INFORMACJE OGÓLNE O MODULE

Nazwa (tytuł) modułu: CZŁOWIEK WIDZIANY W PERSPEKTYWIE CAŁEGO ŻYCIA

Kierunek studiów: PSYCHOLOGIA

Specjalność/specjalizacja (jeśli dotyczy): Nie dotyczy

Poziom studiów: I, II, STUDIA JEDNOLITE MAGISTERSKIE

Rok studiów: I

Język wykładowy: POLSKI

Rok akademicki/semestr: 2014/2015 SEMESTR LETNI

Tryb: STACJONARNY

Status: OBOWIĄZKOWY

Liczba godzin w planie studiów: 45

Całkowita liczba godzin pracy studenta: 150

Liczba punktów ECTS: 5

KOORDYNATOR MODUŁU

Imię i nazwisko, stopień naukowy: dr MAGDALENA ŚNIEGULSKA

Jednostka organizacyjna: WYDZIAŁ PSYCHOLOGII, ZAKŁAD PSYCHOLOGII KLINICZNEJ DZIECKA

Adres e-mail: [e-mail]

Dyżur: Po wcześniejszym umówieniu. POKÓJ S206

OPIS MODUŁU

Cel i tematyka modułu: Poszczególne zajęcia w module będą prezentować treści związane z podstawowymi zagadnieniami psychologii rozwoju. W ramach zajęć przedstawione zostaną niektóre koncepcje teoretyczne, rys historyczny ich powstawania, zagadnienia związane z wpływem kultury i środowiska na rozwój człowieka i kulturowych uwarunkowań rozwoju, czy w końcu koncepcje dotyczące rozwoju kompetencji zawodowych. Ważnym elementem zajęć będzie zapoznanie studentów ze specyfiką badań nad rozwojem oraz konsekwencjami przyjmowania perspektywy rozwojowej w diagnozie i planowaniu interwencji w różnych obszarach psychologii. Zajęcia dostarczą podstawowej wiedzy o procesach rozwojowych. Ich celem jest refleksja studenta nad rozwojem własnym i innych ludzi. Poszczególne części modułu będą integrowały wiedzę o różnych faktach rozwojowych. Student nabędzie umiejętność analizowania zjawisk występujących w poszczególnych momentach życia w sposób rozwojowy. Celem jest też zainteresowanie rozwojowym podejściem do procesów zachodzących w życiu człowieka oraz kształtowanie umiejętności korzystania ze zdobytej wiedzy przy diagnozowaniu i planowaniu interwencji psychologicznej. SŁOWA KLUCZOWE: Zmiana, rodzaje zmian, proces rozwoju, okresy sensytywne, okresy krytyczne, kryzys rozwojowy, specyficzne i niespecyficzne czynniki rozwoju, zadania rozwojowe, modele zmian rozwojowych, tożsamość, przywiązanie, zabawa, eksploracja, modele badań w psychologii rozwoju, metody i narzędzia, rozwój kompetencji zawodowych, rozwój społeczno-moralny i emocjonalny, kulturowe uwarunkowania rozwoju

Zajęcia w module: Wielowymiarowość i wielokulturowość zmian rozwojowych - wykład 12 godz. Rozwój od okresu prenatalnego po późną dorosłość - wykład 12 godz. Pomiar zmian rozwojowych w różnych domenach i kontekstach - ćwiczenia 21 godz. (14 godz. zajęcia w sali, 5 godz. praca własna studenta, 2 godz. e-learning).

Wymagania dotyczące zaliczenia modułu: - obecność na zajęciach - zaliczenie testu z zakresu wiedzy podanej na wykładach oraz literatury wskazanej przez wykładowców (max.50 pkt., min. 10 pkt.) - napisanie pracy własnej studium osoby wg wzoru omawianego na zajęciach (max. 40 pkt., min. 8 pkt.) - rozwiązanie zadania e-learningowego – quizu z zakresu wiedzy poruszanej na ćwiczeniach (max10 pkt, min.2 pkt)

WYMAGANIA I CELE MODUŁU

Zadania do wykonania:*

Liczba godz. pracy własnej studenta

Efekty kształcenia przypisane do modułu

Maksymalna liczba punktów do uzyskania

Minimalna liczba punktów do zaliczenia zadania

Efekty modułowe

Symbole efektów kierunkowych

Test. zaliczenie testu z zakresu wiedzy podanej na wykładach oraz literatury wskazanej przez wykładowców (max.50 pkt., min. 10 pkt.)

