1.cechy prawidłowej postawy

-proste ustawienie głowy
-patrząc na dziecko od tyłu kręgosłup powinien być prosty, patrzą z boku kręgosłup powinien mieć charakterystyczne wygięcia, w odcinku piersiowym lekkie wygięcie kręgosłupa w tył, w odcinku lędźwiowym lekkie wygięcie kręgosłupa do przodu
-patrząc na dziecko z boku klatka piersiowa powinna być dobrze wysklepiona

-prawidlowe ustawienie miedzicy

-kończyny dolne powinny być proste i stopy prawidłowo wysklepione.

2.typy somatyczna

Typy wyróżnione przez Sheldon'a są następujące:
Endomorfik:
Ciało endomorfików charakteryzuje się krągłością i miękkością. Endomorficy to osoby którym ciężko zrzucić zbędne kilogramy jednak łatwo im budować tkankę mięśniową.

Charakterystyka:

• nadmierne otłuszczenie

• masywna budowa ciała

• dużo siły

• dobrze rozwinięta tkanka mięśniowa

• dobrze sobie radzą ze sportami siłowymi

Trening:

• redukcja tkanki tłuszczowej przychodzi z trudem, do treningów należy włączyć wiele ćwiczeń kardio

• endomorficy mogą sobie pozwolić na 3 do 5 treningów w tygodniu

• ćwiczenia wytrzymałościowe sprawiają problemy – zalecane przy treningach kardio

• zalecane 2-3 interwałowe treningi oraz 1-2 treningi kardio (w tygodniu)

• trening można przeprowadzać na czczo

Odżywianie:

• endomorficy powinni uważać na węglowodany jakie spożywają; spożywane węglowodany powinny być pochodzenia naturalnego i najlepiej nieprzetworzone, np. unikać słodyczy, cukru (w tym sztucznie słodzonych soków)

• zalecane jest zastąpienie części węglowodanów białkami i tłuszczami dobrej jakości (np. ryby)

• dieta zawierająca węglowodany powinna być wzbogacona błonnikiem oraz dobrej jakości tłuszczami (np. oliwa z oliwek) w celu spowolnienia wchłaniania węglowodanów

Ektomorfik:
Ektomorficy charakteryzują się szczupłą sylwetką, z niewielką masą mięśniową. Zdobywanie masy mięśniowej przychodzi z większym trudem niż u pozostałych typów somatycznych jednak zdobyte mięśnie są dobrze wyrzeźbione na sylwetce – tzw. „sucha” masa mięśniowa.

Charakterystyka:

• szczupła budowa ciała

• płaska klatka piersiowa

• niewielka masa mięśniowa

• dobre wyniki w sportach wytrzymałościowych

Trening:

• w celu przybrania na masie, ektomorficy powinni stosować ćwiczenia o małej liczbie powtórzeń, z dużym obciążeniem

• trening powinien angażować możliwie szeroką gamę mięśni

• ektomorficy powinni trenować maksymalnie 2-3 razy w tygodniu, aby pozwolić na regenerację organizmu

• po treningu, zalecane spożywanie wartościowych posiłków lub szejków białkowo-węglowodanowych (gainerów)

Odżywianie:

• ektomorficy powinni spożywać wiele posiłków w ciągu dnia

• dobra tolerancja dla spożywania dużych ilości węglowodanów

• zalecane jest wzbogacanie diety dodatkowymi kaloriami w postaci jogurtów, oliwy z oliwek lub olejem lnianym (np. 2 łyżki stołowe zmieszane z sokiem owocowym)

Mezomorficy:
Mezomorficy ze swojej natury mają atletyczną i dobrą budowę ciała. Są to osoby jednocześnie szczupłe i dobrze umięśnione. Zdobywanie masy mięśniowej czy gubienie zbędnego tłuszczu przychodzi mezomorfiką bez większego trudu. Mogą oni zbudować dodatkowe kilogramy mięśni bez przykładania większej wagi do diety czy programu treningowego.

Charakterystyka:

• atletyczna budowa ciała

• szczupła i dobrze umięśniona sylwetka

• dobra postawa i mocne kości

Trening:

• zdobywanie mięśni przychodzi bez większego przywiązywania uwagi do typu treningu

• dobra tolerancja na intensywne treningi – szybka regeneracja mięśni

• aby uniknąć otłuszczania, ćwiczenia kardio powinny być włączone do treningów

Odżywianie:

• dieta powinna być zbilansowana (zawartość tłuszczów, węglowodanów oraz białka)

• mimo iż mezomorficy potrafią łatwo zrzucić zbędne kilogramy zdobyte przez niewłaściwą dietę, powinni oni przywiązywać uwagę do diety ze względów zdrowotnych

Powyższe opisy powinny dawać raczej ogólny pogląd na typy somatyczne i nie są żadnego rodzaju „wyrocznią”. Niektóre osoby mogą klasyfikować się do 2 różnych typów somatycznych, z przewagą cech jednego bądź drugiego typu. Typ somatyczny również nie jest do nas przywiązany na całe życie, przez odpowiedni tryb życia i treningi, można go zmienić, gdyż organizm przyzwyczaja się do nowych warunków.

3.piony

4.pozycja stojąca mięśnia

5.funkcje kręgosłupa

• podporowa – możliwa jest dzięki trzonom kręgów oraz układowi fizjologicznych krzywizn kręgosłupa. Przyjmuje się, że odporność kręgosłupa jest proporcjonalna do kwadratu liczby krzywizn + 1. Zatem kręgosłup osoby dorosłej, posiadający cztery krzywizny jest 17-krotnie bardziej odporny, niż gdyby był prosty. Jest to spowodowane skośnym ustawieniem trzonów kręgów, dzięki czemu na wysokości danego kręgu siła nacisku rozkłada się na dwie składowe – dociskającą trzon do przodu oraz ściskającą. Siła ściskająca powoduje ześlizgiwanie się trzonów górnych z dolnych, zabezpieczeniem są tutaj więzadła kręgosłupa oraz wyrostki stawowe. Zbyt pogłębione w stosunku do fizjologicznych krzywizny kręgosłupa powodują z kolei przeciążenia tylnych wyrostków stawowych.
• ochronna – osłania rdzeń kręgowy i nerwy rdzeniowe
• amortyzująca – możliwa dzięki krzywiznom kręgosłupa. Kręgosłup, dzięki swojej budowie, stanowi drugi po stopie element łagodzący wstrząsy powstałe podczas lokomocji. Wielosegmentowy łańcuch stawowy posiada połączenia stawowe o 3 stopniach swobody ruchu oraz elastyczne chrząstkozrosty w postaci krążków międzykręgowych. Krążek chroni kręgosłup przed ruchami rotacyjnymi, uciskany zmniejsza się o 1-2 mm, w czasie rozciągania zwiększa swoją wysokość o 3-5 mm.
• kinetyczna – uzależniona od ruchomości poszczególnych odcinków kręgosłupa. Skłon do przodu możliwy jest dzięki zwiększaniu kifozy piersiowej, ochronę przed nadmiernym zgięciem w tył zapewnia dachówkowaty układ wyrostków kolczystych i stawowych.

6.redukacja posturalna

Etapy reedukacji posturalnej.

Reedukacja posturalna oznacza ponowne ukształtowanie zdolności przyjmowania prawidłowej postawy ciała. Ponowne nabycie umiejętności przyjmowania i utrzymywania prawidłowej postawy jest głównym celem reedukacji posturalnej w wadach postawy ciała.

W korekcji wad postawy należy uwzględnić pięć sfer : morfofizjologiczną, kostno-stawowo-więzadłową, mięśniową, środowiskową i emocjonalno-wolicjonalną.

Wyodrębnia się pięć etapów reedukacji posturalnej:

1. Uświadomienie osobie specyfiki jej wady oraz możliwych negatywnych konsekwencji w przypadku zlekceważenia problemu.

2. Przywrócenie prawidłowej ruchomości kostno-stawowo-więzadłowej i mięśniowej (stosowanie technik eliminujących bloki czynnościowe stawów oraz wyrównujących dystonię mięśniową).

3. Wyrobienie umiejętności korekcji lokalnych i globalnych ( umiejętność korygowania wady postawy na drodze korekcji lokalnych, a następnie globalnych).

4. Wyrobienie wytrzymałości posturalnej tj. zdolności do długotrwałego utrzymywania prawidłowej postawy.

5. Utrwalenie osiągniętej korekcji postawy ciała ( wyrobienie umiejętności automatycznego utrzymywania prawidłowej postawy w różnych warunkach życia codziennego, bez udziału ciągłej kontroli świadomości.

7.grupy ćwiczeń (elongacyjne, hiperkorekcyjne....)

Elongacyjne

W leżeniu tyłem przy drabince - chwyt ramion za pierwszy szczebel - wyciągnięcie głowy w kierunku drabinki z równoczesnym "wypychaniem" pięt w kierunku od drabinki.
W leżeniu przodem - ramiona w przód na podłodze - przesuwanie dłoni po podłodze do przodu, wyciąganie głowy i sięganie jak najdalej stopami.
W leżeniu przodem - ramiona na biodrach, nogi ustalone o szczebel drabinki - lekki skłon w tył z wyraźnym "wypychaniem" się z bioder.
W siadzie prostym - ramiona oparte na biodrach - "wyciągnięcie" się w górę.
W siadzie klęcznym tyłem do drabinki - podchwyt ramionami za pierwszy szczebel p przejście do opadu z przysunięciem ramion do bioder i wyciągnięciem szyi.
Siad ugięty tyłem przy drabince - ramiona na wysokości drugiego szczebla - uniesienie bioder przez wyprost ramion.
Stanie przodem przy drabince - ramiona na wysokości barków - wspięcie na palce z "wyciągnięciem" kręgosłupa w górę.

• Ćwiczenia hiperkorekcji – istota ich polega na przekraczaniu skorygowanej postawy albo na drodze hiperkorekcji kątowej ( przegięcia), albo też osiowej ( elongacja) poza granice fizjologicznych krzywizn kręgosłupa. Takie oddziaływanie może mieć sens w niektórych skoliozach jednołukowych.

• Ćwiczenia elongacyjne, których celem jest bierne lub czynne prostowanie i wydłużanie kręgosłupa.

8.schemat postępowania korekcyjnego

1. Dokładne poznanie dziecka:

• stan zdrowia – konsultacja z lekarzem, pielęgniarką szkolną i rodzicami,

• określenie odchyleń w postawie,

• badania kontrolne: punktowa ocena wad postawy ciała, uproszczone badania ortopedyczne, testy funkcjonalne,

• zapoznanie się z warunkami środowiskowymi dziecka.

2. Nauka korygowania błędów ( z uwzględnieniem indywidualizacji):

• nauka przybierania pozycji wyjściowych,

• nauka równomiernego obciążenia stóp podczas stania,

• kształtowanie wyczucia prawidłowej postawy w różnych pozycjach, w miejscu i w ruchu,.

3..Kontrola umiejętności przyjmowania prawidłowej postawy.

4. Kontrola stopnia opanowania poszczególnych ćwiczeń.

5. Kontrola dokładności ruchu wykonywanego w określonej płaszczyźnie, z określoną amplitudą ruchu i w odpowiednim zakresie ruchu.

6. Prawidłowy dobór pozycji wyjściowych w celu właściwej lokalizacji ruchu.

7. Utrwalenie pamięci ruchowej poprawnie wykonywanych ruchów oraz utrzymywanych pozycji poprzez dużą ilość powtórzeń.

8. Nauka autokontroli wyrobienia czucia własnego ciała.

9. Nauka kontroli przez współćwiczącego w celu wyczulenia dziecina dostrzeganie jakości ruchów i przyjmowanych pozycji.

10. Stałe egzekwowanie prawidłowej postawy we wszystkich pozycjach w czasie ćwiczeń oraz w różnych sytuacjach w jakich znajduje się dziecko w szkole, w domu i poza nim.

11. Końcowe pomiary uzupełniające.

12. Wskazania na okres wakacyjny.

9.okresy powstawania wady: stopnie korektywności

Przyczyny powstawania

Okres prenatalny – wpływ czynników mających znaczenie dla prawidłowego rozwoju płodu (środowiskowe, choroby zakaźne matki ,choroby metaboliczne, wady anatomiczne matki)

Okres perinatalny – zaburzenia porodu

Okres postnatalny – choroby wieku noworodkowego

Trzy sfery czynników, w następstwie których dochodzi do rozwoju wad –

    1.                 Czynniki fizjologiczne.

    2.                 Czynniki morfologiczne.

    3.                 Czynniki środowiskowe.

Ze względu na korektywność skrzywienia – podział Wejsfloga

• I stopień – wyrównujące się czynnie (za pomocą napięcia mięśni) całkowicie lub częściowo

• II stopień – wyrównujące się biernie (poprzez ułożenie na boku lub zwis) całkowicie lub częściowo

• III stopień – nie wyrównujące się czynnie ani biernie

• IV stopień – nie wyrównuje się czynnie ani biernie, a na radiogramie widoczne są zmiany zwyrodnieniowe chrząstki stawowej

10. wady w płaszczyznach

Strzałkowa

• Przeprost i przykurcz w stawie kolanowym

• Stopa: płaska, wydrążona, suszkowata, w zgięciu podeszwowym, grzbietowym

• Kifoza totalna

• Plecy okrągłe

• Plecy wklęsłe

• Plecy płaskie

Czołowa

• Boczne skrzywienie kręgosłupa

• Koślawość

• Szpotawość

• Płaskostopie poprzeczne

Horyzontalna

• Przywiedzenie i odwiedzenie stopy

• Odstające łopatki

• Haluks

11.plecy okrąłe - mięśnie- przeciwskazania, ćwiczenia

wklęsłe - mięśnie- przeciwskazania, ćwiczenia

płaskie - mięśnie- przeciwskazania, ćwiczenia

Plecy okrąłe -

-mięśnie:

-połączona z ograniczoną ruchomością kręgosłupa(długa i utrwalona kifoza piersiowa) oraz ze zmniejszonym przodopochyleniem miednicy, poza tym w odcinku szyjnym – zwiększenie lordozy

szyjnej i pochylenie głowy do przodu.

-dochodzi do takich odchyleń od normy jak: zwiotczenie mięśni grzbietu, przykurcz mięśni piersiowych, często spłaszczenie klatki piersiowej, wysunięcie do przodu barków, odstawanie łopatek. Kolana i łokcie są często w pozycji lekkiego zgięcia.

-przeciwskazania:

-skoki

-intensywne biegi

-cwiczenie z obciazenie i dzwiganiem w pozycji wysokiej

-cwiczenia silowe z obciazeniem kg

-ćwiczenia

1.PW:pozycja niska Klappa

R:wytrzymac,rozluznic mm

Oddzialywanie: rozciaganie mm piersiowych

2.PW: Lezenie tylem,kd zgiete w stw kolanowych stopy oparte o podloze,rece odwiedzione w bok,wyprostowane w dloni ciezarki ( 1 kg).Pod plecami na wysokosci szczytu kifozy piersiowej zrolowany koc

R: przesuniecie wyprostowanyc rak z ciezarkami po podlodze w strone bioder a nastepnie w strone glowy

Oddzialywanie: rozciaganie mm piersiowych

3.PW: Lezenie przodem,nogi wyprostowane i zlaczone.glowa uniesiona,wyciagnieta w przod,wzrok skierowany w podloge.Rece w pozycji "skrzydelek"(odwiedzione w bok,zgiete w stw lokciowym pod katem 90 stp).Pod brzuchem w okolicy pepka zrolowany kocyk

R: wytrzymac

Oddzialywanie: wzmacnianie mm prostownika grzbietu odc piersiowego i m.karku,wzmacnianie miesni sciagajacych lopatki

4.PW: lezenie przodem,nogi wyprostowane i zlaczone,Glowa uniesiona,wyciagnieta w przod,wzrok skierowany w podloge.Rece wyprostowane,wyciagniete przed siebie,uniesione nad podloga.Pod brzuchem w okolicy pepka zrolowany koc

R: wytrzymac

Oddzialywanie: wzmacnianie mm prostownika piersiowego i mm karku

5.PW: lezenie przodem,nogi wyprostowane i zlaczone.rece w pozycji "skrzydelek"uniesione nad podloga.Glowa uniesiona,wyciagnieta w przod,wzrok skierowany w podloge.Pod brzuchem,w okolicy pepka zrolowany koc

R: uderzenie dlonmi w podloge

Oddzialywanie : wzmacnianie mm sciagajacych lopadki,wzmacnianie mm prostownika grzbietu odc piersiowego i mm karku

6.PW: lezenie przodem,nogi wyprostowane i zlaczone,Glowa uniesiona,wyciagnieta w przod,wzrok skierowany w podloge.Rece ugiete,dlonie na karku,lokcie w gorze.Pod brzuchem w okolicy pepka zrolowany koc

R: odrzut lokci w gore

Oddzialywanie: wzmacnianie mm sciagajacych lopadki,wzmacnianie mm prostownika grzbietu odc piersiowego i mm karku

7.PW: lezenie tylem,nogi ugiete,stopy oparte na podlodze,Glowa wyciagnieta,wzrok skierowany w gore.Rece wyprostowane wzdluz tulowia leza na podlodze

R: rotacja zew rad z docisnieciem barkow do podlogi

Oddzialywanie: nauka przyjmowania postawy skorygowanej

Plecy wklęsłe -

-mięśnie

-zwiększone przodopochylenie miednicy oraz zwykle prawidłowa ruchomość kręgosłupa.

-sylwetkę dziecka z plecami wklęsłymi charakteryzuje: nadmiernie pogłębiona lordoza lędźwiowa (tzw. hiperlordoza lędźwiowa); towarzyszy temu, obok zwiększonego przodopochylenia miednicy, wypięty brzuch (tzw. przodujący brzuch), uwypuklenie pośladków i tułów pochylony do przodu

-plecach wklęsłych charakteryzuje nadmierne napięcie i często przykurcz mięśni prostownika grzbietu odcinka lędźwiowego, czworobocznego lędźwi, biodrowolędźwiowego, prostego uda, przy jednoczesnym osłabieniu i rozciągnięciu mięśni brzucha (zwłaszcza mięśnia prostego brzucha), pośladkowych wielkich i kulszowogoleniowych.

-przeciwskazania,

-"mostek" , stanie na rekach,"taczki", i wszelkie odchylenia do tylu

-skoki,zeskoki

-dlugotrwale marsze z obciazeniem

-ćwiczenia

1.PW: wypad.Pochylenie wyprostowanego tulowia w przod.Rece w pozycji "skrzydelek"

R: poglebienie wypadu ciezarem ciala

Oddzialywanie: rozciagniecie m.biodrowo-ledziwiowego i prostego uda nogi zakrocznej

2.PW: stanie tylem do drabinek.Jedna noga ugieta.kolano przyciagniete do klp.Wspolcwiczacy stoi twarza do partnera,opierajac rece na kolanie noki ugietej parntera

R: wspolcwiczacy spycha rekoma kolano partnera do klp

Oddzialywanie: rozciagniecie m.biodrowo-ledziwiowego i prostego uda nogi postawnej

3.PW: lezenie przewrotne.Rece w pozycji "skrzydelek" leza na podlodze

R: wytrzymac,rozluznic mm grzbietu

Oddzialywanie: rozciagniecie mm prostownika grzbietu odcinka ledzwiowego i mm czworobocznych ledzwi

4.PW: lezenie tylem.nogi ugiete,stopy oparte o podloge.Rece w pozycji "skrzydelek"leza na podlodze

R: wyprost jednej nogi w stawie kolanowym i uniesienie jej do pionu

Oddzialywanie: wzmacnianie mm brzuch

5.PW: lezenie przodem.Nogi zgiete w stw kolanowych pod katem 90 stp,zlaczone.Dlonie pod broda,Pod brzuchem w okolicy pepka zrolowany koc

R: uniesienie obu ud nisko nad podloga

Oddzialywanie: wzmacnianie mm posladkowych

6.PW: lezenie przodem.Nogi wyprostowane jedna lezy na drugiej.Dlonie pod broda,Pod brzuchem w okolicy pepka zrolowany koc

R: noga znajdujaca sie pod spodem unosi sie nisko nad podloge,Druga noga oporuje

Oddzialywanie: wzmacnianie mm posladkowych i kulszowo-glonienowych nogi unoszonej

7.PW: lezenie tylem.nogi ugiete,stopy oparte o podloge.Jedna dlon lezy pod odcinkiem ledzwiowym kregoslupa.

R: wyprost jednej nogi przez przesuwanie stopy po podlodze z kontrola przylegania odc.ledzwiowego kregoslupa do podlogi

Oddzialywanie: nauka przyjmowanie postawy skorygowanej

Plecy płaskie

-mięśnie

-Występuje tu zmniejszenie przodopochylenia miednicy z prawidłowo ruchomym kręgosłupem i zmniejszenie wszystkich wygięć fizjologicznych kręgosłupa (zbyt mała lordoza lędźwiowa oraz kifoza piersiowa).

-udział układu mięśniowego w równowazeniu segmentów ciała jest znikomy

-Przyczyną tego stanu rzeczy są: przykurczone mięśnie brzucha i prostowniki biodra oraz wydłuzone mięśnie zginacze biodra.

-przeciwskazania,

-zwisy na drabinach i na drazku

-ćwiczenia

12.koślawość, szpotowatość kolan

Koślawość kolan (nogi w kształcie litery X) ? występuje, gdy przy złączonych i wyprostowanych kolanach, między kostkami przyśrodkowymi tworzy się odstęp powyżej 4-5 cm.

Większe predyspozycje do tej wady mają dzieci z obniżonym napięciem mięśniowym. Koślawość kolan sprawia, że dzieci mają tendencję do stawania w rozkroku. Takie ustawienie nóg zwiększa obciążenie wewnętrznych brzegów stóp, przez co utrudnia kształtowanie się prawidłowego sklepienia stopy i prowadzi do płaskostopia.

Zgłoś się do lekarza, gdy:

• dziecko ma wyraźnie koślawe kolana;

• koślawość się pogłębia.

