OBOWIĄZKOWE PYTANIA NA EGZAMIN Z FIZJOLOGII:
1. Co to jest ośrodek nerwowy - podac 3 przykłady.
OŚRODEK NERWOWY - zespół kom. nerwowych regulujących określoną, jednorodną czynność np.
- nerwowy ośrodek oddechowy
- nerwowy ośrodek głodu
- nerwowy ośrodek naczynio-ruchowy (część presyjna i depresyjna)
2. Jak działa synapsa, narysować schemat synapsy chemicznej.
Gdy impuls nerwowy dotrze do zakończenia aksonu drażni pęcherzyki presynaptyczne, które wydzielają mediatory i transmitery (substancję chemiczną np. adrenalinę, noradrenalinę, acetylocholinę). Substancja ta przechodzi do przestrzeni synaptycznej i wiąże się z odpowiednimi dla niej receptorami na błonie postsynaptycznej. Po związaniu się z receptorem i po ich internalizacji przechodzą do cytoplazmy komórek, postsynaptycznych wyzwalając w ten sposób impuls nerwowy w kolejnym neuronie.
3. Co to jest łuk odruchowy, podać jego składowe, narysować schemat odruchu kolanowego.
ŁUK ODRUCHOWY - droga jaką przebywa impuls nerwowy od receptora do efektora
Składowe łuku odruchowego:
1. receptor
2. aferentne (dośrodkowe) włókno nerwowe
3. analizator ( ośrodek nerwowy)
4.eferentne (odśrodkowe) włókno nerwowe
5. efektor
Schemat odruchu kolanowego : odruch monosynaptyczny(1 synapsa,2 kom nerwowe),uderzenie w więzadło rzepki wywołuje odkształcenia ścięgna, a w następstwie rozciągnięcie mięśnia czworogłowego uda - reakcją jest skórcz tego mięśnia.
4. Co to jest receptor - podać podział receptorów.
RECEPTOR - to zarówno wyspecjalizowane komórki, substancje chemiczne, tkanki, które zmieniają swój stan pod wpływem specyficznego dla nich bodzca.
Podział receptorów:
a) Interoreceptory - odbierają bodzce ze środkowiska wewnętrznego organizmu
- proprioreceptory (receptory czucia głębokiego) - dostarczają inf. o położeniu ciała w przestrzeni w określonym czasie
- wisceroreceptory - receptory narządów wewnętrznych, nalerzą tu chmoreceptory, presoreceptory, baroreceptory
- nocyreceptory - receptory czucia bólu
b) Eksteroreceptory - odbierają bodzce ze środkowiska zewnętrznego organizmu
- telereceptory - odbierają inf z odległości
- kontaktoreceptory - odbierają bodzce przy bezpośrednim kontakcie (dotyku)
5. Czym jest sarkomer, narysować jego schemat i oznaczyć składowe.
SARKOMER - jednostka kurczliwości mięśnia.
Warunkiem zadziałania sarkomeru jest:
- Sprawny funkcjonalnie układ białek kurczliwych
- Progowy impuls nerwowy
- Energia (odpowiedni poziom ATP)
- Obecność jonów wapnia Ca++
6. Podać zasadnicze właściwości włóskien ST i FT
- Siła skurczu niska wysoka
- Rodzaj metabolizmu tlenowy beztlenowy
- Aktywność ATP-azy niska wysoka
- Aktywność enzymów glikolizy umiarkowana bardzo wysoka
- Zawartość fosfagenu i glikogenu umiarkowana wysoka
- Zdolność do wiązania Ca++ w siateczce sarkoplazmatycznej umiarkowana bardzo duża
- Wydajność glikolityczna niska bardzo wysoka
- Ilość mitochondriów duża niska
- Ilość mioglobiny duża brak
- Gęstość naczyń krwionośnych wysoka niska
- Aktywność oksydacyjna (utleniająca) wysoka niska
- Średnica przeciętna duża
- Jednostka mooryczna 10-180 włókien(motoneuronów) 300-800 włókien(motoneuronów)
- Czas rozwijania max napięcia 80-120ms 7.5-30ms
- Średnica aksonu 12um (przeciętna) 20um (duża)
7. Jaka jest rola jonów wapnia Ca++ w funkcji kurczliwości mięśnia.
Uwalniane jony wapnia Ca++ wnikają pomiędzy białak kurczliwe i łaczą się z podjednostką Troponiny C. W wyniku tego aktyna zostaje uwolniona od hamującego wpływu Troponiny I. Następnie dochodzi do połączenia głowy miozyny z aktyną, energizacja głów miozyny (aktywacja ATP-azy) i uwolnienie energii w procesie hydrolizy ATP. To powoduje przesunięcie się głów miozyny i wślizgiwanie się aktyny pomiędzy siebie białek kurczliwych czyli skurcz.
8. Czym jest jednostka motoryczna, narysować jej schemat.
JEDNOSTKA MOTORYCZNA - motoneuron wraz z unerwionymi przez siebie komórkami mięśniowymi
9. Jakie rodzaje skórczów mięsni występują w pracy dynamicznej. Scharakteryzować skurcz ekscentryczny.
W pracy dynamicznej występują skórcze izotoniczne gdzie stałe jest napięcie, a zmienia się długośc mięśnia.
SKURCZ EKSCENTRYCZNY - skórcz, w którym następuje oddalenie się przyczepów mięśnia (kurczący się mięsień ulega wydłużeniu), zmniejszenie ilości angarzowanych jednostek motorycznych, spadek napięcia mięśniowego (praca ujemna)
10. Jaka jest rola czerwonych krwinek w transporcie O2.
Cząsteczki O2 rozpuszczone w osoczu natychmiast dyfundują do erytrocytów i wiążą się chemicznie z hemoglobiną. Dzięki 2wartościowemu żelazu zawartemu w cząsteczce hemu w hemoglobinie, każdy hem może zawiązać cząsteczkę O2 tworząc w ten sposób utlenowaną hemoglobinę czyli oksyhemoglobinę(Hb4O8).W ten sposób transportowane jest ok 95% tlenu
11. Jak transportowany jest CO2 we krwi.
CO2 dyfundujący (na zasadzie różnicy ciśnień parcjalnych) z tkanek do krwi przepływającej przez naczynia włosowate rozpuszcza się na b.krÓdko na zasadzie rozpuszczalności fizycznej w osoczu, a stąd przenika do erytrocytów. Pod wpływem enzymu znajdującego się w cytoplażmie erytrocytów-anhydrazy węglanowej wchodzi w reakcje z wodą i powstaje kwas węglowy:
CO2+H20=>H2CO3
H2CO3=>H+ + HC03-
Kwas węglowy dysocjuje na wolne jony wodorowe i aniony wodorowęglanowe. Jony H+ wiążą się z odtlenowana hemoglobiną i ułatwiają dysocjację tlenu, a jony HCO3- dyfundują częściowo do osocza i w ten sposób transportowane są do płuc. Z tkanek do płuc na drodze fizycznej transportowane jest ok 6% CO2. Pozostałe 94% transportowane jest w postaci związanej chemicznie jako wodorowęglany (84-88%) i jako karbaminiany (6-10%).
12. Co to jest pH krwi i ile wynosi.
pH KRWI - ujemny logarytm stężenia jonów wodorowych w roztworze ( pH = - log[H+] )
Optymalny zakres pH krwi dla większości procesów przemiany materii wynosi 7,35 - 7,45
13. Jaka jest rola leukocytów w fogocytozie.
Leukocyty (białe krwinki),a dokładnie neutrofile posiadają zdolność do fagocytozy tzn pożerania bakterii, uszkodzonych komórek, pierwotniaków i grzybów, a następnie trawienia ich w lizosomach za pomocą enzymów hydrolitycznych. Po dotarciu do ogniska zapalnego dochodzi do degranulacji i nasilenia się reakcji tzw. oddychania wybuchowego z udziałem wolnych rodników tlenowych. Mechanizm fagocytozy czyli mechanizm obronny otacza obce ciała krwinkami białymi i wytwarza barierę ochronną. Pula krwinek białych uruchamia się w sytuacji zagrożenia, w której może dojść do kontaktu z ciałem obcym lub zagrożeniem funkcji np.wysiłek fizyczny
14. Podać składowe układu bodzcowo-przewodzącego, co to jest automatyzm serca.
Składowe układu bodzcowo-przewodzącego:
- węzeł zatokowo przedsionkowy
- węzeł przedsionkowo komorowy
- pęczek hisa
- P i L odnoga pęczku Hisa
- Włókna Purkiniego
AUTOMATYZM SERCA - generowanie impulsów w samym sercu. Węzeł zatokowo przedsionkowy jest pierwszorzędnym ośrodkiem automatyzmu serca ponieważ ma największą częstotliwość generowania impulsów (ok 72/min). Narzuca rytm pracy pozostałym ośrodkom automatyzmu serca i całemu sercu (dlatego nazywamy go rozrusznikiem).Komórki tego ośrodka charakteryzują się brakiem potencjału spoczynkowego. Natychmiast po zakończeniu repolaryzacji rozpoczyna się depolaryzacja, po której następuje samoczynne generowanie, powstanie potencjału czynnościowego - prepotencjału rozrusznika.
15. Podać treść prawa Starlinga-Franka.
PRAWO STARLINGA-FRANKA – prawo tłumaczące mechanizm generowania siły mięśnia sercowego: siła skurczu mięśnia jest tym większa, im większe jest (w pewnym zakresie) wyjściowe rozciągnięcie komórek (włókien) mięśnia sercowego (czyli im większe jest wypełnienie komory serca krwią). Wynika z niego, ze gdyby nie nastąpiło wypełnienie serca krwią to nie byłoby skórczu.
16. Podać fizjologiczne uwarunkowania zmienności skórczów serca.
Mamy 2 ośrodki pracy serca:
- Ośrodek przyśpieszający - ukł. współczulny (na wysokości rogów tylnych rdzenia kręgowego Th1-Th5). Jest to układ pobudzający, uwalniający:noradrenaline(wydzielana na skutek impulsacji nerwowej) i adrenaline (wydzielana z rdzenia nadnerczy)
- Ośrodek zwalniający- układ przywspółczulny (rdzeń przedłużony, jądro grzbietowe nerwu błędnego). Przekażnikiem synaptycznym jest
17. Podać wartości liczbowe HR, SV, Q w spoczynku i max.
spoczynek max
HR 72 skór./min 180-190 skór./min
SV 70-80 ml 120 ml
Q 5,4 L/min 19-29 L/min
18. Na czym polega neurowegetatywna regulacja ciśnienia tętniczego.
Dopływ krwi do zbiornika tętniczego kontrolowany jest przede wszystkim przez ośrodek sercowy, a odpływ przez ośrodek naczynioruchowy. Oba ośrodki działają równocześnie, współdziałając ze sobą odbierając stałą czuciową (=aferentną) impulsację z baroreceptorów.
Baroreceptory są czułe na rozciąganie ścian naczyń krwionośnych i przedsionków serca przez napływającą krew, czyli każdy wzrost ciśnienia będzie powodował ich podrażnienie i nasilenie impulsacji aferentnej. Prowadzi to do:
Pobudzenia:
- ośrodka zwalniającego pracę serca (jądro nerwu błędnego w rdzeniu przedłużonym)
- części depresyjnej ośrodka naczynioruchowego (rogi boczne kręgów piersiowych i lędźwiowych)
Hamowania:
- ośrodka przyspieszającego pracę serca (rogi boczne kręgów piersiowych Th1-5)
- części presyjnej ośrodka naczynioruchowego (rogi boczne kręgów piersiowych i lędźwiowych).
19. Podać składowe pojemności całkowitej płuc.
IC - pojemność wdechowa
FRC - pojemność zalegająca czynnościowa
Tv - objętość oddechowa
IRV - objętość zapasowa wdechowa
ERV - objętość zapasowa wydechowa
RV - objętość zalegająca
VC - pojemnośc życiowa
20.Co to jest wentylacja płuc. Jak można ją obliczyć.