72

Student zna podstawowe pojęcia psychologii rozwojowej. Student wie jak przebiega rozwój człowieka w ujęciu holistycznym w poszczególnych okresach rozwojowych. Student zna podstawowe teorie rozwoju człowieka. Student potrafi przedstawić podstawowe badania w ramach głównych teorii rozwoju człowieka Student zna i rozumie podstawowe zasady i metody badań z psychologii rozwoju człowieka Student rozumie kontekstowe uwarunkowania rozwoju człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem kontekstu społeczno-kulturowego

K_W01 K_W02 K_W06 K_W11 K_W05 K_U01 K_U02 K_U03

50

10 (20%)

Projekt napisanie pracy własnej studium osoby wg wzoru omawianego na zajęciach (max. 40 pkt., min. 8 pkt.)

68

Student zna podstawowe pojęcia psychologii rozwojowej. Student potrafi analizować rozwój jednostki w z uwzględnieniem zmiennych społeczno-kulturowych. Student umie odwołać się do konkretnej teorii psychologicznej w celu wyjaśnienia specyficznego problemu rozwojowego. Potrafi pracować w zespole, przyjmować w nim różne role, przyjmować i realizować powierzone zadania

K_W01 K_W02 K_W06 K_W11 K_U02 K_U03 K_K04 K_K08

40

8

E-learning quizu z zakresu wiedzy poruszanej na ćwiczeniach (max10 pkt, min.2 pkt)

10

Student zna podstawowe pojęcia psychologii rozwojowej. Student potrafi analizować rozwój jednostki w z uwzględnieniem zmiennych społeczno-kulturowych. Student umie odwołać się do konkretnej teorii psychologicznej w celu wyjaśnienia specyficznego problemu rozwojowego.

K_W01 K_W02 K_W06 K_W11 K_U02

10

2

Suma:

150

WARUNKI ZALICZENIA MODUŁU

Maksymalna liczba punktów do zdobycia: 100

Zasady przeliczenia punktów na ocenę: PUNKTY OCENA 60 – 67 dst 68 – 75 dst + 76 – 83 db 84 – 91 db + 92 - 100 bdb UWAGA: uzyskanie minimalnej liczby punktów z cząstkowych zaliczeń nie wystarczy do zaliczenia całego modułu – jest to warunek konieczny ale niewystarczający do zaliczenia całego modułu

Minimalna liczba punktów do zaliczenia przy spełnieniu warunku zaliczenia wszystkich zadań: 60

SZCZEGÓŁOWA TEMATYKA ZAJĘĆ SKŁADOWYCH

Tytuł zajęć: Rozwój od wieku prenatalnego po późną dorosłość

Forma zajęć: Wykład

Liczba godzin: 12

Wykładowca: dr Magdalena Śniegulska

Adres e-mail: [e-mail]

Dyżur: Po wcześniejszym umówieniu. POKÓJ S206

Cel i tematyka zajęć: Wykład przedstawia współczesną wiedzę dotyczącą psychologii rozwoju człowieka w cyklu życia (lifespan). Studenci zapoznają się z podstawowymi pojęciami dyscypliny oraz z metodologią badań. Wykład szczegółowo omawia każde stadium rozwoju człowieka, zwracając uwagą na zadania rozwojowe i sposoby ich rozwiazywania charakterystyczne dla danego wieku. Studenci zapoznają się również ze współczesnymi ujęciami teoretycznymi rozwoju człowieka. Wykład będzie prowadzony z wykorzystaniem fragmentów filmów filmowych.

