1. jakie wiazania sa pomiedzy cysteinami oddalonymi od siebie
Odp. mostek disiarczkowy
2. jakie wiazania sa pomiedzy nukleotydami
fosfodiestrowe
3. Kompleks Cdk
Cykliny to białka kontrolujące cykl komórkowy. To pozytywne regulatory kinaz zależnych od cyklin. Do pełnej akywności Cdk niezbędna jest fosforylacja aktywująca. Cdk może być hamowana przez fosforylację i białka inhibitorowe.
4. Poprawne zdanie dotyczace przepływu informacji genetycznej
DNA ---> (transkrypcja)---> (translacja)---> Białko
DNA i RNA stanowią genotyp
Rybosom pełni funkcję tłumacza
5. Jakie czynniki powoduja nowotwory
Karcynogeny fizyczne
promieniowanie jonizujące
promieniowanie UV
Karcynogeny chemiczne
Rakotwórcze substancje chemiczne klasyfikowane są zgodnie z klasyfikacją IARC.
arsen (→ rak wątroby i oskrzeli),
azbest (→ rak oskrzeli i śródbłoniak),
aminy aromatyczne (→ rak pęcherza),
benzen (→ białaczki),
nikiel (→ rak oskrzeli i zatok przynosowych),
chlorek winylu (→ rak wątrobowokomórkowy),
alkohol (→ rak jamy ustnej, przełyku i krtani),
alkilowane cytostatyki (→ białaczki),
stilbestrol - DES (→ gruczolak wątroby, rak pochwy),
oxymetholon - syntetyczny androgen (→ rak wątroby),
thorotrast - kontrast do analizy rentgenowskiej (→ naczyniomięsak),
związki powstające w czasie niepełnego spalenia (niekoniecznie papierosów), wskutek zbyt małej ilości tlenu:
wolne rodniki
związki aromatyczne: substancje smoliste (w tym węglowodory aromatyczne – antraceny, benzopiren), aminy aromatyczne, nitrozaminy
dioksyny
aflatoksyna – wytwarzana przez pleśń z rodzaju Aspergillus
Karcynogeny biologiczne
Zwiększone ryzyko zachorowania na nowotwory, nie wynikające z ingerencji w materiał genetyczny jest związane z takimi patogenami jak:
HIV – sam nie jest wirusem onkogennym, ale zwiększa ryzyka wystąpienia różnych nowotworów z powodu obniżenia odporności organizmu, który słabiej zwalcza komórki nowotworowe, a także w związku z transaktywacją innych, onkogennych wirusów (HPV i Epsteina-Barr)
Schistosoma haematobium – zwiększone ryzyko raka pęcherza moczowego (ze względu na zwiększoną proliferację nabłonka urotelialnego)
Helicobacter pylori – prawdopodobnie (niepotwierdzone) zwiększone ryzyko chłoniaka żołądka z komórek B, a także raka żołądka
Wirusy onkogenne
HHV-8 – herpeswirus 8 – mięsak Kaposiego
HPV – Ludzki wirus brodawczaka – rak szyjki macicy, rak sromu, rak prącia
HBV, HCV – Wirus zapalenia wątroby typu B i C – rak wątrobowokomórkowy
EBV – Wirus Epsteina-Barr – ziarnica złośliwa (prawdopodobnie), rak jamy nosowo-gardłowej, chłoniak Burkitta, niektóre rzadkie postacie chłoniaków
HTLV-I i HTLV-II – ostra białaczka z limfocytów T
6. Pierwszy podstawowy czynnik przylaczajacy sie podczas transkrypcji
polimaraza RNA
7. Jaka podjednostka decyduje o powinowactwie do promotora
sigma
8. DNA z jakich zbudowane podjednostek (dATP itd.)
dATP , dGTP , dCTP , dTTP
9. Jaki gen nazywamy straznikiem genomu
białko p53
10. Co nie nalezy do chemicznej, potranslacyjnej obrobki bialka (metylacja, glikozylacja itd.)
Modyfikacja potranslacyjna (PTM, z ang. posttranslational modification) – modyfikacja białka po jego translacji. Może ona wpływać na właściwości chemiczne i fizyczne białka, jego stabilność i aktywność, a zatem na jego funkcję.
Procesy wykorzystywane przez organizmy do modyfikowania białek to m.in.:
obróbka proteolityczna – proteazy usuwają zbędne fragmenty
aktywacja białka poprzez usunięcie zbędnych fragmentów
usunięcie sekwencji liderowych
splicing polipeptydowy – usunięcie fragmentów ze środka łańcucha
usunięcie pierwszych podstawników
N-acetylacja, N-metylacja, N-formylacja - dołączenie grupy acetylowej, metylowej i metioniny
hydroksylacja – dołączenie grupy hydroksylowej −OH
fosforylacja – aktywacja białka przez dołączenie grupy fosforanowej
defosforylacja – dezaktywacja przez odłączenie grupy fosforanowej
polirybozylacja – dołączenie adeniny
dołączenie lipidów i metali
glikozylacja – enzymatyczne przyłączenie reszt cukrowych
ubikwitynacja – przyłączenie ubikwityny i późniejsza degradacja
11. Sposoby transportu czasteczek z jadra do cytoplazmy
transport przez kompleks poru jądrowego
12. Organizmy? zawierajace RNA niekodujace bialek (retrowirusy wiroidy priony )
wiroidy
13. Co zawiera/nie zawiera czasteczka mRNA u Prokaryota (uracyl, gen kodujacy metionine introny)
Cząsteczka mRNa u prokariontów nie zawiera intronów
14. Ktora z technik nie sluzy rozdzaiałowi polipeptydow ze wzgledu na mase
chromatografia powinowactwa
15. Co oznacza ze kod genetyczny jest zdegenerowany
różne kodony mogą kodować ten sam aminokwas
16. Wybierz stwierdzenie dotyczace heterochromatyny
jest częścią chromatyny w jądrze interfazowym, w której nić DNA jest szczególnie mocno upakowana. Jej cechą charakterystyczną jest ograniczenie udziału w procesie transkrypcji, co ma wpływ na ekspresję genów.
