, obuwie korekcyjne

300r. p.n.e Drewniana proteza kończyny dolnej

Galeon (130-199r.) Kinezyterapia w leczeniu

Aurelianus (210 r.) Ćwiczenia bierne w porażeniach

Średniowiecze kalectwo karą za grzechy zakłady dla chorych i kalek i starców

Pare XVI w. Francja nowe zasady amputacji rehabilitacji i protezowania, gorsety w wadach kręgosłupa

XVII w Anglia Inwalictwo w oficjalnych dokumentach

1633r. zakłady dla kalekich dzieci

1741r. Andre Orthopaedia

Glisson XVI/XVII w. ćwiczenie w zniekształceniu klatki piersiowej I kręgosłupa

Andry ćwiczenia antygrawitacyjne

Guthsmuths XVIII/XIX w ćwiczenia fizyczne jako środek leczniczy

Ling (1776-1839) twórca gimnastyki leczniczej kształcenia kinezyterapeutów

Pinel 1798r. Rehabilitacja chorych psychicznie

Zander (1835-1920) Mechanoterapia

Mc Murtie 1918r. Rehabilitacja

1929 Ćwiczenia Klappa

1939 metoda Kenny

1947 Wydział rehabilitacji i medycyny fizykalnej w szpitalu w Bellevue w N.Y.

1951 metoda Kabat-Kaiser (PNF)

Połowa lat 50 Metoda Bobath

XV w W. Oczko leczenie ruchem według Galena

XVII w S.Petrycy ćwiczenia fizyczne czynnikiem leczniczym

1837 r. L. Bierkowski Kraków Zakład gimnastyczno- ortopedyczny

1841r. T. Matecki Poznań Zakład gimnastyczno-ortopedyczny

1844r. Eichler Warszawa Zakład gimnastyczno-ortopedyczny

1892r. Kuczalska Warszawa Zakład gimnastyczno-ortopedyczny

1896r. Mayówna Kraków Zakład gimnastyki szwedzkiej

1906r. Kuczalska Warszawa Szkoła gimnastyki zdrowotnej i leczniczej oraz kursy masażu

1901r. Gabryszewski Lwów zakład ortopedyczny

1913r. Wierzejski Poznań Zakład ortopedyczny

1925/26 Poznań Zajęcia gimnastyki leczniczej na 3 roku AWFU

1930r. Dega Poznań Kursy gimnastyki korekcyjnej

1937r. Dega Bydgoszcz Oddział usprawniania leczniczego

1951r. epidemia Polio

1960 r. Poznań Katedra Medycyny Rehabilitacyjnej

1961r. Konstancin Katedra Medycyny Rehabilitacyjnej

1962r. Konstancin STOCER

1969r. Wytyczne rozwoju rehabilitacji w Polsce

Polski model rehabilitacji

Powszechna niezależna od rodzaju stopnia nasilenia choroby metody i etapu leczenia

Wczesna zapoczątkowana przed leczeniem lub w fazie ostrej choroby

Ciągła szpitalna, poszpitalna wczesna, poszpitalna późna

Kompleksowa medyczna, społeczna, zawodowa

Zespół rehabilitacyjny

• Lekarz

• Fizjoterapeuta

• Pielęgniarka

• Terapeuta zawodowy

• Psycholog kliniczny

• Asystent socjalny

• Technik ortopedyczny

• Pedagog specjalny

• Instruktor pracy zawodowej

Rehabilitacja lecznicza przywrócenie utraconego zdrowia farmakologia chirurgia fizjoterapia

Fizjoterapia wykorzystanie w procesie rehabilitacji czynników fizykalnych i ruchu

Kinezyterapia wykorzystanie w procesie rehabilitacji ćwiczeń ruchowych (ćwiczeń i metod kinezyterapeutycznych

Fizykoterapia wykorzystanie w procesie rehabilitacji różnych form energii

Masaż wykorzystanie w procesie rehabilitacji energii mechanicznej

PODSTAWĄ REHABILITACJI MEDYCZNEJ JEST FIZJOTERAPIA

FIZJOLOGICZNY CHARAKTER STOSOWANYCH BODŹCÓW

DOBRA TOLERANCJA I DŁUGOTRWAŁE SKUTKI

BRAK SKÓDKÓW UBOCZNYCH

ŁATWY DOSTĘP I NISKI KOSZT

PODSTAWĄ FIZJOTERAPI JEST RUCH

• RUCH JEST ŻYCIEM

• CZYNNOŚCIOWY CHARAKTER ZABURZEŃ

• PRAWIDŁOWY ROZWÓJ OD AKTYWNOŚCI DO ZDROWIA (ZDROWIE)

• PRAWIDŁOWY ROZWÓJ