U. limfopoetyczny
z mezodermy - mezenchymy powstają n.limfatyczne oraz miąższ i zrąb n.układu oprócz grasicy której zrąb powsatje z n.ektodermalnego
pierwsze naczynia limfatyczne wykształcają się od koniec 5 tyg. życia płodowego
Grudki chłonne
posiadają cz. środkową (rozmnażania komórek - duża ilość cytoplazmy, limfocyty o dużych jądrach() i obwodową
Migdałki
pierścień Waldeyera
są oddzielone nabłonkiem od światła j. nosowej i gardłowej tworząc krypty zawierające komórki - głównie limfocyty B
podniebienne - parzyste między podniebieniem miękkim a łukami podniebienno-gardłowymi, pokryte n.w.płaskim - nierogowaciejącym 10-20 krypt
językowe - jest ich kilka pokryte 1 krypta
gardłowy
krtaniowy
trąbkowe
Kępki Peyera
g.limfatyczne skupione zrąb stanowi t.łączna właściwa luźna, miąższ stanowią limfocyty B i niewielką ilość limfocytów T
Węzły chłonne/limfatyczne
obwodowe narządy leżące w przebiegu n.limfatycznych, otoczone torebką łącznotkankową z n.limfatycznymi doprowadzającymi i odprowadzającymi
zrąb zbudowany jest z t.łącznej właściwej luźnej, miąższ stanowią limfocyty, makrofagi, k.plazmatyczne
Węzeł chłonny
Budowa:
-torebka łącznotkankowa wytwarzająca beleczki promieniste (w korze) i rdzenne( w części rdzennej)
-zrąb:(t.łączna siateczkowata)
Część korowa:
zatoki limfatyczne:brzeżna, promienista
Grudki chłonne
Pas przykorowy tzw. kora głęboka (limfocyty Th i Tc/s i komórki palczaste APCs
Część rdzenna:
Zatoki limfatyczne
Makrofagi:
welonowate
zatokowe
z barwliwą cytoplazmą
Brzeżne
Dendrytyczne
Czynność:
-udział w recyrkulacji limfocytów T i B
-udział w zjawiskach obronnych (fagocytoza przez makrofagi
Wygląd w.chłonnych w chorobach:
Zespół DiGeorge: zaburzenia odporności - brak części przykorowej, w cz.rdzennej zwiększona ilość komórek bez informacji
Gammaglobulinemia: brak komórek limfocytów B
Kombinowana immunodeficjencja
Śledziona
obwodowy n.limfopoetycznych, o masie 100-200g, największe skupienie limfocytów w organizmie otoczony łącznotkankową torebką, od której w głąb(…) Jest:
-miazga czerwona: zatoki naczyniowe z tzw. komórkami pręcikowymi (śródbłonek) tworzące sznury śledzionowe Bilortha, fibrocyty, osiadłe makrofagi i liczne włókna srebrochłonne
-m.biała:tkanka siateczkowata tworząc pochewki wokół t.centralnych (limfocyty T)
To "cmentarzysko erytrocytów": stary erytrocyt pęka
osłonka Schweider-Seigla!!!!!!!!!!!!!
100% diagnostyki - grudka chłonna z naczyniem w środku!!!!!!!!!
Czynność:
-miejsce dojrzewania trombocytów i eozynofilów
-udział w recyklingu limfoctów T i B
-udział w przemianie lipidowej
Grasica:
centralny narząd limfatyczny -dojrzewają w nim limfocyty T, II centralnym n.limfatycznym szpik kostny - dojrzewają w nim limfocyty B
usunięcue grasicy powoduje zanik limfocytów T w całym organizmie, następuje zanik i zmniejszenie obwodowych narządów limfatycznych, w efekcie wyniszczenie organizmu i zgon
Budowa:
torebka
część korowa:
cz.rdzenna: komórki palczaste-fagocytujące
Czynność: różnicowanie, proliferacja i dojrzewanie limfocytów T; wpływa na tolerancję immunologiczną na własne antygeny, produkcja - tymozyny, grasiczego czynnika surowiczego, tymopoetyna, tymostymulina
Naczynia zawsze z mezenchymy!!!!!!!!!
Cewa pokarmowa z entodermy - tylko nabłonek!!!!!!
Nie ma narządu jednozawiązkowego
Inwolucja grasicy - metaplazja u.chłonnego t.ł.siateczkowata zamienia się w t.tłuszczową, tak samo jak wyrostek robaczkowy
Jak w jelicie jest tkanka tłuszczowa - to jest to wyrostek robaczkowy!!!!!!!!!!!
Komórki M: z grupy APC, są wciśnięte między enterocyty, przy zakażeniu enetrocyty zaczynają obrzmiewać i przykrywać komórki M nie mogą skontaktować się z lekiem!!!!!!!!
Limfa
płynie z naczyń doprowadzających do wolnych przestrzeni pod torebką łącznotkankową do zatok węzła (od zewnątrz
Szpik kostny:
-czerwony:miejsce powstawania elementów morfotycznych krwi np. ertrocyty, leukocyty, trombocyty;w kościach płaskich, trzonach k.długich, mostek, talerz k.biodrowej, trzonach kręgów, żebrach, kościach czaszki, łopatkach w anemii szpik żółty może zostać zastąpiony czerwonym
-żółty: metaplazja, głównie k. tłuszczowe żółte
-galaretowaty(starczy, nieczynny)
Stadia rozwojowe erytropoezy i hemopoezy
Antygeny CD/różnicowania komórek krwi szpikowej i obwodowej
Komórki krwiotwórcze szpiku:Megakariocyt, mieloblast, erytroblast polichromatofilny, proerytroblast
02.03.2012r.
Przeszczepy tkanek i narządów
3 rodzaje limfocytów:
-B: wytwarzają przeciwciała w odpowiedzi humoralnej
-T: wytwarzają przeciwciała w odpowiedzi komórkowej (cytokiny)
-NK: hamują wzrost komórek nowotworowych
komórki rozpoznają antygeny poprzez związanie są z ich powierzchnią
reakcja komórek to odopowiedź immunologiczna
gotowość do reagowania - odporność komórki reagujące -komórki immunokompetentne
Obrona przed mikroorganizmami, ciałami obcymi innymi czynnikami:
-ochrona powierzchniowa (keratyna, skóra, śluz)
ostre zapalenie (odp. tkanek na subst. obce lub uszkodzenia tkanek)
reakcja odpornościowa (odp.immunologiczna)
komórkowa (limfocyty i makrofagi)
humoralna (polegająca na wydzielaniu przeciwciał
rodzaje odp.: humoralna (swoista ) i komórkowa (nieswoista)
odp. nieswoista jest wyrazem miejscowych cech struktury tkanek
odp. humoralna i komórkowa są poprzedzone odp. immunologiczną, w której biorą udział limfo B, k.plazmatyczne, limfo T (pomocnicze TH i cytotoksyczne TC)
na powierzchni limfo B znajduje się 1000 tys. cząsteczek przeciwciał pełniących funkcje
receptorów dla antygenów, są to przeważnie immunoglobuliny, glikoproteiny błonowe
defenzyny - wytwarzane przez nabłonki -naturalne peptydowe antybiotyki organizmu
narządy wstrząsowe: skora, błona śluzowa u.oddechowego, u.pokarmowy
niemowlak choruje z 3 układów: skórą, u.oddechowym, u.pokarmowym
Odporność nabyta:
-neutralizacja antygenu
-makrofag aktywuje limfo B
-k.plzamatyczne produkują przeciwciała
- gamma-globuliny: IG-A, IG-G, IG-M(wstępna do A i G), IG-D(w dzieciństwie, pierwotna, ) IG-E(u chorych/alergia)
3 etapy odpowedzi - rozpoznaieanie komórek, różnicowanie tych lomórek
rzopoznanie antygenu - wiązanie przez receptory immunoglobulin
układ autogeniczny - przeszczpianie u tej samej osoby (np.przeszczep skóry, "przeszczepy wędrujące")
izogeniczny - przeszczepianie u osobników identycznych genetycznie (np. bliźnięta jednojajowe)
allogeniczny - przeszczepianie u dwóch różnych osób
ksenogeniczny - przeszczepianie u osobników dwóch różnych gatunków (świnia domowa ma podobną wątrobę jak u ludzi
Przeszczepy auto- i izogeniczne przyjmują się trwale pod warunkiem rozwinię cia dobrego ukrwienia
przeszczepy alllo- i ksenogeniczne - na powierzchni komórek narządów przeszczepianych znajdują
po 7-14 dniach w okolicy miejsca przeczepu następuje wzrots liczby limfocytów T -reakcja na ciało obce, odrzucenie przeszczepu
brak odrzucenia przeszczepu jest nazwywany tolerancją immunologiczną
odpowiedzi immunologiczne:
pierwotna 7lub wicej dni
wtórna 3-4dni po pierwotnej jest bardzie j inensywna
Szczególnym przypadkiem tolerancji immunologicznej jest autotolerancja (tolerancja naturalna) -u.odpornościowy danego organizmu nie reaguje na własne białka (autoantygeny)
Jeśli mechanizmy autotolerancji zawiodą dochodzi do powstania choroby autoimmunizacyjnej
tolerancja indukowana (sztuczna. Ma ona zastosowanie w terapii.
mechanizmem osiągnięcia tolerancji na dany antygen jest pozbyciesię limfocytów, które mogą ten antygen rozpoznawzać, albo też oddzielenie antygenu od takich limfocytów
Mechanizmy tolerancji można podzieić na dwie grupy:
-tolerancję centralną, w przypadku której dochodzi do eliminacji autoreaktywnych limfocytów
Przeszczepianie szpiku
jet skuteczną metodą leczenia białaczek szpikowych, limfatycnych, granulocytarnych oraz zwłóknienia szpiku
Sprowadza się do przejęcia funkcji hemopoetycznych przez wprowadzene zdrowe komórki macierzyste przeszczepu, po uprzednim wyeliminowaniu uszkodzonych komórek biorcy. Dlatego przeszczepianie szpiku poprzedzane jest intensywną terapią immunosupresyjną.
Do 1982 roku na świecie przeprowadzono około1000 zabiegów przeszczepienia szpiku. Główną komplikacją w leczeniu przeszczepieniem szpiku jest rozwó∆ choroby wtórnej (GvH) oraz powikłania infekcyjne (głównie zapalenie płuc)
Szansę przyjęcia przeszczepu zwiększa dobór dawcy pod względem zgodności antygenów transplantacyjncyh
Przeszczepianie:
-szpiku kostnego
-komórke macierzyctych izoowanych z krwi obwowdowej PBSC
-k.macierzystych izolowanych z krwi pępowinowej
Przeszczepianie:
-autologiczne
-syngeniczne
-allogeniczne
-od dawcy rodzinnego
-od dawcy niespokrewnionego
Układ oddechowy
Czynności u.oddechowego:
-wymiana gazowa (CO2 wytworzony w tkankach wzrasta, tlen atmoseryczny maleje
-regulacja pH organizmu
-Klimatyzacja wdychanego powietrza (oczyszczanie, ogrzanie, nawilgocenie)
-regulacja temperatury
-udział w egulacji przemiany wodnej
-udział w regulacji przemiany mineralnej
-przewodzenie powietrza (narząd powonienia, narząd fonacji)
-udział w obronie immunologicznej (IgA - odpowedź humoralna, makrofagi plucne - fagocytoza, odpowiedź komórkowa)
-udział w czynności hormonalnej ustroju( komórki APUD - hormony polipeptydowe; kom.śródbłonka -angiotensyna I - angiotensyna II, -unieczynnianie serotoniny, PGF1, bradykininy, noradrenaliny
-produkcja prostacykliny (przemiana kwasu arachidowego):
- zapobiega agregacji płytek
- zmniejsza napięcie ścian naczyń tętniczych
w 1982 Nagoda Nobla dla Sir Roberta Vane'a za odkrycie prostacykliny.
"Rodzaj" oddychania a temperatura powietrza
otoczenie wewnątrz nosa u wejścia w krtani
25
Górne drogi oddechowe:
-j.nosowa
-gardło
-krtań
dolne drogi oddechowe:
-tchawica
-oskrzela
-oskrzeliki
-pęcherzyki płucne
Jama nosowa:
Błona śluzowa
-nabłonek )naskórek, "nabł. dróg oddechowych", "nab. węchowy"
-tkanka łączna właściwa wiotka
-sieć żylna tworząca ciało jamiste
-gruczoły cewkowo-pęcherzykowe u noworodków
Krtań:
nab. dróg oddechowych lub w-wy płaski (wolne brzegi strun głowosywch i powerzchnia językwa nagłośni
tkanka łączna właściwa wiotka w strunie głosowej prawdziwej zawiera węcej włókien sprężystych
gruczoły mieszne i cewkowo-pęcherzykowe
chrząstka spręzysta: nagłośnia, wyrostki chrząstki nalewkowatej, rożkowate, klinowate
chrząstka szklista: tarczowata, pierścieniowata i nalewkowate
chrząstki: pierścieniowata i tarczowata
Nagłośnia:
-powierzchnia krtaniowa
-pow.językowa
-chrząstka sprężysta
Topografia tchawicy i przełyku
-błona zew. przełyku i tchawicy leżą blisko siebie - procesy zapalne z tchawicy może przejść na przełyk i odwrotnie.
(więźniowie łykają agrafkę w chlebie żeby być w szpitalu)
Tchawica
b.śluzowa:
-nab. dróg oddechowych
-tkanka łączna właściwa wiotka - liczne włokna spręyste i kolagenwe gruczoły tchawicze -rozgałęzione surowucze i mieszane
b.podśluzowa
-ch.tchawicy-ch .szkliste
błona podstawna szeroka - częste stany zapalne -pacjent czesto choruje
mięsimn tchawiczy - w górnej części dodatek włókien mięśniowych szkieletowych - m.połykowy
labaż - przepłikiwanie górnych dróg oddechowych
Tchawica i oskrzela głowne
-węzeł chłonny w śródpiersiu przy rozdwojeniu tchawicy
Oskrzela
bł. śluzowa
nab. dróg oddechowych
błona śluzowa właściwa - tkanka łączna wiotka
błona mięśniowa Reisseisena
Płytki chrzęstne są po to żeby mięśniówka za bardzo nie zwęziła oskrzela.