Wykład 1

Tematyka spotkania: Założenia wykładu: współczesna psychologia rozwoju - podstawowe pojęcia i metody Założenia dotyczące wykładu Przykłady zmian rozwojowych Podstawowe pytania psychologii rozwojowej Zdarzenia punktualne, niepunktualne, zdarzenia traumatyczne a rozwój człowieka Definicje rozwoju

Formy dydaktyczne: wykład i dyskusje

Literatura: Bee, H. (2004). Psychologia rozwoju człowieka. Poznań: Zysk i S-ka (rozdz. 1. str. 2-19).

Wykład 2.

Rozwój prenatalny i narodziny Rozwój od poczęcia do narodzin Różnice płciowe Narodziny

wykład i dyskusje

Literatura: Bee, H. (2004). Psychologia rozwoju człowieka. Poznań: Zysk i S-ka (rozdz. 3. str. 66-102).

Wykład 3.

Dzieciństwo Wczesne dzieciństwo (okres noworodkowy, odruchy, rozwój motoryczny, zdrowie) Pamięć i uczenie się Teorie przywiązania Okres przedszkolny - podstawowe zadania rozwojowe Okres szkolny - podstawowe zadania rozwojowe

wykład i dyskusje

Literatura: Bee, H. (2004). Psychologia rozwoju człowieka. Poznań: Zysk i S-ka (rozdz. 4. str. 104-124, rozdz. 8. str. 231-259, rozdz. 10 str. 295-320).

Wykład 4.

Dorastanie Zmiany fizyczne i umysłowe Znaczenie grupy rówieśniczej Tożsamość Charakter związków

wykład i dyskusje

Literatura: Bee, H. (2004). Psychologia rozwoju człowieka. Poznań: Zysk i S-ka (rozdz. 12. str. 362-392).

Wykład 5.

Dorosłość Zadania rozwojowe (partnerstwo, rodzicielstwo, rola pracownika) Koncepcje zmian rozwojowych w okresie dorosłości Funkcjonowanie fizyczne i poznawcze

wykład i dyskusje

Literatura: Bee, H. (2004). Psychologia rozwoju człowieka. Poznań: Zysk i S-ka (rozdz. 14. str. 433-468, rozdz. 16. str. 505-537).

Wykład 6.

Późna dorosłość Zmiany fizyczne i poznawcze Rozwój społeczny i rozwój osobowości Teorie starzenia Dyskryminacja Śmierć i umieranie

wykład i dyskusje

Literatura: Bee, H. (2004). Psychologia rozwoju człowieka. Poznań: Zysk i S-ka (rozdz. 18. str. 580-609, rozdz. 19. str. 615-642).

LITERATURA I MATERIAŁY UZUPEŁNIAJĄCE

Pozycja: Bee, H. (2004). Psychologia rozwoju człowieka. Poznań: Zysk i S-ka Materiały zamieszczone na e-learningu

Sposób wykorzystania: Rozdziały: 1, 3, 4, 8, 12, 14, 16, 18, 19

Tytuł zajęć: Wielowymiarowość i wielokulturowość zmian rozwojowych

Forma zajęć: Wykład

Liczba godzin: 12

Wykładowca (imię i nazwisko, stopień naukowy): dr Angelika Kleszczewska-Albińska

Adres e-mail: [e-mail]

Dyżur: Po wcześniejszym umówieniu drogą mailową

Cel i tematyka zajęć: Wykład przedstawia współczesną wiedzę dotyczącą psychologii rozwoju człowieka w ujęciu wielowymiarowym i wielokulturowym. Na zajęciach przedstawione będą zagadnienia dotyczące wpływu kultury na rozwój człowieka, specyfiki rozwoju emocji, czy rozwoju społeczno-moralnego w ujęciu kulturowym. Ważnym elementem zajęć będzie wątek rozwoju kompetencji zawodowych. Podczas wykładu wykorzystane będą fragmenty filmów obrazujące omawiane zagadnienia.

Wykład 1:

Tematyka spotkania: Co oznacza wielowymiarowość i wielokulturowość zmian rozwojowych Kultura i środowisko – znaczenie i wpływ na rozwój człowieka Teorie wyjaśniające rozwój Mechanizmy rozwoju, zwane dynamizmami rozwojowymi Zadania rozwojowe z perspektywy kulturowej

Formy dydaktyczne: Wykład z elementami dyskusji

Wymagania: Czytanie wskazanej na wykładzie literatury oraz materiałów zamieszczonych na e-learningu.

Wykład 2:

Kulturowe uwarunkowania rozwoju Kultura jako źródło standardów rozwoju osobistego Zależności pomiędzy rozwojem poznawczo - emocjonalnym a postrzeganiem siebie, czasu i przestrzeni w różnych częściach świata Formowanie się światopoglądu i duchowości Rozwój tożsamości i światopoglądu w różnych kontekstach kulturowych Zróżnicowanie w zakresie rozwoju poznawczego i emocjonalnego w różnych częściach świata

Wykład z elementami dyskusji

Czytanie wskazanej na wykładzie literatury oraz materiałów zamieszczonych na e-learningu

Wykład 3:

Rozwój społeczno-moralny Wrodzone vs nabyte determinanty rozwoju społecznego Klasyczne i współczesne koncepcje socjalizacji dziecka Rozwój zaufania społecznego Koncepcje rozwoju moralnego Piageta, Kohlberga, Gilligan i Haidta Płeć a moralność w różnych okresach rozwojowych

Wykład z elementami dyskusji

Czytanie wskazanej na wykładzie literatury oraz materiałów zamieszczonych na e-learningu

Wykład 4:

Rozwój emocjonalny Agresja i miłość w różnych podejściach teoretycznych Emocje moralne: poczucie winy i wstydu Koncepcja rozwoju empatii Hoffmana Temperament a emocje w perspektywie rozwojowej Plastyczność reakcji emocjonalnych Kultura a wyrażanie emocji

Wykład z elementami dyskusji

Czytanie wskazanej na wykładzie literatury oraz materiałów zamieszczonych na e-learningu

Wykład 5 i 6:

Rozwój kompetencji życiowych i zawodowych, podsumowanie Konkurencyjne modele kompetencji Mądrość życiowa Rozwój samoświadomości Znaczenie rozwoju kompetencji zawodowych Zmienność pożądanych kompetencji w zależności od kultury organizacyjnej i narodowej Rola psychologa rozwojowego we współczesnym świecie

Wykład z elementami dyskusji

Czytanie wskazanej na wykładzie literatury oraz materiałów zamieszczonych na e-learningu

LITERATURA I MATERIAŁY UZUPEŁNIAJĄCE

Pozycja: Literatura: Bee, H. (2004). Psychologia rozwoju człowieka. Poznań: Zysk i S-ka. Matsumoto, D., Juang, L. (2007). Psychologia międzykulturowa. Gdańsk: GWP. Bajcar, B., Borkowska, A, Czerw, A., Gąsiorowska, A., Nosal, C.S. (2006). Psychologia preferencji i zainteresowań zawodowych. Przegląd teorii i metod. Warszawa: MPiPS.

Literatura dodatkowa: Magała, S. J. (2011). Kompetencje międzykulturowe. Warszawa: Wolters Kluwer Polska

Tytuł zajęć: Pomiar zmian rozwojowych w różnych domenach i kontekstach

Forma zajęć: ćwiczenia

Liczba godzin: 21

Wykładowca: dr Angelika Kleszczewska-Albińska mgr E. Kluska

Adres e-mail: [e-mail] [e-mail]

Dyżur: Po wcześniejszym umówieniu drogą mailową

Cel i tematyka zajęć: Ćwiczenia dotyczyć będą metod i strategii prowadzenia badań rozwojowych, ze szczególnym uwzględnieniem obserwacji.

