Scenariusz lekcji religii w klasie IV podstawowej specjalnej /upośledzenie umysłowe lekkie/
Temat: Okres Wielkiego Postu.
Wiodące cele katechetyczne:
- uświadomienie, że każdy potrzebuje nawrócenia
- zachęcenie do naśladowania Pana Jezusa przez modlitwę, post i dobre uczynki.
Szczegółowe cele operacyjne:
Wiedza:
U. pamięta kolor Wielkiego Postu
U. rozumie, co to jest nawrócenie
U. rozumie, co znaczy pościć
U. wymieni najważniejsze dobre uczynki
Umiejętności:
U. potrafi wyjaśnić 40 dniowy post Pana Jezusa na pustyni
U. potrafi właściwie wybrać kolor oznaczający w liturgii Wielki Post
U. potrafi opowiedzieć historie na plakatach
Postawy:
U. podejmuje wielkopostne postanowienia
U. stara się wykonać jak najwięcej dobrych uczynków
U. uczestniczy w nabożeństwach wielkopostnych
U. przypomina innym o wytrwaniu w postanowieniach
Metody i formy pracy: rozmowa, pogadanka, opowiadanie lub czytanie Ewangelii, dyskusja, burza pytań, nie dokończone zdania
Środki dydaktyczne: plakat z symboliką Środy Popielcowej, na planszy napis „Nawracajcie się…”, ilustracja kuszenia Pana Jezusa, Pismo Święte, 5 pasków kolorowych /fioletowy, niebieski, zielony, czerwony, żółty/, napis na planszy „Któryś za nas…”
Wprowadzenie
Powitanie, krótka modlitwa np. Chwała Ojcu …, rozmowa - utrwalenie wiadomości z ostatniej lekcji typu - o czym rozmawialiśmy na ostatniej katechezie, czy była praca domowa? ..itp.
Dzisiaj zajmiemy się okresem, który w Kościele nazywa się Wielkim Postem /zapisuję temat na tablicy, zwracam uwagę na pisownię wielkimi literami, wyjaśniam tę pisownię/. Okres ten będzie trwał przez 40 dni i powinien przygotować nas wszystkich do świętowania Wielkanocy. Od nas samych zależy jak się przygotujemy do największego wydarzenia w historii ludzkości - Męki, Śmierci i Zmartwychwstania Pana Jezusa. Pan Jezus przebywał na pustyni przez 40 dni i 40 nocy, nic nie jadł, nie pił. Popatrzmy na plakat i co widzimy? /przypinam plakat z kuszeniem/.Oglądamy scenę na plakacie.
Podanie prawdy
Odczytanie fragmentu Ewangelii Łk 4.1-13 lub opowiadanie, rozmowy o plakacie:
- czy Pan Jezus jest sam?
- kto jest z Panem Jezusem? … szatan, przeciwnik, diabeł …
- jak wygląda „towarzysz” Pana Jezusa? … brzydki, przerażający …
- dlaczego Pan Jezus udał się na pustynię? … posłał Go Pan Bóg, kazał Duch Święty ..
- kto kazał Panu Jezusowi udać się na pustynię? / pytanie nie musi paść/
Posłuchajcie, podsumujemy wasze wypowiedzi: na pustynię posłał Pana Jezusa Duch Święty. Jezus przebywał tam przez 40 dni, nie był sam, bo przebywał tam też szatan, który namawiał aż trzy razy Pana Jezusa do złego, ale Chrystus nie uległ namowom. Powołaniem Jezusa jest zwycięska walka z szatanem.
My też jesteśmy wystawiani na próbę nie trzy razy, ale nawet jeszcze częściej w ciągu dnia. Jeżeli człowiek nie umie się obronić przed pokusami, ulega im - wtedy postępuje odwrotnie niż Chrystus - postępuje źle, jego czyny są grzeszne. Grzechem nazywamy złe czyny człowieka. Jeśli człowiek grzeszy Banu Bogu jest smutno.
Popatrzmy teraz na inny plakat - ksiądz w fioletowej szacie posypuje głowy ludzi popiołem, ma to miejsce w Kościele w Środę Popielcową. Jaki kolor ma szata kapłana? - uczniowie wybierają spośród kolorowych pasków. Posypanie głów popiołem oznacza czas, że rozpoczniemy podobnie jak Jezus swój 40 dniowy post, oznacza to też, że postaramy się skutecznie walczyć z pokusami, będziemy nad sobą pracować, by stać się lepszymi.
K. Zapisuje na tablicy zdanie: Pracować nad sobą, stać się lepszym ……uczniowie podają odpowiedzi: /przykład/
- to zadanie na Wielki Post.
