CYWILIZACJA -poziom rozwoju osiągnięty przez społeczeństwo. KULTURA- całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości. EPOKA-okres rozwoju człowieka, społeczeństwa i kultury.MEGALITY- konstrukcje kamienne różnej wilekości. ZIGURAT- budowla na planie kwadratu/prostokąta o kształcie kilkupiętrowej wieży, zwieńczonej świątynią. PISMO KLINKOWE- poch od pisma obrazkowego, różne konfiguracje kliny. DESPOTA-surowy, bezwzględny władca.POLITEIZM- wiara w wielu bogów. SARKOFAG-bogato ozdobiona trumna, w Egipcie wykonana z drewna lub kamienia. KSIĘGA UMARŁYCH-zbiór wyznań zmarłego składanym na sądzie Ozyrysa. MUMIFIKACJA-proces konserwacji zwłok w celu zabespieczenia ich przed rozkładem.ANTYSEMITYZM- negatywny stosunek do Żydów.GIMNAZJON- miejsce ćwiczeń chłopców przygotowujących się do służby wojskowej.AREOPAG-rada państwa, najwyższy organ władzy sądowniczej. TYRANIA-zagarnięcie władzy przez jednostkę( forma rządów).WOJNA PELOPONESKA- upadek demokracji w Atenach.PLEBEJUSZE-ludzie niezamożni. PATRYCJUSZE-bogaci arystokraci. FORUM ROMANUM-odbywały się tam najważniejsze uroczystości publiczne i obrzędy religijne.TRIUMWIRAT-porozumienie między 3 mężami stanu w celu zdobycia i podziały władzy w państwie. KATAKUMB-podziemny cmentarz w star. Rzymie.HEREZJA-poglądy uznawane za sprzeczne z dogmatyką katolicką.MAHOMET- twórca islamu, przez muzłumanów uznawany za proroka.DOBRAWA-żona Mieszka I, wprowadzenie chrześcijaństwa. WASAL-wolny oddający się w opiekę seniorowi, otrzymujący od niego lenno i zobowiązany do posłuszeństwa i śwadczeniu służby wojennej.LENNO- ziemia nadawana przez seniora w użytkowanie wasalowi. SENIOR- możny przyjmujący obowiązek opieki i protekcji w zamian za podporz. się wasala.SYMONIA- świętokupstwo. NEPOTYZM- nadużywanie swojej władzy.SENIORAT- zasada dziedziczenia tronu lub dóbr prze najstarszego członka rodu.WOJNA STULETNIA-seria wojen 1337-1453 między dyn Plantagenetów a królami Francji usiłując przejąć dziedziczne posiadłości Plan. we Fr. MONARCHIA STANOWA- władza monarchy ograniczona w różnym stopniu na rzecz stanów:szlacheckiego, duchownego, mieszczańskiego( w Pol. XIV-XVIIIw). STATUT- nazwa przepisów prawnych. ŻUPY- królewwskie przedsiębiorstwa górnicze. PRAWO SKŁADU- przywilej handlu nadwany miastom od XIIIw przez panującego. STAROSTA- urzędnik królewski w Polsce 14-18 w sprawujący na obszarze powiatu administarcję skarbową, policyjną i sądownictwo. UNIA - połączenie dwu lub więcej państw. UNIA PERSONALNA- połączenie na zasadzie wspólności jedynie monarchy.

BOGOWIE EGIPSCY: RE-słońca i świata. AMON-powietrza i urodzaju. OZYRYS- podziemny św. IZYDA-wzorowa matka i zona. HORUS- opiekuńczy utożsamiany z faraonem. GRECCY: ZEUS- bogów i ludzi.POSEJDON- mórz. HEFAJSTOS-kowal,ognia. APOLLON-sztuki. AFRODYTA- miłości zmysłowej. ARTEMIDA- lasów i łowów. RZYMIAN: JOWISZ-zeus. JUNONA- hera. MARS-wojny młodości wiosny. NEPTUN-głębin morskich. WENUS- miłości. WESTA-ogniska domowego.