Wykład nr 22.11.2010
Zygmunt Freud
- twórca psychoanalizy – met. Terapeutyczna
-skoncentrowała się na dwóch fenomenach (marzeniach sennych, czynnościach pomyłkowych)
- rozwinął pojęcie nieświadomości (przejęzyczenia)
NIESWIADOMOŚĆ
-pozaświadome -nad świadome -obok świadome -odruchowe
*zapomniane *przeoczone *wyparte *instynktowne
„mistrz podejrzeń” „Naszym postępowaniem nie kierujemy sami, ale jesteśmy...
Struktura psychiki ludzkiej:
1 koncepcja JA (ego) i TO (id) (Ja jedynie stop światła)
2 koncepcja[dojrzała] Ja [ego], TO [id], NAD-JA [super ego]
EGO – podświadomość
ID – nieświadomość [treści wyparte, popędy, czynności autonomiczne]
SUPEREGO- nieświadomość: treści kulturowe, sumienne, moralne.
NIEŚWIADOMOŚĆ
-życzenia i pragnienia, brak wahań czy wyboru
- jest alogiczna [nie myśli logicznie]
- Posiada nagromadzoną energię
- proces pozaczasowy i niezniszczalny
- ma charakter anarchiczny, seksualny, infantylny, jest „bezsłowna”
Człowiek jest niewolnikiem swojej podświadomości.
POPĘDY
Właściwości:
Wrodzone, wspólne dla wszystkich ludzi, stanowią siłę motywacyjną, mają podłoże biologiczne, do działania nie wymagają świadomości [dojrzała za nim zostanie wytworzone EGO]
Rodzaje popędów:
EROS – poped seksualny [libido] ekspresja sił życiowych-biologicznych.
THANATOS – popęd śmierci [ekspresja sił destrukcyjnych]
EROS –popęd erotyczny
-popęd życia, seksualności, tworzenia, ujawnia się już u niemowlęcia; wąskie znaczenia – energia seksualna; szerokie znaczenie – procesy twórcze.
THANATOS – popęd śmierci
Popęd destrukcyjny; wąskie znaczenie – popęd ku śmierci; szerokie – działania destrukcyjne; ujawniają się od okresu dziecięcego.
EGO – działa w sposób zaspokojenia tych popędów wg norm moralnych
ŹRÓDŁA ZABURZEŃ PSYCHICZNYCH:
Konflikt między EGO a ID
-popędy dążą do bycia zaspokojonymi
-EGO powinno znaleść zaspokojenie w sposób społecznie akceptowany
-brak możliwości zaspokajania popędu rodzi napięcie
- napięcie jest rozładowane poprzez mechanizmy obronne EGO
- nerwica, niemożność zaspokojenia popędów.
Mechanizmy obronne EGO
Wsparcie – odsunięcie się od świadomości treści lub uczuć
Racjonalizacja – uzasadnienie postaw, przekonań, zachowań
Somatyzacja – obronne przekształcenie problemów psych. W objawy somatyczne
Tłumienie – odsuwanie uwagi od niektórych wrażeń, szczególnie konfliktowych
Czynności pomyłkowe
Marzenia senne
Dojrzałe mechanizmy obronne:
sublimacja – przekierowanie popędu w sposób społ. Akceptowany
altruizm – zastępcze zaspokajanie instynktownych potrzeb
poczucie humoru – rozładowanie napięcia [humor wymaga dystansu do siebie i sytuacji]
Konflikt między ID a SUPEREGO [normy]
Napięcie pomiędzy ID a SUPEREGO niekiedy prowadzi do zaburzeń psych.
Mechanizmy obronne służą utrzymaniu równowagi EGO.
Kultura jako źródło cierpień
- ogranicza zaspokajanie naturalnych popędów; grozi sankcjami za niewłaściwą realizację.
- SUPEREGO zawiera normy moralne i ideał JA [nierealizowanie ideału Ja rodzi poczucie winy i napięcie, ideał Ja jest elementem motywującym do działania
-zdrowe EGO zachowuje równowagę pomiędzy ID a SUPEREGO
Analiza religii
-bycie religijnym jest jednym z elementów uczestniczenia w kulturze. Religa szczególnie monoteistyczna wynika z archetypów kulturowych. Religia jest efektem dojrzewania psych. Ludzkiej w historii.
FREUD A SCHOPENHAUER
człowiek jest motywowany poprzez nieznane, wiecznie zaspokojone siły [wola lub popędy]
zadaniem człowieka jest zapanować nad owymi siłami
pierwszym krokiem w stronę opanowania jest świadomość prawdziwej struktury rzeczywistości
ideał człowieka – pełna kontrola nad nieznanymi motywatorami.