Korekcja koślawości

Leczenie zachowawcze jest uzależnione od przyczyny i stopnia zaawansowania wady.
Dziecko, które ma skłonności do koślawości kolan:

1. Nie powinno długo chodzić ani stać w rozkroku.
2. Nie może w czasie zabawy przebywać w siadzie klęcznym między piętami, z podudziami i stopami skierowanymi na zewnątrz.
3. Powinno jak najczęściej siedzieć w tzw. siadzie skrzyżnym (?po turecku?).
4. Powinno zredukować nadwagę (jeśli istnieje).
5. Może stosować wkładki lub obuwie z podwyższonym obcasem po stronie wewnętrznej, ale tylko przy zaleceniu przez lekarza.

Zalecenia: gimnastyka korekcyjna, pływanie kraulem, jazda na rowerze, masaż klasyczny, terapia manualna.

Przeciwwskazania: łyżwiarstwo, jada na nartach technikami kątowymi (pług, łuk).

Przykładowe ćwiczenia:

• siad ugięty, kolana rozchylone na zewnątrz, podeszwy stóp stykają się ze sobą. Opad tułowia w przód z równoczesnym ugięciem ramion w stawach łokciowych i chwytem dłońmi stóp, łokcie szeroko rozstawione na zewnątrz rozpychają kolana;

• leżenie tyłem, ręce w górze, kończyny dolne ugięte w stawach kolanowych, stopy złączone, skłon tułowia w przód z równoczesnym rozchyleniem kolan na zewnątrz, stopy pozostają złączone;

• siad ugięty, kolana rozchylone na zewnątrz, podeszwy stóp stykają się ze sobą, ręce ugięte w stawach łokciowych i wsparte dłońmi na kolanach – naciskanie dłońmi na kolana;

• leżenie tyłem, kończyny dolne ugięte w stawach kolanowych, między stopami piłka gumowa, ramiona wyprostowane w górze, przenos piłki w tył za głowę i chwyt piłki dłońmi, powrót do leżenia, tułów z kończynami dolnymi ugiętymi w stawach kolanowych, ramiona z piłką pozostają wyprostowane za głową, skłon tułowia w przód z rękami wyciągniętymi przed siebie – włożenie piłki gumowej między stopy;

• siad ugięty podparty, klaskanie podeszwami stóp;

• siad skrzyżny, ramiona wzdłuż tułowia, przejście do leżenia tyłem i powrót;

• siad prosty, piłka między kolanami, ręce oparte za plecami, wznos bioder w górę ? przejście do podporu tyłem;

• leżenie tyłem nogami do ściany, piłka między kolanami ? marsz stopami po ścianie w linii pionowej;

• w staniu tyłem do drabinek stanie zwieszone;

• unoszenie nogi zgiętej w stawie kolanowym w górę na zewnątrz, zmiana nóg;

• w staniu, piłka między kolanami, podskoki trzymając piłkę kolanami.

Szpotawość kolan (nogi w kształcie litery O) ? rozpoznajemy, gdy przy złączonych i wyprostowanych kolanach tworzy się między kolanami odstęp większy niż 4-5 cm. Kolana szpotawe zazwyczaj zniekształcają całe nogi, ale czasami wygięcie dotyczy tylko podudzi (nogi pałąkowate).

Najczęstszą przyczyną szpotawości jest krzywica (niedobór witaminy D), ale wadę te spotyka się również u dzieci z nadwagą, które zbyt wcześnie rozpoczęły chodzenie (brak fazy raczkowania). Do powstania kolan szpotawych usposabia również długie siedzenie w pozycji ze skrzyżowanymi nogami (?po turecku?). Wada nasila się szczególnie w okresie intensywnego wzrostu i jest zwykle obustronna.

Zgłoś się do lekarza, gdy:

• nóżki dziecka są wyraźnie szpotawe;

• wygięcie obu nóżek jest niesymetryczne;

• dziecko utyka bądź skarży się na bóle nóg.

Korekcja szpotawości

Leczenie zachowawcze jest uzależnione od przyczyny i stopnia zaawansowania wady.
Dziecko, które ma skłonności do szpotawości kolan:

1. Powinno unikać wysiłków i obciążeń w pozycji stojącej.
2. Nie może w czasie zabawy przebywać w tzw. siadzie skrzyżnym (?po turecku?).
3. Powinno jak najczęściej siedzieć ze złączonymi kolanami i rozstawionymi stopami.
4. Powinno zredukować nadwagę (jeśli istnieje).
5. Może stosować wkładki lub obuwie z podwyższonym obcasem po stronie zewnętrznej, ale tylko przy zaleceniu przez lekarza.

Zalecenia: gimnastyka korekcyjna, łyżwiarstwo, jada na nartach technikami kątowymi (pług, łuk), masaż klasyczny, terapia manualna.

Przeciwwskazania: pływanie kraulem, jazda na rowerze.

Przykładowe ćwiczenia:

• siad ugięty podparty, stopy rozstawione, naprzemienne skręcanie ugiętych kończyn dolnych do wewnątrz z równoczesnym dotknięciem kolan do podłoża;

• leżenie przodem na ławeczce, ramiona wyciągnięte i chwyt za obrzeże ławki, Nogi poza ławką. Wykonanie nogami wyprostowanymi w stawach biodrowych i kolanowych ruchów nożycowych;

• siad ugięty podparty, między kolanami piłka gumowa, zgniatanie kolanami piłki;

• siedząc na ławeczce, woreczek między kolanami, próbujemy prostować nogi;

• leżenie tyłem, rozkrok, złączenie kończyn dolnych przez ugięcie w stawach kolanowych do wewnątrz, stopy na zewnątrz;

• w siadzie skulnym ręce w bok zgięte w stawie łokciowym, opad tułowia w tył, woreczek między kolanami;

• leżenie tyłem, woreczek między kolanami, rysowanie kółek w lewą i w prawą stronę;

• w staniu w lekkim rozkroku, ugięcie kolan (półprzysiad) z równoczesnym zbliżeniem kolan do siebie przez naciskanie dłońmi na boczne okolice kolan;

• w staniu tyłem do drabinek (ściany), unoszenie nogi zgiętej w stawie kolanowym w górę w skos przez nogę przeciwną;

• podskoki obunóż na materacu, ręce oparte na skrzyni (stole), woreczek między kostkami, kolana związane.

13.stopy:Płaskostopia, końsko-szpotawa

Płaskostopie,

-charakteryzuje sie obnizenie lukow wysklepiajacych stopy.

-przyczyna wystepowania plaskostopia jest:niewydolnosci mmodpowiedzialnych za utrzymanie lukow stopy.Odpowiedzialne ze wysklepienie luku podluznego sa glownie mm : piszczelowy przedni i tylni,strzalkowy dlugi, oraz wszystkie mm podeszwowej strony stopy.Ich oslabienie i rozciagniecie powoduje obnizenie lub zanik lukow stopy.Czesto towarzyszy temu przykurcz mm trojglowego lydki ktory utrwala koslawe ustawienie piety

Przeciwwskazania

-dlugie spacery i przebywanie w pozycji stojacej

Ćwiczenia

1.PW: siad prosty.Rece oparte o podloge z tylu

R: maksymalne zgiecie grzbietowe stop

Oddzialywanie: rozciagniecie mm trojglowych lydek

2.PW: siad ugiety,podeszwy stop zlaczone

R: wypros nog w stawach kolanowych z utrzymaniem zlaczonych podeszwami stop

Oddzialywanie: wzmacnianie miesni wysklepiajacych stopy

Końsko-szpotawa

14.skoliozy: rodzaje, cobba, pozycje skorygowane

Skolioza rozpatrywana jest jako trójpłaszczyznowe zniekształcenie kręgosłupa. Obejmuje ono:

• skrzywienie w płaszczyźnie czołowej (boczne skrzywienie kręgosłupa);

• skrzywienie w płaszczyźnie strzałkowej (lordo- lub kifo- skolioza);

• skrzywienie w płaszczyźnie poziomej (rotacja i torsja kręgów).

Wyróżniamy skoliozy idiopatyczne:

Niemowlęca (<3r.ż)

Wczwsnodziecięca (3-10 r.ż)

Dorastających (> 10 lat, do okresu zakończenia wzrostu)

COBBA METODA

sposób pomiaru kątowej wielkości łuku skrzywienia kręgosłupa. Po określeniu na radiogramie początkowego i końcowego kręgu skrzywienia (tam, gdzie szerokość krążków międzykręgowych jest równa) wykreśla się linie równoległe do tych trzonów. Kąt zawarty pomiędzy prostopadłymi do nich jest miarą wielkości skrzywienia.

I do 30^o

II do 60^o

III do 90^o

IV pow 90^o

Podział Cobba[edytuj]

• Skoliozy czynnościowe (funkcjonalne) – zmiany dotyczą jedynie płaszczyzny czołowej i ustępują po wyeliminowaniu czynnika wywołującego^[7].

• Skoliozy strukturalne – są zawsze zniekształceniem w płaszczyźnie czołowej, strzałkowej i poprzecznej (poziomej). Powstają tylko w okresie wzrostu (najczęściej między 1–3 , 7–9 i 12–15 rokiem życia)^[7].

  • kostnopochodne

    • wrodzone

    • torakopochodne

    • układowe

  • nerwopochodne

    • wrodzone

    • porażenne wiotkie

    • porażenne spastyczne

  • mięśniowopochodne

    • wrodzone

    • dystrofie mięśniowe

    • inne

  • idiopatyczne (o nie ustalonej etiologii)

elonguje strona wklęsła, ćwiczy strona wypukła

15. testy: ścienny, Thomasa,derbolowskieo, Bertnandta-Kustika,Trendelenburg, miarowość kręgosłupa, przykurcz kulszowo-goleniowy

Test scienny(Degi)

Cel: określa deficyt zgięcia i wznosu kończyn górnych
a. Pozycja wyjściowa (P.w.) - badany w postawie zasadniczej przylega tyłem do
ściany
Ruch - badany zgina i wznosi kończyny górne w maksymalnym zakresie
Wynik ujemny - w deficycie ruchu ramiona nie pokrywają się z osią długą
ciała, a kąt pomiędzy ramionami a ścianą określa stopień. Dotknięcie
rękoma ściany jest możliwe przez kompensacyjne pogłębienie lordozy
lędźwiowej.

Test Thomasa

Cel: pozwala stwierdzić przykurcz zginaczy stawu biodrowego
P.w. - badany w leżeniu tyłem
Ruch - zgina maksymalnie udo w stawie biodrowym i kolanowym chwytem oburącz
poniżej kolana, druga kończyna dolna leży swobodnie
Wynik ujemny - kończyna dolna leżąca swobodnie, zgięła się w stawie kolanowym i
biodrowym.

Test Derbolowskiego(objaw Derbolowskiego)

CEL: ocena zmieniającej się długości kkd

METODYKA: badany leży tyłem, badający trzyma go w okolicach kostek, badany wykonuje siad prosty trzy razy, w przypadku zablokowania st.krzyżowo-biodrowego oraz zaburzeń ruchu między kością biodrową i krzyżową kończyna dolna po stronie zablokowania przy siadaniu staje się dłuższa (gdy w pozycji leżącej była krótsza lub kk były równe)

Test Bertranda-Kuslika

CEL:- badanie wykonywane w celu wykrycia różnic w powierzchniach prawej i lewej strony tułowia.

Metodyka: Polega ono na złączeniu dłoni i opuszczeniu barków, a następnie wykonaniu pełnego skłonu w przód, prowadząc palce rąk między stopy. Następnie badany wykonuje powolny wyprost tułowia, unosząc najpierw odcinek lędźwiowy, potem piersiowy, szyjny i na końcu głowę. Badający, obserwując kształt kręgosłupa w płaszczyźnie czołowej oraz obrys prawej i lewej strony grzbietu, może dojrzeć wyrostki kolczyste grzbietu, a także wykryć garb żebrowy lub wał mięśniowy.

Test Trendelenburg (Objaw Trendelenburga )

Cel:określa niedomogę czynnościową mięśnia pośladkowego średniego
Metodyka:

P.w. - postawa zasadnicza
Ruch - badany zgina w stawie biodrowym prostą kończynę dolną
Wynik ujemny - w następstwie tego ruchu miednica opada ku stronie przeciwnej
Uwaga: Objaw występuje w zwichnięcia stawu biodrowego. Krętarz większy
kości udowej, do którego przyczepia się mięsień pośladkowy średni,
przemieszcza się ku górze, przyczepy zbliżają się do siebie, przez co traci on
swoje napięcie.

Test miarowosci kregoslupa

Służy do określenia globalnej możliwości wykonywania skłonu w przód w pł.strzałkowej.

Dotyczy to ruchomości kręgosłupa i stawów biodrowych. Badanemu poleca się wykonanie skłonu przy wyprostowanych stawach kolanowych. Mierzy się odległość od opuszka trzeciego palca ręki do podłoża.

Test przykurczu kulszowo-goleniowego(Test Laseque'a)

Badany siedzi, jedną kończynę zgina w stawie biodrowym i kolanowym, a następnie przyciąga ją ręką do tułowia. Drugą ręką próbuje dotknąć do palców drugiej, wyprostowanej nogi. Niezdolność do dotknięcia palców stopy oraz ból z tyłu uda świadczą o przykurczu mięśni kulszowo-goleniowych.