nerwy czaszkowe-12 parach.

unerwia narzady zmysłu i mięśnie

są w nich nerwy czuciowe.ruchowe

nerwy rdzeniowe:31 parach.które

odchodzą od rdzenia kręgowego

po obu jego stronach.mięszanymi.

unerwiają głównie skórę i m.szkieletowe.

rdzen kręgowy:przebiega w kanale

kręgowym znajdującym sie wewnątrz

kręgosłupa.3 opony.od niego odchodzą

liczne nerwy nazywane nerwami

rdzeniowymi. np.odruchu obronnego.,

jakie jest szybkie cofnięcie

dłoni w reakcji na bół.

Mózg:w jej obrębie znajduje się

skupisko komórek(nazywane

ośrodkami nerwowymi)

Pien mózgu-. znajdują sie w nim

liczne ośrodki nerwowe odpwiedzia-

lne za wykonywanie czynosci

niezaleznych od woli. oddechową.

neurony podwzgórza wydzielają

równiez hormony wpływające na pracę

innych narządów.

mózdzek-w odrębie mózdzku

są umiejscowione

osrodki nerwowe odpowiedzialne

za utrzymanie odpowiedniego

stanu napięcia mięsni

szkieletowych oraz koordynację ruchów.

somatyczny-zapewnia odbiór bodzców

docierają do organizmu ze srodowiska

zewnętrznego

oraz reguluje stan napjęcia.

Autonomiczny.odbiera bodzce z

wnetrza ciała,jest odpowiedzialny za

homeostazę.unerwia mięsnie gładkie,

sercowy. regulacja częstosci

tętna.

Płat czołowy-mieszczą się w nim

ośrodki kojarzeniowe, które sterują

procesami myślenia, kontrolują

ppracę mieśni szkieletu

płat skroniowy-w nim są zlokalizowane

ośrodki słuchu i mowy

pień mózgu-ośrod. nerwowe kontrolujące

czynności np. oddychanie

płat ciemieniowy-ośr. czuciowe. wrazenie

ciepła lub zimna, dotyk

płat potyliczny-ośr. wzroku

móżdżku-napięcie mieśni szkieletu i

koordynacja ruchów

gruczoły dokrewne-narządy zbudowane z

komórek nabłonkowych. tworzą układ

hormonalny. różnią się one

wielkością, kształtem, budową

wewnętrzną.

Podwzgórze-łącznik między

układem nerwowym a hormonalnym. jest

źród. horm. wpływających na

czynności przysadki.

Wazopresynę-powoduje wzmożone

wchłanianie zwrotne wody w nefronach,

a zmniejszając ilość lanego moczu

zapobiega odwodnieniu

"Oksytocyna"-działa na mięśnie gładnie np

.powoduje skórcze mięśni gładkich macicy

podczas porodu.

Przysadka-gróczoł w mózgowiu,

PRZEDNI-tworzą komórki gruczołowe

wytwarzające hormony sterujące pracą

innych gruczołów.Wytwarza hormony:

WZROSTU-pobudzając je do wzrostu.

PROLAKTYNA-pobudza komórki gruczołów

mlekowych do wytwarzania mleka.)

TYLNI--magazynuje i uwalnia hormony

podwzgórza-wazopresynę i oksotocynę)

Szyszynka-melanine(jest to związane z

działąniem na

organ. światła i ciemności)ciemność

pobudza wydzielanie

Tarczyca-poniżej krtani.Komórki tarczycy

wychwytują z krwi jod niezbędny do

wytwarzania niektórych hormonów.

TYROKSYNA-przyspiesza

przemiane materii w organizmie.

Przytarczyce-4 małe gruczoły leżące na

tylnej tarczycy.parathormon-reguluje w

organiźmie

gospodarkę wapniowo-fosfotanową.

Grasica-śródpiersie.Narz. u. limf.

tymozynę-pobudza powstawanie

i dojrzewanie limfocytów T, wpływając

na odporność.

