Scenariusz lekcji na podstawie filmu, polonistyka, 5 rok


Scenariusz lekcji na podstawie filmu "Wesele" A. Wajdy. Scenariusz lekcji

Temat: Synteza sztuk w„Weselu” Andrzeja Wajdy.


Cele:
Uczeń:
— potrafi wyodrębnić najważniejsze problemy zawarte w dziele literackim i filmowym
— dostrzega związki między literaturą i filmem, a jednocześnie ma świadomość różnic
między językami tych dwu sztuk
— dostrzega ważne nawiązania i konteksty
— odczytuje cytaty kulturowe
— zna pojęcia: adaptacja, ekranizacja, synteza sztuk, plan filmowy, ścieżka dźwiękowa
— dostrzega funkcjonalność stosowanych w filmie środków artystycznych
— samodzielnie odczytywać znaczenie dosłowne i metaforyczne przekazane językiem filmu

Metody i techniki:

Heureza, elementy wykładu, prezentacja multimedialna / film na video

Forma pracy :

Praca z filmem, grupowa, zbiorowa

Środki dydaktyczne:

Laptop, rzutnik cyfrowy lub telewizor i video, albumy malarstwa Młodej Polski i samego
Wyspiańskiego

Działania wcześniejsze :
— cała klasa: przypomina sobie dramat Wyspiańskiego
— chętny uczeń ( chętni uczniowie ): przygotowują krótkie wystąpienie ( ok. 5 min. )
o koncepcji syntezy sztuk Wagnera, inni krótko o twórczości Wyspiańskiego pod
kątem wyodrębnienia motywów, technik malarskich i stosowanej przez niego kolorystyki

Przewidywany czas realizacji :
1 lekcja, przy założeniu, że uczniowie omawiali dramat na języku polskim lub dwie, jeśli
należy przybliżyć treść„Wesela”. Wymaga to selekcji materiału .

Przebieg lekcji:

I. Wprowadzenie
1. Prezentacja ustaleń uczniów o koncepcji syntezy sztuk Wagnera .
2. Uczniowie zapoznają się z dorobkiem plastycznym Wyspiańskiego przeglądając
albumy i reprodukcje .
3. Wyspiański- malarz i jego koncepcja scenografii w„Weselu”.

Wnioski po wstępnym rozpoznaniu twórczości :

Wyspiański jako malarz jest szczególnie wyczulony na stronę plastyczną w dramacie.
Jej drobiazgowy opis zawierają didaskalia. To partytura. Forma ma ściśle korespondo-
wać z treścią; najważniejsze jest jednak by została zaprezentowana istota dramatu.

II. Nauczyciel prezentuje pierwsze kadry filmu Andrzeja Wajdy .

1. Co charakterystycznego pojawia się w samym tytule filmu?
Uczniowie powinni zauważyć, że tytuł kilkukrotnie zmienia kolor- to zamierzony
efekt wprowadzenia w kolorystykę dzieł Wyspiańskiego. Podstawowe barwy to: biały,
fioletowy, niebieski i czerwony.
2. Uczniowie zostają poproszeni o zrekonstruowanie przestrzeni dworku w Bronowicach
Próbują opisać układ przestrzenny izb i ich kolorystykę. Powstają szkice wnętrza dworu.
Ustalenia :
Początkowa obserwacja z zewnątrz zostaje zastąpiona oglądem od wewnątrz-
wskazuje na to praca kamery; przestrzeń zamknięta, ciasna, spotęgowane poczucie
tłoku .Taki montaż służy komponowaniu całości obrazu podporządkowanego idei
współuczestnictwa, współprzeżywania .
Centralnym miejscem jest lampa, wokół której jak ćmy wirują weselnicy. Próg
przestrzeni stanowi OKNO i na zewnątrz — linia horyzontu.
3. Nauczyciel prosi o wskazanie dominujących w izbie tanecznej barw- ściany izby, w
której toczy się większa część akcji, zostały pokryte czterema dominującymi w palecie
Wyspiańskiego kolorami: szarym, niebieskim, żółtym i fioletowym.
Kolory stanowią klucz odczytu dzieła Wajdy.
4. Trzem aktom dramatu odpowiadają trzy części filmu.
Stosując klucz kolorów uczniowi powinni wyodrębnić trzy sekwencje filmu :
— sekwencję czerwoną symbolizującą: życie, żywiołowość
— sekwencję fioletową związaną ze sferą duchową
— sekwencję białą, której znaczenie staje stopniowo czytelne
5. Określenie czasu trwania poszczególnych sekwencji i ich cech charakterystycznych
Ujęcie spostrzeżeń w formie tabelarycznej .

Przykładowy zapis obserwacji kadrów .

Sekwencja filmu Czas trwania sekwencji Zaobserwowane cechy sekwencji :
czerwona początkowe kadry do momentu pojawienia się osób dramatu Płynność; brak przejść: zastosowanie dwóch zasad :- optyki siedzącego lub stojącego i poruszających się wokół weselników- statyczne skonfrontowane z dynamicznym- triadyczność każdej przeprowadzonej rozmowy; dadzą się wyodrębnić: uwertura, kulminacja i koda ( zakończenie ) na przykład taniec młodych: odrealniony dźwięk, bo bohaterowie wirują, ściszony, gdy rozmawiają
fioletowa od pojawienia się osób dramatu do płynnego przejścia w scenie pojawienia się Wernyhory W kadrze pojawiają się barwy zimne i ciepłe. Wizje mają odrębną kolorystykę np. niebieską i czerwoną ( Upiór ). Przestrzeń zewnętrzna spotyka się z duchową. Praca kamery- twarze w zbliżeniu- górna krawędź kadru przecina czoło, by skoncentrować się na oczach i wydobyć wewnętrzną duchowość. Ciekawe ostatnie spotkanie- Gospodarza z Wernyhorą- zmiana ostrości powoduje nakładanie się twarzy bohaterów. Przybysz wykazuje podobieństwo do Wernyhory z obrazu Matejki; ma rysy Józefa Piłsudskiego
biała od pojawienia się Wernyhory do ostatniej sceny Wstaje dzień; biel zdominowała obraz. Jej obecność była wyraźnie zaznaczona począwszy od pierwszych kadrów we dworze i wokół niego poprzez obecność mgły i dymu w izbie weselnej. Jest to zamierzonym efektem podkreślenia stale obecnej już od pierwszych kadrów filmu- niemocy Czytelne staje się w tym kontekście zamierzenie — Pokazania środkami właściwymi dla dzieła filmowego — istoty przesłania Wyspiańskiego. Ostatnia scena filmu- chocholi taniec- odsłania koncepcję przyjętą i konsekwentnie realizowaną przez autorów filmu- rolę ruchu i tańca w odczytaniu wymowy dzieła. Rolę osoby pokazującej, tworzącej świat i znaczenia przejmuje kamera. ( najpierw wnętrze, potem cały świat ).

6. Młodopolskie malarstwo elementem współtworzącym kontekst interpretacyjny filmu .
Dwojaka obecność malarstwa tego okresu :

— obecność pasywna- pewne dzieła są cytowane i współtworzą klimat
— obecność aktywna- idea przeniesiona poprzez filmowe środki wyrazu; pełni kluczową rolę
Uczniowie mają za zadanie dostrzec i wyodrębnić te spośród dzieł, które przynależą do danego rodzaju .
Przykładowe zestawienie cytatów malarskich:


Cytaty przywołane w sposób aktywny Cytaty przywołane w sposób pasywny
okno obecne stale w filmie ( wyglądająca przez nie Isia, Gospodarz )- asocjacje do Wnętrza M. Maeterlinca Panorama racławicka Kossaka
druhna- Portret Elizy Pareńskiej Wyspiańskiego; Isia- Śpiący Staś, Radczyni- Portret żony Mehofera reprodukcja obrazu Matejki Wernyhora
chłopi, rzucający się z kosami na inteligentów, a po chwili zastygający w bezruchu Melancholia, Błędne koło Malczewskiego, niebieskawa zbroja
chłopska chata z opartą o ścianę trumną- Trumna chłopska Gierymskiego
Otaczający chałupę sad, w którym stoją chochoły- Chochoły Wyspiańskigo