WENTYLACJA PŁUC (VE) - ilość powietrza wprowadzana do ukł.oddachowego lub usuwana z ukł.oddechowego w ciągu min. Zalerzy od:
- głębokości oddechów (Vt)
- liczby oddachów w jednostce czasu (Bf)
Wentylację płuc obliczamy wg wzoru: VE = Vt *Bf
21. Podać definicję oddychania i fazy tzw.oddychania zewnętrznego.
ODDYCHANIE - to pobór i wykorzystanie tlenu dla potrzeb wytwarzania energii.
Fazy oddychania zewnętrznego:
1. Wentylacja płuc
2. Dyfuzja pęcherzykowa
3. Transport O2 iCO2
4. Dyfuzja tkankowa
22.Jaka jest rola mitochondriów w oddychaniu.
Cząsteczki tlenu dyfundujące do wnętrza komórki wychwytywane są przez mitochondria. W matrix mitochondriów znajdują się wszystki enzymy Cyklu Krebsa, na błonie wewnętrznej zaś enzymy łańcucha oddechowego. Glukoza, aminokwasy i kwasy tłuszczowe w Cyklu Krebsa utleniane są do CO2. Enzymy łańcucha oddechowego przenoszą atomy wodoru na tlen. W procesie tym powstają cząsteczki wody i energia.
23. Wymień podstawowe funkcje nerki.
- regulacyjna
- wydalnicza
- endokrynna
- metaboliczna
24. Podać dobowy organizmu człowieka.
Dobowe straty wody ok. 2,4 l / dobę
- nerki (mocz) 1400 ml
- przewód pokarmowy (kał) 100 ml
- parowanie niewidoczne 900ml (ze skóry 300ml, z dróg oddechowych 600ml)
Dobowy dowóz wody ok. 2,4 l / dobę
- płyny 1200 ml
- pokarm stały 900 ml
- woda metaboliczna 300 ml
25. Co to są hormony sterydowe.
HORMONY STERYDOWE - Do najbardziej znanych należą horomony płciowe męskie androgeny (takie jak np. testosteron) i żeńskie estrogeny (m.in. estradiol i progesteron). Są one syntezowane w jądrach lub jajnikach. Inne znane hormony sterydowe to kortykoidy - powstające w korze nadnerczy (m.in. kortyzon - który kontroluje przemianę białek w cukry oraz aldosteron, który reguluje metabolizm jonów sodu i potasu). Do tej grupy należy także wit D3. Związki te są rozpuszczalne w tłuszczach i dlatego łatwo przechodzą przez błonę komórkową, a także wywierają wpływ na ośrodkowy układ nerwowy. Powoduja, pobudzenie i agresywność.
26.Co to jest wazopresyna, jaka jest jej rola w termoregulacji.
WAZOPRESYNA (ADH) - wydzielana przez tylni płat przysadki mózgowej pod wpływem wzrostu osmolalności i spadku objętości krwi krążącej
Powoduje zagęszczanie moczu poprzez resorpcję wody i jonów sodu w kanalikach nerkowych. Jest ważnym regulatorem bilansu wodnego ustroju, zapobiega nadmiernemu odwodnieniu ustroju. Działa na działanie zwrotne wody (zagęszcza mocz w stanach nadmiernego odwodnienia np.podczas długotrwałego wysiłku w wysokej temperaturze otoczenia ). Jest wydzielana, gdy jest zmniejszona objętość płynów tkankowych i krwi oraz gdy zwiększy się ciśnienie osmotyczne tych płynów. Jej stężenie zwiększa się podczas krótkotrwałych i długotrwałych wys. fiz.
27. Jakie hormony uczestniczą w regulacj gospodarki cukrów i gdzie są wydzielane.
- insulina - trzustka
- glukagen - trzustka
- adrenalina- rdzen nadnerczy
- glikosterydy - kora nadnerczy
- tyroksyna - tarczyca
- somatotropina - przysadka
- kortyzol - układ podwzgórzowo-przysadkowo-nadnerczowy
28. Podać definicje wydolności i od czego zalerzy.
WYDOLNOŚĆ - potencjalne możliwości wykonywania intensywnej i długotrwałej pracy przy niewielkich zmianach zmęczeniowych i szybkim, efektywnym wypoczynku.
Wydolność zalerzy od:
- Potencjału energetycznego tlenowego (wydolność tlenowa) tj. sprawności przebiegu oddychania zewnętrznego i wewnętrznego oraz termoregulacji,
- Potencjału energetycznego beztlenowego (wydolność beztlenowa) tj. od zasobów substancji wysokoenergetycznych w mięśniu, od zdolności i sprawności przebiegu reakcji enzymatycznych gwarantujących szybką resyntezę związków wysokoenergetycznych, od tolerancji skutków pracy intensywnej wykonywanej w krótkim czasie (do 30"), tolerancji i likwidacji zakwaszenia tkanek,
- Predyspozycji antropo-biomechanicznych(wiek, płeć, wzrost, ciężar ciała)
- Dobra sprawność termoregulacyjna
- Uwarunkowania motywacyjne
29. Co nazywamy "pracą tlenową", a co "pracą beztlenową".
PRACA TLENOWA (AEROBOWA) - zdolność do wykonywania wysiłków długotrwałych lekkich o małej intensywności
PRACA BEZTLENOWA (ANAEROBOWA) - zdolność do wykonywania wysiłku w dużej intensywności, w kródkim czasie
30. Co to jest PPA (AT).
PPA (AT) - jest to taka wartość obciązenia wysiłkowego, przy którym poziom kwasu mlekowego wynosi ok 4 mmol/L krwi, a przemiany metaboliczne beztlenowe przeważają nad przemianami tlenowymi w organiżmie. Występuje na poziomie wykorzystania ok. 70% VO2max.
31.Podac definicję VO2max, oraz podać jak można go zmierzyć, a jak wyznaczyć.
VO2max - największy możliwy pobór tlenu jaki możńa zarejestrować w trakcie wykonywania max pracy fizycznej. Mierzymy go metodami bezpośrednimi(analizator gazów wydechowych, test do odmowy), a wyznaczamy metodami pośrednimi (Test Astranda-Ryhminga, test Coopera, PWC170).
32. Co to jest RQ i jaki może mieć związek z AT.
RQ - współczynnik gazów oddechowych, stosunek wydychanego CO2 do pobieranego O2.
Związek RQ z AT: Obciążenią wysiłkowym, przy których pojawia się progowe stężenie mleczanu toważyszą miany w wymianie gazowej w płucach podczas wysiłku o stopniowej narastającej intensywności. W zakresie obciążeń progowych określone mianem progu wentylacyjnego dochodzi do stromego, nieliniowego zwiększenia wentylacji minutowej oraz wydalania CO2 i równoważnika oddechowego. Czyli prościej: gdy RQ=lub< 1 to nie wytwarza się kwas mlekowy, gdy RQ jest>1 wytwarza się kwas mlekowy (RQ jest równe 1 na 60%VO2max).
33. Jakie zmiany morfofizjologiczne zachodzą w sercu pod wpływem wieloletniego treningu wytrzymałości
- Zapotrzebowanie mięśni na tlen i jego pochłanianie pozostaje takie samo
- Q (pojemność minutowa serca) nie zmienia się lub rośnie podczas wysiłku
- HR (częstość skurczu serca) zmniejsza się
- SV (pojemność wyrzutowa serca) zwiększa się
- Zwiększa się objętość, waga i masa serca w związku z treningiem wytrzymałościowym i siłowym
- Zwiększenie kurczliwość i elastyczność m. sercowego, co powoduje wzrost pojemności skurczowej
- Zwiększenie objętości minutowej, wiąże się ze wzrostem VO2max. i szybszym usuwaniem metabolitów.
- Zwiększenie ilość krwi krążącej, zwiększenie ilości czerwonych krwinek poprzez stymulację erytropoezy
- Zwiększenie wysycenia krwi hemoglobiną
- Zmniejszony obwodowy opór naczyniowy, co spowodowane jest większą elastycznością naczyń.
- Wzrost ilości mitochondriów w miocytach serca oraz wzrost stężenia enzymów energetycznych
- Wzrost aktywności ATP-azy miofibrylnej+
34. Co trening siły zmienia w budowie i funkcji mięśnia.
- przerost włókien szybkokórczliwych FT
- poprawa metabolizmu beztlenowego mięśnia
- wzrost ilości fosfagenów
- wzrost aktywności enzymów glikolitycznych
- poprawia się sprawność mechanizmów buforowania
- organizm toleruje większe stężenie kwasu mlekowego
- od wzrostu angarzowanych jednostek motorycznych wzrasta siła i masa mięśni
- mięśnie są bardziej odporne na zmęczenie
35.Co to jest . Jakie są jego składowe. Co to jest obciążenie względne.
OBCIĄŻENIE TRENINGOWE - relacje między objętością, a intensywnością. Objętośc można wyrazić czasem ilością przebiegniętych m, km itd
Składowe:
- intensywnośc stosowanych wysiłków
- czas trwania wysiłku fizycznego
- częstotliwośc powtórzeń
OBCIĄŻENIE WZGLĘDNE - proporcja między zużyciem tlenu podczas wysiłku a maksymalnym pochłanianiem tlenu w % wykorzystania VO2max (VO2/VO2max)(pobór tlenu w spoczynku – ok. 250 ml/min)
36. Jakie są formy tworzenia nawyku ruchowego
I faza generalizacji – generalne pobudzenie kory ruchowej, ruch nieefektywny, człowiek się szybko męczy
II faza koncentracji – zawężanie obszarów kory mózgowej do tych, które są potrzebne do danego ruchu
- podfaza hamowania - nieprawidłowych czynności
- podfaza utrwalania - prawidłowe czynnośi
W tej fazie eliminujemy niepotrzebnie pobudzone obszary w fazie generalizacji. W tej fazie jest istota poprawności ruchu
III faza automatyzacji – ekonomizacja i stabilizacja nawyku ruchowego
.
37. Co to jest zmęczenie i jakie są jego rodzaje.
ZMĘCZENIE - Stan organizmu rozwijający się podczas wykonywania pracy fizycznej lub umysłowej, charakteryzuje się zmniejszeniem zdolności do pracy, nasilenie się odczucia ciężkości pracy i osłabieniem motywacji do wys. fiz. Stan ten trwa przez pewien czas po zakończeniu pracy.
Rodzaje zmęczenia:
- Zmęczenie obwodowe (ostre-bardzo gwałtowne) - w czasie wykonywania pracy mięśniowej zdolność kom. mięśniowych do skurczów stopniowo się zmniejsza.
Przejawia się to zmniejszeniem siły i szybkości ich skurczów. Zmniejszenie zdolności do skurczów spowodowane jest upośledzeniem:
1.mechanizmów pobudzania kom.
2.stężenia elektro-mecha.
3.upośledzeniem funkcji aparatu kurczliwego
4.wyczerpaniem substratów energety.
- Zmęczenie ośrodkowe ( podostre-może być niezaóważalne) - rozwija się głównie w tk.nerw.
- Przewlekłe
- Znużenie
- Zespół wyczerpania
38. Narysować przebieg krzywej wypoczynkowej.
39.Czym zasadniczo różni się reakcja na wysiłek fizyczny w organiżmie dziecka od reakcji osoby dorosłej.
- Szybsza restytucja u dziecka niż u dorosłego bo nie ma oporów naczyniowych
- Wyższe tętno u dziecka
- Większa częstość skórczów serca
- Dziecko ma mniejsze możłiwości pracy beztlenowej (za mała ilość masy mięśniowej w stosunku do masy całego ciała)
- U dzieci mniejsza sprawność enzymów
- Dzieci mają niższy poziom adrenaliny i noradrenaliny dlatego nie może dojśc do zakwaszenia
- Łatwiej dochodzi u dzieci do odwodnienia
- Dziecko wolniej nadrabia utracone sole dlatego nie nalerzy im robić treningu 2razy dziennie
- Dziecko przyjmuje mniejsze obciążenia
- Dziecko ma szybszą dynamikę wypoczywania i nieco szybszą restytucję
PREDYSPOZYCJE WYTRZYMAŁOŚCIOWE:
- Większy skład włókien ST – VO2 max wzrasta proporcjonalnie do obciąż. jak u dorosłych
- SV rośnie proporcjonalnie do obciąż. Względnego 40-50 % VO2 max
- HR przy danym poborze tlenu jest większe u dzieci niż u dorosłych
- Q rośnie proporcjonalnie do obciązenia jak u doroslych
- AVD większe ok. 0,5- 1 %
- VE rośnie proporcjonalnie do obciążenia względnego 70 – 80 % VO2 max, wysoki poziom AT.
Parametry te powodują szybszy pobór i transport tlenu do komórek, jest krótszy deficyt tlenu a VO2 max osiągane jest wcześniej. Występuje gorsza dystrybucja krwi w odpowiednie obsary naczyniowe spowodowane gorszą regulacją obwodowego przepływu krwi. Mogą wystąpić reakcje hiperkinetyczne wywołane brakiem zmniejszenia przepływu krwi przez trzewia i nerki podczas wys. Fiz. Przyczyną ograniczającą dzieci przed wys. Fiz. Jest labilny ukł. kostno- stawowy nieodporny na takie obciąż. dzieci łatwo sieodwadniają , mają więcej wody w przestrzeni zew. Kom.
PREDYSPOZYCJE SZYBKOŚCIOWE
- mniejsza il. Wł. FT
- poziom ATP i fosfokreatyny przeliczone na kg masy ciała podobny jak u dorosłych
- słabsze tempo glikolizy
- mają mniejsze zdolności do max zakwaszenia ( chłopcy 5 lat 6 mmol/l LA; 16 lat 11 mmol, 25 lat 16 mmol).
ODWODNIENIE
- Groźniejsze i łatwiejsze do uzyskania niż u dorosłych
- więcej wody w przestrzeni zew. Kom. i większe możliwości utraty wody
- reakcja hiperkinetyczna , gorsza dystrybucja krwi
- opóźnione reakcje kompensujące odwodnienie ( słabsze przeciwdziałanie)
40. Podać rodzaje prób czynnościowych, opisać jedną oznaczającą wydolność tlenową lub beztlenową.
Rodzaje prób czynnościowych:
- Próby badające wydolność samego mięśnia sercowego na podstawie wpływów jakie wywiera na nie zwiększone ciśnienie śródpiersiowe np: Próba Valsalwy, Próba Flacka
- Próby określające sprawnośc obwodowego układu krążenia,czyli reakcji naczyno ruchowych przy zmianach pozycji ciała np:Próba ortostatyczna
- Próby określające wydolność całego układu krążenia np: Próba Marinieta
- Próby określające wydolność całego układu fizjologicznych mechanizmów zaangażowanych w pobieraniu i transporcie tlenu do pracujących tkanek raz wydalaniu dwutlenku węgla np. Próba Harwardzka- Step Up,
PWC 170 - wyznaczenie wielkości mocy, przy której częstość skurczów serca osiągnie 170 ud./min. – wartość optymalną do oceny wydolności,
- wzrost częstości skurczów serca jest wprost proporcjonalny do obciążenia względnego podczas wysiłku,
- obliczenie wielkości VO2max
Metodyka: Metoda bezpośrednia: wysiłek ciągły na ergometrze, przy stopniowym zwiększaniu obciążenia. W momencie osiągnięcia częstości skurczów serca HR = 170 ud./min., odczytujemy wielkość mocy i to jest wartość liczbowa próby
- po naniesieniu współrzędnych obu prób na wykres (tętno i moc) – po przeprowadzeniu ekstrapolacji (linia przerywana - rzut na oś mocy w punkcie HR=170) uzyskujemy wartość liczbową próby
VO2max: można wyznaczyć według wzoru: VO2max = 1,7 × PWC170 + 1240