Spotkanie 1

Tematyka spotkania: Omówienie syllabusa, zasad zaliczania zajęć, omówienie wymagań dot. prac zaliczeniowych oraz korzystania z e-learningu, tworzenie zespołów. Wprowadzenie do tematyki zajęć.

Formy dydaktyczne: mini wykład z elementami dyskusji

Spotkanie 2

Podejścia i strategie badawcze w psychologii rozwoju człowieka Teoria, hipoteza, wskaźniki – skąd wiemy co i jak chcemy badać? Strategie prowadzenia badań Metody zbierania danych Metody badań, ich wady i zalety Analiza przydatności i ograniczeń modeli badań podłużnych i poprzecznych w badaniach nad rozwojem człowieka

mini wykład z elementami dyskusji

Literatura: Bee, H. (2004). Psychologia rozwoju człowieka. Poznań: Zysk i S-ka (rozdz. 1. str. 19-32).

Spotkanie 3

Obserwacja – podstawowy sposób oceny zmian rozwojowych Rodzaje obserwacji Sposoby nadawania struktury procesowi obserwacji Skale obserwacyjne Przykłady badań rozwojowych z wykorzystaniem technik obserwacyjnych (J. Kagan, skale APGAR, skale Brazeltona, Stosowana Analiza Zachowania) Testy, wywiady i inne techniki zbierania danych Wady i zalety, problemy etyczne

mini wykład z elementami dyskusji

Literatura: Stemplewska-Żakowicz, K. (2009). Diagnoza psychologiczna. Diagnoza jako kompetencja profesjonalna. Gdańsk: GWP (str. 76-88) Wilkin-Day, A (2005). Trudne rozmowy z uczniami. Wywiad psychologiczny z dzieckiem w pracy psychologa szkolnego. W: K. Stemplewska –Żakowicz, K. Krejtz (red.),Wywiad Psychologiczny, wywiad w różnych kontekstach praktycznych, t.3 (str. 341-369)Warszawa: PTP Chodynicka, A., M., Więckowska J. Wywiad kulturowy W: K. Stemplewska –Żakowicz, K. Krejtz (red.),Wywiad Psychologiczny, wywiad w różnych kontekstach praktycznych, t.3 (str. 370-394) Warszawa: PTP

Spotkanie 4,5,6

Prezentacje prac studenckich

Prezentacje i dyskusja

Spotkanie 7

Problemy etyczne pracy psychologa rozwojowego. Podsumowanie zajęć. Wystawienie ocen

mini wykład z elementami dyskusji

LITERATURA I MATERIAŁY UZUPEŁNIAJĄCE

Pozycja: Literatura: Bee, H. (2004). Psychologia rozwoju człowieka. Poznań: Zysk i S-ka. Stemplewska –Żakowicz, K., Krejtz, K. (red.),Wywiad Psychologiczny, wywiad w różnych kontekstach praktycznych, t.3 (str. 341-369)Warszawa: PTP Stemplewska-Żakowicz, K. (2009). Diagnoza psychologiczna. Diagnoza jako kompetencja profesjonalna. Gdańsk: GWP (str. 76-88)