Wnioski :

Wajda tworząc filmowe„Wesele” inspiruje się twórczością malarzy młodopolskich.
Prawie w każdym kadrze przywołuje cytaty malarskie z samego Wyspiańskiego, ale
także innych wybitnych twórców tego czasu: Matejki, Malczewskiego, innych.
Stąd„Wesele”uznawane jest za najbardziej malarski film w historii polskiego kina.
Cytaty malarskie akcentują właściwe Wyspiańskiemu widzenie obrazami,
wprowadzają w atmosferę epoki, służą również oddaniu kolorytu lokalnego.

7. Inne elementy współtworzące klimat filmu .

— W jaki sposób warstwa dźwiękowa oddaje klimat filmu ?
— Jak pracuje kamera ?
— Czym osiągnięty jest dynamizm i stałe wrażenie ruchu ?
— Jakie plany filmowe dominują i czemu służy taki ich dobór ?

Uczniowie powinni zauważyć, że wprowadzone przez twórców filmowe środki wyrazu w sposób precyzyjny budują charakterystyczny dla dramatu nastrój- widoczny zwłaszcza w błyskawicznych zmianach zachowań bohaterów czy konfrontacji zjawisk nierzeczywistych z postaciami realnymi. Ich dobór uzasadnia nadrzędny cel- uchwycenie ducha, istoty dzieła Wyspiańskiego.


Zadanie domowe:

Korzystając ze zdobytej wiedzy zarekomenduj dzieło Wajdy do prestiżowej nagrody filmowej. Możesz uwzględnić wybraną kategorię spośród tradycyjnie wyodrębnianych w ocenie dzieła filmowego ( reżyseria, scenografia, kreacja aktorska ...) lub zaprezentować je całościowo. Twoja nominacja powinna opierać się na wnikliwej analizie omówionego filmu.

Aneta Jeżak



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
SCENARIUSZ LEKCJI na śniegu, KONSPEKTY, ĆWICZENIA
LUSTRO scenariusz przedstawienia na podstawie bajki terapeutycznej M.Molickiej, Muzykoterapia
Charakterystyka totalitaryzmu na podstawie filmu
Jaselka na podstawie filmu
SCENARIUSZ LEKCJI na śniegu, KONSPEKTY, ĆWICZENIA
LUSTRO scenariusz przedstawienia na podstawie bajki terapeutycznej M.Molickiej, Muzykoterapia
Obraz rodziny w kulturze przedstawiony na podstawie filmu Plac Zbawiciela
Scenariusze lekcji Seria PODSTAWOWE POJĘCIA EKONOMICZNE
scenariusz lekcji na temat liter h i ch Agnieszka Maliszewska
Na podstawie fragmentów prozy Zofii Nałkowskiej i Tadeusza Borowskiego przeanalizuj, POLONISTYKA, ro
racjonalista Dwa spojrzenia na jednostkę w systemie totalitarnym, I rok Politologia, Podstawy Teorii
miziolek na wakacjach, Szkoła j polski, scenariusze lekcji
Oświeceniowe ogrody miłości na podstawie literatury tego okresu oraz filmu, Prace na polski
SCENARIUSZ LEKCJI JĘZYKA POLSKIEGO, Język polski i szkoła podstawowa
specjal., Scenariusz lekcji religii w klasie IV podstawowej specjalnej /upośledzenie umysłowe lekkie
Scenariusz lekcji IV klasa podstawowka, MARKETING INTERNETOWY
SCENARIUSZ LEKCJI WYCHOWANIA FIZYCZNEGO na instruktora, KONSPEKTY, ĆWICZENIA
Pływanie, Nauczanie poślizgu na grzbiecie, Scenariusz lekcji z pływania
Przyrost naturalny na świecie scenariusz lekcji

więcej podobnych podstron