Trzustka-.insulina i glukagon-

hormony regulujące gospodarkę

węglowodanową organizmu)

Nadnercze-przylegające do

górnej części nerek.wew.

rdzeń i zew. korę. Kora hormony,

ktore wpływaja na gospodarkę

mineralną ustroju. Rdzeń adrenalinę,

pobudza część współczulną

autonomicznego układu nerwowego-przyspiesza

czynność serca,

JAJNIKI- Estrogeny.Dojrzałe pęcherzyki

pękają uwalniając żeńską

komórkę rozrodczą po czym przekstałca się w

ciałko żółte. Struktura ta wydziela inny

hormon-progesteron. E i P odpowiadają za rozwój

żeńskich narżądów płciowych i

wykształcenie kobiecych cech

Jądra-testosteron.Pod jego wpływem następuje

rozwój mmęskich narządów płciowych i

wykształcenie męskiej budowy ciała

Gł. el. budulcowym istoty szarej

są ciałą neuronów. rdzeniu kręgowym:w

obwodowej czesci

znajduje sie istota biała w centrum istota szara.

współczulną i przywspółczulną.

nerwy ruchowe-zawierają wypustki neuronów ruch-

owych,które przewodzą impulsy nerwowe z osrodk-

owego układu nerwowego do narządów wykonaw-

czych-mięsni i gruczołów

Odruch jest szybka i niezalezną

od woli reakcją narządu wykona-

wczego na bodziec,zachodzą przy

udziale osrodkowego układu nerw-

owego.Kazdy odruch rozpoczyna

sie pod wpływem bodzca działajacego

nareceptory.są rozmieszczone

w narządach zmysłu, skórze.(receptor,neur.

czuciowy, n. pośredniczący, n.ruchowy, efektor)

Na powierzchni języka znajdują się liczne brodawki,

z których większość zawiera kubki smakowe.

Reagują one na 5 smaków: słony, słodki, kwaśny,

gorzki i umami. Wnętrze górnej części jamy

nosowej pokrywa nabłonek węchowy wyposażony

w specjalne komórki receptorowe, które umożliwiają

rozpoznawanie około 3 tysięcy zapachów.

W skórze znajdują się : receptory dotyku i ucisku

reagujące na bodźce mechaniczne, receptory

ciepła i zimna oraz receptory bólu, które odbierają

wyjątkowo intensywne bodźce różnego typu.

Ucho jest jednocześnie narządem słuchu i

równowagi. Jest wyposażone w komórki receptorowe,

które reagują na działanie bodźców mechanicznych.

W jego budowie wyróżnia się trzy części: ucho

zewnętrzne, ucho środkowe oraz ucho wewnętrzne.

Ucho wewnętrzne składa się z małżowiny usznej

i przewodu słuchowego. Ucho środkowe tworzy

jama bębenkowa zawierająca trzy kosteczki

słuchowe. Ucho wewnętrzne jest nazywane

błędnikiem. Składa się ze ślimaka, przedsionka

i trzech kanałów półkolistych. Ucho zewnętrzne

i środkowe to pomocnicze struktury narządu

słuchu, odpowiedzialne za przenoszenie i

wzmacnianie drgań. Właściwy narząd słuchu

znajduje się we wnętrzu ślimaka. Pobudzenie

jego komórek receptorowych powoduje

powstanie impulsu nerwowego, przekazywanego

następnie drogą włókien nerwowych do ośrodków

słuchu w korze mózgowej. Narząd równowagi

tworzą trzy kanały półkoliste i przedsionek. Ruch

głowy powoduje pobudzenie znajdujących się w

jego obrębie komórek receptorowych i powstanie

impulsu nerwowego, przekazywanego następnie

do ośrodków równowagi w mózgowiu.

współczólna/przywspółczulna

rozszerzanie/zwężanie źrenicy;

pobudzanie ślinianek/ich hamowanie;

przyśpieszanie/hamowanie czynności serca;

rozkurczanie lub zwężanie oskrzeli;

hamowanie opróżniania pecherza moczowego/

rozszerzanie/ kurczenie pęcherza moczowego.

Licz. kom.-120 mil.-7 mil

sposób rozmieszcz. wiecej w obwodowej czesci

siatkówki-wiecej w środkowej

wrażliwość na barwy-nie-tak

optymalne warunki funkc.-półmrok-intensywne oświetl.