PRACA ZALICZENIOWA: „Studium przypadku + metoda obserwacyjna” PUNKTACJA: max 40 PKT. Praca polega na przygotowaniu i zaprezentowaniu na zajęciach, w wyznaczony wcześniej terminie, studium przypadku (zgodnie z podanymi niżej wytycznymi). Praca przygotowywana jest w zespołach 2-3 osobowych. Oprócz prezentacji, zespół jest zobligowany do oddania prowadzącemu wersji papierowej prezentacji zgodnie z opracowanym wzorem (poniżej) Prezentacja powstaje na podstawie materiału filmowego wybranego przez zespół. Przykłady filmów, które mogą zostać wykorzystane do pisania pracy: „Skazany na bluesa” –film z 2005 r. (reż. J Kidawa-Błoński) o liderze zespołu Dżem. „Doors” – film z 1991r. (reż. O. Stone) o liderze grupy The Doors. „Książę przypływów” – film z 1991r (reż B. Streisand) o wpływie dziecięcej traumy na dorosłe życie bohatera. „Trzy kolory. Niebieski” – film 1993 r. (reż. K. Kieślowski) opisuje sytuację adaptacji po traumie straty bliskich. „Juno”- film obyczajowy z 2007 roku (reż. J Reitman), o młodocianej matce. „W krainie czarów” film z 2008 r (reż D. Barnz) o dziewięcioletniej Phoebe, która ma swój własny świat. „Nietykalni” film z 2011 (reż. O. Nakache, E. Toledano) - sparaliżowany milioner zatrudnia do opieki młodego chłopaka z przedmieścia, który właśnie wyszedł z więzienia. „Choć goni nas czas” - film z 2007 roku, (reż. R. Reiner) - film o przemijaniu. Studium przypadku jest to jakościowa metoda badawcza, która nie ma jednej ustalonej struktury. Na użytek niniejszej pracy zaliczeniowej studium przypadku powinno zawierać wszystkie elementy wymienione w tabeli, ze szczególnym uwzględnieniem opisu zmiany rozwojowej pojedynczej osoby. Do prezentacji należy wybrać postać fikcyjną z filmu lub materiałów zamieszczanych na YouTube. Studium przypadku powinno dotyczyć sytuacji ważnej dla danej osoby, sytuacji również trudnej, której rozwiązanie nie było łatwo dostępne. Sytuacja powinna dotyczyć zmiany ROZWOJOWEJ, a więc należy uwzględnić w opisie zadania rozwojowe bohatera i sposób ich realizacji. Celem jest pokazanie zmiany rozwojowej jaka dokonała się dzięki rozwiązaniu problemu. Można również opisać sytuację, w której nie udało się rozwiązać problemu. Wtedy należy opisać przyczyny porażki i opisać czego nie udało się osiągnąć. Zatem studium przypadku należy ograniczyć do jednego problemu danej osoby, opis należy przedstawić w punktach przedstawionych poniżej. TABELA DO WYDRUKOWANIA I UZUPEŁNIENIA: DATA: ZADANIA PUNKTY PUNKTY OTRZYMANE 1 Slajd tytułowy: Imiona i nazwiska autorów, nr albumów Tytuł prezentacji Źródła (strony www. lub tytuł filmu, rok produkcji, kraj, reżyser) 3 pkt 1 Opis osoby (3 slajdy): Podstawowe informacje: wiek, płeć, wykształcenie, sytuacja rodzinna, ew. zawodowa, stan zdrowia (choroby przewlekłe), zainteresowania, mocne i słabe strony – jeśli są takie dane. Notatka obserwacyjna: wygląd zewnętrzny, zachowanie osoby badanej (wskaźniki temperamentalne, mowa, ekspresja emocjonalna), niespójności i nieścisłości. DANE PODANE W JĘZYKU OBSERWACJI. Wrażenia diagnostów: recypatia. 3 pkt 3 pkt 3pkt 2 Przedstawienie problemu/zadania rozwojowego (2 slajdy): Geneza problemu Wpływ problemu na życie danej osoby 3 pkt 3 pkt 3 Manifestacja problemu w zachowaniu o.b. (1 slajd) Wskaźniki – opis wskaźnika. 3 pkt 4 Próbka zachowania (2 slajdy). Prezentacja fragmentu na podstawie którego powstał opis (max.10min.) Obserwacja zachowania ob. w ciągu 20 minut i zapis częstości występowania opisanego wskaźnika. 5 pkt 5 Opis sposobu rozwiązania problemu (1 slajd) 5 pkt 6 Wnioski (1 slajd) 5 pkt Dodatkowo punktowane będą: 7 Bibliografia (również źródła na podst. których został sporządzony opis) 1 pkt 8 Klarowna struktura pracy 1 pkt 9 Poprawność językowa 1 pkt 10 Przestrzeganie zadanego limitu slajdów 1 pkt 11 Wrażenie 1 pkt RAZEM (11-15 slajdów): 40 pkt