- i nie marudzić podczas jedzenia…
K. Znacie najważniejsze dobre uczynki? Co to takiego? Kto przypomni?
U. Modlitwa, post, jałmużna
K. Powtórzmy chórem: …..
U. … modlitwa, post, jałmużna.
K. Modlitwa to rozmowa z Panem Bogiem….Post - to powstrzymanie się od przyjmowania pokarmu - proszę podać przykłady, jeśli ktoś z was czasami pości - kiedy pościcie? - przykłady uczniów… Jałmużna to pomoc drugiemu człowiekowi - potrzebującemu - proszę podać przykłady, jak rozumiecie ten uczynek …
Szatana może pokonać każdy z nas z pomocą Bożą, a jeszcze lepiej, abyśmy go w ogóle nie słuchali, nie ulegali mu /nie dać się wciągnąć w dyskusję/. Pokonamy szatana jeśli będziemy Kochali Pana Boga, wykonywali jak najwięcej dobrych uczynków, będziemy się często modlili, pościli i czynili ofiarę.
Pogłębienie
Omówienie symboliki posypania głów popiołem.
K. Jak zauważyliście na plakacie ksiądz posypuje głowy popiołem. Mówiliśmy już, co to oznacza. Kto powtórzy? …..
K. Popiół pochodzi ze spalonych palemek z Niedzieli Palmowej z ubiegłego roku. Czy ktoś z was pamięta to wydarzenie? Na katechezie każde z was miało narysować swoją palemkę … Oznacza to, że za 40 dni będzie Wielkanoc, ale do tego święta trzeba się przygotować… więcej się modlić, nie marudzić podczas jedzenia posiłków, słuchać rodziców, pilniej odrabiać lekcje …
K. Kto przeczyta napis na planszy?... „Nawracajcie się …. Czy ktoś pomoże wyjaśnić to zdanie? Jak je należy rozumieć?
Nawrócić się - oznacza zerwać z tym co było złe do tej pory, grzeszne - a więc niezgodne z przykazaniami lub po prostu wrócić do Boga jeśli się od Niego trochę odeszło.
K. Proszę podać przykłady, jeśli się wam wydaje, że był to czyn grzeszny …
U. ... przykłady złego postępowania człowieka np. kradzież ze sklepu, przezywanie koleżanki, palenie papierosów …
K. To są przykłady postępowania, które Panu Bogu nie są miłe, Pan Bóg się smuci …
K. Czy takich zachowań można uniknąć? …. Wypowiedzi dzieci …
K. Można uniknąć, one nie będą miały miejsca w naszym życiu, jeśli będziemy pamiętać o tym, jak postąpił pan Jezus na pustyni - tzn. … o walce z szatanem, ze złem… i o najważniejszych dobrych uczynkach.
Zastosowanie
Uczniowie wspólnie czytają a następnie śpiewają refren „Któryś za nas…”-
K. Do kogo zwracamy się w tym refrenie?... O kim jest ta piosenka?
U. ….do Pana Jezusa.
K. Co znaczą słowa tej piosenki?
U. …
K. Oczywiście, zwracamy się do Pana Jezusa, który z miłości do nas dał się poniżyć i ukrzyżować, On jest naszą nadzieją w walce ze złem, Ten, który wzywał do nawrócenia się i miłości Boga i bliźniego.
U. Wycinają i wypełniają załącznik nr 1, ozdabiają załącznik nr 2
Powtórzenie
Podsumowanie przekazanych treści na zasadzie pytań:
- ile trwa Wielki Post?
- dlaczego Wielki Post trwa 40 dni?
- gdzie i kiedy ksiądz posypie głowy popiołem?
- skąd bierze się popiół do posypania głów?
- jaki kolor szat będzie miał kapłan?
- co znaczy nawracać się?
- kto wymieni dobre uczynki?
- co znaczy: modlić się, pościć i dać jałmużnę?
Zakończenie
Zapisanie tematu, rozdanie załączników. Sprawdzenie zeszytów i ewentualna pomoc, wskazanie na konkretne postanowienie wielkopostne.
K. Ponieważ zbliża się Wielki Post, w którym mamy przygotować się do świąt wielkanocnych zachęcam was do przemyślenia, wybrania pewnych postanowień, których będziecie przestrzegać przez wszystkie 40 dni, aż do Wielkanocy. Wiem, że to zadanie bardzo trudne, ponieważ nie tylko trzeba coś postanowić ale i tego przestrzegać, wypełnić, zrealizować. Ważne jest, aby to było jedno zadanie, ale konsekwentnie przestrzegane, to co sprawia dużą trudność np. nie używanie brzydkich wyrazów, czytanie zadanej czytanki, samodzielne odrabianie pracy domowej. Jeżeli ktoś będzie miał trudności, niech wybierze postanowienie np. na tydzień, trzy dni w tygodniu.
K. Jakie jeszcze mogą to być postanowienia?
U. …
K. Ja też coś postanowiłam i postaram się przez cały okres, już od Środy Popielcowej … / katecheta opowie o swoim postanowieniu, uczniowie ocenią - trudne czy łatwe, możliwe do wypełnienia czy nie …/
K. Modlitwą - prosimy o wytrwanie w swoich postanowieniach, o wytrwanie w dobrym w okresie Wielkiego Postu lub odśpiewanie refrenu „Któryś za nas…”
Załącznik nr 1
Załącznik 2.
„Któryś za nas cierpiał rany,
Jezu Chryste, zmiłuj się nad nami”
Załączniki nr 3
„Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię”