Wymagania techniczne:
- zakotwiczenie skali - jest to technika zwiększania rzetelności pomiaru polegająca na tym że, do pełnej skali opisującej cechę od minimum do maksimum nasilenia
- rozszerzanie środka skali - polega na stosowaniu gęstszych przydziałów w parti skali o spodziewanej największej frekwencji
Temat: Błędy w szacowaniu.
Tendencje osobowościowe:
1) Szacowanie nasilenia tam gdzie nie podstaw.
2) Kwestia gustu.
3) Niejednoznaczny opis skal i użytych terminów.
4) Błąd łagodności./Błąd surowości który, w skrajnych przypadkach może przeradzać się w postawe adwokacką lub prokuratorską).
Przeciwdziałanie:
1) samoświadomość własnych tendencji - unikanie skal ciągłych na rzecz precyzyjnie opisanych wskaźników empirycznych
2) błąd tendencji centralnej - ocenę grupujemy w środku skali unikając krańców w efekcie wszystkie obiekty są nierozróżnialne i przeciętne
3) błąd generalizacji (efekt aureoli) - dokonuje się oceny globalnej często, identycznej na wielu skalach w efekcie ocena jest ujednolicona globalnie pozytywna/negatywna; błąd ten wynika ze struktury postrzegania tzn. ulegamy mu wszyscy i polega na tym że, kierujemy się albo pierwszym wrażeniem albo ogólnym wrażeniem albo stereotypami poznawczymi; przeciwdziałanie: jest bardzo trudne i polega w praktyce na unikaniu pięciu sytuacji których ten bład występuje ze stu procentową pewnością
- szacowana cecha jest źle bądź niewystarczająco zdefiniowana
- szacowana cecha rzadko występuje i nie mamy wprawy w jej ocenie
- opis cechy jest niejasny, nieprecyzyjny; występują pojęcia typu: dużo, mało; bądź skala ma charakter czasowy typu: zawsze, często, czasem, nigdy, rzadko
duże kwantyfikatory - zawsze albo nigdy
- ocena dotyczy etyki bądź moralności
- skala dotyczy kontaktów interpersonalnych i w nich się przejawia
4) błąd upodobnienia- jęzeli oceniamy bezpośrednio po sobie cechy podobne to desygnaty ich występowania zacierają się i kolejne cechy oceniamy identycznie; przeciwdziałanie: bezpośrednio po sobie oceniać cechy różne, każda skala na osobnej kartce, pilonować zasad kolejności oceny
5) błąd kontrastu - występuje w dwóch przeciwstawnych formach albo jako przypisywanie innym swoich własnych cech albo jako przypisywanie innym przeciwieństwa swoich własnych cech; przeciwdziałanie: samoświadomość
Praca domowa: zaprojektować skalę numeryczno graficzną do oceny dowolnej cechy (cecha którą szacujemy, definicja tej cechy-słownik języka polskiego; definicja operacyjna czyli, podanie konkretnych wskaźników- 2,3, występowania tej cechy; skala dwustronna od -3 do +3 lub jednostronna od 5 do 7 punktów na skali i koniecznie ma być zakotwiczona; powiedzieć które dwie osoby odpowiadają za definicję ogólną i operacyjną, które dwie osoby odpowiadają za opis punktów na skali, dwie osoby odpowiadają za zakotwiczenie)