Rys historyczny

W 1943r. Leo Kanner, psycholog dzięcięcy , po raz pierwszy opisał dzieci i zaburzenie, które nazwał „wczesnym autyzmem dziecięcym”. Użycie przez Kannera określenia wczesny dziecięcy odzwierciedla jego silne przekonanie, że opisywany przez niego stan jest już obecny podczas urodzenia lub też objawia się krótko po nim. Termin autyzm został przez Kelnera zapożyczony od psychiatry szwajcarskiego Bluera który stworzył to wyrażenie w 1911r. Bluer użył określenia autyzm, aby opisać pacjentów ze schizofrenią, którzy aktywnie wycofywali się do własnego świata. Niestety pojęcie dobrowolnego wycofania również zostało powiązane z autyzmem, pozwalając zaistnieć fałszywemu przekonaniu, że dzieci te wycofywały się, gdyż rodzice, a w szczególności matki, byli zimni i nieczuli. Konsekwencje tych koncepcji okazały się fatalne dla wielu rodzin: rodzicom odbierano dzieci i umieszczano je w zakładach opiekuńczych.

W latach 60. XX w. Stosunek do autyzmu uległ zmianie. Zebrano dość dowodów naukowych, aby wykluczyć koncepcję, że to „zimna matka” była przyczyną autyzmu. Eksperci zaczęli uważać, że autyzm wynika prawdopodobnie z zaburzeń natury neurologicznej lub biochemicznej.

Przyczyny autyzmu

Choć dokładne przyczyny nie zostały jeszcze wykryte to kilka potencjalnych przyczyn zostało wykluczonych. Autyzm nie wynika np. z niewłaściwej opieki rodzicielskiej. Większość ekspertów zgodzi się, że autyzm jest zaburzeniem neurologicznym trwającym przez całe życie. Niektórzy uważają, że przynajmniej niektóre postacie autyzmu są spowodowane urazami pnia mózgu, inni, że autyzm jest niewydolnością płata czołowego. Piven uważa że jest prawdopodobnie uwarunkowana genetycznie. Wśród przyczyn, które rozpatrywano w ciągu ostatnich lat, znalazły się: toksyny środowiskowe, anomalie żołądkowo-jelitowe, pewne składniki szczepionek przeciw odrze, śwince i różyczce.

Do innych przyczyn należą np:

*wiek ojca powyżej 40 lat zwiększa ryzyko zachorowalności na autyzm

*zaburzenia metaboliczne, przede wszystkim nietolerancja glutenu i kazeiny

*urazy okołoporodowe

*uszkodzenia centralnego układu nerwowego

*toksoplazmoza (wrodzona)

*dziecięce porażenie mózgowe

*poważne infekcje i intensywne antybiotykoterapie w okresie niemowlęcym

* alergie i osłabiona sprawność immunologiczna

Objawy autyzmu

Kanner zwrócił uwagę na następujące objawy autystycznego zaburzenia:

*niezdolność do interakcji społecznych

*stereotypowe, powtarzające się czynności

*brak mowy lub mowa niekomunikatywna

*dążenie do niezmienności otoczenia

*brak wyobraźni

*opóźnienie w rozwoju języka

*mylenie zaimków

*echolalia

*łatwość mechanicznego zapamiętywania

Dzieci autystyczne nie porozumiewają się z innymi ludźmi w typowy sposób. Około 50% z nich nie używa mowy w celu komunikowania się. Spośród pozostałych 50%, niektóre dzieci wysyłają komunikaty werbalne, ale większość tego co mówią to zwykle powtarzanie wcześniej zasłyszanych dźwięków: zjawisko to nazywa się echolalią. Dzieci autystyczne mają również problemy z interakcjami społecznymi. Często wydaje się, że żyją we własnym świecie i nie poszukują towarzystwa rówieśników ani dorosłych. Dzieci z autyzmem charakteryzują się powtarzalnymi lub nietypowymi wzorcami zachowania, zachowaniami stereotypowymi, niezwykłymi zainteresowaniami. Mogą je pociągać jakieś specyficzne cechy zabawki. Dziecko z autyzmem może być np. zainteresowane wyłącznie kręceniem kółkiem samochodzika albo machaniem sznurkiem od zabawki. Niektóre dzieci mogą mieć sztywne lub ustalone wzorce zachowania. Jakieś dziecko może np. ustawiać swoje zabawki w określony sposób i powtarzać tę rutynę codziennie

Dorosłość z autyzmem

Niewiele systemów wsparcia jest dostępnych dla osób z autyzmem, które wkraczają w dorosłe życie. Choć wiele tych osób posiada umiejętności umożliwiające zatrudnienie, to trudności z opanowaniem umiejętności społecznych oraz stała potrzeba rutynowych działań często zagradzają im drogę do zatrudnienia lub przeszkadzają w utrzymaniu pracy. Dorosłe życie może okazać się wyzwaniem dla ludzi z autyzmem oraz ich rodzin. Wiele z tych osób wydaje się dość szczęśliwymi, szczególnie, kiedy mogą się wycofać do świata, który rozumieją- świata, który często same stworzyły. Często dorośli z autyzmem są niezdolni do samodzielnego życia oraz nawiązywania kontaktów z ludźmi na tyle swobodnie, żeby bez znacznego wsparcia uczestniczyć w życiu społeczności. Eksperci twierdza ze ludzie z autyzmem mogą być świetnymi pracownikami ze względu na takie cechy jak zdolność do skupienia się na konkretnych zadaniach, przywiązanie do szczegółów oraz potrzeba dokończenia pracy. Choć obecnie wiele osób z autyzmem żyje w społeczności, to ich pełny dostęp do głównego nurtu życia społecznego wciąż jeszcze pozostaje odległym celem.

"Rain Man"

Film na podstawie którego chcemy przybliżyć tematykę autyzmu to "Rain Man". Główni bohaterowie to Charlie Babbit (Tom Cruise) i jego cierpiący na autyzm brat Raymond (Dustin Hoffman). Spadek po ojcu został podzielony na dwie osoby. Charlie nie może się z tym pogodzić, że on w spadku dostał tylko samochód i róże a pozostała część spadku czyli ok. 3 mln dolarów została zapisana obcemu spadkobiercy. Dopiero podczas wizyty w ośrodku psychiatrycznym dla umysłowo chorych dowiaduję się, że ma brata. Właśnie wtedy Charlie porywa go, by wyłudzić od ośrodka pieniądze ojca. Podczas podróży zacieśnia się więź rodzinna.

W naszej prezentacji na podstawie głównego bohatera chcemy scharakteryzować niektóre zachowania osób autystycznych.

<fragment filmu>

Jak słyszeliśmy w tym fragmencie opisano Raymonda jako autystycznego sawanta. Sawant genialny głupiec, genialny idiota - osoba z jednej strony upośledzona (np. autystyczna), z drugiej posiadająca zdolności w stopniu genialnym. W każdym przypadku odznaczająca się doskonałą pamięcią. Zalicza się on do osób wysokofunkcjonujących, tzn. jego poziom inteligencji wynosi 85 lub więcej, dzięki czemu może funkcjonować w społeczeństwie lecz ma problemy z komunikacją i wyrażaniem emocji.

Wszędzie dostrzega zagrożenie. Jego reakcją na niebezpieczeństwo są przyzwyczajenia. Każde odstępstwo od rutyny go przeraża. Jest to typowa cecha osób z autyzmem. Gdy dostrzega zaburzenie rutyny recytuje zapamiętane kwestie i teksty, są to tak zwane echolalie. Nie lubi zmian.

Z reguły osoby autystyczne unikają fizycznego kontaktu, a także interakcji z innymi osobami. Tak jest i w przypadku Raymonda. Mogą nawiązywać kontakt z innymi ludźmi, traktując ich instrumentalnie (wykorzystując do pomocy w zdobyciu jedzenia lub zaspokajaniu innych potrzeb). Bohater nie przywiązuje się do ludzi. Jak na przykładnie opiekuna. Ludzie nie są dla niego najważniejsi, skupia się na rzeczach innych, tj zachowanie rutyny. Nawiązuje kontakt, lecz dzieje się to przez krótką chwilę i nie pociąga za sobą pogłębienia kontaktu, urywa nagle i - jak to określa Wing - "bez spojrzenia za siebie".

Jego głównym celem życiowym jest właśnie nie zachwianie codzienności i jego rytmu dnia. (by jadać o ustalonych porach, ustalone posiłki, układ mebli w pokoju, kolejność kart z zawodnikami, przestrzeganie zasad np. nie oglądanie tv przy kolacji.)

Brak reakcji na mowę podczas perserwacji (czynności natarczywie powtarzanych) skłania do przypuszczeń ze nie słyszy. Nie nawiązuje także kontaktu wzrokowego, ekspresja na twarzy i gestykulacja jest bardzo uboga.

Raymond boi się latania . Jego reakcję obrazuje kolejny fragment film.

<fragment filmu>

Temat zainteresowań bohatera nie odbiega od normy. Problem stanowi ich realizacja - uporczywość, bardzo zawężony zakres.

Nawiązanie interakcji społecznych polegają u niego na powtarzaniu pytania - "czy przyjmujesz jakieś leki ?". Wg niego jest to okazanie sympatii.

W zachowaniu występują stereotypie ruchowe. Buja się,jak chodzi przechyla głowę delikatnie w bok.

Posiada wysepkowe zdolności pamięciowe i arytmetyczne. Ma doskonałą pamięć i szybko liczy. Lecz nie rozumie pojęcia pieniądza.

<fragment film>

W tym fragmencie widzimy także reakcje Raymonda na zaburzenie podawania jedzenia do jakiego jest przyzwyczajony. A także zaburzenie prywatności przez jego brata, podczas gdy go złapał za kark.

Przestrzega reguł, choć czasem bywa to niebezpieczne jak wtedy gdy przechodził przez pasy, i zaświeciło się czerwone światło zatrzymał się na środku jezdni.

Raymond nie potrafi sam podjąć decyzji . nie rozróżnia co jest dla niego dobre.

<fragment filmu>

Ten film ukazuje niektóre cechy autystyków. Specyfika funkcjonowania społecznego osób autystycznych, a także problemy występujące w innych obszarach rozwoju są bardzo złożone. Oglądając zakończenie filmu można stwierdzić jak bardzo ważna jest rodzina w życiu autystyków, ich wsparcie. Wspólne życie może nauczyć wiele osobę chorą ale także uwrażliwić członków rodziny.