August II (1697-1733) otrzymał przydomek mocny. Pochodził z Saksonii.
Popierany przez Rosję i Austrię. Rzeczpospolita zawarła unię personalną
z Saksonią, niewielkim, ale bardzo rozwiniętym gospodarczo krajem w
Niemczech. Zawarł sojusz z Piotrem I i wziął udział w wojnie przeciwko
Szwecji. Wojna ta zwana północną (1700-21), była rozrywką dwóch państw
Rosji i Szwecji. Włączył się do niej August II, jako król Saksonii obległ Rygę.
Nieprzewidujący ataku, król Szwecji najechał Warszawę i pokonał wojska
polsko-saskie nad Kliszowem (1702), wkroczył do Krakowa, po czym
doprowadził do złożenia Augusta II z tronu i wprowadzenia Stanisława
Leszczyńskiego, 27-letniego magnata. W 1709 roku Rosja zadała klęskę
Szwecji w stępach Ukrainy pod Połtawą, August II odzyskał tron. W spór
między królem a szlachtą wmieszał się Piotr I, dlatego cesarski ambasador
odegrał decydującą rolę podczas sejmu niemego (1717). Uchwalona
pierwszy podatek na wojsko, stały, ograniczył wojsko polskie do 24 tys.
W interesie Rosji, Austrii i Prus leżało utrzymanie Rzeczpospolitej w stanie
nieładu.1732 Rosja, Austria i Prusy zawarły tajne porozumienie zwane
'traktatem trzech czarnych orłów'. Elekcja w 1733 wyniosła na tron Stanisława
Leszczyńskiego popieranego przez Francję, a 20 tys., armia wspierała
Augusta III Sasa. Był on człowiekiem otyłym i gnuśnym, oddającym się
swoim rozrywką. (1733-63). W 1740 roku ks. Stanisław Konarski założył
Kolegium 8-letnią szkołę średnią dla synów magnaterii i szlachty. Załuscy
w 1747 roku założyli jedną z największych wtedy bibliotek. Oświecenie, określane
często, jako wiek rozumu – nurt kulturalny oraz okres w historii Europy przypadający
na lata 1688-1789. Sir Isaac Newton (ur. 4 stycznia 1643, zm. 31 marca 1727)
– angielski fizyk, matematyk, astronom, filozof, historyk, badacz Biblii i alchemik.
Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela została uchwalona 26 sierpnia 1789 r. przez
Konstytuantę. Stworzona przez rewolucję francuską, wywodziła się z filozoficznych
i politycznych nurtów Oświecenia i masonerii (Rousseau, Wolter, Diderot, J. Locke).
Racjonalizm – filozoficzne podejście w epistemologii zakładające możliwość dotarcia
do prawdy z użyciem samego rozumu z pominięciem doświadczenia. Jean-Jacques
Rousseau (ur. 1712, zm. 1778) – szwajcarski pisarz tworzący w języku francuskim,
filozof i pedagog, autor koncepcji swobodnego wychowania. Monteskiusz (ur. 1689
zm.1755), francuski filozof, prawnik, wolnomularz i pisarz epoki Oświecenia. Wedle
założeń Monteskiusza władza dzieliła się na: władzę ustawodawczą stanowioną
obecnie najczęściej przez parlament, który tworzy prawo; władzę wykonawczą będącą
w rękach króla/monarchy/prezydenta lub rządu, który wprowadza prawo w życie;
władzę sądowniczą sprawowana przez sądy i trybunały, wydające wyroki na podstawie
obowiązującego prawa. Deizm – pogląd filozoficzny uznający istnienie Boga, jako
stwórcy świata materialnego (w rozumieniu duchowej siły sprawczej), lecz odrzucający
przekonania religijne, w myśl, których Bóg ma moc ingerowania w życie człowieka i
kierowania światem materialnym. "Wielka Encyklopedia Francuska" - encyklopedia
albo słownik rozumowany nauk, sztuk i rzemiosł wydawana we Francji w latach
1751-1766. Denis Diderot (ur. 1713, zm. 1784) – francuski pisarz, krytyk literatury i sztuki,
filozof i encyklopedysta okresu Oświecenia. Piotr I Wielki, (ur. 1672, zm.1725) Syn
Aleksego (1645-1676), z dynastii Romanowów. 1721 – Rosja otrzymała Inflanty i
wybrzeże Zatoki Fińskiej. Katarzyna II (ur. 1729, zm. 1796) – cesarzowa Rosji,
żona cara Piotra III (zm. 1762). 1701 - Królewiec: koronacja Fryderyka I Hohenzollerna
na króla Prus. Powstało Królestwo Prus. Mimo starań saskich Polska nie uznała tego
tytułu. Fryderyk II Wielki, (ur. 1712, zm. 1786) – król Prus w latach 1740-1786.
Pod jego rządami Prusy stały się jednym z najpotężniejszych państw europejskich.
Absolutyzm oświecony - odmiana absolutyzmu - forma ustroju państwa rozpowszechniona
w Europie w II połowie XVIII w. Wojna siedmioletnia (1756-1763) – wojna pomiędzy
Wielką Brytanią, Prusami i Hanowerem a Francją, Austrią, Rosją, Szwecją i Saksonią.
Maria Teresa Habsburg (ur. 1717, zm. 1780) – królowa Czech i Węgier, niekoronowana
cesarzowa rzymsko-niemiecka od 1745. Józef II Habsburg (ur. 1741, zm. 1790) – cesarz
Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego od 1764/1765 r. Germanizacja
– proces przyswajania języka lub kultury niemieckiej przez jednostki i grupy społeczne
funkcjonujące wcześniej w ramach innych kultur.