Naturalizm a realizm.

* Naturalista:

- analizuje bardzo dokładnie wycinek rzeczywistości,

traktującgo jako rodzaj "preparatu";

- w świecie ludzkim - tak jak w świecie natury -

sztuka działania niezmiennych praw, łączy je w

łańcuch przyczyn i skutków;

- człowieka pokazuje jako reprezentanta

społeczeństwa i jako istotę biologiczną ;

- dąży do opisu typu naukowego, obiektywnego,

chętnie wspiera się autorytetem uczonych, rezygnuje

z wartościowania.

* Realista:

- dąży do pokazania obrazu świata o charakterze

syntetycznym ;

- przedstawia mechanizmy życia społecznego czy natury

ludzkiej , ale poza tym, co uchwytne (a więc dające się

zbadać metodami naukowej analizy), interesuje go także

to, co nieuchwytne ;

- przedstawia społeczne i fizyczne uwarunkowania życia

bohaterów, ale dąży do też do pełniejszego ukazania

ich życia wewnętrznego ;

- rezygnuje z bezpośrednich ocen , ale dba o to,

by czytelnik wiedział, co jest dobre, a co złe.