Cele zajęć:
uwrażliwienie na los zwierząt
rozpoznanie warunków życia zwierząt w okolicy
doskonalenie form poszukiwania, porządkowania i prezentacji informacji z różnych źródeł
kształcenie poczucia odpowiedzialności za zwierzęta i otaczającą przyrodę, kształcenie postaw obywatelskich
aktywizacja do działań na rzecz zwierząt
Potrzebne pomoce: notatniki, komputer, aparat fotograficzny
Czas trwania: przygotowanie ok. jednego miesiąca, debata 3 godziny
Miejsce zajęć: szkoła oraz cały teren gminy lub miasta
Sprzymierzeńcy: urzędy i instytucje zajmujące się zwierzętami, biblioteka
Podstawowe informacje:
W naszej najbliższej okolicy, bez względu na to czy mieszkamy w mieście czy na wsi żyje ogromna, nieuświadomiana sobie przez nas, ilość różnych zwierząt. Często nie zwracamy na nie uwagi, bo są zbyt małe lub zbyt dobrze się przed nami ukrywają. Część z nich z kolei jest “ukrywana” przez ludzi, zamknięte w domach, sklepach, hodowlach, ogrodach zoologicznych. Te pierwsze, wolne albo ukrywają się przed ludźmi, albo uległy synantropizacji i wykorzystują bliskość ludzi. Te drugie nie mają możliwości wyboru. Projekt “Zwierzęta naszej okolicy” ukaże nam całe bogactwo zwierzęcego świata i jednocześnie unaoczni warunki w jakich te zwierzęta żyją. Dzięki wiedzy, którą uczniowie zdobędą poprzez obserwacje, wywiady, badania, będą mogli podjąć najpotrzebniejsze według nich działania dla poprawy warunków życia naszych sąsiadów.
Przebieg wydarzeń:
W organizację projektu “Zwierzęta naszej okolicy” potrzebne jest zaangażowanie co najmniej jednej klasy wraz z opiekunem koordynatorem przedsięwzięcia. Zadaniem uczniów jest przygotowanie raportu o występowaniu i warunkach życia zwierząt w danej okolicy (mieście, gminie), a także przygotowanie debaty z udziałem przedstawicieli władz oraz instytucji i organizacji zajmujących się zwierzętami.
Praca odbywać się powinna w kilku grupach, które zajmują się przygotowaniem konkretnych bloków raportu oraz przygotowaniem publicznej debaty.
Celem projektu “Zwierzęta naszej okolicy” jest:
opracowanie raportu dotyczącego zwierząt w gminie (mieście), z uwzględnieniem warunków życia zwierząt, właściwej opieki nad nimi i traktowania
zapoznanie uczniów z prawodawstwem dotyczącym zwierząt w Polsce
ukazanie możliwości działań na rzecz poprawy warunków życia zwierząt
zmotywowanie do podjęcia takich działań we współpracy z instytucjami i organizacjami
Uczniowie podzieleni na grupy pod kierunkiem nauczyciela zdobywają informacje na temat:
zwierzęta domowe: badanie ankietowe o posiadaniu zwierząt domowych: kto się nimi zajmuje, skąd jest, co się z nim dzieje w wakacje, sprzątanie po zwierzętach, warunki życia zwierząt, czym są karmione, dane z urzędu o ilości zwierząt za które odprowadzane są podatki)
zwierzęta gospodarskie: jakie rodzaje zwierząt są najczęściej hodowane i z jakich powodów (mięso, mleko, skóra, wełna), czy przeważa hodowla tradycyjna czy przemysłowa, czy zwierzęta mają odpowiednie warunki, czym są karmione (pasze naturalne czy np. mączka kostna), jakie są tendencje w hodowli – czy pojawiają się zwierzęta, których ostatnio nie hodowano (kozy, zielononóżki kuropatwiane, strusie), jakich zwierząt już się nie hoduje i dlaczego, gdzie dokonywany jest ubój
zwierzęta egzotyczne (ankiety: liczba sklepów zoologicznych, liczba zwierząt różnych gatunków; wywiady w sklepach zoologicznych: skąd sprowadzane są zwierzęta, czy posiadają wymagane prawem dokumenty, czy należą do gatunków zagrożonych wyginięciem, czy sprzedawca posiada rzetelną wiedzę dotyczącą ich potrzeb)
zwierzęta bezdomne (informacje z urzędu kto opiekuje się bezdomnymi zwierzętami, jakie działania podejmuje gmina w celu zapobiegania bezdomności zwierząt (programy adopcji, znakowanie zwierząt, sterylizacja), statystyki dotyczące wydatków na schronisko – na ile miejsc jest przewidziane, a ile żyje w nim zwierząt, ile gmina przeznacza na to pieniędzy, liczba dokonywanych eutanazji; wizyta w schronisku, wywiady z osobami prywatnymi opiekującymi się bezdomnymi zwierzętami)
zwierzęta dzikie: jakie zwierzęta dzikie można spotkać w okolicy – które na terenach niezabudowanych (łąki, las, park), a które w mieście, jakich zwierząt jest najwięcej, jakie już nie występują, czy jest prowadzona jakaś ich ewidencja, badania epidemiologiczne, czy urządza się na nie polowania, a jeśli tak – to czy polują myśliwi, czy kłusownicy, jakich mają naturalnych wrogów; ciekawostki przyrodnicze (np. sokoły żyjące w centrum miasta)
inne miejsca (zoo, cyrki, laboratoria)
Osobna grupa przeprowadza ankiety dotyczące stosunku ludzi do zwierząt (wzór ankiety w załączeniu).
Informacje dodatkowo uzupełnione mogą być mapami, szkicami, fotografiami, wycinkami prasowymi itp. Po zebraniu wszystkich materiałów i opracowaniu raportu, uczniowie organizują na terenie szkoły spotkanie-debatę na temat zwierząt i warunków ich życia na terenie gminy czy miasta. Na spotkanie zaprosić można urzędnika wydziału ochrony środowiska lub rolnictwa odpowiedzialnego za zwierzęta w gminie, przedstawiciela Państwowej Inspekcji Weterynaryjnej, przedstawiciela organizacji zajmującej się ochroną zwierząt lub prawami zwierząt, pracownika schroniska dla bezdomnych zwierząt.
W trakcie spotkania uczniowie przedstawiają wyniki swoich badań czy to w postaci referatów, wystaw czy prezentacji multimedialnej. Zaproszeni goście odnoszą się do treści raportu. Celem spotkania jest także wspólne zastanowienie się nad możliwościami poprawy warunków życia zwierząt w gminie lub mieście. Jaką rolę mogą odegrać uczniowie czy szkoła w tych działaniach. Efektem projektu powinien być raport wraz ze sprawozdaniem ze spotkania oraz planem działań na najbliższy rok (np. akcja edukacyjna wśród mieszkańców dotycząca np. rejestracji zwierząt egzotycznych, wypalania traw, budowanie budek lęgowych dla ptaków, organizacja pomocy dla schroniska itp.). Po roku można ponownie przeprowadzić badanie i porównać wyniki.