Wyróżnia się jej dwa główne typy: fakultatywna, konstytutywna (konstytucyjna).
Heterochromatyna fakultatywna to materiał euchromatynowy, którego genetyczna aktywność przy danej specjalizacji komórki została stłumiona, ale w którym występują geny kodujące mogące być aktywne przy innej specjalizacji komórki. Formowanie się heterochromatyny fakultatywnej powstaje przy różnicowaniu się komórek w zarodku.[1] Dobrze zbadanym przykładem heterochromatyny jest chromatyna płciowa. Ten rodzaj heterochromatyny został odkryty przez W. Taylora w roku 1960.
Heterochromatyna konstytutywna to heterochromatyna z bardzo ciasno upakowanym DNA, który w większości nie bierze udziału w procesie transkrypcji i występuje w taki sam sposób we wszystkich komórkach organizmu, niezależnie od ich stopnia specjalizacji. W komórkach ssaków znajdowana jest głównie wokół centromeru i przy końcach chromosomów. Heterochromatyna konstytutywna to heterochromatyna obecna w tych samych miejscach w chromosomach homologicznych. Replikuje się w późnej fazie S cyklu komórkowego.
17. Wybrac zdania dotyczace białek monoklonalnych
Białka monoklonalne to przeciwciała pobierane z tkanek zwierząt, w których umieszcza się obce substancje- antygeny ta metoda to tzw. immunocytochemia.
18. Co nalezy do procesów redagowania
Redagowanie to procesy powodujące zmianę informacji kodowanej w cząsteczce mRNA. Należy tu Pan-editing, dodawanie lub usuwanie U, sklejenie porozcinanych kawałków.
19. Wybrac odpowiedzi dotyczacych zaleznosci kodon-antykodon czy cos takiego (oddzialywania elektrostatyczne, hydrofobowe, wiazania kowalencyjne)
Antykodon wiąże się z kodonem zgodnie z komplementarnością zasad. Ze względu na występowanie degeneracji kodu, jedna cząsteczka tRNA musi rozpoznawać więcej niż jeden kodon dla jednego aminokwasu. Jest to możliwe dzięki zdolności pierwszej zasady antykodonu do wiązania się z różnymi zasadami z trzeciej pozycji kodonu. Zdolność tą nazywa się regułą tolerancji lub degeneracją trzeciej zasady. Ponieważ pętla antykodonowa jest nieliniowa, wiązanie kodon-antykodon jest niedoskonałą helisą RNA. Umożliwia to tworzenie się niestandardowych par zasad (np. G z pierwszej pozycji antykodonu może tworzyć parę z U lub C z trzeciej pozycji kodonu; inozyna z pierwszej pozycji antykodonu może parować się z C, A lub U)
20. Cząsteczka RNA w RNAi
Zjawisko wyciszania albo wyłączenia ekspresji genu przez dwuniciowy RNA (dsRNA, z ang. double stranded RNA) o budowie i sekwencji zbliżonej do sekwencji DNA wyłączanego genu. Wyłączenie może się odbywać na trzech poziomach: a) degradacja mRNA; b) blokowanie translacji mRNA; c) prawdopodobnie również przez indukcję epigenetycznego wyciszenia genu. Bezpośrednimi mediatorami interferencji RNA są małe,o długości 21-23 par zasad, dwuniciowe RNA, będące produktem obróbki większych fragmentów RNA przez specjalne nukleazy. Za degradację (zniszczenie) mRNA odpowiedzialne są oligonukleotydy tzw. małe interferujące RNA (siRNA, z ang. small interfering RNA), charakteryzują się 100%-ową homologią sekwencji do ich celu. Wchodzą w skład specjalnej rybonukleazy i nadają jej specyficzność do sekwencji. Mechanizm siRNA powstał najprawdopodobniej jako mechanizm obronny przed dwuniciowymi wirusami RNA (dsRNA). W konsekwencji degradacji mRNA odpowiedni gen jest wyciszany, bo nie powstaje kodowane przez niego białko.
W przypadku mechanizmu interferencji z translacją mRNA, mediatorami są tzw. mikro-RNA (miRNA). miRNA kodowane są przez genom komórki, jak normalne geny. Prekursorem są niewielkie RNA, o strukturze szpilki do włosów, które ulegają obróbce podobnie do siRNA. Wchodzą w skład kompleksów rybonukleoproteinowych blokujących specyficznie translację mRNA i nadają im specyficzność. W odróżnieniu od siRNA, miRNA nie posiadają 100%-owej homologii sekwencji do docelowego mRNA. miRNA są zaangażowane w negatywną regulację ekspresji genów podczas rozwoju.