SCENARIUSZ LEKCJI JĘZYKA POLSKIEGO - KLASA VI
TEMAT LEKCJI: Czy jesteśmy "ludożercami?".
CELE:
zapoznanie uczniów z wierszem T. Różewicza pt. List do ludożerców,
kształcenie poprawności redagowania kilkuzdaniowej wypowiedzi oraz umiejętności wartościowania i oceny,
budzenie szacunku do uczuć człowieka.
UCZEŃ UMIE :
określić główną ideę utworu,
wypowiadać się na temat zachowania "ludożerców" z wiersza, popierając swe wypowiedzi cytatami.
FORMA: indywidualna, grupowa.
METODY: słowna, drama.
POMOCE DYDAKTYCZNE: słownik języka polskiego, tekst wiersza.
TOK LEKCJI:
Nauczyciel poleca, by uczniowie znaleźli w słowniku hasło "ludożerca"
Głośne odczytanie wiersza.
Analiza wiersza:
N: kto jest podmiotem lirycznym wiersza?
U: człowiek, który dostrzega zło świata.
N: do kogo pisze list?
U: do ludożerców, są oni bliscy nadawcy, ponieważ zwraca się do nich "kochani".
N: czy pomiot liryczny przyznaje się do ludożerstwa?
U: tak, jest jednym z nich. Świadczą o tym ostatnie wersy ( "nie zjadajmy się, bo nie zmartwychwstaniemy").
N : w jakim celu pomiot liryczny pisze ten list?
U : by pokazać złe postawy ludzi.
N : jacy nie powinni być ludożercy?
U:
złośliwi, nieżyczliwi ("nie patrzcie wilkiem").
kłótliwi, źli na siebie ("nie zgrzytajcie zębami").
zachłanni (" nie wykupujcie").
egoistyczni (" ja, mnie, mój, moje").
nie powinni poniżać innych (" nie depczcie słabszych").
nie powinni lekceważyć ludzi (" nie mówcie odwróceni tyłem").
N: jacy powinniśmy być?
U:
cierpliwi (" poczekajcie").
życzliwi (" posuńcie się").
uprzejmi (" ustąpcie").
tolerancyjni (" zrozumcie").
Nauczyciel poleca uczniom, by gestem, mimiką, ruchem przedstawili zachowanie ludożerców, np. patrzeć wilkiem na człowieka, szukać miejsca w przedziale kolejowym itp.
Następnie nauczyciel wraz z uczniami omawia budowę wiersza ( utwór jest przykładem wiersza wolnego, wersy są różnej długości, brak interpunkcji - możliwość indywidualnej interpretacji), zwrócenie uwagi na formę listu (brak charakterystycznych wskazówek, że jest to list), omówienie z uczniami formy listu otwartego.
Wniosek (można wykorzystać jako notatkę).
"List do ludożerców" T. Różewicza to poetycki protest przeciwko wszelkim przejawom znieczulicy, której coraz więcej w codziennym życiu. Poeta wie, że świat, w którym żyjemy jest bezwzględny i okrutny, zdaje sobie jednak sprawę z tego, że w każdym z nas drzemią humanitarne uczucia i do nich to właśnie apeluje, stosując poetycką formę listu otwartego.
Ekspresja utworu wyraża się metaforami uzmysławiającymi nieludzkość naszych zachowań. Zasadnicza idea jest jednoznaczna - sprowadza się do lirycznego apelu: "Nie bądźmy ludożercami".
Praca domowa (do wyboru).
Napisz list do ludożerców z prośbą o zmianę zachowania.
"Człowiek człowiekowi wilkiem! Lecz ty nie daj się zwilczyć!" - Odnieś się do słów Edwarda Stachury, podając receptę na zachowanie zgodne z Dekalogiem.