Ocena ryzyka zawodowego sprzątaczki zatrudnionej w stacji diagnostyczno naprawczej

Identyfikacja zagrożeń

Lp.	Zagrożenie lub czynnik niebezpieczny, szkodliwy, uciążliwy		Źródło zagrożenia				Możliwe skutki zagrożenia
1	2		3				4
1.	Pożar.		Wykorzystywanie w pracy materiałów łatwopalnych. Niesprawne urządzenia elektryczne. Palenie tytoniu w miejscach niedozwolonych. Składowanie śmieci w miejscach przypadkowych (zwłaszcza pustych pojemników po materiałach ropopochodnych, szmat i tamponów nasączonych substancjami łatwopalnymi).				Ciężkie poparzenia ciała, zatrucia dymami pożarowymi, w skrajnych przypadkach nawet śmierć poszkodowanego.
2.		Niebezpieczne napięcie w przewodach i instalacji elektrycznej.			Niesprawne urządzenia i instalacje elektryczne, przedłużacze gniazdka i wtyki. Przewody zasilające ułożone na przejściach bez odpowiednich zabezpieczeń.			Porażenie prądem elektrycznym nawet ze skutkiem śmiertelnym.
3.		Poruszające się pojazdy zagrażające potrąceniem, przygnieceniem.			Samochody poruszające się po placu manewrowym oraz w hali przeglądów.			Ciężkie uszkodzenia ciała (złamania, zmiażdżenia, uszkodzenia organów wewnętrznych) aż do skutków śmiertelnych włącznie.
4.		Płaszczyzny sprzyjające poślizgnięciu, potknięciu i upadkowi na tym samym poziomie.			Powierzchnie śliskie (mokre, oblodzone lub zabrudzone smarami), nierówne (wyszczerbienia, pęknięcia posadzki, nierówne i uszkodzone płyty chodnikowe) – szczególnie: przejścia, drogi i krawężniki.			Urazy całego ciała – szczególnie kończyn (złamania, stłuczenia, zwichnięcia) i głowy (stłuczenia, otarcia).
5.		Upadek na niższy poziom (z wysokości do 1 m).			Położenie stanowiska pracy na poziomie różnym od poziomu otoczenia – praca z przenośnej drabinki, podestu (czyszczenie wysokich mebli, regałów, mycie okien). Zagrożenie pochodzi również ze strony niewłaściwie wykorzystywanego sprzętu do pracy na wysokości do 1 m lub użytkowania sprzętu nieprzystosowanego do prac tego typu (stawanie na przypadkowym wyposażeniu pomieszczeń – np. krzesłach).			Złamania, zwichnięcia i naciągnięcia kości, mięśni, ścięgien i stawów kończyn. Częste są również urazy: kręgosłupa, miednicy, głowy mogące skutkować trwałym kalectwem.
6.		Upadek na niższy poziom (z wysokości powyżej 1 m).			Wypadnięcie podczas mycia okien. Brak zachowania ostrożności, nieuwaga, zawroty głowy.			Ogólne potłuczenia ciała. Złamania kończyn. Często również urazy kręgosłupa, i głowy, które mogą skutkować trwałym kalectwem a nawet śmiercią osoby poszkodowanej.
7.		Przeciążenie układu ruchu – dynamiczne.			Przesuwanie, przenoszenie: wyposażenia (zwłaszcza w biurze), wiadra z wodą i płynami czyszczącymi, worków ze śmieciami (przenoszenie). Prace przy odśnieżaniu pieszych ciągów komunikacyjnych.			Długotrwałe dolegliwości układu mięśniowo-szkieletowego. Zwichnięcia stawów, naciągnięcia mięśni i ścięgien.
8.		Przygniecenie, uderzenie spadającymi przedmiotami.			Nieprawidłowo ustawione (np. w szafach i regałach, w tym znajdujących się w magazynku podręcznym), przestawiane, przenoszone przedmioty.			Urazy ciała – szczególnie stłuczenia kończyn dolnych oraz urazy głowy (stłuczenia, skaleczenia), możliwe także wstrząśnienia mózgu.
9.		Kontakt z nieruchomymi elementami.			Wyposażenie pomieszczeń (np. szafki, regały), sprzątanie w ograniczonych przestrzeniach, pośpiech, brak uwagi.			Urazy ciała – szczególnie stłuczenia i skaleczenia kończyn.