Największy oskrzelik - 1mm
Gronko płucne
Zrazik
Segment płucno-oskrzelowy
Tchawica - o.główne
lejek -zwężenie przed wejściem do pęcherzyka płucnego
W wieku starczym przy dużej miażdżycy przy oddychaniu mogą pękać pęcherzyki płuc
Nabłonek dróg oddechowych
Tchawica+oskrzela
1. K.urzęsione
2.k.kubkowe
3.k.szczoteczkowe
a.niedojrzałe
b.receptywne
4.k.podstawne
5. k. ziarniste (APUD)/k. Kulczyckiego
09.03.2012
Nabłonek jednowarstwowy. walcowaty wielorzędowy/wieloszeregowy, z k.urzęsionymi z kinocyliami i k.kubkowymi
"Nabłonek dróg oddechowych"
Oskrzelik:
-k.urzęsione
-k.Clara/oskrzelikowe (wydzielina śluzowo-surowicza)
-k. z mikrokosmkami - k.szczoteczkowe
-k. podstawne
-k.ziarniste/APUD
"Nabłonek pęcherzyka"'
- pneumocyt I typu (płaski/błoniasty)
jest ich najwięcej ok70%
-pneumocyt II typu
wytwarzają surfaktant
-pneumocyt III typu
szczoteczkowy, chemoreceptywny
-makrofagi płucne
w różnych miejscach, "komórka wad sercowych" - jak w plwocinie były makrofagi z hemosyderyną - to chory miał wadę sercową - ARCHAICZNA!!!!
Bariera krew-powietrze:
- ultrastrukturalna i strukturalna
- jak jest mniejsza niż 0,7 mikro m to zachodzi, jak większa to nie zachodzi
Prawa fizyki w fizjologii
SURFAKTANT:
1. jako ciała lamelarne
2.w postaci mieliny tubularnej
3.jako powierzchniowo czynna błonka
Komórki Clara też produkują surfaktant
Czas przebywania surfaktantu w pęcherzykach 2-10godz., 10-30% jest usuwana w ciągo 1 godz.
Działanie przeciwobrzękowe
dz. przeciwniedodomowe
umozliwa różnorodność wymiarów pęcherzyków płucnych, stabilizuje ich wielkość poprzez zwiększanie sił refrakcji
W niektórych stanach chorobowych pacjent szybko pobiera wdech ale wolniej wydycha
Kaszel jest dobrą reakcją jeśli jest mokry bo usuwa wydzielinę
Kaszel suchy jest zły bo powoduję powiększenie się obrzęku.
Skurcz oskrzelika - powstają świsty/ furczenia/ "orkiestra w płucach"
Pacjent nabiera powietrza i wypuszcza je przez ściśnięte usta - rozedma!!!!!!, bo pacjent zwiększa ciśnienie żeby wcisnąć powietrze do naczyń!!!!!
Rozedma:
-wydzielina i krew w pęcherzykach, pęcherzyki się rozpychają, potem pękają w miejscu bariery krew-powietrze - rozedma
Przetoka tchawiczo-przełykowa:
przy I karmieniu - dziecko się zachłystuje
Od 30 tyg. noworodek może oddychać przez płuca
I krzyk - I wypełnienie płuc powietrzem - ich rozciągnięcie!!!!!
U. moczowy
pH moczu = ok. 5,5
Oddawawnie moczu -alkalizacja
Zatrzymywanie moczu - zakwaszanie
W korze kory nie ma kłębuszków naczyniowych!!!!!!!!!!
Cewki zbiorcze - mocz z kanalików II rzędu doprowadzają do kielichów nerkowych
nabłonek jednowarstwowy sześcienny z komórkami ciemnymi (wstawkowe) - wydzielnicze i jasne (główne) z 1 migawką
Glukoza w moczu - zmiany chorobowe kanalika I rzędu (wyjąwszy cukrzycę)
Przez "sito" podocytów nie przejdą albuminy i cząsteczki większe. Oczka "sita" są większe gdy podocyt brzęknie - odczyn zapalny - mogą się przedostawać albuminy(regulują ciśnienie onkotyczne, powodują rozprowadzenie po organizmie wszystkich substancji, są produkowane w wątrobie), erytrocyty
Marskość wątroby - wodobrzusze
Dużo grzebieni w mitochondriach, ciemna cytoplazma - mitochondria pracują na wysokich obrotach!!!!!!!