W. Goethe "Cierpienia młodego Wertera"

Goethe był wybitnym pisarzem - "Cierpienia..." to jego młodzieńczy utwór mający charakter autobiograficzny - jest obrazem młodzieńczej miłości autora do Charlotty Buff. Biografizm jest cechą charakterystyczną literatury romantycznej. Ówczesny krytyk literacki, pani de Stäel określiła "Cierpienia..." książką wyborną. Sformułowała tezę, że jest to "sztuka bez reguł". Autor przełamał powieściowe konwencje literackie wypracowane przez literaturę oświeceniową. Akcja nie zajmuje jednego miejsca, prezentuje stan ludzkiej duszy, umysłu, charakterystykę człowieka, motywację działania. Jest to przykład powieści epistolarnej - listowej. Ciekawym zabiegiem artystycznym jest uczynienie bohatera narratorem powieści.

Werter, wspominając swoje dzieciństwo, mówi, że cechuje go bardzo rozbudowana marzycielskość i wrażliwość. Jego osobowość ukształtowała literatura, wspomina jaką rolę w jego życiu odegrały pieśni Osjana. Literatura preromantyczna trafiając na podatny grunt wyobraźni wykształciła w Werterze głęboką niechęć do podziałów społecznych. Poglądy religijne bohatera są trudne do sprecyzowania, gdyż jego system religijny nie jest zbyt przejrzysty. Poszukuje on sensu istnienia i nie może go odnaleźć - sensem istnienia dla Wertera staje się miłość. Doświadcza głębokiego niepokoju - los człowieka jest zdeterminowany przez naturę, czego by nie uczynił, to i tak doświadczy tragizmu, bólu. Całokształt doznań niepokoju, bólu to Weltschmerz. Na samobójstwo Wertera składają się następujące czynniki :

-zawód miłosny,

-tragiczne rozumienie natury,

-zawód towarzyski, doznanie porażki towarzyskiej - traktowany był jako salonowy odmieniec.

Bohater werterowski - jednostka doświadczająca bólu istnienia, skłonna do melancholii, poszukująca piękna prawdy, poezji. Zazwyczaj nieszczęśliwie zakochana i na tle tej miłości popełniająca samobójstwo.