10.		Uderzenie ruchomymi elementami.			Skrzydła drzwi, otwartych okien i bram.			Urazy ciała (stłuczenia, skaleczenia), urazy dłoni (szuflady), szczególnie niebezpieczne stłuczenia głowy, możliwe nawet wstrząśnienia mózgu.
11.		Kontakt z ostrymi, krawędziami, szorstkimi przedmiotami i płaszczyznami.			Uszkodzone powierzchnie czyszczonych przedmiotów, (ramy okienne, szyby), szkło lub ostre przedmioty w śmieciach. Krawędzie opakowań, taśm opakowań zbiorczych. Szorstkie powierzchnie ścian.			Urazy dłoni (otarcia skóry, skaleczenia).
12.		Kontakt ze środkami drażniącymi, alergizującymi (najczęściej oparami).			Wykorzystywane środki myjące, czyszczące, dezynfekujące.			Alergie, podrażnienia skóry.
13.		Kontakt z gorącymi czynnikami.			Wrzątek, gorąca kawa, herbata (przyrządzanie w miejscach przypadkowych). Przygotowywanie roztworów roboczych środków myjących. Pośpiech.			Oparzenia I i II stopnia.
14.		Zmienne warunki atmosferyczne.			Prace na wolnym powietrzu w zastanych warunkach atmosferycznych. Przeciągi. Najgroźniejszy jest okres jesienno-zimowy.			Przeziębienia, grypa, odmrożenia.
15.		Wymuszony kontakt z wodą.			Przygotowywanie wodnych roztworów środków myjących i dezynfekujących. Mycie i dezynfekcja pomieszczeń, okien, sprzętów, itd.			Alergie i inne choroby skóry, schorzenia reumatyczne.
Zagrożenia biologiczne
Lp.				Zagrożenie		Źródło zagrożenia				Możliwe skutki zagrożenia
				Grupa		Droga zakażenia
16.				Prątek gruźlicy. Mycobacterium tuberculosis.		Ludzie.				Gruźlica płuc, rzadziej innych narządów.
				Gr. 3, szczepienia.		Powietrzno-kropelkowa.
17.				Laseczka zgorzeli gazowej. Clostridium perfringens.		Gleba, kał, ścieki.				Zgorzel gazowa z rozpadem tkanek, posocznica, wytwarza toksyny.
				Gr. 2.		Bezpośrednie – po głębokich zranieniach.
18.				Pałeczka duru brzusznego. Salmonella typhi.		Ludzie.				Dur brzuszny.
				Gr. 3.		Pokarmowo-wodna, rzadko powietrzno-kropelkowa.
19.				Grzyby. Kropidlak biały. Candida albicans.		Ludzie, środowisko wilgotne.				Grzybica skóry, paznokci i błon śluzowych.
				Gr. 2.		Bezpośrednie, zwłaszcza u osób z mikrourazami skóry oraz osób osłabionych i ze skłonnościami do pocenia się.

KARTA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO					Data …...........			Numer Karty ............................................
								Sporządził zespół
Stanowisko pracy Sprzątaczka							Liczba narażonych ..................	.................................................................. .................................................................. ..................................................................
Charakterystyka stanowiska pracy: Sprzątaczka wykonuje swoje czynności w budynku stacji diagnostyczno-naprawczej oraz na przynależącym do stacji terenie. Praca sprzątaczki polega na: sprzątaniu pomieszczeń biurowych, pomieszczeń sanitarno-higienicznych, magazynów i warsztatu, czyszczeniu wyposażenia ww. pomieszczeń, sprzątaniu placu manewrowego, chodnika (zimą także odśnieżaniu) i trawnika, myciu okien. Sprzątaczka wykorzystuje: odkurzacz, wózek dwuwiaderkowy na stelażu z wyciskarką, profesjonalny mop kieszeniowy, wiadra, ścierki, miotły i grabie, ściągacze do wody, szuflę do uprzątania śniegu, drabinkę przenośną, myjki i ściągaczki do szyb, silnie alkaliczne środki myjące i dezynfekujące. W miejscu pracy nie występują przekroczenia NDS czynników szkodliwych i niebezpiecznych. Ciężar przenoszonych przedmiotów nie przekracza 20 kg. Pracownicy zapewniono: odzież roboczą (fartuch, nakrycie głowy, buty letnie i zimowe na podeszwie antypoślizgowej oraz ocieplaną odzież na zimę). Pracownica ma do dyspozycji gumowe rękawice ochronne, maseczkę filtrująco-pochłaniającą, kamizelkę odblaskową, krem ochronny do rąk. Pracownica ma do dyspozycji: podręczny sprzęt ppoż., apteczkę pierwszej pomocy, instrukcje wykonywanych prac. Pracodawca zapewnia pomieszczenie do ogrzania się (wysuszenia) oraz gorące i zimne napoje w zależności od panujących warunków atmosferycznych.							Dokumenty odniesienia: rozp. MPiPS z 14.3.2000 r. w sprawie bhp przy ręcznych pracach transportowych (Dz.U. Nr 26, poz. 313, ze zm.), rozp. MPiPS z 26.9.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bhp (tj. Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650, ze zm.), rozp. RM z 10.9.1996 r. w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet (Dz.U. Nr 114, poz. 545, ze zm.), PN-N-18002:2000 Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Ogólne wytyczne do oceny ryzyka zawodowego, instrukcje zakładowe.
Lp.	Zagrożenie	Źródło zagrożenia Wyniki pomiarów	Ciężkość szkód	Prawdopodobieństwo		Oszacowanie ryzyka			Działania profilaktyczne
1	2	3	4	5		6			7
1.	Pożar.	Wykorzystywanie w pracy materiałów łatwopalnych. Niesprawne urządzenia elektryczne. Palenie tytoniu w miejscach niedozwolonych. Składowanie śmieci w miejscach przypadkowych (zwłaszcza pustych pojemników po materiałach ropopochodnych, szmat i tamponów nasączonych substancjami łatwopalnymi).	Duża	Mało prawdopodobne		Średnie – dopuszczalne			Kontrola stanu technicznego urządzeń. Bezwzględny zakaz używania otwartego ognia i palenia papierosów. Oznakowanie stref zagrożonych pożarem znakami zakazującymi wstępu ze źródłami ognia. Usuwanie na bieżąco pustych opakowań po materiałach
									ropopochodnych oraz tamponów i szmat nasączonych materiałami łatwopalnymi. Kontrola sprawności sprzęt ppoż. Szkolenia i instrukcje ppoż.
2.	Niebezpieczne napięcie w przewodach i instalacji elektrycznej.	Niesprawne urządzenia i instalacje elektryczne, przedłużacze gniazdka i wtyki. Przewody zasilające ułożone na przejściach bez odpowiednich zabezpieczeń.	Duża	Mało prawdopodobne		Średnie – dopuszczalne			Kontrola stanu technicznego urządzeń oraz poprawności działania zabezpieczenia przeciwporażeniowego. Okresowe pomiary stanu izolacji. Usuwanie na bieżąco nieprawidłowości. Zakaz wykonywania napraw przez osoby nieupoważnione. Zapewnienie instrukcji obsługi urządzeń. Kontrola zabezpieczenia przewodów przed możliwością uszkodzenia mechanicznego. Zakaz wyszarpywania wtyczki odkurzacza bezpośrednio za przewód zasilający.
3.	Poruszające się pojazdy zagrażające potrąceniem, przygnieceniem.	Samochody poruszające się po placu manewrowym oraz w hali przeglądów.	Duża	Mało prawdopodobne		Średnie – dopuszczalne			Stosowanie się do instrukcji stanowiskowej. Stosowanie kamizelki odblaskowej podczas prac porządkowych na placu manewrowym i w pomieszczeniu diagnostycznym stacji. Zachowanie należytej uwagi i ostrożności. Bezwzględny zakaz sprzątania hali napraw pojazdów w czasie wykonywania czynności diagnostycznych. Zachowanie szczególnej ostrożności i uwagi.
4.	Płaszczyzny sprzyjające poślizgnięciu, potknięciu i upadkowi na tym samym poziomie.	Powierzchnie śliskie (mokre, oblodzone lub zabrudzone smarami), nierówne (wyszczerbienia, pęknięcia posadzki, nierówne i uszkodzone płyty chodnikowe) – szczególnie: przejścia, drogi i krawężniki.	Średnia	Mało prawdopodobne		Małe – dopuszczalne			Stosowanie się do instrukcji stanowiskowej. Stosowanie odpowiedniego obuwia roboczego. Zachowanie należytej ostrożności. Ograniczanie pośpiechu.
5.	Upadek na niższy poziom (z wysokości do 1 m).	Położenie stanowiska pracy na poziomie różnym od poziomu otoczenia – praca z przenośnej drabinki, podestu (czyszczenie wysokich mebli, regałów, mycie okien). Zagrożenie pochodzi również ze strony niewłaściwie wykorzystywanego sprzętu do pracy na wysokości do 1 m lub użytkowania sprzętu nieprzystosowanego do prac tego typu (stawanie na przypadkowym wyposażeniu pomieszczeń – np. krzesłach).	Duża	Mało prawdopodobne		Średnie – dopuszczalne			Stosowanie się do instrukcji stanowiskowej. Zakaz wchodzenia na przypadkowe wyposażenie pomieszczeń (krzesła, stołki, szafki, itp.) – praca z drabinki. Zachowanie należytej uwagi i ostrożności. Ograniczanie pośpiechu.
6.	Upadek na niższy poziom (z wysokości powyżej 1 m).	Wypadnięcie podczas mycia okien położonych wyżej. Brak zachowania ostrożności, nieuwaga, zawroty głowy.	Duża	Mało prawdopodobne		Średnie – dopuszczalne			Stosowanie się do instrukcji stanowiskowej. Zakaz wchodzenia na przypadkowe wyposażenie i praca z drabinki, w przypadku prac związanych z myciem okien. Stosowanie sprzętu pomocniczego. Badania lekarskie dopuszczające do wykonywania prac na wysokości (powyżej 1 m). Stosowanie odpowiedniego obuwia i ochron indywidualnych przed upadkiem z wysokości. Zachowanie należytej uwagi i ostrożności oraz ograniczanie pośpiechu.
7.	Przeciążenie układu ruchu – dynamiczne.	Przesuwanie, przenoszenie: wyposażenia (zwłaszcza w biurze), wiadra z wodą i płynami czyszczącymi, worków ze śmieciami (przenoszenie). Prace przy odśnieżaniu pieszych ciągów komunikacyjnych.	Mała	Mało prawdopodobne		Małe – dopuszczalne			Przestrzeganie instrukcji ręcznych prac transportowych. Stosowanie zasad ergonomii. Dodatkowe szkolenia z zasad bhp przy transporcie ręcznym (normatywy dźwigania, zasady prawidłowego podnoszenia). Zalecenie ostrożności. Ograniczenie pośpiechu.
8.	Przygniecenie, uderzenie spadającymi przedmiotami.	Nieprawidłowo ustawione (np. w szafach i regałach, w tym znajdujących się w magazynku podręcznym), przestawiane, przenoszone przedmioty.	Średnia	Mało prawdopodobne		Małe – dopuszczalne			Prawidłowe ustawianie przedmiotów w regałach. Ostrożność przy wykonywaniu prac związanych z porządkowaniem lub przestawianiem regałów. Ograniczenie pośpiechu. Zachowanie ostrożności. Szkolenia z zakresu bhp dotyczące zasad prawidłowego składowania przedmiotów na regałach.
9.	Kontakt z nieruchomymi elementami.	Wyposażenie pomieszczeń (np. szafki, regały, a zwłaszcza ich naroża), sprzątanie w ograniczonych przestrzeniach, pośpiech, brak uwagi.	Średnia	Mało prawdopodobne		Małe – dopuszczalne			Ład i porządek w miejscu wykonywania pracy oraz na ciągach komunikacyjnych. Oznakowanie barwami bezpieczeństwa wystających części maszyn oraz innego wyposażenia hali, które powodują szczególne zagrożenie. Stosowanie obuwia roboczego. Zalecenie ostrożności. Ograniczanie pośpiechu.
10.	Uderzenie ruchomymi elementami.	Skrzydła drzwi, otwartych okien i bram.	Średnia	Mało prawdopodobne		Małe – dopuszczalne			Zachowanie należytej ostrożności w strefach zagrożenia. Niedopuszczania do wystąpienia przeciągów. Ograniczanie pośpiechu.
11.	Kontakcie z ostrymi, krawędziami, szorstkimi przedmiotami i płaszczyznami.	Uszkodzone powierzchnie czyszczonych przedmiotów, (ramy okienne, szyby), szkło lub ostre przedmioty w śmieciach. Krawędzie opakowań, taśm opakowań zbiorczych. Szorstkie powierzchnie ścian. Wykorzystywane nożyczki i noże.	Średnia	Mało prawdopodobne		Małe – dopuszczalne			Stosowanie rękawic roboczych. Zachowanie należytej ostrożności, zwłaszcza podczas otwierania opakowań zbiorczych, np. środków myjących. Ograniczanie pośpiechu.
12.	Kontakt ze środkami drażniącymi, alergizującymi (najczęściej oparami).	Wykorzystywane środki myjące, czyszczące, dezynfekujące.	Średnia	Mało prawdopodobne		Małe – dopuszczalne			Stosowanie rękawic ochronnych i maseczki. Zabezpieczanie rąk kremami ochronnymi. Stosowanie i przechowywanie tylko środków dopuszczonych do obrotu i wyłącznie zgodnie z instrukcją producenta. Dobór środków „przyjaznych” człowiekowi.
13.	Kontakt z gorącymi czynnikami.	Wrzątek, gorącą kawa, herbata (przyrządzanie w miejscach przypadkowych), pośpiech.	Średnia	Mało prawdopodobne		Małe – dopuszczalne			Przygotowywanie i spożywanie posiłków tylko w miejscu do tego przeznaczonym. Zachowanie należytej ostrożności. Ograniczanie pośpiechu. Korzystanie z tac, uchwytów i rękawic termoodpornych.
14.	Zmienne warunki atmosferyczne.	Prace na wolnym powietrzu. Najgroźniejszy jest okres jesienno-zimowy, przeciągi w pomieszczeniach.	Średnia	Mało prawdopodobne		Małe – dopuszczalne			Przydział odpowiednich do warunków: odzieży, rękawic oraz obuwia. Ograniczanie powstawania przeciągów.
15.	Wymuszony kontakt z wodą.	Przygotowywanie wodnych roztworów środków myjących i dezynfekujących. Mycie i dezynfekcja pomieszczeń, okien, sprzętów, itd.	Mała	Mało prawdopodobne		Małe			Przestrzeganie procedur i instrukcji. Nakaz stosowania środków ochrony indywidualnej, w tym rąk (rękawice). Nakaz wymieniania przemoczonej odzieży oraz obuwia. Przerwy w pracy. Możliwość ogrzania się i wysuszenia.
Zagrożenia biologiczne
Lp.	Zagrożenie	Źródło zagrożenia	Ciężkość szkód	Prawdopodobieństwo		Oszacowanie ryzyka			Działania profilaktyczne
	Grupa ryzyka	Droga przenoszenia							Przechowywanie akt
16.	Prątek gruźlicy. Mycobacterium tuberculosis.	Ludzie.	Duża	Mało prawdopodobne		Średnie – dopuszczalne			Szczepienia. Okresowe badania lekarskie narażonego personelu.
	Gr. 3, szczepienia.	Powietrzno-kropelkowa.							Tak.
17.	Laseczka zgorzeli gazowej. Clostridium perfringens.	Gleba, kał, ścieki.	Duża	Mało prawdopodobne		Średnie – dopuszczalne			Stosowanie obuwia roboczego i rękawic ochronnych. Natychmiastowe opatrywanie ran (istotna dezynfekcja) w przypadku skaleczenia, zakłucia.
	Gr. 2.	Bezpośrednie – po głębokich zranieniach.							Nie.
18.	Pałeczka duru brzusznego. Salmonella Typhi.	Ludzie.	Średnia	Mało prawdopodobne		Małe			Stosowanie środków ochrony indywidualnej. Przestrzeganie zasad czystości i higieny podczas przygotowywania i spożywania posiłków.
	Gr. 3.	Pokarmowo-wodna, rzadko powietrzno-kropelkowa.							Nie.
19.	Grzyby. Kropidlak biały. Candida albicans.	Ludzie, środowisko wilgotne.	Średnia	Mało prawdopodobne		Małe			Stosowanie mydeł i zasypek z dodatkiem środków przeciwgrzybicznych. Przestrzeganie zasad higieny osobistej.
	Gr. 2.	Bezpośrednie, zwłaszcza u osób z mikrourazami skóry oraz osób osłabionych i ze skłonnościami do pocenia się.							Nie.
Uwagi: Brak lub niestosowanie zabezpieczeń powoduje podwyższenie kategorii ryzyka, tzn. zwiększa prawdopodobieństwo zaistnienia wypadku, choroby.										Zatwierdził: